Zaterdag
19 April.
40e Jaargang
1902.
ERILISEERD
Eiïiosiiiciitete teclta,
IDEALE
D
D
ISo. 02.
VLISSIMSCHE
PrtJs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afconderiyke nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek-
nandelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. TAN BK VELDE Jr., Kleine Markt, 1. 187.
ADVERTENTIÉN v«n 1—4 regale 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. b(j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prfls slechts tweern aal berekend. Groote letters
en c!ich#s naar plaatsnamte.
VfflreefclfHS dzjolgka, sitgaaonöepd sp £on- «ïi feeztdsgon.
pitoorinu s-ssm«r iO.
Abonraesa en (s-1 dv a
voer iet;ge voo.
lilfl
r DE BESTE TARWE I
[ROS en export®
HORN Amsterdam
lEE PERSONEN vrage
Kosthuis, by ue*
Brieven tranco letli
lingsche Courant.
J)wegens ziekte gevraag
istbode,
bh kan omgaan. Adres
jcafé ,,'t Centrum."
[RAMDlENST
3SÏ1 «n ai ES2LBJE6 7
Hemiee.fa 4 50 (alle:
1 55 Vm Zeilmarlcf
11 45 n<n 12 30 11
15 5 10 5 65 6 5a 7
|g naar Zalmarkt Filer
leen op werkdagen 1 6 i
nis 12 35 1 20 i
|5 15 6 7 7 20 8
b HAVENDIENST.
Lvra. 5— 6 20 7—7
9 40 10 1020 10
tun 1 10 1 30 2 -
40 4 4 20 5
Ibü 8 20.
ilniavm 6 10 30 7
9 20 9 50 1010 10
feO 12 10 aia 120 1
ill SS JO 3 60 4i0 4
20 7 40 8— 8 80.
25
'6 23
40
57
6 57
56
8 21
21
7 25
81
13
24
7 58
52
8 47
38
14
•9 47
10 1
28
I 55
28
36
'10 48
Siekte van H, M. de Koning'n.
Uit Het Loo wordt nog gemeld, dat
je toestand van H.M. de Koningin
gisterenavond, na het bezoek om balf
negen van de geneesheeren dr. Koes-
sing en Pot, onveranderd was.
Uit het Loo wordt aan de N. R Ct.
gemeld
De ziekte van onze Koningin, thans,
nadat H. M. blikbaar gezond op het Loo
was aaügekomen err nog Zondag voor
acht dagen aan de zijde van den Prins
je welkomstgroeten van Apeldoorn's
bevolking beantwoordde, wekt hier groote
deelneming en diep leedwezen.
Ook ten paleize is iedereen aangegre
pen door de betreurenswaardige wending
der ongesteldheid. Prins Hen-Lik wijkt
bijna geen oogenbiik van de sponde,
ivenmin als H.M, de Koningin-Moeder,
die baar kranke dochter verpleegt.
Wordt H.M. door den slaap rust ge
schonken, dan beijvert Prins Hendrik
zich om persoonlijk te beantwoorden de
talrijke telegrammen van buitenlandsche
regeerende en andere vorsten, welke als
bewijzen van de belangstelling san
Europa in deze dagen Daar het
Loo stroom en.
Dr. Roessingh is permanent ten paleize.
Omtrent den aard der ziekte is niets
bekend en tot dusver niets meer ge
openbaard dan dat de koorts nog niet
weken is.
Gisteren zou de lichaampstemperatuur
zorgwekkende hoogte van 40 graden
hebben bereikt.Van 't oogenbiik datdeziek-
te zich openbaarde;» nech de Prins,noch
de Koningin-Moeder buiten het paleis ge
weest. Niettemin beschouwt men het
lertrek van prof Rosenstein als een
hoopwekkend leeken, dat het kritieke
oogenbiik voorbij is.
De openbare feesten der bevolking op
Prinsen verjaardag gaan niet deor.
Diep leedwezen en ernstige bekomme
ring hebben het Nederlandsche volk
getroffen door de tijdingen, die van Het
Loo kwamen over de ziekte, welke H.
de Koningin heeft overvallen. Des te
droeviger, omdat nog pas kort geleden
mocht worden gemeld dat H. M. in
verwachting zich bevindt. Aan
het behoud der Koningin is ons dierbaar
laderlaad zoo oneindig veel gelegen, dat
illerwege de innige bede opgaat moge
Haar jong leven gespaard blijven en
ons volk voor deze beproeving worden
lewaard.
Naar wordt gemeld, zijn met het oog
1 de ziekte van H. M. de Koningin
vederom dezelfde maatregelen aan de
iepartementen van algemeen bestuur
genomen ten aanzien van de toezending
tan stukken, als by de vorige ongesteld
heid van H. M. De stukken worden
oameiyk zooveel mogelijk gecombineerd
verzending wacht op nader orde.
(Zie Laatste Berichten.)
FEUiUBTOfü.
'10 V
112
Ie bil ii èii ti.
Uit het Duitsch
DOOR
OTTO GIRADT.
*11
;e treinen vervoeren
49
10 40
2 6
88
10 28
1 25
50
1140
3 10
32
12 22
3 50
48
12 38
4 6
5
12 55
4 22
Marie verwachtte haar man eerst over
terug, doch hy verscheen al spoe
lt weder. En hoe verscheen hij Zy
pkende hem nauwelijks zyne gelaats-
»ken waren verwrongen en zijne oogen
Wen in de kassen.
■Karei 1" riep zy ontzet uit.
By wierp zyn hoed op een stoel,
■He naar adem en sloeg met de vuist
Ne tafel.
■Biets 1" bracht hij met moeite uit.
Waren de plaatsen al bezet vroeg
haastig.
■Be eerste by den bankier ja!"
■Ka die andere by den kruidenier
liad ik kunnen krijgen, als -hier
Naar men verneemt, is, ten gevolge
van de ongesteldheid van H. M. öeKo-
mngia, de parade, die op den verjaardag
van prins Hendrik zou worden gehouden,
in- alle garnizoensplaatsen afgelast.
De „St.-Ct." bevat het navolgende
„De minister van binnenlandsche
zaken brengt ter aigemeene kennis dat
Z. K. H. de Prins der Nederlanden,
Hertog van Mecklenburg, den wensch
heeft te kennen gegeven dat by ge
legenheid van den aanstaanden verjaardag
van Z. K. H. met het oog op de ziekte
van H. M. de Koningin, de voorgenomen
openbare vermakeiykheden ter viering
van dien dag geen voortgang mogen
hebben. KUYPER."
Mogelijke voorzieningen.
Wy lezen in het „Hbl."
Ofschoon wy van harte hopen, dat het
spoedig herstel van H. M. de Koningin
het nemen van buitengewone maatre
gelen overbodig zal maken, ia toch het
geval niet uitgesloten dat byzondsre voor
zieningen noodig zullen zijn, geiyk in
het jaar 1890 zyn getrrffen.
De Grondwet heeft nameiyk het geval
geregeld, dat de Koningin, ook tydeiyk,
buiten staat geraakt de regeering waar
te nemen.
Wanneer de hooiden der ministerieels
departementen, in rade vereenigd, oor-
deelen dat dit geval aanwezig is, geven
zy van hun bevinding kennis aan den
Raad van State, uitnoodigend om binnen
een bepaalden termyn advies uit te
breDgen.
Biyven zy na afloop van den gestel
den termyn bij hun oordeel, dan roepen
de ministers de Staten-Gsneraal in ver-
eenigde vergadering byeen, om hun,
onder overlegging van het advies van
den Raad van Stats, zoo dit is Inge
komen, van het voorhanden geval ver
slag te doen.
Zyn de States Generaal in vereenigde
vergadering van oordeel, dat hst bedoeld
geval aanwezig is, dan verklaren zy dat
b(j een besluit dat op last van den voor
zitter (dien der Eerste Kamer), wordt
afgekondigd en dat op den dag der af
kondiging in werking treedt.
Het Koninklijk gezag wordt dan tyde-
ïyk waargenomen door den Raad van
State, totdat een Regent ia benoemd en
zijn waardigheid heeft aanvaard.
De Raad van State dient dan het
voorstel in, om in het Regentschap te
voorzien.
Geiyk wy in den aanh-f zeiden, is
het ten zeerste te hopen, dat het onnoo-
dig zal blijken deze grondwettelyke be-
paiingen in toepassing te brengen. Met
het oog echter op den langdurigen tjjd
van volkomen rust, welke voor het har-
stel van H. M. noodig kan zyn, is het
niet overbodig de genoemde bepalingen
in hirinneriDg te brengen.
Militaire pensioenwetten.
De minister van marine, uitgaande
brak hy in een schamperen lach uit.
Zy legde kalmeerend de hand op zyn
schouder en zeide„Houd u bedaard,
Karei, en vertel mjj een3 kalm wat hier
het beletsel was."
„Wel, gy en die daar!' zeide hij met
vlammende blikken, terwyi hy naar den
hosk van de kamer wees, waar de kin
deren nog sliepen.
De jonge vrouw begon te beven. „Ja,
ja, Marie," zoo vervoigde bij tanden
knersend, „die heer zou my in dienst
genomen hebben als ik ongetrouwd was.
De vorige bediende had hem bestolen en
nu wil by geen knecht weer hebben,
die hem in stilte de koffie en de suiker
voor zijn gezin ontneemt. Wat hielp het
my, of ik hem al verzekerde dat ik zóo
iets nooit zou doen, dat hy maar gerust
naar mij intormeeren kon by inyn vroe-
geren patroon de man hield vol dat by
niet weder een gehuwdeu knecht in
dienst wilde nemen 1" Marie staarde
sprakeloos voor zich op den grond. Bruck
ner sloeg zich met de hand voor het
hoofd en riep uit„Het was my, alsof
men my met een hamer de hersens
insloeg doch ik heb thans leeren inzien,
beste schat, dat wie uit de hand in den
tand moet leven, niet in den echt moet
van de veronderstelling, dat de ontwerpen
van de in behandeling zynde nieuwe
militaire pensloenw tten binnenkort in
de Tweede Kamer der Staten-Generaal'
en daarna ook in de Eerste Kamer zullen
worden goedgekeurd en voorts aan
nemende, dat het mogeiyk zal zyn de
door de Koningin bekrachtigde ontwerpen
binnen een niet te ver verwijderd tyd-
stip althans uiterlijk by het begin van
het volgende jaar-als wet in werking
te doen treden, heeft ten opzichte van
het personeel der zeemacht, dat van de
nieuwe wetsbepalingen voordeel zal
kunnen hebben, eenige gunstige be
palingen gemaakt.
Zoo zullen militairen niet worden
ontslagen tenzy de belangen van den
dienst dit mochteD vorderen of betrok
kenen bepaaldelyk verlangen ontslagen
te worden voor de inwerkingtreding der
nieuwe wet.
Wanneer onderofficieren of minderen,
die ten minste vijf jaren werkelijken
dienst hebben, worden afgekeurd, moet
op het afkeuringscertificaat worden ver
meld of zy eventueel al dan niet voor-
loopig in dienst wenschen te biyven.
Zy, die voor reëngagement worden
afgekeurd by dieDsieindiging, kunnen
blijven doordienen zonder verbintenis,
doch ook zonder toelage voor overdienst.
Zij, die tydens verblyf in een hospi
taal voor verderen dienst worden afge
keurd en verlangen voorloopig in dienst
gehouden te worden, kunnen, wanneer
hun toestand dit gedoogt of wenseheiyk
maakt, naar ds kazerne of het schip
terugkeeren en kan hun alsdan verlof
worden toegestaan.
Voorbereiding voor algemeen kiesrecht.
Liberale hereeniging en algemeen
kiesrecht schryft de Nieuwe Ct. boven
een uitgewerkt artikel, waarin zy aan
haar critiek onderwerpt het opstel van
„den hooggeleerden publicist, die sinds
jaren elke veertien dagen in de Prov.
Gron. Ct. zyn stem laat weerklinken."
Dat ops'e', „EsnChoas" getiteld, bepleitte
als brug voor hereeniging en samenwer
king, een schema van algemeen stem
recht, aan vrouwenkiesrecht en evenredige
vertegenwoordiging onafscheideiyk ge
koppeld, voortgekomen uit overleggingen
van deskundige mannen uit alle richtingen
der anti-kerkeiyke fractien, de soc.
democratische uitgezonderd.
De Nieuwe Ct. heeft er geen ooren
naar. Van het ideaal der hereenigde
linkerzyde wil zy hoogstens de mogeiyk-
heid erkennen d.w.z. als de rechterzijde
het er naar maakte. Worden zulke om
standigheden geboren dan zou een liberale
concentratie dringend en oppermachtig
kuDden worden.
Maar overigens zijn de verschillende
groepen op het punt van de aigemeene
kiesrechtquaestie te zeer verdeeld. Het
is een hersenschim, dat het zou veroverd
worden, onaihankeiyk van de Bociaal
democraten en tegen de rechterzyde. Als
tredeneen eigen haard is alleen weg
gelegd voor menschen met geld
Deze woorden brachten de ontstelde
vrouw weder tot bezinning. „Gij rede
neert valsch, lieve Karei," zeide zy
„gij spreekt in opgewondenheid. Er zijn
families genoeg, waar man gehuwde be
dienden boven ODgehuwüe verkiest, dat
weet ik nog wal van de barones.1' Bij
de herinnering aan deze lieve afgestor
vene dacht Marie onwillekeurig „Was
die goede barones er nog maar, die zou
ons wel helpen Maar van uit het graf
kan zy ons niet moer bijstaan!" Voor
een oogenbiik was het Marie alsof haar
een steek in het hart werd gegeven,
doch zy liet haar man er niets van
blijken en zeide schitiyk „Biyf gij een
oogenbiik by de kinderen, dan ga ik do
courant van van daag ter leen vragen
wy zien dan samen eens na waar werk
lieden gevraagd worden, en wauneer gy
voor heden geen lust meer hebt er op
uit te gaan, zal ikvoor u gaan vragen
Met een teeken van onwil riep hy uit
„Dat kunt ga bgrypenl Zoudt gy u
laten afwijzen, waar het ooi my alleen
te doen is?'
„Het is thans om ons allen te doen»,
antwoordde zy vastberadenen gy zyt
het er eenmaal toe mocht kom -?■
zal het altyd met de socialisten en m
den steun van rechtstreeksche groepen
moeten zyn.
En van hare zyde zegt de N. Ct.,
zal nooit worden losgelaten de eisch
eener minimum-voorwaarde van welstand
en geschiktheid voor iederen, ma melljken
of vrouweiyke kiezer, hetzy dan gesteld
in ds Grondwet of in de wet.
Onbillijk verwijt.
„Een der schaduwzijden van hot be
staan van partijen —schryft De Neder
lander is het gevaar, dat de minderheid
oppositie voert „quani même," minder
om zakeiyke redenen dan uit politiek
oogmerk, en dat zy hiermee de nationale
belangen benadeelt.
„M«ar ten andere, niet minder wezen-
ïyke schaduwzyde is het omgekeerde
gevaar, dat haar onrecht bedoelde zake
iyke critiek aan politiek oogmerk wordt
toegeschreven en hierdoor als zonder
beteekenis wordt in den hoek geschoven
en van kracht beroofd.
„Hieraan dachten wij, toen wy dezer
dagen o.a. naar aanleiding van de ar
tikelen van Nieuwe Ct. en Nieuwe Arnb.
Ct. over dr. Kuypers interviews, het
volgende lazen
Waarlijk, zy die de politiek duchten,
welke dr. Kuyper wel na eenigen tyd
zal gaan voeren in onze wetgeving, deden
o.i. beter dien tijd af te wachten en
dan op te komen tegen zyn daden. Daar
zal, naar men mag voorzien, wel aan
leiding voor komen. Ea het vryzinnig
verzet zal dan te krachtiger zyn, naar
mate 't zich vooraf meer van kleiDe en
persooniyke aanvallen wist te ont
houden.
„Alzoo, de critiek op de interviews
was niet ernstig gemeend, maar vond
baar oorsprong in politiek."
„Ons dunkt, zulk een bewering is
onbiliyk tegenover de redacties der
twee genoemde bladen, die beide b.v.
warme hulde aan minister Kuyper
hebben gebracht in de quaestie der
Engelsche nota, en nog in geen enkel
opzicht biyk hebben gegageven van een
politieke oppositie in den ongunstigen
zin van het woord.
„Maar ze is niet alleen onbiliyk, ze
is ook bedenkelijk, daar op deze wys
de beteekenis van elke ernstige critiek
kan worden weggegoocbeld ook van die
critiek, welke aan het Kabinet zelf en
aan de natie tot nut kan zyn."
Het nieuws Kamerlid.
Het nieuw gekozen Tweede Kamerlid
voor het district Maastricht, mt. F. i.
J. Janssen, geboren te Bingelrade, is
wel het jongste lid van dit college. Hy
telt pas 31 jaar. In 1893 als doctor in
de beide rechten gepromoveerd, vestigde
hy zich in dit jaar als advocaat-procu
reur te Maastricht waar hij in 1899 tot
lid van den Gemeenteraad werd gekozen.
op het oogenbiik veel te opgewonden
om met vreemden te spreken, laat my
dus gaan I"
Zy wachtte geen antwoord af, maar
liep haastig de deur uit. Karei trad naar
het venster ea kneep zich in de gespierde
armen, die niet gewoon waren op dit
uur van den dag te rusten. Paul en
Max speelden by den vader rondhy
hief beilen tegelijk omboog en vleide
zijn zwaar hoofd tusschen de kleine
kopjes, die hun krullend haar van hem
geërfd hadden.
Marie kwam met de opengeslagen
courant binnen en hield de vinger reeds
by een bepaalde plaat3.
„Zie, Karei," zeide zij, hier staan drie
aanvragen en ik zou dadelijk wd er op
uit willen gaan als ik maar w
voor het middagmaal moest zorg -1
ik zou voor deze koor wol eten ut
gaarkeuken kunnen meebrengen. W
dunkt u daarvan
Bruckuer zette de kinderen op den
grond en greep zyne vrouw bij de hand.
„Gy behoeft niet voor mij te gaaa,
goede ziel, het zou lafhartig van my zij a,
zelf niet de handen uit de mouw te
steken, zoolang ik hiertoe in staat ben.
Myne drilt is bovendien reeds geheel
In dien Raad deed by zich als onafhan-
keiyk lid kennen. Nog in een der j os te
zittingen was hg het, die hot beleid u
B. en W, aan een strenge critiek onder
wierp. Mr. Janssen behoort tot de voor
uitstrevende katholieke party.
Aardbeving in de Molukken.
Be correspondent te Batavia va,n het
Hbl. seint, dat volgens berichten uit
Makassar, op de eilanden Halmaheira en
Batjan groote schade veroorzaakt is door
aardbeving en springvloeden, waarschijn
lijk veroorzaakt door een uitbarsting van
een vulkaan op Makjan.
BUzondeiheden zijn niet bekeDd.
[Makjan is etn eiland in de Moluksche
zee, dat bestaat uit een enkelen vulkaan,
waarvan uitbarstir gen bekend z(1n in
1760, 1861 en 1890, telkens gespaard
gaande met verlies van vele mtn&chen-
leveDs en groote verwoestingen van
kampongs en aanplantiugen. De bevol
king bedraagt pl.m. 8000 zielen.
Hainuheira en Baljan zyn grootere
eilanden in de Moluksche zee,]
Door den M. v. O. is bepaald dat nu
voortaan ra het vertrek van het le
gedeelte der miliciens met groot verlof
in Maart van het 2e kleediDgstuk riet
tot Aug. op de rustkamer zal worden
gedeponeerd, doch reeds dadeiyk in het
kleedingmagazyn zal worden iogeleverd,
teneinde het daardoor direct te kunnen
verstrekken aan den milicien der nieuwe
lichting die zish onder de wapenen be
vindt en daaraan groote behoefte heeft.
Roode Kruis.
De voorzitter K. J. G. baron Van
Hardenbroek van Bergambacht en de
secretaris van het hoofdcomité van het
Nederlandsche Rooie Kruis, de heer W.
J. Vervloet, zullen als vertegenwoordi
gers dier vereeniging de Internationale
Roode Kruis-conferentie bijwonen, die
in Mei a s te St. Petersburg wordt ge
houden. Als plaatsvervanger is aange
wezen jhr. mr. S. Laman Trip, onder
voorzitter van het hoofdcomité. Naar wy
vernemen is door deRegeeriDg nog geen
beslissing genomen omtrent de aan-
wyzing der vertegenwoordigers voor
Nederland.
De Woensdag te 's-Gravenhage ga-
houden vergadering der Kon. Vereeni
ging van Gepensioneerde officieren van
het Nederlandsch Lager, werd met een
welkomstwoord van den gepens.geneiaal-
majoor Stroop geopend, die dankbaar
herinnerde dat Prins Hendrik het eere-
voorzittersebap had aanvaard. Uit het
verslag blijkt dat de vereeniging aan
haar doel biyft beantwoorden. Het
ledental is grooter dan vroegere jaren,
en de inkomsten vermeerderen. Aan alls
b.llyke aanvragen om ondersteuning kon
worden voldaan. Vele verliezen had de
vereeniging te betreuren, 0. a. van den
geweken."
Hy stak de courant in den zak en
begaf zich op weg.
Wy menschen kunnen nauweiyksmeer
voor ons zeiven instaan, ja, onze beste
voornemens vallen in duigen, wanDeer
er gebeurtenissen voorvallen, waarop wy
niet voorbereid waren. Toen Bruckner
weder in huis terugkeerde, lag er een
g'oeiende blos op zyne wangen de aderen
aan zijne slapen waren sterk gezwollen
en hy slingerde zyn hoed met een vloek
op den grond.
Marie was verstyfd van schrik. Nog
nooit had zy zulk een woord over zy no
lippen hooren komen, daar hy, evenals
zij, eon afschuw had van ruwe taa'.
Zonder zyne vrouw aan te zi:n, streek
hij mot de hard door het haar en li.-p
zwyge ,d 'om de tafel. Marie trad op hora
toe, zoodat hy g-dwong") was 10 bu.v n
st.,an, waarop üij radeloos uitriep „Hst
maakt my nog gek 1"
„Woder te vergeefs?" vroeg Mario op
bezorgden toon.
(Wordt vervolgd.)
