ajk
IT OP!!
bank voor Nederland!
SiealaoUe beriebten.
MEVROUW ANTJE.
Vrijdag
11 April.
40e Jaargang
Opleiding
Kieederen Magazijn
No 85.
1902.
p AdresPrima Leer
enstbode
D
gep'aatst werden in
(\INDI\IESSi:,
MEISJE
n bekeDd zyn, geni-.ttn
ing voor plaatsen I
onderdag ten 1 UOr
bben voor 1ste ran®
S uur voor bezoe-1
rang.
IUAUIIIJZEYI
Ivezolen en Achterlappen I
wen Halvezolen en Achter'
IK wordt naar verkiezing I
gemaakt.
Aanbevelend,
W. BOEST.
iatstr.,by de Tonnebrug, 85.1
itlgd te Amsterdam.
gelden onder Eerste Hypo-
md en geeft 3l/i en 4 pCt.
uit
formaliën te bekomen bjj|
ent,
V. G. BEKER Jso.,
Coosje Buskenstraat 8a.
NI eene flinke'
Isluitend voor het huishou-
rragen Maandag en Don-I
Is, DELVOÏË, Qroenewoudl
MTRAMDIESST
8ISSÏÏN sn S-BDBiBlJSS 7.1
ngen Remisevm 4 50 (alleen
c) 5 55 Van Zeilmarh .- vm
i— 1145 nm 1.280 1 15
10 415 5 10 5 55 6 55 7 45
15.
ilfaarg naar Zntmarkt VUtm-
(alleen op werkdagen- 5 23
1150 nm 12 35 1 20 2 5
20 5 15 7 20 8 35
1—
SCHE HAVENDIENST.
agan :vm. S6 20 7'7 50
1 10 9 40 10— 1020 1040
12 ma 1 10 3 30 2 221
20 8 40 4 4 20 6 5i;
.0 7 50 3 20.
utonslaisre S 10 6 30 7 10
9— 92C 35Ü 1010 1090
II 50 12 10 nm 120 140
50 310 8.80 8 50 410 480
40 7 20 7 40 8 S 80.
2 25
'12 40
6 57
7 50
6 21
6 46
5 31
6 13
7 24
7 52
8 38
9 14
9 28
9 55
10 8
10 28
10 36
•6 23
8 57
8 21
•9 47
7 2b
7 58
8 47
10 1
'10 48
11 2
7 33
10.12
D
'1113
nerkte treinen vervoeren
6 49
10 40
2 6
6 38
10 28
1 25
7 50
1140
3 10
8 32
12 22
3 50
8 48
12 38
46
95
12 55
4 22
6
6 5
7
8 3»
8 2»
8 35
YLISSIHStlË
PrQs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich b(J alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
COUR AAI
AD VERTEN TIËN van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. B(j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prQs sleehts tweemaal berekend. Groote letter»
en cliché's naar plaatsruimte.
Verwant ds.gei.fks, litgesocderd op Zon- en feestdagen.
Tolophoonnummer ÏO.
Abonnements-Advertêïi'diSH op see* veordeelfge too?* aarden.
De reis van minister Kuyper.
Ttn aanzien van het bezoek, door den
minister vsn binnenlandsche zaken aan
je RU ka onderwijsinrichtingen In Be'gie
en Duitschland gebracht, kan geme'd
zoden, dat Z.Exc. met de ontvargst
teer ingenomen was, die door tuescben-
tomet van de Duitsche en Belgische
gezanten was voorbereid.
Professor L' xia uit GÓ tingen ver-
schafte hem namens de Duitsche re-
geeriDg alle inlichtingen, terw(jl ook dr.
üaumann, dr. Schmidt en dr. Althoff,
directeur-generaal van onderwijs, den
Minister met hunne inlichtingen van
dienst waren. Te Dresden waren het
dr. Proscber en dr. Wandig, te Ch-roriltz
dr. Bstk.
Overal ontmoette de Minister de grootste
voorkomendheid, zoodat hy in korten
iyd veel kon waarnemen, wat in botrek
ting staat tot de voorgenomen organisatie
van het techntsth en vakonderwijs in
N derland.
OndaDks de tegenspraak van het
BerliDsr Tageblatt meent het Centrum
rrden te hebben om voorhands waarde
te biyveD b- chten aan het gjrucht dezer
dagen veimtld, <n volgers hetwelk de
it-is 'an dr. Kuyper en van mini ter
Harte raar Belg in verban 1 staat m t
een nieuw te tr ffen douane-regeling.
Novelle van ADALBERT
REINHARDT.
Een contra beleefdheid.
De „Standaard* schrijft in een driestar
het volgende
De heer Charles Boissevain, t.c Van
dag tot dag schryver, is eeD hoogst
eenvoudig man.
Sober in al zyn doen. Rustig en kalm
in heel zyn optreden.
By hem geen zweem van ydelhtid
of zucht om effect te maken, teneinde
van zich te doen spreken.
De man heeft heel veel gereisd en
zeker zal het hem wel veel moeite
kosten, zoo telkens in zyn Van dag tot
ontboezemingen aan zyn lezers mede
dtelen, dat hij is geW6est in Amerika,
In Jeruzalem, in Rome en Turkye. Dat
het doet, zal stellig zyns ondanks
zóó zyn.
Ook heeft hy gepraat en gecorrespon
deerd met groote manner), met Gladstone
en wie al niet. Zyn lezers hebben dit
al vele keeren van hem moeten ver
nemen natuuriyk geheel tegen zyn wil.
Hij heeft getoornd en geprotesteerd
jen da Engelschen, en aan hen lange
brieven in het Engelsch geschreven en
zeker tot zyn verdriet zyn al die brieven
getrouw door hem vertaald in het Han
delsblad geplaatst. Gelukkig voor hem,
dat de Eugelschen zich hielden, alsof
et op heel de wereld geen Charles Bois
sevain bestond. Hadden ze op zyn
brieven geantwoord, dan zou hy in
-16.)
«Ondanks uwe onaardige handelwyze
'sat mynheer Hendrik van der Goes u
t[bter W6ten, dat hy u, wanneer gy
terugkeert alles, zelfs uwe vlucht zal
'«geven en smeekt hy u em uwe Uand
zonder u was het leven hem niets waard,
wat zegt ge wel van zooveel groot-
Laat gy u thans niet ver-
«Dank hem uit mijn naam, nicht
"oortje," antwoordde mevrouw Antje,
«en zeg hem dat ik, die telken reize zyn
ssazoek van de hand heb gewezen, thans,
"o by my uit genade tot vrouw wil
'omen, nog minder dan ooit geneigd ben,
bso myne hand te schenken.*
•Niet riep de freule uit, ,had ik dat
wt kunnen denken. Maar kind, wat
stryd met zyn aard, afkeerig van alle
yde'heid, die antwoorden ook al hebben
moeten plaatsen,
We kuonen het dan ook best verstaan,
dat de heer Charles Boissevain geweldig
verstoord is op Minister Kuyper, want
deze schryft wel geen Van dag tot
deg dingen, maar men schryft in het
buitenland over hem. En dit nu doet
men niet van den heer Boissevain.
Daarvoor is hy te sober, te bescheiden,
te kalm en te eenvoudig.
Het is dan ook voor eon man als by,
om tureluurscli te worden,
Minister Kuyper schryft geen woord
en men schiyit over hem.
Hy, Charles Boissevain, schryft in
het zwaet zyns aanschynsen niemand
schryft over hem.
Het is daarom, dat wy deze driestar
aan den soteren en eeDvoudigm „Van
dag tot digschiyver" wyden.
De beleefdheid, die hy in zynjoDgste
Van dag tot dag bewy-st eau den acti-
revolu'ionairen Ministsr Kuype1-, dient
in het orgaan der antirevolutionaire
paity met een conirabelei fdheid beant
woord te worden.
Al doet het ons leed, dat hy den
indruk goeft gewei lig boor t-r zyn, nu
het biykt, dat de Nota van nze Reg ering
niet demoraliseererid op de Boeren heeft
gewrikt, maar hen integendeel heeft
aanae-uurd, om klotker nog dan voor
heen voor hun heilige zaak te stryder.
Ongevallonwat.
Hot bestuur der Ryksverzekeringbarik
maakt bekend, dat allen, die een of
meer personen in dienst hebben voor de
uitoefening van een verzekeringsplichtig
bedryf, daaivan aangifte bebooren te doen
by een formulier, dat van 10 April af
kosteloos veik'Ogbaar is aan alle post
kantoren, by- en hulpkantoren en dat,
na in tweevoud ingevuld en onderteekend
te zyn, aldaar weder moet ingeleverd
worden na 15 April en vórr 1 Juni e.k.
tegen bewys van ontvangst.
De kantoren zyn tot dit doel geopend
op alle werkdagen op de gewone kan
tooruren, doch niet na 3 uur (Amst.
tyd)
De commissie van voorbereiding der
beroepsrr geling in de Ongevallenwet is
Dinsdag bjjetn geweest ter vaststelling
van haar verslag, dat weldra aan de
Tweede Kamer wordt rondgedeeld.
De jongste berichten uit Wiesbaden
doen verwachten, dat de minister van
koloniën, de beer jhr. rnr. van Asch van
Wyck, weder spoedig de leiding van zyn
departement zal kunnen hervatten.
Geschiedenis der Statistiek.
Het Centraal Bureau voor de Statis-
ti k heeft een werk uitgegeven dat aan
alle beoefenaars der staathuishoudkunde
en statistiek welkom zal zyn. Het bevat
moet er van u worden, wanneer gy ein-
deiyk niet weer in het huwelijk treedt
Gy hebt immers vroeger gezegd, dat gy
ook den man niet wilt hebben, die daar
van verre met zulke donkere blikken
naar ons staat te kyken. Of hebt gy u
misschien in dien tusschentyd bedacht
Zy keek Antje by deze woorden onder
zoekend aan. „Maar kom, pak thans uw
goed byeen, dan kunt gy met my tsrug-
ryden en onderweg nog eens rypeiyk
nadenkeD, over hetgeen u te doen staat."
Doch Antje riep gejaagd uit„Neen,
ik ga niet met u mede. Ik heb myn
kind niet door den burgemeester willen
laten wegvoeren, thans wil ik hst ook
niet door hem laten terugbalen. En ook
behoef ik niets by myzelf te overleggen.
Morgen keer ik terug, zaoals ik gekomen
ben, met Jan Bles, myn vriend mier
is hy niet voor my en ik ben voor hem
alleen de pleegmoeder van zyn nichijs.
En nu, nicht Doortje, ga de kleiueeens
zien en rust wat uit van uw rit."
Terwyi de freule by bet kind en de
oude vrouw zat, trad jonker Cornelia op
Antje toe en fluisterde haar in het oor
„Doe niet wat zy van u verlangt, me
vrouw, trouw nist m«t dien heersch-
zuchtigsn van der Goes en ook niet met
een geschiedenis der s'atistiek in he
Koninkrijk der Nederlanden, Diet in de
beteekenis van de beoefening dier weten
schap, maar in do opgaaf der bronDeD,
waaruit men de statis'ieke gegevens
kan putten,
In een eerste hoofdstuk wordt daartoe
de organisatie der statistiek behandeld
t-n over 6 tydpe.ken, te beginnen met
voor 1830, opgegeven wat er van over
heidswege is gedaan tot het verkrijgen
van practische gegevens. lu een zevende
paragraaf worden dan de Statistieke
Congressen behandeld.
Het tweide hoofdstuk dat het
bolangiykst is geeft dan een overzicht
der bronnen. Eerst de algemeene (Staats
blad, Staatscourant, Handelingen der
Staten-Goneraal, Provinciale en gemeente
verslagen enz en dan in 16 paragrafen
de bronnen voir de statistiek van grond
gebied, meteorologie, bevolking, onder
wijs, armwezen, rechtswezen,gtvangenis-
wez n, folit ewezeD, ny verheid, landbouw
en veeteelt, handel,munt en credietwezen,
spoorweg.n, posteiyen en telegraphie,
scheepvaart, openbare werken en water
staat, vei kiezingen, flnarciën en deiensie,
en einde'ljk in 17 over een aan'al
onderwerpen van economisch n en socialen
aaid (spaarwezen, coöperatie, verz kering,
fondsen, wonir gen, loon en arbeid,
werkloosheid, welstand enz.)
E n uitvoerig alphabetisch register
maakt het naslaao gemakkelijk.
Deze bfclargryke at beid, aan wtlks
samenat, Uir g bl. kbaar veel zorg is
I esteed, is haofdzake.yk het werk van
mr. H. W. Methorst, commies by het
Centraal Bureau voor de statistiek.
Ofschoon het overzicht uitteraard
grootende6ls officieele bronnen van statis
tiek vermeldt, ir« tocrb ook het voornaamste
dat door particulieren op statistisch ge
bied is verrichtnietonopgemerktgebleveD.
(Hbl.)
De achtste lichting.
Te Rotteidam heeft zich een comité
gevormd van personen, verlofgarg-rs
van 1895, dat zich ten doel stelt, alle
milicienverlofgangers van 1895 tot een
vergadering op te roepeD, teneinde te
trachten, door gezameniyk optreden het
oproepen dier lichting niet te doen
plaats hebben.
Betreff nde de aangekondigde wyziging
der wet op de personeele belasting ver
luidt het, dat de heffing aangaande
haardsteden zal vervallen, als logisch
vervolg op de afschaffing der belasting
op deuren en vensters.
Volgens een mededeeling in deNederl.
Sport beraamt de minister van justitie
middelen om een artikel in de Jachtwet
te doen plaatseD, waardoor het gebruik
van den lichtbak strafbaar wordt.
De heer dr. A. J. Kronenberg te
dien barschen zeeman, die waariyk by
lange na niet goed genoeg voor u is.
Gy wordt ongelukkig met éeu van die
beiden. Luister liever naar my, mevrouw,
en biyf vry En wanneer men u in de
stad scheef mocht aanzien om uwe nach-
teiyke vlucht, om uwe onbuigzaamheid
of om de vele blauwtjes, die gy hebt
laten loopen, reken dan op my me
vrouw, ik zal u beschermen 1*
„Ik zal op u rekenen," antwoordde
Antje lachende.
Toen de freule na eenigen tijd weder
opstond van de bank, en zich tot ver
trek gereed maakte, ten einde nog vóór
den nacht de stad te bereiken, vroeg zy
nogmaals op haar goedigen, half spot-
tenden toon„Nu, Antje 1 vertel my
eens, heeft nu zelfs de jonker ook niet
goed zyn best gedaan om u te over
tuigen
Mevrouw Antje antwoordde hierop
„Jonker Cornells ia een goed raadsman,"
hierby zag zy hem met een schalk -
schea blik aan, „doch ik beo en biyf
nu eenmaal zoo verstokt, lieve nicht.
Ontvang my daarom echter niet onvrien-
deiyk, wanneer ik morgen als de oude,
onveranderde Antjeweder in de stad kom."
„Ga dan uw eigen ging," sprak de
Deventer geett weer geregeld les in het
Nederlandsch aan Z. K. H. Prins Hen
drik.
Hst vrijs ruilverkssr.
Verschenen is het jaarverslag over
1901 van de Vereenigin* „Het Vrye
Ruilverkeer."
Ernstig wordt het daarin betwijfeld of
de beginselen van den vryen handel in
handen der tegenwoordige meerdeiheid
wel veilig zyn, maar tevens wordt her
innerd aan de omstandigheid, dat daar
onder zich invloedrijke leden bevinden,
die voor het goede recht der vrijhandels-
beginselen niet do f zyn gebleven,
daarvan Zrlfs dikwyis opeclyk hebben
getuigd.
Het verslag herinnert aan een in Mei
1901 aan tal van' kiesverenigingen
door het bestuur gezonden circulaire,
waart'li fi ancieele of andere steun w» rd
aangeboden voor het belegeen van ver
gaderingen met het doel de zaak van
den vryhandel te bepleiten, maar uit de
omstandigheid, dat by - a geen eDkel
antwoord op die circulaire inkwam,
biykt, zoo meent het verslag, hoe weinig
helder het besef was, dat in den uitslag
der verkiezingen ook de handelsstaa -
kunde van ons vaderland betrokken kon
zyn.
Een overzicht wo dt voorts gegeven
van den inhoud der io 1901 verspreide
vlugschriften bd hari:nerd wordt aan de
aansluitii g in N vomber 19J1 bij de
„Fédération libre échanviste internatio
nale", een bond, die vooral in Frankryk
zal werken en re<ds in dsn strjjd om
afschaffing der suikerpremiën zich ge
weerd heeft.
Met vreugde wordt geconstateerd, dat
ook de Nederlandsche regeering door
haar medewerking aan de suikercoDfe-
rentie de hand heeft gereikt aan hen,
die de suikerpremien afkeuren.
In den loop van 1901 nam het ledental
een weinig af, maar nog altyd is het
769.
Mr. A. Kerkdyk hêeft aan de hoofden
van scholen, ressorteerende onder kanton
gerechten, waar in het geheel nog geen
veroordeelingen plaats hadden wegens
overtreding van de Leerplichtwet, een
circulaire gezonden, waarin het oordeel
der hcofden gevraagd wordt omtrent
de werking der Leerplichtwet, wat hun
scholen betrtft.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft de provinciale besturen uitgenoo-
digd, ontwerpen in te dienen voor de
indeeliog der gewesten in districten, voor
de toepassiDg van art. 86 der Ongeval
lenwet, met aanduiding der gemeenten,
waar de zetel eener plaatseiyke com
missie zou te vestigen zyn.
Op 9 April heeft aan het departement
van buitenlandsche zaken de nederleg-
ging plaats gehad der akte van bekracb-
freule, „maar neem u in acht, ik heb u
reeds meermalen gezegd, dat de liefde
zich vroeg of laat op u zal wreken."
Daarop steeg zy weer in de koets, ge
volgd door jonker Schouten, en beiden
reden terug naar de stad.
„De liefde heeft zich reeds gewroken,"
dacht Antje in sombere stemming. Want
Jan, die zieh tydsns het bezoek van bare
vrienden steeds op een afstand had ge
houden, ging thans, nu daze weder ver
trokken waron, naar de schuit, ten einde
haar voor het vertrek gereed te maken,
zonder in het minst acht te slaan op
mevrouw Antje, die met het kind aan
de hand aan den oever stond.
„Moeder Aatje," zeide Leentje, „spijt
het u niet, dat oon Jan ons weier wil
verlaten Zoudt gij oek niet liever willen,
dat hy altyd by ons in de stad bleef?"
„Zeker zou ik dat liever willen."
„Maar vraag hemdin,ofhij biyven wil.»
Mevrouw Antje zuchtte diep, toeu zij
langzaam weder naar hit huis ging.
„Myn verzoek zou weinig bates," zei te
zy op droevigen toon.
„Neen, neen, hy biyft, wanneer gij
het hem vraagt," riep het kind voi vuur
„probeer het maar eens!"
„Zoudt gy dat denken
tiging van de Vereenigde Staten van
Amerika, van het ter int e-nationale
Vredesconferentie op 29 Jrni 1899,onder-
teekende verdrag betn ff-nde de wetten
en gebruiken van den oorlog te land.
Biykans bij het departement van
marine ontvangen bericht is Hr. Ms.
fregat „Tromp, onder bivel van den
kapitein ter zee J E. Sickens, 9 dezer
te Aden aangekomen.
Katholieke Universiteit.
Dr. Schaepman zegt in het pas ver
schenen nummer zyaer Chronica
Ik mag dit nummer niet sluiten zon
der daartoe even over de zaak der
Katholieke Uaiversiteit nog een woord
te zeggen.
Zeer ter-.cht hoeft Do Tyd opgemerkt,
dat voor het aanstellen van privaat
docenten geen wetswijziging Doodig is.
Wetswyziging is alleen noodig om aan
kelkgenootschappen of Vereenigingen
tot bevordering van Vrij Onderwijs het
recht te geven eigen 1 -orstoelen aan de
Universiteiten te stichten en meer was
door my Diet beweerd.
Zetr terecht zegt De Tyd dat men
met privaatdocumeiiten in de wysba-
geerte riet aan de eirchen van het
oogenblik voldoet. Voor het Recht en
voor de geschiedenis schyot my de
eisch heel wat dringender.
Tot myn leedwezen heb ik bespeurd,
dat ook de zaak der Katholieke Univer-
teit weder een onderwerp van twistge-
schijjf zal worden. Zoo, tenminste, moet
ik oordeelen naar eene proeve, die my
is toegezonden en die meer gelijkt op
een ordeiyke gedachtenwisaeling. Het
eenig toegangspunt van een zoodauige
is toch dat men aanvat ge met zich de
moeite te geven zyn tegenstander te
verstaan. Men kan echter niemand daar
toe dwingen. Maar men kan zulk een
aanval laten liggen.
Geiyk ik de eer heb by dtzen te doen.
Zondagsrust.
By het hjofdbestuur der posteryen
en telegrafie worden maatregelen over
wogen om aan de directeuren der post
kantoren waar geen hulp is, om den
anderen Zondag een vryen dag te be*
zoigen.
De nog geen twee jaar geleden tot
manteljas gewyzigde kapotjassen der
infanterie zullen nu om a's tweede
kleedingstuk aan de lichting 1902 te
kunnen worden uitgereikt wederom
worden gewyzigd in kapotjas. Deze re-
transformatie kost 71 cent per sluk, van
welke er vele duizenden in gebruik en
in de kleediDgmagazynen opgelegd zyn.
Z. A. S. M. personeel.
Gisterenavond vergaderde de Haagsche
„Ja, ja, hy heeft het my zelf gezegd.
T-*en hy mij gisteren van het groote
schip vertelde, waarmede hy spoedig
weder wilde vertrekken, werd ik angstig
ik begon te tchreien en smeekte onzen
goeden oom Jan by ons te biyven. Doch
hy heeft my niets willen beloven. Esist
op het laatst, toen ik hem zeide, dat
ook gy bedroefd zoudt zyn, indien hy
weder vertrok, heeft hy my ten antwoord
gegeven „Als ik dat wist, als ik dat
stellig wist, lief kind, zou ik gaarne
biyven. Ja, wanneer uw moedertje my
er om smeekte, zooals gy thans doet,
zou ik mijn geheele leven by u biyven.
Wilt gy het hem nu vragen, moeder
Antje
M-ivrouw Anijs nam het kind op den
arm en ging er mede in huis. „Myn
lieve Leent je!" was het eenige wat
zy zeide.
Toen Jan kort daarop langs het huis
liep, hoorde hij van ui; het raam dor
bovenkamer een vrooiyk gelach, waar-
tussohen hy de stemmen van Laantje
en Aaijs daidoiyk onderschei 1de.
(Slot volgt.)
