N<». 74.
40e Jaargang
1902.
)ode
tacDluiU tsenebteo.
JBUllL8T3il.
MEVROUW ANTJE.
Noodhulp
BODE.
Vrijdag
28 Maart.
D
naar vraagt co I
aveelt zich ook 8
van all0 800tct
lenlvjsten Vo
senigingen, (j. I
ploma's, Titel.I
fr. lett. C. L, i
urant.
gen Mei eene
ïetjes weikenltao l
LEY MESTDAGB'
vraagd eene all..
Dienstbode tegen I
te melden Hooi-1
na 8 uur.
aewoud H. 2.
[dienst
4 IESLB3S5
vm 4 50 (alleen
Zéilmarhtvt
cm 12 30 115
5 55 6 55 7451
Zéilmarht Vliui
werkdagen) 531
12 35 1 20 251
7 7 20 8
f'ENDIENST.
6 20 7~ 7 50 1
10— 1020 10 40 I
110 1 30 2 22
4 20 5 52
6 10 6 SO 7 18
19 50 1010 101
110 cm 1 20 140 I
3 50 410 4801
8 8 30.
am 3 30b)
3 55
I 5öf;
115
I 30b)
150
Breaker p,
h'sasingen naar
Lekt
Neuzen naar
spoorweg sta
23
57
21
47
7 58
8 47
10 1
48
en
112
VL1SSI16SCBE
('OIKAYT.
Pry a per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afeonderiyke nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN BE VELBE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIE van 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzalfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groots letters
en cliché'» naar plaatsruimte.
VerseMSnt <Ugsll|ks, «Itgassonèord op Eon- en feestdagen.
Tslephoonnumwier IO.
Aboanemetita-Adi'rertcatiën op «cep voordfteHge voor en.
G<sterepn>o!B',u het ft de Minister van
joloiuên, jhr. T. A. J. Van Asth van
I lyijck. hut diacom sserihuis te Utncht
1 veilaten en is in gezelschip van zyn
e:htgenoote en een verpleegster met den
trein van 9,47 in de richting Arnhem
,r Wiesbaden vertrokken, ten einde
aar een nakuur te ondergaan. Hoewel
loog een weinig zwak, bevindt de Mi-
lisiet zich thans redelijk wel. Door
c|imand ondersteund begaf hy zich in
t rjjtuig. tUtr. Dbl.)
Volgens het Berliner Tageblatt zal
I a, M. de Koningin zich in den aan-
I stianden zomer voor geruimen tijd Daar
I da Noordduitsche badplaats Franken-
I ismen (Schwarzburg-Rudoletadt) bege .en
het volgen van een kuur. H. M.
j haar intrek nlmen in het vorsteiyk
I jachtslot Ratsfeld (Kyffnituser.)
Militaire karakterhervorming.
Hierover lezen wy in het Ebld. in een
I door „Voi" ingezonden artikel, o.a. het
10.12
At de oorzaken op te noemen, waar-
I icor by ons kranig korps officieren de
fat er is uitgehaald, zou ons te ver
roeren. Slechts aan enkele oorzakeD
I willen wü onze aandacht schenken,
|lerwfll wy, hetgeen reeds vroeger is
opgemerkt, omtreDt den onvolledigon
I rechtstoestand en de zeer onbiliyke wijze
I ran beoordeeiing als maatstaf voor be-
slechts in herinnering brengen,
ander, aan elk karakter nood-
wendig knagend iets, is het gemis van
i mogeiyke zelfstandigheid, dat men
I >chynt te willen vergoeden door eene
1 uiterst groote vicdingrykheid in het bezig
houden met alie denkbare beuzelaren.
wordt er van hoogerhand veel ge-
Iichreven over het bevorderen van zelf-
liMdigheid, over het ontwikkelen van
liet initiatief, doch wy kunnen gerust
Itoeren dat sedert den tyd dat de inkt-
luizen in deze materie geopend woiden
lie zelfstandigheid juist meer en meer is
loiderdrukt, terwyi het niet lot de on
lievere verscbynselen behoort, datdair,
Kar reglementen of voorschriften eenige
I zelfstandigheid gedoogeD, enkele chefs
|het noodig achten dit greintje zelfstan
door beperkende, soms zelfs
|!tgenstrydige bepalingen, te Diet te doon.
soldaat, die eene of andere dienst-
|wrrichting in of buiten de kazerne moet
krijgt meestal een korporaal by
litch om hem te survtilleeren, en zoo
luit het trapsgewijze voortde luitenant,
lükwerf een man tusschen de 30 en 40
die een 20-tal manschappen moet
wordt weer meestal vergezeld
zyn compagnies-commandant, die
|moet zien ot vooral alles wel precies
lust, zooals hy dat wenscht, dan volgt
Novelle van ADALBERT
REINHARDT.
*1113
vervoeren
40
2 6
28
1 25
40
3 10
22
3 50
38
4 6
65
4 22
6 6
7 1
8 3S
8 22
8 8*
N
Toen de kastelein bet vertrek ver-
had, begon jonkheer Schouten eene
potige toespraak„De edele vrouw,
my tot u zendt, mynheer, heeft u
!I,riendEchap waardig gekeurd, reden
)e8 om u te hoogachten. Ook ik mag
Nuk smaken éen harer vrienden
Laat my dus, zoolang gy hier
stad biyft, de eer genieten uw
"heet te zyn."
(,stl, wi'de voor dit vriendeiyk aanbod
to h doctl Leentja liet hem niet
het woord komen. „Oom," riep zy,
lilt 200veel te vertellen. Ga toch
zie, dan ga ik op uwe knie
dat doe ik ook altijd als ik moeder
111 >«ts vertellen wil."
Aan
zulk een vriendeiyke roepstem
de bataljons commandant, die eens komt
zien of de kapiteins wel oefenen in zyn
geest en hy geeft dienaargaande zeer
behartigingswaardige wenkeneenoogen-
blik later veracbynt de regiments-com
mandant en doet ook zyue zienswyze
in enkele aangelegenheden keDnen, wiens
opmerkingen,in garnizoensplaatsen, w, lke
het voorrecht hebben een divisie-staf te
huisvesten, wederom worden aangevuld,
verbeteTd of gewyzigl door den divisie
commandant.
Bedrijfsongevallen.
In de te Amsterdam gehouden ver
gadering van de vereeniging Nederlandsche
werkgevers, is besloten tot oprichting
eener centrale werkgevers risicobank
voor bedryfsongevallen en werd tot
dirccreur benoemd de heer mr. H. de
Kruyff Jr.chef der afdeeling Rechtszaken
by de Hollandsche IJzeren Spoorw.g-
maatschappy.
Gedenkboeken ter eere van het
Regentschap.
B. en W. van 'sGravenhage stellen
den Raad aldaar voor, aan de commistie
tot oprichting van een gedenkteeken ter
eere van het Regentschap van H. M. de
Koningin Emma der Nederlanden, toe
stemming te verleenen om het ontworpen
gedenkteeken op te richten op het
Regen tesseplein, voor den duur der
werkzaamheden voor de oprichting van
het monument aan den openbaren dienst
te onttrekken en aan de bedoelde com
missie kosteloos in gebruik te geven de
noodige oppervlakte van het Regentes-
seplein bet gedenkteeken na de voltooing
in vollen en vryen eigendom over te
nemen ten behoeve der Gemeente, goed
te keuren eene wyziging van den aanli g
der plantsoenen op het Regentesseplein
en voor de uitvoeriDg daarvan met
verlegging van riolen, plaatsing van
hekken enz., aan B. en W. eeD krediet
te verleenen van 2000.
De suikerconventie.
Ook De Residentiebode acht bet in Nedor-
land's belaDg zoo spoedig mogeiyk de
conventie goed te keuren. Onze fabrieken
behooren tot de beste welke bestaan. Zy
zullen dus de concurrentie wel kunnen
volstaan. Er komt nog by, dat Neder*
land als vocgd en vader van Indië te reke
nen heeft met koloniale belangen, welke
door de conventie werden gebaat. O gen-
blikkeiyk staan tegenover dit alltseenige
nadeelen. Yoor onzo boeren zal de con
ventie zeker in den beginne geen voor
deel afwerpen. Zoo zy doel treft, leidt
zy tot vei hooging van den prys van de
suiker en tot verlaging van den prys
van de bieten.
By verlaging van den bietenprys zal
in den beginne de buitencultuur weer
afnemen. Op deD duur wordt dit intus-
schen wel anders. Het is te voorzien,
moest Jan wel gehoor geven. Hy plaatste
voor den ouden jouker een stoel by de
tafel, nam zelf eveneens plaats en zette,
zoo als hem bevolen was, de kleine op
zijn knie.
„Zie zoo, wat hebt ge my nu te ver
tellen, klein ding?"
„Luister eens," zoo begon Leentje,
terwyi zy den vinger omhoog stak, „eerst
moet ik u dan zeggen, dat gy niet eens
weet wie ik ben.*
„Wie zyt ge dan vroeg Jan Bles
hoogst verwonderd.
„Ik ben uw nichtje. Ja, uw nichtje,
oom Jan. Gy zyt zóa lang weg geweest,
dat gij van niets meer weet, zegt moe
der Antje. Maar ik ken u nog heel goed.
Gy moet weten, dat, toen ik nog by
myne grootmoeder aan den Buitensingel
was, zy dikwijls ze!de Wae Jan niet
weggegaan, dan hadden wij nu iemand,
die voor ons zorgde. Myne arme groot
moeder was ziek en zoo verdrietig, dat
alle kinderen bang voor haar waren.
En toen op zekeren dag de jongens uit
de buurt aan onze deur riepen „oude
heks," werd ik boos en toen wy
speellen dicht aan het water, toen wil
den de jongens my slaan en was ik
byna in de gracht gevallen. Doch eens-
dat in de verschillende landen De
Residentiebode hoopt ook in Nederland
de dcor het vervallen der premie
vry vallende millioenen zullen geb uikt
weiden tot verlagirg van den suiker-
accijns. Gebeurt dit, dan zal de pry»,
door het pub'iek betaald, dalen, ook
waar de prys, door den producent ont
vangen, op h tzelfie cyter blijft otmis- j
6chien eenigszins stijgt.
Een dergeiyke daling zal tot ver
meerdering van gebruik voerrn en aldus 1
tegenover em to nemende productie een
toenemende vraag stellen. Zoo kan dan
weldra de beetwortelcoltuur wordt n
tot een loomnd bedrijf voor dfn land
bouw, zonder kunstmatige hulp en
voo' al zonder s hade voor den verbruike-.
De da'ing zal mede er toe leiden, dat
meer vraag komt voor producten m3t
suiker, bereid z oals bijv. jams, die
daardoor onder het bereik van het
groote publiek komen. Natuuriyk moet
dit de vruchtenteelt tot voordeel zyn.
Eindeiyk sta?n wij voor het feit
schryf: De Res., dat de boiren ook van
den tegenwoordigen toestand het kird
der rek -ni g werden, nu de fabrikanten
door het stopzetten van zeven der twee
en dertig fab-iektD, den omzet kunst
matig beperken. Dit 1 idt m< de tot in-
krimpirg van de beetwartelculluur en
dit zonder hoop op b.ter tydon in de
toekomst.
Maar al ware het anders, dan nog
zou Nederland moeilijk andeis kunnen
do n dan zoo spoedig mogeiyk toe
te treden tot de ovore inkomst, wel
ke desnoods ook buiten ons om kan
tot stand komen, om dan tegen ons
in naar hetzrlfde resultaat te voeren.
Biykt dtze conventie dan ook aan de
landtouwers schade te doen, zoo zal de
hulp, die deze R°geering gaarne ver
leenen wil, op andere wyze moeten
wo den geschonken.
De antirevolutionaire partydag zal op
12 Mei in de Buitensocië'.eit te Arnhem
gehouden worden.
Als sprekers zullen optredenmr.
Anema mst het onderwerp Christendom
en sociale kwestie, de Waal Malefyt met
het onderwerpOverheid en sociale
kwestie, en Idenburg met het onderwerp
De roeping van Nederland tegenover zyne
koloniën.
De bescherming der vrouw.
Naar aan het Centrum van bevoegde
zyde woidt medegedeeld, zal Woensdag
2 April a. s. te Amsterdam een bijeen
komst plaats hebben om zoo mogeiyk
te geraken tot het oprichten van een
vereeniging, die zich ten doel stelt de
bescherming der vrouw. Het initiatief
hiertoe gaat uit van het bureau van den
byzonderen raad der St. Vincentius ver-
eeuigkg te Amsterdam. Tal van katho
lieken zijn reeds of worden nog tot deze
byeenkomst uitgenoodigd. De kanunnik
dr. Müller—Simonis van Straatsburg, zal
klaps lieten ze my los. Ik had in my'n
angst de oogen gesloten, en toen ik ze
weer opendeed, zag ik niet het troebele
water uit de gracht, en ook niet de booze
gezichten van de jongens, mair
moeder Ar.tje. Weet ge welhoe myn
moedertje er uit ziet, als zij boes ij
Dan kijkt zij o zoo zwart 1 Maar ik was
toch niet bang voor haar, want ze was
heel goed voor mij zij nam my in hare
armen en beknorde dj j jngens, omdat
zy met hun drieën éjn meisje durfden
slaan. En toen vroeg ze mij wie ik was,
en toen ik het haar zeide, kuste ze my,
en zeide, dat zij myne moeder wel ge
kend had en myn oom Jan Bles ook.
Zij bracht my in huis, sprak met myne
grootmoeder en was o zoo vriendelijk en
goed Van dien tyd af ben ik altyd by
haar gebleven. Grootmoeder had hare
toestemming gegeven, dat ik met moeder
Antje mocht gaan, en ik was er heel
biy om, want ik had haar van den be
ginne af lief. „Zie zoo, oom," riep zij
uit en sprong tegeiyk vaa zyn knie, „nu
weet gy alles, kom nu mee naar huis."
„Neen," zeide Jan, „ik weet nog lang
niet genoeg, iief kind. Kunt ge mij ook
zeggen mynheer, met wien myne zuster
gthuwd is geweest en of myne stief-
e n conferentie in de Fransche taal
houden om het nieuwe liefdewerk aan
te bevelen. Het episcopaat zal zicb aldus
v-jrifgrnwoordiren de aartsbisschop door
den kanunnik Djbbelmann, deken en
pastoor te Arnhem, en door mevrouw
Van Baerls Bosch van Drakesteyn de
bisschop van Haarlem door den deken
van Amsterdam mgr. Schweitzer de
bisschop van 's-Hertaganbosch door den
heer Diepen, directeur der ro maalsihool
aldaar; de bisschip van R rermond door
prut. J. M. L. Keuller. De bisschop vao
Breda, hoezeer de zaak toegedaan, zal
zich waarschyniyk niet laten vertegen
woordigen.
Het deel is: bescherming der jeugdige
vrouw ïyke personen, die wegens hun
maatschappeiyke positie aan dringende
zedelyke gevaren blootstaan en redding
der reeds gevallen vrouw.
De Vincentius vereeniging wil de lei
ding van dit liefdewerk, waartoe zij het
initiatief nam, Diet onder zich houdeD.
Zy wenscht slechts den overgaDg te
vormeD, die zoo spoedig mogeiyk voert
tot definitieve oprichting van een speci
fiik-katholieke vereeniging, welke zich
over geheel ons land zal uitstrekken en
door een centraal comité te Amsterdam
aangesloten zal zyn by het „Katholiek in
ternationaal liefdewerk tot bescherming
van het jonge meisje", een bond, waar
van de hoofdzetel is gevestigd te Freiburg
in Zwitserland en die afdeelingen telt
in alle groote steden van FraDkryk,
Spanje, Italië, Oostenrijk, Duitschland,
Scandinavië,Engeland, België en Amerika.
De dirigeerende officieren van gezond
heid zyn door den minister van oorlog
uitgenoodigl voor zoover dit ter
hunner kennis is gekomen - bericht
te zenden van het oveiiyden van mili
tairen, niet overleden in hospitalen, en
wel aan de commandeerende officieren
voor zoover zy tot de korpsen behoorden,
van alle overigen aan den plaatselljken
of garnizoenscommandant.
Biykens de rekening van de „Vereeni
ging van offlciers-ech'genooten en
weduwei uver 1901,hadden de ontvang
sten 8620,59, de uitgaven 5895
bedragen, zoodat er een batig saldo van
f2725.66'/j was. Er hadden 18 urtkee-
riegen plaats tot een gezameniyk bedrag
van ƒ5400.
Eervol ontsl'g is verleend aan M. de
Ras, als luitenant-kolonel, militie-com
missaris in h)t lste militie-district van
Limburg, en benoemd tot militie-com
missaris in bet lste militie district van
L'mburg, de gepensionneerde luitenant
kolonel der infanterie L. H. A. Bone-
mijer.
Ter gelegenheid van het 50-jarig be
staan der Rtjkstc-legraaf (1 December a.s
zal een geïllustreerd gedenkboek worden
uitgegeven.
moeder nog leeft
„Neen, mynheer," antwoordde Schou
ten „zy stierf al zeer spoedig, nadat
mevrouw van der Hoeven het meis-jj,
tot groote verbazing van al hare ken
nissen, tot zich nam en het als haar
eigen kind behandelde. Ik heb uwe stief
moeder niet gekend, waarde heer het
is haar slecht gegaan in de wereld zy
moes», na den dood van haar echtgenoot,
haar huis wegens schulden verkoopen
aan mynheer Rochussen, haar buurman,
en hare dochter
„Wat hadt gy van myne moeder te
zeggen?» vroeg Leem je.
„O, niets, niets, kind," sprak de jonker
op angstig verontschuldigenden toon
„ik wilde maar zegg n zy stierf en
vermeerderde daardoor de zorgen van
uwe stiefmoeder,"
„Mijne moeder," zeide Leenlje, terwyl
zy recht vóji haar oom ging staaD, „is
weggeloopen, evenals gy. Moeder Antje
heeft my dat eens verteldzy dacht dat
het misschien ia ons bloed zat en vroeg
my, of ik later ook zou wegloopen. Maar
dat doe ik bepaald niet. Maar oom, gy
hadt zeker niet zoo'n moeder Antje, an
ders waart gij toch wel by haar gebleven
en hadt gy haar lief gehad, evenals ik.'
Byjkens by het d- paitem-nt van
Marino ontvangen beric .t is Hr. Ms.
fregat „Tromp", onder bevel van den
kapt. ter zee J. E. S ekens, 26 d-zer te
Colombo aangekomen.
Winkelsluiting.
Winkoijrs en h indelaren te 's-G-a-
venhage hebben zich met een adres
tot den minister van binnenlandsche
zaken gewend, in zake de bewegirg voor
vervroegde winkelsluiting.
Als belanghebbenden vermeenen zy
er de aandacht van den minister op te
moeten vestigen, dat een wetteiyk ver
plichte winkelslui iDg te zeer indruischt
tegen de persooniyke vryheid en da
vryheid van bandtl, en t vens beperkt
het voorzien in het onder h>ud van
adressanten en hunne omgeving voorts
dat de volksbehoeften, in de verschillende
wyken eener stad niet evenredig zij",
zoodat het onmogeiyk zou worden aan
de verplich'ingen tegenover Staat en
gemeente te kunnen biyven voldoen
dat de concurentie met het buitenland
zoowel als met de coöperatie, het bestaan
der middenklasse reeds moeilyk maakt,
terwijl particulieren allerwege als agen
ten van elders gevestigde fabrikanten
en winkeliers optreden en de bedryfs-
beiasting ontduiken.
Drinken en sparen
Onder dezen titel schryft „De Boeren
stand»
Hoe vreeseiyk de kaDker van bet
drinken aan onze volkswelvaart knaagt,
kan biyken uit de volgende cijrers, ont
leend aan de statistieke opgaven van
1900.
In dat jaar bedroeg het gubruk aaa
gedistilleerd in de provincie Utrecht niet
minder dan 9,27 liters per hoofd, vrou
wen en kinderen dus medegerekend.
Alleen in de pro vincie Groningen werd
nog meer gedroaken, nl. 10.21 L. per
hoofd, maar anders geniet Utrecht de
treurige eer, dat het bovenaan staat op
de lyst.
Daar deze prosiacie in 1900 pl.m.
251.500 inwoners telde, geeft dit eea
geb uik van 2,331.405 liters gedistilleerd
van 50 pCt., waarvan de verkoopwaarde
veilig mag gesteld worden op ruim 2'/j
millioen gulden.
Vijf-en-twintig ton gouds werd dus
in ééD jaar tyds, alleen in de provincie
Utrecht, „opgedronken.»
Van hoeveel beteekenis dit voor de
volkswelvaart is, kan het best biyken,
wanreer men naast deze cyfers stelt
die van de Rykspoatspaarbank.
Over 1900 werd in Utrecht ingelegd
f 2.201 119 en teruggevraagdf 1.964,256,
zoodat in het geheel f 236,887 meer
werd iDgelegd dat teruggenomen.
Vijf-en-twintig ton dus verkwist aan
sterken drank en nog geen 2ton be
spaard
Jau's gelaat was bleek geworden by
dit gebabbel. Hy trok jonkhjer Cornelis
ter zyie en vroeg: „Wie was Lena's
man
De jonker trok met eene minachtende
beweging de schouders op. „Een vreemde
snuiterzy maakte zich met hem uit
de voetennaar men zegt, zyn zy in
Frankryk getrouwd. Op zekeren dag
echter kwam zy alleen met het kind
terug, ziek en ellendig, smeekte hare
moeder haar weder in huis op te nemen
en stierf kort daarop. Meer weet ik er
niet van."
Jan zuchtte zwaar. Voor de eerste keer
na zyn vertrek kwam de gedachte by
hem op, of hy niet beter zou gedaan
hebben met thuis te blij ven bij zyn be
jaarden vader, zijne jonge stiefzuster en
by Antje, ter wille van wie bij io den
vreemde wis gegaan en die thans zij ie
moeite zo j slecht beloonde.
„Kom Leentje," sprak hy aangedaan,
„ik zal met u gaan naar haar, die gy
moeder Antje noemt."
(Wordt vervolgd.)
