155 6 55 7 45
S T R IJ D.
G.
Woensdag
28 November
N o. 281.
1900.
S8e Jaargang.
en.
iekerii,
Was-
;lburg,
;el Op-
jes af.
It naar
stuk.
)ng (la
ren en
de.
»&»s.
FEU I LLETO N,
lag, van
0.40
dad 0,30
0,25
f 22,50
wordt, door
I, oen nette
'an den Pro-
van goede ge-
trekt door den
Courant.
E N S T
bDELBUBG v.v
via 4 50 5 55
yteilnuurH via
12*0 1 15
markt Vlissin
Wfcrkdagenl
35 1 20 2 5
I— 7 50 8 35
P DIENST.
20 7— 7 50
1020 10 40
30 2 220
■20 5 5 20
.0 6 30 7 10
10 10 10 30
im 1 20 1 40
|50 410 4 30
K 30.
ildegliem.
i 10.37, 1.18,
6.9, 7.35.
8.24. 9.25,"§
1.38, 4.32,
6,29, 8.10
15, 9.45.
akena en
.gen naar
•jgvtu-
VLISSINHSCHE COIIRAIT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich bjj alle Boek
bandelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jl., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIÉN van 1—4 regels 0.40. Voor alken rege
meer 10 cent. - Bt) directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Greote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnummer IO.
Abonnements-Adverteatiën op zeer voordoetige voorwaarden.
Vereeniging tot verbeteringen
vrouwenkleding.
Volgens getuigenis van de presidente
gaat deze vereeniging vooruit en bestaat
er reden tot tevredenheid over de vor
deringen, die op het gebied van vrouwen-
kleeding behaald zijn. Het aantal leden is
echter nog niet bijster groot, d. i. 818,
zoodat nog heel wat vorderingen moeten
bi haald worden vóór sprake kan zijn
van eene vereeniging die aan de vrouwen
in Nederland wat kleeding betreft, de
wet voorschrijft.
Eene dame uit Middelburg, dus lezen
wij, stelde eene zeer ingrijpende wijziging
voor, n.l. om verplicht te stellen dat
de leden zich kleeden naar de beginselen
der vereeniging en propaganda maken
voor hare beginselen. Dit voorstel werd
van te radicale strekking geacht en
verworpen, misschien wel omdat ge-
vreesd werd dat eene dame in zooge
naamde reform-kleeding, te veel bekijks
en daardoor te veel last zou hebben.
Het aanvaarden van een kleeding, die
zooals de voorstandsters beweren, on
eindig beter voldoet dan de tegenwoordige
aan de eischen van een gezonden smaak
en der gezondheid, moest echter een
id reclame-middel zijn. Jammer maar
dat de dames niet den moed bezitten
met een voorbeeld voor te gaan. Het
is ook hierleeringen wekken, maar
voorbeelden trekken. Als het zoo voort
gaat kan moeilijk de tijd bepaald worden,
waarop de reform-kleeding de overwin
ning zal behaald hebben op de tirannie
der mode, die vaak den grootsten onzin
in de kleeding voorschrijft, maar toch
gevolgd wordt.
Merkwaardig is voorts de mededeeling
dat bij de arbeidende klasse hoe langer
zoo meer belangstelling in het streven
der Vereeniging openbaar wordt.
De gewijzigde drankwet.
In zijn jongst verschenen Staatkundige
brief valt mr. Van Houten het gewijzigd
ontwerp-Drankwet aan, dat z.i. maar
«veiDig minder fouten bevat dan het
oorspronkelijke wetsontwerp. Eene nieuwe
fout vindt hij hierin dat aan allen, die
in localiteiten, waarvoor geen vergun
ning is verleend, andere dan sterke
dranken verkoopen willen, die ter plaatse
worden verbruikt, een kostelooze „be
roepsbrief" opgedrongen wordt, enkel ten
einde bij overtreding van de drankwet
'n die localiteiten, eene schorsing in het
beroep voor een jaar te kunnen laten
intreden.
Van
E. ROSSI.
1).
Het sloeg vier uurDan begon het
spreekuur van professor Tobeler. In lange
'ijen zaten de patiënten, mannen, vrou
wen en kinderen op stoelen en op de
banken langs den muur. Bijna allen
^hoorden tot den welvarenden stand,
!ant een consult bij den beroemdsten
ris der academie kostte twintig mark,
al waren er ook sommigen uit den
deinen burgerstand, die hun laatste
Invlucht tot den professor namen om
pst hunne spaarpenningen zijn raad te
'open of althans zekerheid te erlangen,
„Deze „beroepsbrief" is dus voor dezen
als een valbijl, die automatisch de straf
voor eene overtreding vergezeld doet
gaan van eene bijkomende beroepsstraf,
die niet alleen menigmaal zelfs niet
voornamelijk den schuldige, maar ook
den eigenaar der affaire en als de waarde
van het pand, waarin de affaire wordt
uitgeoefend, van die uitoefening afhan
kelijk is, ook den eigenaar van het pand
en den hypotheekhouder bedreigt. Wel
zal als de houder van den beroepsbrief
aan de Kroon bewijst, dat hij persoonlijk
geen schuld had aan het plegen der
overtreding, door eene koninklijke be
slissing daaromtrent de schorsing kunnen
worden voorkomen. Dit negatief bewijs
is echter niet gemakkelijk te leveren en
voor rechtvaardige beslissing der Kroon
bestaat geen voldoende waarborg.
„Ik vraag mij af, hoe het toch moge
lijk is, dat mr. Borgesius zelf gelijk
men weet in deze zaken haast ontoereken
baar dweper voor zulke dingen de
mede-onderteekening van den minister
van justitie erlangt. Met Óen pennesteek
wordt de vrijheid van beroep voor de
tienduizenden, die dranken ter verbruik
ter plaatse verkoopen opgeheven, enkel
om een strop om hun hals te hebben,
wanneer in hunne localiteiten de drank
wet overtreden mocht worden. Vervol
gens laat het ontwerp bij overtreding
zelfs niet, gelijk het naar de beginselen
van ons strafrecht behoort, den straf
rechter de schorsing in de beroepsuit
oefening uitspreken als bijkomende straf,
indien htj daartoe termen vindt (art. 28
lo en 6o. van het Wetboek van Straf
recht), maar treedt automatisch een
schorsiDg in, die een aan het misdrijf
veeltijds volstrekt onevenredige strafver-
hooging voor den schuldige in zich sluit,
en volmaakt onschuldigen voor geheel
willekeurige en onbepaalde bedragen in
hun vermogen kan treffen. Hoe rijmt
dit ook met het algemeen strafminimum
van 1 dag en de algemeene minimum
boete van 0,50 Eindelijk zal over
de vraag van persoonlijke schuld of
onschuld van den beroepsbriefhouder
niet de rechter na openbare instructie,
maar de kroon op inquisitoriaal gevoerde
instructie beslisseD, wat beslist ongrond
wettig is, al wordt het onder den vorm
van strafontheffiog verborgen. Het geldt
hier rechtelijke macht, welke alleen uit
geoefend wordt door rechters, welke de
wet aanwijst, geen gratie of administratie.
Wanneer de drank is in den man,
dan gaat de wijsheid in de kan, zegt
het spreekwoordgelijken invloed als
onmatig drankgebruik schjjnt, zegt mr.
Van Houten, ook eene onmatige drank-
vervolgingszucht te veroorzaken. „Dit
ontwerp beschouwende, zie ik de drank-
zo» waagde toch geen arme zich over
den drempel van den wereldberoemden
man, wiens scherpen blik en onfeilbare
diagnose even bekend waren als zijne
inhaligheid.
De professor had den ouden Frits,
nog een erfstuk van zijn vader, laten
roepen. Sinds vele jaren was Frits be
last, de opvolging der patiënten te
regelen, door hun een volgnummer uit
te reiken. De professor zat nog aan
tal el, wa?r hij uitstekend gedineerd had
en juist bezig was het laatste glas uit
een flesch Rauenthaler te genieten, toen
de dienaar zich bescheiden aanmeldde en
bij de deur bleef staan. Aan tafel zat
mede de vrouw van den prolessor en
een achtjarige knaap, hun eenig kind.
Hij wenkte Frits nader te komen, maar
deze bleef eerbiedig staan, en toen de
professor omzag wat daar de reden van
kon zyn, bemerkte bij, dat moeder en
zoon hunne handen voor een kort dank
gebed vereenigd hadden.
Een spottende lach gleed over het
vervolgingszucht in de ministers gevaren,
maar wijsheid en beleid en eerbied voor
vrijheid en recht der burgerij zyn ge
vlogen. zy handhaven en verscherpen
het ontwerp, zonder dat er kans is op
afdoening. Naar het schijnt dus om,
mochten de verkiezingen gunstig voor
het aanblijven dezer twee ministers uit
vallen, eene nieuwe poging te wagen,
aan de betrokken burgery hunne draco
nische maatregelen en gevaarlijke „be
roepsbrieven» op te dringen. Het ont
werp heeft nu nog de beteekenis van
een uitgewekt verkiezingsprogram op
dit punt. Meenen de ministers, dat de
liberale party in den lande zich daar
mede zal vereenigen
„Ik zou denken dit ontwerp is voor
de burgery eene gereede aanleiding in
Juni aan onmatige drankbestrijders geen
nieuwen „beroepsbrief" voor de volgende
wetgevende periode uit te reiken. Niet
verscherping, maar veeleer verzachting
der drankwet behoort in de districten,
waar dit punt op den voorgrond treedt
het liberale wachtwoord bij de verkiezin
gen van 1901 te zijn, gelijk ik ook in
1897 tegenoverde Liberale Unie bepleitte."
Wel jammer dat mr. Van HouteD, toen
hy als minister daartoe in de gelegen
heid was, niet eens zijn krachten be
proefd heeft om ons een „volmaakte"
drankwet te schenken.
Kruger herdacht.
Over dezen merkwaardigen man en
zijn reis naar Europa bevat het N, v.d.
D. een keurig gesteld artikel, waarvan
het volgende is ontleend
„In een schamele hut werd hij geboren.
Als kind van elf jaar verliet hij de
dierbare plekjes van zijn jeugd,deelnemend
aan den Grooten Trek der karavaan, die
als een aartsvader weleer, uitging naar
een land dat God haar wyzen zou. Met
een geweer in de hand weidde de knaap
zijn kudde. De weg ging door honger
en dorst, door hitte en koude, door
gebrek en ontbering heen, de woestynen
door, de bergen over, door strijd met
wilde dieren en woeste inboorlingen,
altijd verder. Na zestien jaar zwervens
hield men stand en toen begon het tijd
perk van de wording van den staat, die
te worstelen had met drie bezwaren,
met Engeland, de inboorlingen en met
onderlinge twisten. Twaalf jaar lang is
Kruger hoofdaanvoerder, negentien jaar
lang is hij aan het hoofd van den sta at
en altijd de man, die door de macht
zijner persoonlijkheid, door zijn geloof,
zijn oordeel en zijn doorzicht aller ver
trouwen geniet en de toevlucht is in
gevaren
Na den strijd de kroon. Zoo leeren
breede, strenge gelaat van den genees
heer hij stond met een ruk op, zei
zoo welwillend als zijne norsche stem
toeliet„Wel bekome het u," en ging
in zijne consultkamer. Frits boog voor
zijne mevrouw, nam dankzeggend een
mooie peer van den knaap aan, lief
koosde deze zachtkens en ylde daarna
naar zyn heer, wieDs stem hem reeds
ongeduldig riep; de peer stak hy echter
eerst in zijn rokzak.
„Hoor eens, Frits, ik wil van nu af
eene verandering er komen te veel
patiënten my om raad vragen, en als
zy dan betalen moeten, beginnen ze te
jeuzelen en te klagen, dat zij zoo arm
zyn, of het niet voor het halve hono
rarium kan. Ik wil met dat gezanik
niet meer te doen hebben. Van nu af
vraagt gij, alvorens een nummer te
geven, het honorarium op. Wie geen
twintig mark betaalt, wordt niet toe
gelaten en daarmee uit en begin
er nu dadelijk mee."
Frits ging, maar zijne trouwe oogen
wy het, en zoo scheen het ook hier te
zyn. Wat nam de jonge staat een vlucht,
wat begon de beschaving er door te
dringen. Wat ontwikkelde zich het
onderwys. Hoe ontloken de beginselen
van een spoorwegnet. Hoe begonnen-
voorwaarde voor een krachtige volks
ontwikkeling volksidealen vasten
vorm aan te nemen. Krugers idealen De
ouden dapper, de jongen onderwezen,
de uitlanders bevredigd. Het verkeer
verbeterd door nieuwe lijnen en door
uitbreiding van de oude tot in de verst
verwijderde districten. Oppermachtig
Hollands taal, de taal der vaderen, de
taal, waarin die vaderen hun bijbel
hadden ontvangen.
Na den strijd de kroon. Opdat deze
hooge goederen mochten verworven
worden, heeft Kruger gestreden, maar
de werkelijkheid heeft thans een droeven
glimlach.
Van die op aarde helpen kunnen,helpt
niemand.
De oude Kruger is niet in zyn land
gebleven. Thans heeft hij deD voet ge
zet op Europa's bodem. Straks zullen
wy hem begroeten in ons eigen vader
land.
Er is gezegd dat Kruger in zijn land
had moeten blyven en liever had moeten
sterven door het vijandelijk lood. Wij
meenen dat niemand het recht heeft tot
zulk een oordeel. Vooral niet, omdat
het blijven in zijn land voor Kruger bet
gemakkelijkst zou zijn geweest. Sneu
velen is een schoon sterven. Maar hooger
staat, zedelijk hooger staat, het leven te
rekken, zoolang mogelijk, om nog te
beproeven wat te beproeven is, om wat
te redden is nog te redden.
Zoo ontvangen wij dan dezen oude, en
geven aan zijn verlaten van zijn land de
nobelst mogelijke uitlegging, gevoelende
dat wij daarmede het dichtst zyn by de
waarheid.
Hy had zich de kroon kunnen ver
werven van den martelaarmaar die
kroon heeft hij van zich gewezen. Diepe
geesten werken noch voor het oogenblik
noch voor het uiterlijke. Kruger's kroon
ligt, wat de toekomst betreft, in het
oordeel, over hem te vellen door de
wereldgeschiedenis, en voor het heden
in de uitwendige verzekerdheid zijns
gemoeds. Beiden zijn ontoegankelijk voor
den tijdgenoot, maar wie er in gelooft,
heelt de keur der menschen op zijne
hand.
Hoe zullen wij den oude ontvangen,
wanneer zijn voet onzen bodem betreedt?
Hij is overwonnen, hij is verslagen,
hy is van zijn land beroofd. Toch voegt
ons de deernis niet. Maar evenmin voegt
ons luidruchtigheid. De deernis zou
beleedigen, —luidruchtigheid zou schrij-
werden vochtig. In weerwil dat htj
twintig jaren by den vader en nu reeds
tien jaren bij den zoon dagelijks kennis
had gemaakt met het lijden der mensch-
heid, zoo was toch zijn hart niet ver
staald, zijn medelijden niet afgestompt.
Deze nieuwe, harde maatregel deed hem
zeer, want hoewel hy te veel eerbied
had voor zyn meester, om niet te ge
hoorzamen, toch had hij te dikwerf den
weemoedigen blik gezien, waarmede de
onbemiddelden hun goudstuk bekeken,
en had men de schuchtere vraag tot
hem gericht„Zou meneer de professor
bij arme Heden niet met wat minder
tevreden zijn?»
En nu zou alle verantwoording op
hem komen; hy zag reeds voor zyn
geest de verwijtende blikken van de
afgewezenen; hunne klachten en smee
kingen klonken reeds in zyn oor hy
had wel willen schreien. Neen, dat was
niet goed van zijn heer hij had liever
de rijken dubbel moeten laten betalen,
maar zijne kunst om-niet voor de armen
nen. Laat ons waardig zyn. Laat ons
sober zyn. Laten wy Kruger toonen,
dat wij onze eigen geschiedenis nog
kennen, die ook in het tijdelijk heengaan
van den Vader des Vaderlands zoo
treffend gelykt op de geschiedenis van
Kruger en zyn volk.
De wijze waarop wy Kruger ontvan
gen zullen, zij vóór alle dingen waardig.
En waardig zal de ontvangst wezen,
hem door het Nederlandsche volk bereid;
want onze natie bezit onder haar deugden
en gebreken wanneer het er op aan
komt dat éene, waarop het nu juist op
aankomteen fyn gevoel.
Eene villa voor Kruger.
Het weekblad „Op voor Transvaal"
zegt het volgende van de door den heer
Noëls van Wageningen aan Kruger ten
verblijf in ons land aangeboden villa
„Leeuwenburg"
De heer Noëls van Wageningen heeft
zijn schooDe villa „Leeuwenburg",
vroeger behoorende aan den Vlaam-
schen schilder Frans Gourtens, gelegen
te Vogelenzang by Haarlem, aan presi
dent Kruger als tijdelijke verblyfplaats
aangeboden.
Het is aan te nemen, dat dit edel
aardig aanbod dat door tusschenkomst
van dr. Leyds en den penningmeester
van het Comité pour Tindépendance des
Boërs, den heer Roëls, is overgebracht
en door den heer en mevrouw Eloff
wordt gesteund, zal worden aanvaard.
Nauwelijks eenig punt is zoo gunstig
gelegen als „Leeuwenburg" voor het
verbiyf van den President. Een half
uur van Amsterdam, drie kwartier van
het uiplomatiek centrum, den Haag,
verwijderd, in de onmiddeliyke nabijheid
van een spoorwegstation, omgeven door
heerlyke tuinen en ruimte genoeg aan
biedende om den president met familie
en gevolg behoorlijk te huisvesten, mag
„Leeuwenburg" in elk opzicht een uit
stekende verblijfplaats voor den President
worden genoemd.
President Kruger in Europa.
Zondag heeft Kruger den dag heel
rustig doorgebracht. Hij had die rust
na zooveel vermoeiende ovaties wel
noodig. Aangezien er geen Hollandsche
kerk te Parys is, bleef de president in
zijn hotel den bijbel lezen.
Gisteren heeft Kruger een bezoek aan
de tentoonstelling gebracht in een open
victoria, die begeleid werd door een
peloton gardes. Het bezoek gold het
paviljoen der Z. Afr. republiek. Hij ia
ook op den Eiffeltoren geweest. Hy
kreeg later in zijn hotel veel bezoek van
allerlei officiëele personen, kolonels en
die hun naam inschreven.
aanwenden.
Het scheen van daag beter te gaan
dan hij gevreesd had. De meeste patiën
ten waren bemiddelde lieden, die biy
waren, dat zij hier reeds konden beta
len want velen gevoelden zich niet op
hun gemak, als zij, na het consult, den
geneesheer zelf het geld moeten geven.
Met hun nummer in de hand zaten zij
in de ongezellige zaal, waarin niets dan
zitplaatsen waren, geenerlei comfort,
geen bloemen, geen lectuur, geen schil
derijen of iets, wat aan de gedachten
eenige afleiding kon geven. Wanneer
de assistent de deur echter opende en
het volgnummer afriep, klopten alle
harten snellerhet was alsof de be
roemde medicus zijne schaduw op hen
afwierp, hij, de man op wiens kun
de men vertrouwt, zoo als men op God
vertrouwt. Zoo duurde dit tot half zes.
Frits wilde j uist het bord, waarop stond
„Spreekuur vau 4 tot 5'/3 uur omkeeren
en de keerzy bovenbaugen, waarop
„Het spreekuur is voor heden geëindigd,»
