Vrijdag
No.
253.
38e Jft&rg&ïig.
1900.
26 October
Mastte knellies.
FSWMLLITQN.
De 29ste Februari
VlISSINGSCHE COÏBAIT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.59.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich b(j alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTTËNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken rege
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prfls slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Yorsehflnt dagelijks, uitgezonderd op Zoa- en feestdagen.
Telephoonma.mmer IO.
Abonnements-Advertentlën op zeer voordeellge voorwaarden.
Staatsloterij.
Uit het afdeelingsverslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van art. 12 der wet
tot regeling van de Staatsloterij is ge
bleken dat deze instelling in deze Kamer
verscheidene tegenstanders telt. Er
waren zelfs enkele leden die niet eens
willen medewerken tot verbetering eener
wet, die op onredeiijken grond berust,
en te minder omdat de voorgedragen
wetsverandering het spelen in de Staats
loterij nog aantrekkelijker maakt.
Andere leden betoogden weer hunne
ingenomenheid op de zeker wel wat
vèrgezochten grond dat het hun onge
oorloofd voorkwam dat de Staat geldelijk
voordeel en zelfs aanzienlijk voordeel
trekt uit de omstandigheid, dat ten ge
volge van het verlies of de toevallige
vernietiging van hun lot belanghebbenden
met in staat zijn het bun daarop toe
komende op te vorderen.
Uit deze gegevens kan bezwaarlijk
worden opgemaakt dat de bestrijding den
grond waarop de wet berust,zal aantasten.
Het zal waarschijnlijk weer luiden zoo-
ais steeds als de Staatsloterij aan de
orde komt, dat de schatkist de tonnen
gouds die zij opbrengt niet kan missen,
er geen geschikt equivalent te vinden is
en men bij de opheffing van eene loterij
door den Staat, die de eerlijke uitvoering
waarborgt, in handen valt van andere
loterijen, welke dien waarborg veeltijds
missen en door het uitloven van premiën
enz. den hartstocht voor het spel nog
meer prikkelen.
Wij gelooven ook niet dat het voor
stel van den schrijver in bet Handelsblad
om de Staatsloterij af te schaffen en
daarvoor in de plaats het sparen aan te
moedigen, veel succes zal hebben. Tot
sparen is immers reeds jarenlang de
gelegenheid geopend en toch is het
spelen in de Staatsloterij daardoor niet
verminderd. Het is een algemeene
karaktertrek onder de mecschen dat ze
liever in eens rijk worden dan bij kleine
beetjes zich eenig vermogen te vergade
ren, al moge men door deze vermeer
dering meer voldoening smaken.
Het ziet er in ieder geval voorloopig
tiet naar uit dat de Staat aan de op
fortuin beluste Nederlanders spoedig de
gelegenheid zal onthouden om dit onder
bescherming der wet te doen.
Tweede Kamer.
Bij art. 4, bevattende de voorwaarden
voor het kiezerschap voor den Gemeen-
liene geschiedenis uit New-York
VAN
RRANDEK MATTHEWS.
1.
gouverneur van den staat en zijn
secretaris hadden juist hun twaalf uurtje
gebruikt in een .van de daartoe aange
wezen vertrekken van het gerechtshof.
fe gouverneur stak eene sigaar op en
wode achterover in zijn stoel, toen de
sscretaris naar de deur liep en een ouden
®an binnen liet, die vol ongeduld den
op en neer had geloopen.
»De gouverneur wenscht u thans te
meneer Baxter,zeide de secretaris.
donder een woord van dank liep de
teraad lichtte de heer Troeistra een
amendement toe, bedoelende om huur-
en loonkiezers enz. al betalen zij nóch
Rijks- nóch gemeentebelasting, toch tot
het kiesrecht voor den gemeenteraad
toe te laten. Het uitsluiten van een
groot aantal personen van het kiesrecht
voor eert gemeenteraad zooals thans 't
geval is, werd door den voorsteller
gelaakt. Daarentegen keurde de heer de
Waal Malefijt het goed, dat de regeering
bij hare regeling vasthield aan het
betalen van belasting. Waar zij dit deed
had deze spreker er geen bezwaar tegen
dat de regeering voor het gemeentelijk
kiesrecht den eisch betreffende loon en
huur enz. had laten vervallen, iets waar
tegen de heer Meesters verschillende
bedenkingen opperde, want hij vreesde
dai door eventueele wijzigingen, welke
door Gemeenteraden in Hoofdelijke
Omslagen kunnen worden gebracht, het
kiezerskorps voor die raden buitenge
woon kan worden uitgebreid.
Die vrees werd door den minister
geenzins gedeeld, want alleen zij, die
minstens kunnen voorzien in noodzake
lijke lev nsonderhoud, worden in de
Hoofdelijke Omslagen aangeslagen. Ove
rigens bestreed hij het amendement-
Troelstra c.s.
Na uitvoerig debat waarbij de heeren
Bastert, Feri en Lohman zich tegen het
artikel verklaarden, werd het amende
ment Troelstra c.s. verworpen met 53
tegen 30 stemmen-
Het artikel werd daarna verworpen
met 46 tegen 84 stemmen.
Bij het verder debat nam de minister
een amendement-de Waal Malefijt over,
om te bepalen dat de lijsten, welke de
belastingontvangers jaarlijks inzenden
moeten, voor het opmaken van de
kiezerslijsten, alphabetisch moeten zijn
gerangschikt.
Het Handelsblad wijdt de volgende
beschouwing aan het kieswetdebat.
De verwerping van nagenoeg alle
amendementen, op art. 1 der „techni
sche" kieswetherziening voorgedragen,
heeft getoond dat bij de groote meerder
heid der Kamer niet de minste geneigd
heid bestaat om de grenzen der kies
bevoegdheid door een betere regeling
der kenteekenen van geschiktheid en
maatschappelijken welstand te verruimen.
Het is zeker opmerkelijk dat alle
voorstellen in dien geest zijn uitgegaan
van de uiterste linkerzijde die, Ij verende
voor algemeen kiesrecht, het geheele
stelsel der bestaande wet afkeurt en voor
wie daarom alle pogingen tot verbetering
slechts als „knutselwerk" kunnen gelden.
Men zou veeleer dergelijke voorstellen
hebben verwacht van de tegenstanders
van algemeen kiesrecht, als een voor
oude, gejaagde man den secretaris voorby
en trad rechtstreeks op den gouverneur
toe.
„Eindelijk!" riep hij uit „eindelijk
is het mij dan gelukt, tot u te worden
toegelaten. Als gij geweten had, hoe
vurig ik naar dit oogenbiik verlangd
heb, zoudt.gij mij zeker eerder hebben
toegelaten."
„Neem plaats, meneer Baxter," zeide
de gouverneur op vriendelijken toon.
„Dank u, ik blijf maar liever staan,"
antwoordde de oude man. „Nog liever
zou ik willen loopen. Ik ben letterlijk
niet in staat om te zitten of zelfs te
staan, als ik eens over mijn jongen
begin. U zult denkelijk wel weten,
waarover ik u wenschte te spieken?"
vroeg hij, terwijl hij den gouverneur
eensklaps met een strakken, onderzoe
kenden blik aanstaarde.
„Gij komt, om voor uw zoon gratie
te vragen, dat begrijp ik," antwoordde
de gouverneur„ik ben bereid u aan
te hoeren. Ik heb al de papieren hier,"
de hand liggend middel om de recht
matige grieven tegen de ongelijke wer
king der tegenwoordige regeling weg te
nemen en aldus den drang naar algemeen
kiesrecht te stuiten.
Het is niet onmogelijk, dat de stembus
van Juni 1901 hier al een lange scha
duw vooruit heeft geworpen. Een
ruimere omschrijving der kenteekenen
kon tot gevolg hebben, dat op de kiezers
lijsten van het volgend jaar zoovele
nieuwe namen gebracht werden, dat de
meerderheid in menig district werd ver--
plaatst. Diezelfde mogelijkheid zal wel
licht ook haren invloed doen gevoelen
bij de beslissing over de nieuwe hrtikelen
19bis en ter, welke een aantal huur-
en loonkiezers, die zich tot dusver van
eigen aangifte onthielden, op de lijsten
moeten brengen, door de tusschenkomst
van verhuurders en patroons.
Door dergelijke politieke kansbereke
ningen wordt echter niet weinig afbreuk
gedaan aan de eischen eener goede wet,
en wordt de kiesrechtagitatie levendig
gehouden ten nadeele van den omvang
rijken hervormingsarbeid, die te verrich
ten valt.
Marinebegrooting.
Dat de steenkolen duur zijn ondervindt
ook onze Marine, die daardoor dit jaar
op haar budget een tekort heeft van
170,000.
Op de met waterpijpketels voorziene
nieuwste oorlogschepen is "ok -iet kolen-
verbruik grooter geweest dan aanvanke
lijk kon voorzien worden. Het reisje
van de „Friesland" naar Zuid-Afrika
kostte alleen aan steenkolen 71,000.
Gelukkig hebben de loodsgelden bet
verbroken evenwicht zoo goed als her
steld door ruim 164,000 meer op te
brengen.
Kieswet.
De heer De Waal Malefijt heeft voor
gesteld aan art. 56 nieuwe zinsneden
toe te voegen, hiertoe strekkende, dat
voor stemdistricten, waar een aanmer
kelijk deel der kiezers de zeevisscherij
uitoefent, op verzoek van minstens een
vijfde deel der in dat stemdistrict woon
achtige kiezers, telkens voor een tijdvak
van ten hoogste 6 jaren, bepaald kan
worden, dat aldaar op den Zaterdag,
voorafgaande aan den voor de stemming
of herstemming aangewezen dag,gelegen
heid tot stemming zal gegeven worden
van des voormiddags vier tot acht uur.
De heer Van der Velde heeft amen
dementen voorgesteld
lo. op art. 20 met de bedoeling om
het drukken der kiezerslijsten in alle
gemeenten verplichtend te stellen
en 2o. op art. 31, met de bedoeling
en daarbij wees hij naar een pak docu
menten voor hem. „Ik heb ze juist
doorgelezen."
„Maar de menschen, die deze stukken
geschreven hebben, kennen mijn zoon
niet zooals ik hem ken zij kunnen u niet
van hem vertellen wat ik u kan ver
tellen. Hij zit in de gevangenis en is
daar reeds bjjna drie jaren geweest,
en hij is vandaag vier-en-twintig jaar
oud want hy is vandaag jarig
en toch is en blijft hij met dat
alles nog een jongen. Hij is nog
geen man, en behoort niet als een man
geoordeeld en gestraft te worden. Ik kan
niet beweren, dat hij niet op den jon
gen man heeft geschoten, want hij deed
het inderdaadmaar hij was driftig,
want men had hem erg gesard, en wat
meer zegt, hij deed het uit zelfverdedi
ging. O, ik weet, dat dit bij zijn ver
hoor niet uitgekomen is, maar lees u
dit eens," en tegelijk ontknoopte hij
zijn jas en haalde een pak papieren te
voorschijn, waaruit hij een brief zocht
de vervanging van voorzitter en leden
van het stembureau gemakkelijker dan
thans te maken.
Vorstelijk bezoek.
Het Handelsblad verneemt dat Hare
Majesteit de Koningin en prins Hendrik,
zoomede H.M. de Koningin Moeder mor
gen de hoofdstad bezoeken zullen.
Met het oog op den Leerplicht.
Het bestuur van den „Anti-Vaccine-
Dwangbond» acht met het oog op de in
voering van den leerplicht, dat het tijd
is om op nieuw en met kracht te getuigen
tegen wat het noemt den Vaccine-dwang.
Op eene vergadering den 15 November
te Utrecht te houden, zullen de volgende
punten waarschijnlijk in behandeling
komen.
„Indien een nieuwe bond voor dit
doel mocht optreden, die alle tegenstan
ders van den Vaccine-dwang in zich
opneemt, kan dan onze bond worden
opgeheven, óf behoort deze als bond
van Christus-belijders te blijven bestaan
om, waar dit kan, zooveel mogelijk
samenwerking met anderen te zoeken
„Indien de bond bljjft bestaan, zal
dan van Januari a. s. af de contributie
weer wordeD geïnd Zal er beduidende
actie kunnen komen, dan is het nood
zakelijk, dat het restant der gelden door
vele contribution worde vermeerderd.
„Zal er een bekwaam reizend agent
worden gezocht en benoemd, die aller -
wege kan optreden om belangstelling te
wekken voor dit dringend belang van
ouders en scholen, en om leden, giften,
enz. te verzamelen
Een Rijks-zuivelcontrolestation.
De minister van binn. zaken heeft
weder een bewijs van belangstelling in
den landbouw gegeven door een crediet
aan te vragen voor de stichting van een
Rijks-zuivelcontrölestation te Leiden,
volgens hem noodig met het oog op
het gerechtelijk] boteronderzoek, waarvan
de proefstations hoe eerder hoe beter
moeten ontheven worden. Nog wordt de
oprichting gerechtvaardigd omdat het
vergelijkend critisch onderzoek van de
verschillende hier te lande en elders ge
volgde methode der onderscheiding van
boter en margarine uit den aard der
zaak niet bij de landbouw-proefstations
tehuis behoort.
De kosten voor den bouw zijn ge
raamd op f 34,000 de doorloopende
onkosten op f 13,000 's jaarlijks.
Examen.
Eerlang zal weer een examen worden
dien hij den gouverneur toereikte. „Deze
is van den man, die Bewies een pistool
en een mes verkocht op den 28sten
Februari, een dag voordat het onheil
plaats had. En lees dan eens dezen,"
en tegelijk zocht hij een tweeden brief
uit en gaf hem op dezelfde ongeduldige,
gebiedende wijze aan den gouverneur.
„Deze is van een van Bowles' vrienden,
die bij hem was, even voor dat schot
viel. Hij hield zich tijdens het verhoor
koest en zeide zoo min mogelijk. Hij
wist, dat ik bedlegerig was en zoo kon
hij zijn mond houden. Doch toen ik
hersteld was, ben ik altijd weer naar
hem toegegaan, totdat ik hem t9n laat
ste tot bekentenis bracht. En hier is nu
de uitslag de waarheid moet ten laatste
toch altijd zegevieren. Hier, in dezen
brief, verklaart hij, dat Bowles het
pistool bij zich droeg op den morgen
van den 29sten, en dat het niet op
zijD persoon gevonden is, kwam, omdat
Bowles het liet vallen toen hij neerstortte.
Deze zelfde vriend vond het later, maar
gehouden voor surnumerair bij de
Staatsspoorwegen.
Jongelieden tusschen de 16 en 22 jaar
die daaraan wenschen deel te nemen,
moeten zich met eigenhandig geschreven
verzoek wenden tot den Centralen dienst
(2e afdeeling) te Utrecht, waar op franco
aanvraag programs verkrijgbaar ztjn,
waarin de eischen van het examen zjjn
omschreven.
Zij die eindexamen H.B.S. of gymna
sium aflegden of een verklaring kunnen
overleggen, dat zy tot de 4e kl. van een
H. B. S. of een gymnasium toegelaten
zijn, kunnen zonder examen naar de
betrekking van surnumerair dingen, ook
hiervoor is een schriftelijk verzoek te
richten aan bovengenoemd adres.
Alleen personen met een gezond en
sterk lichaamsgestel en voldoend ge
zichtsvermogen zullen in aanmerking
kunnen komen.
Bezitters van het diploma eindexame n
H.B.S.of gymnastiek,kunnen dingen naar
de betrekking van adsp.adjunctcommies
bij de maatschappij.
Examen van den Nationalen Bond van
Handels- en Kantoorbedienden in
Nederland.
Aan het examen op 24 en 25 October
te houden in „Maison Stroucken" te Am
sterdam, wordt deelgenomen voor boek
houden en handelsrekenen door 180
candidatenvoor handelscorrespondentie
Nederlandsch door 1 Fransch door 4,
Duitsch door 5 en Engelsch door 14
candidaten
Vlissingen, 24 October.
Naar men ons meldt, zijn met de
„Bundesrath" van de Oost-Afrika-lijn,
die a.s. Zaterdagvoormiddag 27 dezer
alhier verwacht wordt, te LourenQO
Marque3 scheep gegaan eenige leden van
de Ned. ambulance uit Zuid-Afrika.
De kapitein van den Bergh van het
4e Bataljon alhier zal binnenkort den
dienst met pensioen veriaten.
Onder de geslaagden voor het examen
vrije- en orde oefeningen te Venlo op
25 October komt in ons nummer van
gisteren voor mej. C. J. M. Loois, dit
moet zijn mej. C. J. M. Louis.
De jaarwedden van de agenten van
politie te Middelburg worden verhoogd
en gebracht ople klasse f 625, 2e
klasse 575 en 3e klasse 535.
hij zei er niets van die ellendeling 1
Zelfs bij het verhoor heeft hij er van
gezwegen Maar ik wist, dat iets hem
bezwaarde en zoo heb ik hem ten
laatste tot spreken gekregen. En nu
komt hij ook voor de geheele waarheid
uit. Lees den brief en zie, of het niet
zoo is. Hij haatte mijn zoon en zeide,
dat hij hem wenschte te zien hangen.
Maar ik heb hem er toe gekregen om
dezen brief te schrijven. En als dat
niet voldoende is, zal ik hem voor de
rechtbank dagen en hem laten zweren,
dat elk woord waar is." De gouverneur
zette zijne bril op en begon de hem
aldus opgedrongen brieven te lezen.
De oude man verlangde echter zoozeer
zijn hart uit te storten, dat, toen de
gouverneur zijn eersten brief, na dien
gelezen te hebben, ter zijde legde, hij
terstond voortging: „Heden is het zijn
verjaardag, de eerste na het noodlottig
ongeval, en de eerste, dien hij zonder
mijn bijzijn doorbrengt. Hij is op den
29sten Februari geboren, en heefc dus
