1900.
sii Debt
MANS.
Ie nde
;.a.
Woensdag
17 October
olen.
EESCH,
liniiHe berichten.
FgyiiLLST®^.
Dries.
No. 245.
«al
mots,
aste Tijken,
a nVERTENTTF.Nvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken rege
meer 10 cent. - B|j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
gesneden.
Ir, F 80.
Iavendienst.
38e J&ftJrg'stfig'.
VlISSIUeSCBE COURANT.
ïrende pigZe,j
I KUHRKACHEL.
pr rekening van
Pr|Js per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bjj alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DB VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ling puike RUHR
Idkolen.
DOMMISSE Z„
lingstraat.
M A
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnummer IO.
Abonnements-AdvertentlSn op zeer voordeelige voorwaarden.
Bveelt zich aan voor
[.SSURANTIËN, op
op Huizen, In-
|deren, Schepen en
ransporten.
|M D l E N S T
MIDDEL BUES 7.1
hisevm 4 50 5 55
Van Zeümarkl vm
|5 nm 12 30 1 15
10 5 55 6 55 7 45
gr Zeilmarkt Vlissin
pen on werkdagen)
1235 1 20 2 5
1 7 7 50 8 35
|6— 6 20 7—7 50
,10— 1020 10 40
II 10 1 30 2 220
4 20 5 5 20
BO.
rrc. 6 10 6 30 7 10
9 50 10 10 10 30
10 run 1 20 1 40
■30 "3 50 410 4 30
lO 8—3 30.
is-Maldegtiem.
Itijd.j
1 8.25, 10.37, 1.18,
te 5,31, 6.9, 7.35,
5.33, 8.24. 9.25 1
10.—, 1.3b, 4.32,
5.51, 6,29. 8.10
18.3, 9.5, 9.45.
Ruiling.
Het in het weekblad „Vooruitgang''
jo de hand gedane denkbeeld om aan
Engeland een deel van ons koloniaal
gebied af te staan in ruil voor de onaf-
lantelijkheid der Boerenrepublikeinen,
omit geen al te groote instemming in
ie pers, en al mogen ruilingen op kolo-
uiaal gebied nu juist niet tot de groote
zeldzaam beden behooren.toch twijfeltmen
et ditmaal bij de gezindheid des Engel
stien volks, dat slechts met onvoorwaar-
ieüjke onderwerping der republieken
genoegen neemt, het plan wel tot uit
meting zal kunnen komen.
De Tijd o.a. vindt dat het artikel zich
ieel aardig laat lezen, maar ook dat
ils onze regeering den haar aangewezen
jeg op wilde gaan, zij toch in elk
geval iets meer in hare mars moest
lebben dan Nieuw Guinea. „Behalve
net Nieuw Guinea zouden wij minstens
»k wel met Borneo mogen aankomen.»
Nog meer afdoende zou o. i. de aan
bieding van Java zijn, waarvan de
Engelschen nog steeds met spijt den
afstand herdenken.' De parel van Insu-
linde zou een schitterend gesternte
lijn aan de Engelsche kroon.
De aanbieding moet dus, meent de
Tijd, zoodanig zijn dat de Engelschen
geen aanleiding vinden om hun oud
101
i 30b)
3 55
55
15
i 30b)
50
paar Breskanu tn
Vlieringen ncat
|akt.
qpoorwgets^1®
In matter of business the fault
(of the Dutch,
In giving too little and asking
(too much,
nt hierop neerkomt dat in zaken de
Hollanders gewoon zijn te weinig te
n en te veel te vragen, (eene fout,
waaraan onze overburen zich natuurlijk
nooit schuldig gemaakt hebben.)
Gedachtig aan het spreekwoord dat
raar twee ruilen er een huilen moet,
ireest de Tijd ten slotte „dat de Engel
sben in de meening komen zullen, dat
when de huilpartij werd aangewezen;
«zouden zij daaraan willen?"
Wij weten trouwens niet of bjj de
Engelschen de annexatie-lust niet wat
«koeld zal wezen. Zij hebben toch in
Óen laatsten tijd voldoende ervaren
ioeveel inspanning het kost zich in hun
onmetelijk gebied te handhaven en die
moeilijkheid zou er zeker niet minder
f worden als dat gebied nu nog ver-
Sloot werd.
Wij hebben overigens nog niet gelezen
®t de Engelsche pers eenige beteekenis
teht aan het in Vooruitgang aangegeven
nilings-denkbeeld.
Naar het Iloogduitsch
van
C. vo N II DLLËlf.
1).
Sot was een klein, vriendelijk Duitsch
!ljóje, in het laatst van de vorige eeuw,
van die vele'residenties, welke door
'6 almacht van een kleinen potentaat
"IS paddestoelen uit den grond waren
terezen. Het had breede, regelmatige
®atei; en ruime pleinen, alles nauw
keurig volgens het voorschrift van den
"'bouwmeester in orde gebracht, terwjjl
e' slot omgeven was door smaakvol
omgelegde parken en plantsoenen. Bin-
Dr. Treub over de vrije democratische
beginselen.
Dr. Treub, die als redacteur van het
„Sociaal Weekblad» is afgetreden omdat
de wetenschappelijke beoefening der
vrije democr. beginselen hem geen tijd
meer liet voor journaiistieken arbeid,
schetst aldus den invloed dier beginselen
„Hoezeer van beide kanten wordt
tegengestribbeld, toch is het een voor
uiterlijke waarneming vatbaar en alleen
aan velen van de daarbij het naast be
trokkenen nog niet geopenbaard feit,
dat zoowel van liberale als van sociaal
democratische zijde naar den vrljzinnig-
democratischen kant wordt toegeschoven.
Bij de sociaal-democraten heeft dat ver-
sehuivingsverschijnsel nog geheel onbe
wust plaats en zoozeer tegen wil en dank,
dat wie zich verstout er op te wijzen,
er zeker van kan zijn te worden ont
haald op eenige liefelijkheden over zijne
domheid en zijne praatjesmakerij. Maar
het verschijnsel wordt er niet door ge
stuit. Bij de liberalen is het geloof aan
het individualistisch beginsel al lang aan
het tanen, zoo het al ooit zoo krachtig
is geweest als dat van de sociaal-demo
craten aan het collectivistische principe.
Aan de liberale zijde is er dientenge
volge ook minder fanatieke verblindheid.
Het verschuivingsproces heeft van dien
kant met meer bewustheid plaats, wat
niet in zich sluit, dat het met meer
blijmoedigheid wordt aanvaard. Doch
bewust of onbewust, blijmoedig of schoor
voetend, de beide uitersten schuiven
naar de daartusschen liggende vrijzinnig-
democratische denkbeelden toe. Dat ver
schijnsel is niet specifiek Nederlandsch
het is over heel de wereld waar te
nemen, voor ieder, die doorzicht genoeg
heeft om zich niet door de namen der
partijen te laten misleiden.
„Alle practische sociale politiek van
de niet-kerkeljjke partijen is in den
tegenwoordigen tijd vrijzinnig-democra
tische politiek, zooveel mogelijk voort
gestuwd door de sociaal-democraten,
zooveel mogelijk verlangzaamd door de
liberalen en niet liberale conserva
tieven.»
Verder zegt hij
„Het wetenschappelijk fundament der
vrijzinnig democratische denkbeelden is
hier te lande echter nog door niemand
gelegd en mij is niemand onder de vrij
zinnig democraten bekend, wien de om
standigheden veroorloven zulk een ar
beid te ondernemen. Dat ik er in slagen
zal dien arbeid te volbrengen, durf ik
niet te beloven. Het is een taak, waar
bij vele moeieiljkheden zijn te over
winnen en ook afgezien daarvan, wil
ik niet zoo onvoorzichtig zijn van voor
spellingen te doen omtrent een zaak,
nen het hek van de oprijlaan, dat be
halve aan voertuigen ook ter weerszijden
aan voetgangers toegang verleende, stond
een net wachthuisje, welks luifel ge
dragen werd door witgeschilderde houten
pilaren.
Op het oogenblik, dat ons verhaal
begint, wierp het breede schaduwen
over de straat, want het was nog vroeg in
den morgen. Een vrij bejaarde man,
gekleed in eene blauwe uniform en witte
slobkousen, met een driekanten steek
op het hoofd en het stijf gevlochten
haar met een zwart zijden lint saam
gebonden, stond tegen een der witte
pilaren geleund. Het geweer had hij
achter zich tegen den muur geplaatst
en de zwart geverfde snor, die stijl en
krijgshaftig omhoog was gestreken, stak
vreemd af bij het uiterst vreedzame
werk, dat hij onderhanden had hij
breide namelijk een wit wollen hand
schoen. De deur van het huisje stond
open, en men kon daar binnen een flink
vuur op den haard zien branden. Thans
welker totstandbrenging slechts voor
een ded afhankelijk is van mijn wil.
Doch wél weet ik, dat van eenigszins
omvangrijken wetenschappeiijken arbeid
niets komt, zoolang ik telkens word af
geleid door journalistisch werk. Van het
oogenblik dat ik kon en moest gaan
denken aan zulk een zeer omvangrijken
arbeid, werd ik dus geplaatst voor een
keuze, die waarlijk niet gemakkelijk
was. De slotsom mijner overwegingen
was, dat ik én aan den mij opgedragen
werkkring èn aan de sociaal-economische
denkbeelden, die ik huldig, verplicht
ben den journalistischen arbeid vaarwel
te zeggen."
De verdreven ambtenaren van de
Z. A. S. M.
Er bestaat niet alleen onder de ge
wezen ambtenaren der Z. A. S. M.,
maar ook onder hun verwanten en hier
te lande wonende nabestaanden onge
rustheid omtrent de verschillende fondsen,
welke indertijd opgericht zijn ten behoeve
van het personeel der maatschappij,
zooals een pensioenfonds, een spaarfonds
en nog andere, waarbjj ook onderlinge.
„Men wil, naar ons uit vele aanvragen
blijkt, schrijft 't „Nieuws", weten,
wat de naaste toekomst zal opleveren
voor hen, die bij deze fondsen betrokken
zijnen in het algemeen zou men in
de toekomst willen zien, wat betreft de
positie der gewezen ambtenaren.
,t Is zeker niemand gegeven, daar
omtrent iets met zekerheid te kunnen
zeggen doch men kan uit de huidige
omstandigheden afleiden, wat zou kufinen
gebeuren.
De Britsche opperbevelhebber heeft,
steunende op het oorlogsrecht, dat
niet anders is aan dat van den sterkste,
den spoorweg in beslag genomen en,
met uitzondering van enkele weinigen,
die in Engelschen dienst zijn overgegaan,
alle ambtenaren uitgebannen. Daarbij
is beslag gelegd op alle fondsen, depo-
sitos, boeken enz. De Z. A. S. M. is
buiten eenig verband met haar vroeger
bedrijf in Zuidafrika en al haar inkom
sten hebben opgehouden.
In het internationale recht geldt de regel
dat de veroveraar treedt in de rechten en
verplichtingen van den vorigen souverein,
maar zelfs hierbij heeft men eer te
denken aan gebruik dan aan wet. Nu
is de verhouding tusschen maatschappij
en de Z. Afrik. Republiek, naar men
weet, bij concessie nauwkeurig vastge
steld, en zelfs is daarbij geconstateerd,
op welken financieelen grondslag de
naasting, bepaaldelijk als gevolg van een
oorlog moet geschieden. De Britsche
regeering nu, tredende in de plaats van
het vorige Transvaalsche bewind, is
verscheen een proper gekleede oude
vrouw in de deur en zeide„Kom,
Oiling, de soep is gereed.
De aangesprokene legde zijn breiwerk
op de houten bank voor de deur neder
en trad het vertrek binnen, dat er al
even net en zindelijk uitzag als de uni
form van den oude en de witte muts
van zijne wederhelft. De dampende soep
stond reeds op de tafel en zoo begonnen
beiden hun maaltijd. „Hoe zullen wij
dat van daag nu maken," zoo verbrak
de vrouw in haar zoo gemoedelijk klin
kend platduitsch het stilzwijgen, „als
het hooi binnen moet het kan niet
langer wachten. De oude August, die
mij altijd geholpen heeft, is helaas dood,
gij moet op wacht staan en ik alleen
kan het niet doen. Ja, als ik nog zoo
was als voorheen, toen gij mij op de
weide aan het kanaal voor de eerste
maal in het hooi aantroft!"
„En ik u de handen voor de oogen
hield en u een kus gaf," zeide de oude,
terwjjl een glimlach over zijn verweerd
feiteljjk gehouden die verplichtingen na
te komen. Lord Roberts bemoeit zich
daarmee niet, maar verwijst naar zijn
gouvernement.
In de overtuiging nu dat de Engel
sche regeering deze overdracht zal
voorstellen, restitutie en uitkeering zal
doen op den grondslag der bestaande
overeenkomsten, heeft de directie van
de Z. A. S. M. baar ambtenareï tot
dusver in dienst kunnen en willen
houden; maar er is geen twijfel aan of
dit kan niet lang meer duren. Vroeger
of later moet de eindregeling komen,
wellicht bij minnelijke schikking, mis
schien door internationale arbitrage.
Bij deze algemeene liquidatie zullen
natuurlijk alle schuldeischers van de
maatschappij worden opgeroepen, en
daarbij zullen ook onvermijdelijk de
fondsen worden opgeheven.
Inmiddels kan de maatschappij —die
zooals wij zeiden, geheol buiten eenig
verband is met haar vroeger bedrijf—
niet anders dan zich voorbereiden op
een geleidelijke vermindering van haar
personeel. De directie heeft daarom
reeds haar voornemen kenbaar ge
maakt om met de ambtenaren, die
aangesteld werden in de jaren '97, '98
en '99, af te rekenen en hen eervol te
ontslaan; en dit kan niet anders dan
de eerste stap zijn."
's Rijks financiën,
's Rijks middelen brachten in Septem
ber 10,948,892 op, tegen in diezelfde
maand van het vorige jaar 10,539,285.
De eerste negen maanden van dit
jaar was de opbrengst 98,300,360,
d. i. 5,189,589 meer dan over dien
tijd in 1899, en 1,971,970 boven de
raming voor negen maanden.
De directe belastingen zijn ruim 8 ton
hooger dan verleden jaar Grondbelas
ting 130,000, Personeel 250,000,
Bedrijfsbelasting 360,000 en Vermo
gensbelasting 70,000.
De Invoerrechten gaven dit jaar
454,000 meer en de Accijnzen, per
saldo, 1,600,000, niettegenstaande de
wijn 90,000 en het bier 17,000
minder opleverden. Het gedistilleerd,
dat ook in September weder meer op
bracht, is nu al 635,000 bij 1899
vooruit.
Zegel, registratie eu successie gaven
samen dit jaar ƒ2,193,000 meer, waar
van ƒ1,697,000 komt voor rekening
van het successierecht, dat nu al ruim
2'/3 millioen boven de raming kwam.
Kieswet.
Bij nota van wijziging heeft de Re
geering alsnog voorgesteld, aan art. 56
gelaat vloog, „ja, ja, oudje, toen waart
gij een kloeke deern."
„Ja, maar het was een leeltjke grap
van u, en ik was erg boos, maar dat
is nu al lang geleden."
„Gij zljt nu weer goed op mij, niet
waar?" zeide htj, terwijl hij haar op
den schouder klopte.
„Wel natuurlijk maar zeg nu eens
man, hoe moet het nu met het hooi,
het moet binnen en gij dient eigenlijk
mee te gaan, daar ik niet goed weet
hoe groot de helft is, die ons er van
toekomt. Het is eigenlijk toch niet noo-
dig, dat gij hier op wacht staat, er komt
toch niemand voorbij, op zijn hoogst
een paar melkvrouwen
„Dat begrijpt gij niet, vrouw; ik heb
hier mijn dienst en dien mag ik niet
verzaken, anders jaagt zijne hoogheid
mij weg en dat met volle recht.Punctum.»
Vrouw Oiling zweeg, want dit wist
zij, als hij „punctum" had gezegd, mocht
zij geene tegenwerpingen meer maken.
Zij schoof haar bord ter zijde, haalde
van het ontwerp tot wijziging der Kies
wet een nieuw lid toe te voegen, lui
dende „Van 5 tot 6 uur des namiddags
wordt de stemming geschorst.»
Ter toelichting wordt o.a. aangevoerd,
dat tegen de vaststelling van een pauze,
ten einde den leden van het stembureau
de gelegenheid te geven een maaltijd te
gebruiken, geen bezwaar bestaat.
Het uur van 5 tot 6 uur des namid
dags schijnt daartoe het meest geschikt
te zijn, ook in verband met de omstan
digheid dat dan nog twee achtereenvol
gende uren overblijven.
Boterhandel.
Niettegenstaande dat België een in
voerrecht van 10 cent per kilogram boter
heft, worden maandelijks duizenden kilo's
uit Nederland naar België verzonden.
Zoo bedroeg de invoer van boter in de
maand Augustus 270.355 kG., tegen
266.646 kG. in de maand Juli en 287.285
kG. in de maand Juni. De geheele in
voer in de eerste 8 maanden van dit
jaar bedroeg 2.584.349 kG., terwijl de
uitvoer bedroeg 1.802.393 kG., zoodat
over de eerste 8 maanden in België
775.945 kG. meer in- dan uitgevoerd
werd. De oorzaak van dezen ruimen
invoer is de betrekkelijk hooge prijs die
op Belgische markten voor boter betaald
wordt. Zoo bedroeg verleden week de
middenprijs te Namen en Nijvel fr. 2.90,
te Enghien en te Kortrijk fr. 2.97, te
Brugge, Dinant en Bergen fr. 3, te Brus
sel en Charleroi fr. 3.05 per kG.
(Veldpost,)
Leger en Marine.
Bij Koninklijk besluit zijn, met in
gang van 16 dezer, bij de Koninklijke
Nederlandsche marine-reserve bevorderd
tot adelborst 1 ste klasse, de buiten
gewone adelborsten H. J. Harms, T.
W. Smit, P. Scheltes en A. G. M.
Bruyns en benoemd tot reserve-tweede
luitenant bij het wapen der infanterie,
en wel bij het regiment grenadiers en
jagers, de vaandrigs J. H. Drielsma en
A. T. Keen, van genoemd korps.
De „Gelderland" heeft order gekregen
zoo spoedig mogelijk met president
Kruger aan boord Loureni;o Marques te
verlaten, nadat het schip daar een groote
hoeveelheid steenkolen zal hebben ge
laden.
In verband met vroegere geruchten
omtrent de voorziening in de behoefte
aan kolen, kan worden meegedeeld, dat
voor de verdere reis voldoende hoeveel
heden brandstof waren gereserveerd.
een grooten bijbel te voorschijn, zette
den bril op den neus en las een hoofd
stuk voor; zij kon lezen, waarom de
oude hoog tegen haar opzag, want hij
zelve had het nooit geleerd. Toen zij
het boek weder dicht sloeg, slaakte zij
een diepen zucht. Oiling, die zich reeds
naar de deur wendde, bleef staan. Hij
kon het niet uithouden als zijne vrouw
zuchtte, en dat wist zij zeer goed.
„Wat scheelt u, oudje?" vroeg htj,
op haar toetredend.
Zij schudde slechts met het hoofd en
begon de tafel op te ruimen.
„Zeg eens, vrouw, waarom hebt gij
zoo gezucht? Dat zult gij mij nu dade
lijk zeggen, punctum," bromde hij en
ging voor haar staan."
„Och, Frits," zoo noemde zij hem
altijd als zij aangedaan was, „ik dacht
zeo, hoe treurig het toch is, als men
oud wordt en geen kinderen heeft. Zoo
lang w(j beiden jong waren, heb ik
dikwijls tot mijzelf gezegd, dat het
voor arme menschen beter is, om maar
