Vrijdag
14 September
TVANGEN:
So. 217
88e Jaargang.
I960.
i J. f. B. Dommisse,
IKELHUIS
)'s en Orgels
EID
^nstbode,
ïnstbode
tnstbode
Itramdienst
1900.
E ït i JL L e T
lade, G. 5.
ftlll
Dp netten stand
|k ingericht
I aangeboden. Br. letter )i I
lingsche Courant.
[dom verkrijgbaar door
pt de huur at' te betalen.
I S. J. DEKKER, Goes.
N D gevraagd eon flinte
Boerenstand, in het Clir. I
■Gebouw „Elim."
een nette
len goed loon. Adres Mej,
1 Nieuwendijk.
k'ELLEN verlangt metNo-
llinke
lich te vervoegen Lainp-
pvonds na 8 uur.
|NKE
87, Badhuisstraat.
J9EN an MIDDELBÏÏBO v.v
la Itemisevca 4 50 5 55
riagen) Van Zeilmarktvm
- 11 45 nrn 12 30 2-
130 10 15.
nm 1 15 2 45 4 15 5 55
■rg naar Zeilmarkt Vlitsin-
123 (alleen op werkdagen)
Ir,O nm 1 20 2 50 4 20
|0 20 11
nm 12 35 2 5 3 35 5 15
riiHkenn-lHaldegliem.
^nnwichtijd.)
6.23, 8.25, 10.37, 1.18,
-Sluie 5,31, 6.9, 7.35,
r 2.35, 5.33, 8.24. 9.25
7.42, 10.—, 1.38, 4.32,
Laibmg 5.51, 6,20. 8.10
b, 5.6, 8.3, 9.5, 9.45.
IE HAVENDIENST.
vm. 66 20 7 7 50
|9 40 10 1020 10 40
nm 1 10 1 30 2 220
40 4 4 20 5 5 20
60 8 20.
|luiavra 6 10 6 30 7 10
9 20 9 50 10 10 10 30
12 10 nm 1 20 1 40
llO 3.30 3 50 4 10 4 30
120 7 40 8— 8 30.
5a) nm 3 15 6 20b)
la) 3 50 6 50
nm l 55a) 4 45
2 15a) 6 05
3 30 6 20b)f)
3 50 6 4öl)|
8 10
8 40
3,20 naar Breakena en
.gen naar Boraaale en
gelegd,
het aperrwegatitmn-
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonnoert zich bi) alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks b(J don Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
IIRA1T.
ADVERTENTIÈNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - B(J directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Ver»,ehQnt dagelflks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnummer IO.
Abonnements-Advertentiën op zeer roordeellge voorwaarden.
Set proces van de N. S. A. S. M.
opgemaakt.
De Haagsche Ct. schrijft daarover bet
volgende
Met de goudmijnen en diamantvelden
zijn de Britten nu nog niet tevreden.
Nu zoeken zij ook al naar voorwendsels
om de spoorweglijnen te benaderen.
Naar aanleiding van de berichten over
liet vinden te Pretoria van papieren, die
bezwarend zouden zijn voor de directie
lier „Ned. Zuidafrikaansche Spoorweg
maatschappij," bevat de Daily Telegraph
een heftigen aanval tegen het bestuur
en de directie dier maatschappij. Het blad
begint met het geheele bestuur te noe
men, waarvan Mr. A. van Naamen van
Eenines, voorzitter der Eerste Kamer,
president is. (Het ontleende deze opsom
ming waarschijnlijk aan een oud jaar-
I iiuekje want het noemt onder de direc
teuren nog wijlen Mr. J. W. Star Numan,
I in leven griffier der Eerste Kamer, en
i den heer Cluysenaer nog den titel
van directeur-generaal der Staatsspoor
regen)
En dan begint 't opstoken om de lijnen
I eenvoudig, althans zoo goedkoop mogelijk,
verbeurd te verklaren.
Het blad vraagt, of de aandeelhouders
I der maatschappij niet met afkeuring zul
len kennis nemen van hetgeen thans
over de handelingen der directie wordt
Uit de gevonden stukken
dat de werkplaatsen der maat-
I schappij veranderd werden in arsenalen
I v ior het herstellen van de kanonnen
I lar Boeren en voor het aanmaken van
I projectielen, en dat de directie tijdens de
Uing van Natal en een deel der Kaap-
I kolonie door de Boeren, de spoorweglij-
I» in dat gebied exploiteerde, en de
1 ijnen vernielde, toen zij tot den terug
kocht gedwongen waren.
En dat is nog niet alles. De directie
I :j Transvaal was in voortdurende ver-
nding met de directeuren te Amster
dam, en deze laatsten keurden elk dier
goed. M. a. w. de ambte-
I turen der Z. A. S. M. werden niet opge-
|»»imandeerd door de regeering der Z.-A.
tegen hun wil, maar namen
liet hun volle toestemming deel aan
k® strijd.
- andere stukken blijkt de politieke
IH die de maatschappij al sinds jaren
Zuid-Afrika heeft gespeeld. Maar haar
tijdens den oorlog is, naar de
Telegraph" meent, al voldoende
l'oor de Britsche regeering, om op de
krachtige wijze te handelen met
spoorwegmaatschappij, die gegrond
Door
lt# TOLSTOY.
'tszjonow zwoer dat hij de dader
Lj. "ss; dat hij den koopman, nadat
rJ sanien thee hadden gedronken, niet
L ':t had gezien dat hij alleen zyn
1 8000 roebels bezat en dat het mes
"iet behoorde. Tranen verstikten
V, stembij was bleek van ont-
nis en sidderde als een schuldige,
'echter beval den soldaten hem
Toen men hem met ge-
v voeten in den wagen wierp,
bij zich en weende. Geld en
is op de meest schaamtelooze corruptie,
en die, naar te voorzien is, zal eindigen in
een noodlottig bankroet.
„Het zal niemand verwonderen,
die de geschiedenis der maatschappij
gevolgd heeft, dat de Hollanders-kliek,
zoowel te "Pretoria als te Amsterdam,
de zaak van president Kruger omhelsd
heeft," zegt de „Daily Telegraph."
„De spoorweg is het kind van Dr.
Leyds. Hij was het, die president
Kruger overhaalde, aan een groep Hol-
landsche kapitalisten, die voor minder
dan 600 van de 2000 aandeelen inschreef,
tweemaal zooveel stemmen te geven als
de geheele rest samen. De lijn werd
gebouwd door Hollanders, die ƒ1,440,000
gebruikten voor den aanleg, tien maan
den voordat een enkel contract was
aangegaan, en vijftien maanden voordat
éen ton van het materiaal was inge
scheept. Een firma verkreeg alleen
282,000 per mijl voor aardwerk, dat
niet meer moest gekost hebben dan
96,000. En de geschiedenis van de
lijn sedert de opening is in Afrika
berucht geworden door de* ontzettend
hooge tarieven.
„De ieeningen, door de maatschappij
uitgegeven,beloopen ongeveer 84millioen,
De Engeische regeering zal thans te
beslissen hebben, wat de toekomst er
van zijn zal.
„Reeds zijn groote aantallen ambte
naren ingescheept en teruggezonden naar
hun geboorteland Nederland. Wat met
de directeuren zal gedaan worden, is
nog niet beslist. Het is niet mogelijk,
in geld uit te drukken de schade, waar
voor de Z. A. S. M. verantwoordelijk is.
Dit zou een taak zijn, die zelfs president
Kruger moet afschrikken en deze is
anders zeer handig in zulk soort bere
keningen. Het voornaamste wat wij
moeten onthouden is, dat de maat
schappij deelnam aan den oorlog in het
volle besef van wat zij deed, en niet
alleen het voortrukken der Engeische
troepen bemoeilijkte, toen de oorlogs
kans gekeerd was, doch het leven van
menig Britsch soldaat heeft gekost.
„In zulke gevallen mag de Engeische
regeering zich er toe bepalen, alleen de
materieele schade te berekenen, zonder
daarbij de „moreele en intellectueele"
in rekening te brengen en dan zou de
straf van geheele confiscatie niet te
zwaar zijn.
„Laten wij tenminste hopen, dat de
Amsterdamsche directie, wier president
de voorzitter van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal is, en de geheele Hols
lander-kliek gevoelig zullen worden
gestraft, en de maatschappij in haar
tegenwoordigen vorm zal ophouden te
bestaan."
bagage had men hem afgenomen thans
werd hij in de naastbijgelegen stad
gevangen gezet. Om wat naders van
hem te vernemen, deed men te Wladi-
mir navraag. Zijne medeburgers ver
klaarden dat hij in zijne jeugd nogal
loszinnig had geleefd tegenwoordig
was hij een oppassend man, die het
leven van den vroolijksten kant be
schouwde. Met verbazing hoorde men
dat hij beschuldigd werd een koopman
te hebben vermoord en 20.000 roebeis
gestolen.
Akszjonow's vrouw was diep bedroefd
en wist niet wat zij er van moest
denken. Hun beide kinderen waren nog
kleinhet eene lag nog aan de borst.
Zy nam hare kinderen en reed met
hen naar de stad, waar haar man in
de gevangenis zat. Eerst wilde men
haar niet toestaan hem te zienop
haar dringend aanhouden bjj de
autoriteiten evenwel liet men haar bij
hem. Toen zij haren man zag, in
gevangeniskleren, in ketenen geboeid
Internationaal Recht.
Generaal den Beer Portugael heeft
aan z\jn medeleden van het Instituut
voor Internationaal Recht, dat thans te
Neuchatel vergadert, een brief geschre
ven, waarin hij wijst op de bijna dagelijks
tot ons komende berichten van ernstige
schending der oorlogswetten, waarvan
hjj verscheidene voorbeelden aanhaalt.
Op die wijze, zegt hij, blijven de oorlogs
wetten, die door bijna alle beschaafde
mogendheden der wereld op de conferen
tie te 's-Gravenhage werden beaamd,
doode letters. In de praktijk zullen ze
door de zwakken geëerbiedigd worden,
doch zooveel als hun goed dunkt, door
de machtigen worden geschonden.
De schrijver vraagt of het niet op
den weg van het Instituut voor Int.
Recht ligt om een middel te zoeken ten
einde dit euvel zooveel mogelijk weg te
nemen en stelt voor de volgende vragen
in studie te nemen.
1. Zou het niet mogelijk zijn even
goed als er een permanent Arbitragehof
zal komen om de geschillen tusschen
de Staten te effenen dat er ook een
internationaal permanente of indien inen
liever wil, niet permanente commissie
in 't leven worde geroepen, teneinde er
voor te waken dat in een oorlog de
wetten van een oorlog nagekomen
worden
2. Welke zou de beste inrichting van
zoodanige commissie zijn en welke
voorschriften zouden haar moeten wor
den gegeven
Wij zijn benieuwd of het Instituut
er in slagen zal dat middel te vinden
en het in toepassing te doen brengen.
Do Wereldvrede.
Er is sedert den zomer van het vorig
jaar zooveel belangrijks en vreeselijks
gebeurd ais wilde de 19e eeuw geen
afscheid nemen zonder diepe helaas
niet zeer bemoedigende indrukken achter
te laten dat men schier heeft ver
geten wat op 29 Juli 1899 heeft plaats
gehad. Wie herinnert zich nog, dat
op dien dag in het Huis ten Bosch bij
's Gravenhage door de afgevaardigden
van schier alle beschaafde Staten eenige
overeenkomsten zijn onderteekend, waarin
na een beraadslaging van ruim twee
maanden een aantal regelingen zijn ge
formuleerd in het belang van den.
wereldvrede
Terwijl de schandelijke veroverings
oorlog, door Engeland in Zuid-Afrika
begonnen, nog voortduurt en in Peking
de legers der verbonden groote mogend
heden gelegerd zijn, zijn in Den Haag
wederom de afgevaardigden, ook van
Engeland en van de in China strijdende
in gezelschap van roovers en dieven,
viel zij bewusteloos neer. Toen zij weer
bykwam zette zij zich naast hem neer
en begon te vertellen van al -hare
huiselijke omstandigheden op hare
beurt trachtte zij alles van hem te
vernemen, wat er sedert zijn vertrek
met hem was gebeurd. Hij vertelde alles
en zij vroeg eindelijk
„Wat moet er nu gebeuren
En hy antwoordde„Je moet een
smeekschrift zenden aan den Czaar. Ik
kan toch niet onschuldig Jijden
De vrouw vertelde dat zjj al een
smeekschrift aan den Czaar had gezon
den, maar dat men haar had verteld,
dat dit niet aan zyne bestemming was
gekomen. Akszjonow boog zwijgend het
hoofd. De vrouw vervolgde „Niet zon
der grond heb ik eenige dagen geleden
je herinnert je het wel in den
droom gezien, dat je grijs waart ge
worden. Nu ben je al grijs van droefheid
en schrik. Je hadt destijds niet moeten
wegrijden." Zij streelde zijne haren en
i landen, bijeengeweest om de akten tot
bekrachtiging van de overeenkomsten
der „Vredesconferentie" te deponeeren.
i Zij hebben deze gelegenheid aangegrepen
i om den ontwerper dier conferentie, den
nobelen Russischen Keizer, een telegram
van hulde te zenden, waarop het ant
woord is gekomen dat wij hebben ver
meld. Het moet voor den Czaar een
moeilijk oogenblik geweest zyn, toen hjj
overwoog wat hij zou antwoorden.
Was het niet een hersenschim die hij
najoeg bij het streven naar den wereld
vrede, naar het voorkomen van oorlogen
door bemiddeling, door arbritage en
dergelijke vredelievende middelen Heb
ben de slagvelden in Zuid-Afrika en het
verre Oosten niet een streep gehaald
door al de met zooveel moeite saam-
gestelde artikelen van de Haagsche
tractaten
Toen bij de opening der doos van
Pandora alle rampen en de oorlog
was daarvan zeker niet de geringste
over de aarde zich verspreidden, bleef
toch één ding op den bodem achter de
hoop 1 Zoo ook in den geest van den
Russischen alleenheerscher en allen die
zijn edele bedoelingen waardeeren. In
zyn antwoord spreekt hy de verwachting
uit, dat de Haagsche tractaten „tot
grondslag mogen strekken voor het
grondvesten, zij het ook maar
eerst in een verw ij derde
toekomst, van den wereldvrede,
doel van alle christelijke beschaving."
Een wissel op een nog verre toekomst
getrokken ziedaar de eenige beteeke-
nis van de Vredesconferentie van 1899.
Zeker zij die gelooven, haasten niet
maar hoeveel onrecht, ellende, ver
woesting en bloed zal het nog kosten
alvorens die wissel gehonoreerd zal
wordenHandelsblad
Coöpereerende Kleermakers.
Op initiatief van de afdeeling Utrecht
van den Nederl. Kleermakersbond werd
Maandagavond aldaar in een vergadering
van afgevaardigden van verschillende
vereenigingen, in het gebouw Nijverheid,
voorloopig besloten tot de oprichting van
een Coöperatieve Kleermakerij te dier
stede.
De hoofdbeginselen waarop deze coöpe
ratie berust zijn, dat elke deelnemende
vereeniging zich verplicht tot het nemen
van minstens drie aandeelen a 5,
recht gevende tot het uitbrengen van
1 stem per aandeel tot een maximum
van 5 stemmen.
De coöperatie wordt beheerd door een
commissio, gevormd uit één afgevaar
digde van elke vereeniging, welke com
missie uit haar midden een bestuur
zeide zacht: „Wanja, geliefde, zeg je
vrouw de waarheidheb je 't niet ge
daan?»
Op smartelyken toon antwoordde hij
niets anders dan„Jy ook ai
Hij bedekte zijn gelaat met de handen
en weende. Toen kwam de schildwacht
en gebood vrouw en kinderen heen te
gaan. Akszjonow nam voor het laatst
afscheid van de zijnen.
Toen zyne vrouw was weggegaan,
dacht Akszjonow nog eens na over wat
zy gezegd had. Dat ook zij hem had
kunnen vragen of hy het niet had ge
daan, griefde hem hevig en hij zeide
bij zichzelven: „Buiten God zal niemand
de waarheid weten; Hem slechts wil ik
bidden dat Hij my genadig zij.» Van
nu af besloot hij geene moeite te doen
met het een of ander verzoekschrift
hy had alle hoop opgegeven en bad slechts
tot God.
De rechtbank had Akszjonow tot knoet
benoemt, terwijl deze commissie wordt
aangevuld met een administrateur, zoo
mogelijk te benoemen uit de deel
nemende veereenigingen.
De te maken winst wordt als volgt ver
deeld na aftrek van een gedeelte, jaarlps
te bepalen, voor het personeel 7s aan
de arbeidsbeweging, */3 in het reserve
fonds en 3 aan de verbruikers. U. D.
Aan de telephoon.
Men schrijft aan de Avondpost
Met het spreken door de telefoon kan
men toch maar niet voorzichtig genoeg
zyn. Dat ondervond dezer dagen een
ambtenaar, verbonden aan een publieken
dienst, waarvan een nieuwe chef was
opgetreden. Dien chef, zeer toegankelijk
voor gegronde klachten van het publiek,
was o.m. ter oore gekomen, dat eenigen
van het personeel de vragen per telefoon
tot hen gericht, vaak beantwoordden in
termen, die, zoo niet onbehoorlijk, dan
toch allerminst wellevend waren. Hij
wilde de proef op de som hebben en
ging daarom in een publiek telephoon -
bureau aansluiting vragen met een
zijner ambtenaren. Toen vroeg hy
„Ben ik aangesloten met bureau daar
en daar Ik ben vreemd en zou gaarne
inlichting van u ontvangen over.
De ambtenaar van dienst: „Ben jy
g.v.d. gek Wij hebben geen tijd om
ons met die beuzelarijen op te
houden
De chef„Weet u dan wel met wien
u spreekt
De ambtenaar„Dat kan me niet
bommen
De chef: „Ik ben. en hier maakte
hij zijn qualiteit bekend.
Van schrik liet de ambtenaar den
spreekhoorn vallen. De chef kwam den
volgenden morgen op het bureau van
den ambtenaar, doch hij sprak geen
woord over het gebeurde. Alleen vaar
digde hij een algemeene aanschrijving
uit aan zijne onderhoorigen, om hun
streng op het hart te drukken ook bij
telephonische gesprekken beleefd te
zijn. Dat heeft werkelijk geholpen.
Naar verzekerd wordt, zal de in den
laatsten tijd aangekondigde pensionnee-
ring en bevordering van opper-, hoofd
en verdere officieren der landmacht niet
vóór half October worden vastgesteld.
Volgens 't „Dbl." gaan de Koningin
nen in het laatst dezer maand van
'sHage naar „het Loo," komen zij
dus waarschijnlijk slechts een week of
daaromtrent in de stad voor de opening
van de Kamerzitting en wat daarbij
behoort.
slagen en dwangarbeid in Siberië ver
oordeeld. Dit vonnis werd in alle streng
heid ten uitvoer gelegd. Eerst de geeseling
met de knoet. Toen de vreeselijke won
den, daardoor veroorzaakt,waren genezen,
werd hy met een aantal anderen naar
Siberië verzonden.
Zeven en-twintig jaar bracht hy in
de gevangenis door. Wit als sneeuw
werd zijn hoofdhaar, lang, smal en
grijs zijn baard. Zijne vroolijkheid was
verdwenen. Hij ging langzaam en
gebogen, sprak weinig, lachte nooit en
bad veel.
In de gevangenis leerde Akszjonow
het schoenmaken. Van zijn overver-
dienste kocht hij zich een bijbel en las,
als het in de gevangenis licht genoeg was,
daarin, vooral inde Evangeliën; op
Zon- en feestdagen zong hij op het koor
in de kerk nog altijd klonk zijne
stem mooi. - De autoriteiten waren hem
zeer welwillend gezind om zijne geschikt
heid en onderworpenheid; zijne lotge-
nooten ia het ongeluk noemden hem,
