Woensdag
11 Juli
Se gewone Aardappelziekte.
88e Jaargang.
1900.
immLiT©
Mo. 101.
VLISSÏMSCIE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per po3t 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bjj den Uitgever
F. VAN DE VELDE Ji, Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIÈNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. BJJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend, öroote letters
en cliché'8 worden naar plaatsruimte berekend.
Verechflnt dugelflks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooifiiiti.mTn.er XO.
Abonnements-Advertentiën op zeer Toordeelige voorwaarden.
(Ingezonden.)
Ruim 150 jaren geleden werd de aard
appel in ons laud een algemeen volk.-
voedsel. Weinig dachten evenwel de
invoerders van dit toenmaals voor een
groot deel van Europa nog nieuw gewas,
dat de een eeuw later optredende „aard
appelziekte» zulkeonbeschrijfelijke ellende
na zich zou slepen.
Immers toen in het jaar 1845 de aard
appelziekte op verontrustende wijze zich
in Ierland openbaarde, heerschte op dit
arme eiland, welks bewoners bijna geen
ander voedsel dan aardappels gebruikten,
een verschrikkelijke hongersnood - en
nog jaren daarna. Wij vinden eigens
opgegeven, dat in 1845 in Ierland 546
menschen den hongerdood stierven, ter
wijl het over 1847, '48 en '49 meer
dan veitienvoudigd werd.
Gelukkig, door de ondervinding geleerd,
vertrouwt men thans niet meer zoo op
den aardappeloogst. En ook, nog geluk
kiger misschien, heeft de wetenschap
middelen aan de hand gedaan, waarmede
wij in staat zijn het groote kwaad te
voorkomen en in zijn optreden te be
perken.
Daar omstreeks dezen tijd (Juni Juli)
de ziekte zich in het loof begint te ver-
toonen, zal het misschien niet ongepast
zijn een en ander te zeggen omtrent
het voorkomen en bestrijden er van.
De oorzaak van de aardappelziekte is
een schimmelplant, die zich gewoonlijk
reeds op de schijnbaar gezonde poot-
aardappels bevindt en zich verbazend
snel ontwikkelt, d. w. z. vermenigvuldigt
tot ze later geheele vlekken vormt op
loof en knollen.
In droge zomers breidt de ziekte zich
nooit zoo veel uit als in warme, voch
tige. Dan kan ze soms zoo plotseling
optreden, dat in zekere streken op één
nacht de aardappelplanten geheel bruine
bladeren vertoonen. Daarvandaan, dat
men wel eens dacht aan „giftige nevels."
Bij het begin der ziekte vertoonen
zich aan de punten of randen der bla
deren steeds zich uitbreidende bruine
vlekken. Deze worden bij vochtige tem
peratuur eenigszins zacht; bij winderig
en droog weer zijn de vlekken droog en
kan men ze stuk wrijven.
Wil men zich overtuigen of die bruine
vlekken werkelijk hun oorzaak vinden
in het optreden van de ziekte veroor
zakende schimmelplant, dan kan men
dat op de volgende wyze doenNeem
een (liefst wijdmondsche) flesch en breng
daarin wat bruingevlekt loof en sluit
daarna de flesch goed af. Nu zal na
HOOFDSTUK VII.
Teen prinses Anna na eenige uren
weer thuis kwam, ontmoette zij Fedor
op de veranda. Van toom bevende,
deelde zij hem mede, dat het haar niet
was gelukt de verblijfplaats van Olga
op te sporen.
Uitgeput viel zij op een stoel neer
en waaide zich met haar batisten zak
doek wat koelts toe.
Fedor haalde de schouders op, stak
verloop van eenigen tijd in de flesch
zeer vochthoudende lucht aanwezig zijn.
In zoo'n atmosfeer nu, vooral als de
flesch op een warme plaats wordt be
waard, ontwikkelen de zwammen zich
verbazend snel. Was er dan ook begin
van ziekte, dan zullen op de bladeren
na enkele uren wollige, witte vlokken
om de bruine vlekken merkbaar zijn.
Die vlokken zijn niets anders dan een
bekleedsel van miljoenen schimmel
planten.
De zieke knollen hebben aan hunne
oppervlakte bruine vlekken, die lang
zamerhand dieper in den aardappel drin
gen. Die plekken worden niet week. De
knolziekte vertoont zich na de bladziekte,
d. w. z. in tijdsorde, een noodwendig
gevolg er van is ze niet altijd. Men
heeft wei eens ziek loof en gezonde
knollen.
Al bepaalt zich de ziekte alleen tot
het loof, toch kan de schade aanzienlijk
zijn, wijl de groene bovenaardsche deelen
sterven en daarmede hunne voornaamste
werkzaamheid voeding der plant
ophoudt. Een gevolg daarvan is natuur
lijk dat de overige deelen der plant in
hun groei worden gestuit en dus de
knollen klein blijven.
Is echter de ziekte ook op de knollen
overgegaan, dan kan de schade enorm
worden. Wie zich daarvan wil overtui
gen, ga bij het rooien eens den akker
op, die door de ziekte aangetast is ge
weest. Het getal zieke aardappelen over
treft soms verre dat der gezonde. De
opbrengst is bijna altijd s'echt. De zieke
aardappelen zien er niet slechts onooglijk
uit, doch zij moeten ook wat smaak en
voedzaamheid betreft voor de gezonde
onderdoen. Zij die veel ziek zijn blijven
op den akker achter.
Wat nu de levensgeschiedenis betreft,
van de parasiet der aardappelziekte mer
ken we alleen op, dat die is van zeer
ingewikkelden aard en om ze te begrijpen
een nauwgezette studie der zwammen
vereischt. Hierom en ook, omdat haar
voorplantingswijze niet van direct belang
is voor den landbouwer, kunnen we er
gevoeglijk overheen stappen en overgaan
tot de
Bestrijding.
Een eerste eisch is, alles aan te wenden
om de ziekte zooveel mogelijk te voor
komen en te beperken.
De middelen daartoe zijn poten op
liefst droge en lichte gronden of op
zware, die goed van hun overtollig water
kunnen bevrijd worden (greppelen, drai-
neeren); geen terreinen tusschen bosschen
of dichte kanten van hakhout, want de
wind moet over de akkers kunnen
heen spelen.
Door bemesting, als anderzins tracht
de handen in de zakken van zijn jasje,
en keek fluitend naar den tuin, waar
de avondschemering reeds schaduwen
begon te werpen.
„Zeg dan toch eens iets 1 Geef mij
raad, wat ik moet doen 1" riep de prin
ses ongeduldig.
„Laat aan Czernischew zeggen, dat
u genegen is, hem Olga tot vrouw te
geven."
De prinses vloog van haar stoel op.
„Je schijnt van je verstand beroofd
krijschle zij. „Zoo'n belofte zou
„Moet men dan alles volbrengen, wat
men belooft?" vroeg Fedor. „Ondanks
uw belofte zal het u wel gelukken een
reden te vinden om Olga niet te
geven."
Prinses Anna streelde liefkoozend
Fedor's wangen.
„Je raad is tonnen gouds waard,"
zeide zij. „Ik zal er op staanden voet
gevolg aan geven.»
Zonder zich den tgd te gunnen hoed
en mantel af te doen, schreef zij ook
men goed ontwikkelde, stevige, geen te
weelderige planten te krijgen. Een versche
stalmest of overmatige chilisalpeter-be-
mesting is verkeerd. De rijen neme men
in de richting van den meest heerschen-
den wind en niet te dicht. Men lette
ook op de „soort." De witte soorten met
dunne schil zjjn gevoeliger dan de roode
met dikke schil.
(Wordt vervolgd).
De diplomatie.
De diplomatie wordt eene schoone
instelling van zoo'n onbetwistbaar nut
genoemd, dat de regeeringen zich met
hand en tand verzetten tegen elke poging
die in het werk werd gesteld om de
kostbare gezantschappen op te heffen
en in de plaats der diplomaten consuls
aan te stellen.
In de laatste dagen heeft de diplomatie
echter zich zelve veroordeeld. "Vooreerst
heeft zij, toen reeds de aandacht ge
vestigd was op de gisting der gemoederen
in China, niets voorzien van wat er
gebeuren zou. Terwijl dus gewaarschuwd
werd voor het vuur dat in China smeulde,
maar weldra in hevige vlammen zou
uitslaaD, sliep de'diplomatie en droomde
ze van geen gevaar, 't Is misschien
haar schuld niet, want de diplomaten
worden met allerlei werk beladen waar
voor zij niet geroepen zijn in sommige
landen schijnt het dat de Europeesche
diplomatieke agenten geen andere zaak
hebben dan de kapitalisten te helpen
aan concessies. En dan hebben ze nog
een andere zending, n.l. elkander na te
gaan en elkander tegen te werk9n. Niet
de algemeene belangen en de veiligheid
van Europa hebben zij voor te scaan,
maar zij moeten beletten dat deze of
gene mogendheid meer invloed of gunsten
verkrijgt dan een andere.
Hierdoor wordt het duidelijk dat de
diplomaten den tyd niet hebben gehad
de zaken in China nauwkeurig te bezien,
en dat de opstand der Boksers Europa
verrast heeft.
Wat echter de diplomatie thans uit
voert is nog fraaier.
Te Peking worden de Europeanen
vermoord, de Chineesehe troepen ver
eenigen zich met de Boksers, die zich
organiseeren. Dat spelletje is reeds
sedert zes weken aan den gang en
toch verroeren de mogendheden zich te
nauwernood.
Als men bij het begin krachtig opge
treden was, als men de Russen en de
Japanners, die gereed waren, had laten
werkelijk aan Czernischew, dat zij zich
niet meer tegen zyn huwelijk met Olga
wilde verzetten, wanneer hjj zorgeD
wilde dat hare dochter dien dag nog
bij haar in huis terugkwam.
Sulkowsky was reeds teruggekeerd
en zat met prinses Anna en Fedor bij
den helder glinsterende samowar, toen
de bode terugkwam met het antwoord
van zijne meesteres.
Zoodra men haar kennis had gegeven
van zijn aankomst, begaf prinses Anna
zich naar heur boudoir en ontving daar
uit de handen van den knecht een
brief.
„O, dat is sterk 1" riep zy uit, toen
zij de weinige regelen had gelezen, en
zij belde om Warwara. Zoodra de oude
vrouw op den drempel verscheen, riep
hare meesteres„Hoor nu eens, wat
Chernischew schrijft. Hij wil eerst rijpe
lijk met Olga overleggen, of zgn ver
loofde naar zijn huis zal terugkeeren of
tot aan het huwelijk zal blijven onder
de bescherming van degenen, die haar
begaan, bad men gemakkelijk de horden
rebellen, die toen nog niet door het
geregelde leger ondersteund werden, tot
rede kunnen brengen.
De diplomaten wilden dit echter niet,
omdat men niet wil dat eene mogend
heid door meer dan een andere tot de
fnuiking van den opstand mede te
werken, aanspraak zou kunnen maken
op meerdere rechten bij de verbrokkeling
van het Chineesehe rijk eene ver
brokkeling die echter niet zoo gemak
kelijk zal bereikt worden als men
geloofde.
Men heeft dus de Europeanen te Peking
ongestoord laten vermoorden om den
Russen en den Japanners die hen onder
steund en gered zouden hebben, geen te
mooie kaarten in de handen te geven.
En nu blijft men wachten en praten
over het deel dat elke mogendheid in
de interventie heeft bij te dragen, met
het doel om als de buit verdeeld wordt,
aan niemand de voorkeur toe te kennen.
Ondertusschen organiseeren zich de
Boksers, prins Toean maakt zijn plan
de campagne gereed, brengt de nog rustig
gebleven provinciën tot opstand en het
moorden en branden gaat zijn gang.
Maar de diplomaten werken en maken
plannen tot verdeeling van China,
Bovenstaande beschouwing vonden wij
in een buitenlandsch blad. Zij kan ook
van nut zijn voor Nederland, waar men
ook meer en meer begint te betwijfelen
of de diplomatie in dezen tyd wel het
geld waard is dat men er voor uitgeeft,
maar waar ook de regeering voor deze
waarheid geen ooren heeft.
Aanneming der Leerplichtwet.
Het Centrum verheugt zich over de
aanneming dezer belangrijke wet omdat
de leerplicht nu zal ophouden een strijd
vraag te zijn. Van kiesrechtuitbreiding
en persoonlijken dienstplicht werden nog
veel ernstiger gevolgen voorspeld en wat
is er van al die schrikbarende profetiën
geworden Zoo zal het ook met leer
plicht gaan.
Tegenover de bezwaren der katho
lieken heeft de Regeering zich zóó toe-
Bchieteljjk betoond, dat meD niet meer
van bezwaren kan spreken. Dat de wet
„verwaterd" is, geeft het blad niet toe:
eer is ze verbeterd. Onaantastbare betee-
kenis heeft het feit, dat bijna de geheele
schoolwereld, katholiek en anti-revolu-
tionnair, zoo goed als liberaal, zich ver
klaard heeft vóór den leerplicht, die „op
den duur zal blijken te zijn een niet
te miskennen weldaad voor het gansche
volk."
De Standaard wijdt niet vele woorden
aan de wet, alleen zegt zij in haar
liefderijk hebben opgenomen. Roep dade
lijk Fedor hier I Hij moet op staanden
voet dien onbeschaamde gaan opzoeken
en hem tuchtigen 1"
Fedor kwammaar hij toonde zoo
weinig lust Czernischew te gaan opzoe
ken, en hij wist zooveel bezwaren in
te brengen, dat zijne moeder ten slotte
inzag, dat zij beter deed hem niet met
die taak te belasten.
„Ga maar heen," zeide zij „ik zal
het alleen wel klaarspelen met dien
roover. Ga heen en verontschuldig mij
voor vandaag bij Sulkowsky. Zeg hem,
dat de ziekte van Olga erger is gewor-
den en ik bij haar moet blijven."
Fedor maakte vlug, dat hij wegkwam.
I Nadat hij de boodschap aan Sulkowsky
J had overgebracht, nam hij een boek,
waarin hij oogenschijnlijk met aandacht
begon te lezen, terwijl de prins lang-
I zaam in het salon heen en weer wan-
delde. Eindelijk wenschten zij elkaar
goeden nacht.
Fedor sliep weldra rustig, doch Sul-
Kameroverzicht „dat deze slappe wet
allerminst is wat schoolwetmannen als
de heer Borgesins zoo al in hun droo-
men wel als een ideaal van hun leer-
dwang mogen gezien hebben." Toch con
stateert zy dat we „weer een partijwet
rijker" zullen zjjn als H. M. de Koningin
het ontwerp heeft geteekend.
Aan de N. Brab. ontlokt de aanneming
der wet den uitroep: „Wij zijn dus
weder een stuk onzer vrijheid kwijt en
een dwangwet rijker."
Herziening van de wet op het notarisambt.
Blijkens het afdeelingsverslag der
Tweede Kamer is men vrij algemeen met
dit wetsontwerp ingenomen,maar volgens
sommigen gaat het niet ver genoeg en
worden door hen punten opgenoemd in
de nieuwe wet,die voorziening behoeven.
Zoo werd o. a. de aandacht gevestigd
op het vooral ten plattenlande voorko
mend misbruik dat de notaris zich niet
tot zijn eigen werkkring bepaalt, maar
tevens het bankiersbedrijf uitoefent. In
enkele streken geeft het notariaat geen
voldoend bestaan, wat aanleiding kan
geven tot het bezigen van weinig kiesche
middelen o. a. dat de notaris met zaak
waarnemers van lager gehalte in con-
tractueele verbinding staat. Door som
migen werd de aandacht gevestigd op
de veel voorkomende associatie van
notarissen, waardoor de concurrentie in
strijd met de bedoeling van den wet
gever, beperkt wordt.
Bepleit werd de wenschelykheid van
invoering van het z.g. vrije netariaat,
onder de noodige waarborgen, maar ook
werd aangedrongen om den notaris te
maken tot bezoldigd Rijksambtenaar.
Nog werd in overweging gegeven den
geldhandel van notarissen te verbieden
en borgstelling te verbieden.
Door enkele leden werd de wensche-
lijkheid aangetoond om ook vrouwen
tot uitoefening van het notariaat toe te
laten, andere oordeelden vrouwen daartoe
niet geschikt.
Vllsslngen, iO Juli.
Hamer van Koophandel.
Zitting van 9 Juli.
Voorzitter de heer J. Verkuyl Quak-
kelaar,
Tegenwoordig 5 leden.
Afwezig de heeren Kloppers, v.Raalte,
Lagaaij en Wibaut.
De notulen der vorige zitting worden
gelezen en goedgekeurd.
Van het bestuur van den „Noordbrabant-
sche Christelijke Volksbond' was,met een
verzoek tot ondersteuning ingekomen
kowsky stond nog lang aan het open
venster in zjjne slaapkamer en staarde
naar buiten. Een heerlijk koeltje stroomde
de kamer in. „Dat is de adem der lente",
sprak hij in zich zeiven. „Zou Gemma
mij toebehooren als de eerste viooltjes
bloeien Hij gevoelde, dat zijn leven
alle waarde zou verloren hebben, als z(j
hem niet liet zeggen„Kom tot mij
weder," en dat denkbeeld stemde hem
somber.
Midden in den nacht werd Angelina
wakker. Zij meende gesmoorde snikken
uit het bed van hare zuster te booren,
en dit deed haar ontstellen. Gemma
schreien Er. moest iets vreeseiyks ge
beurd zijn zij stoitte anders niet spoedig
tranen.
Dien avond, bij het naar bed gaan,
had AugeÜDa hare zuster omhelsd eu
haar innig gesmeekt niet langer boos
te zijn, en Gemma had hare liefkooziu-
gen beantwoord en haar vergiffenis ge
schonken.
„Schreit zij om mij? vroegAugeliaa
