BEOORDEELD
Donderdag
19 April.
BiHnenlandsctiB berichten.
No. 92.
S8e Jaargang.
1900.
Gemeentebestuur.
Draak.
Van week tot week.
F i u ILL ET N.
BRANT.
Sr&9e**>2--rKMt C
Prijs
Afzonderlijke
handelaren,
F. VAN DE
per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek-
Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regela f 0.40. Voor eiken regei
meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Virichtjnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnnmmer IO.
Abonnements-Advertentlën op zeer voordeellge voorwaarden.
Verzoek om vergunning tot verkoop
van sterken drank in 't klein.
Burg. en Weth. van Vlissingen
gelet op art 5 der wet van 28 .Tuni
1881 (staatsblad no. 97), zooals die is
gewijzigd bij de wetten van 23 April
1884 (Staatsblad no. 54) en 16 April
1885 (Staatsblad no. 78)
doen te weten
dat bij hen is ingekomen een ver-
zoekschrift van J. VAN DE VELDE, te
Vlissingen, om vergunning den veikoop
van sterken drank in het klein in per
ceel wijk D 32 aan het Beursplein te
mogen voortzetten.
Vlissingen, den 17 April 1900.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKS.
De Secretaris,
G. J. BISSCHOP.
In raadselen wandelt de mensch op
aard, en in raadselen wandelt vooral de
belangstellende in de zaken van den
lorlog in Zuid-Afrika.
Wanneer het gebeurde bij Meerkats-
(ontein niet gebeurd en werkelijk het
ministerie van oorlog te Londen te
trouw is in zijn verklaring, dat
het verhaal werd verzonnen, dan is het
verzinsel van zonderlingen aard; maar
langzamerhand beginnen wij te twijfelen
en moeten althans de mogelijkheid onder
stellen, dat verschillende gebeurtenissen,
waarbij de Boeren succes hadden, onder
één lezing te zamen gevat, op die wijze
als een nieuw en op zich zelf staand
feit zijn voorgesteld want aan kwade
trouw te gelooven, daarvoor hebben wij
geen reden.
Het is dan ook niet de gewoonte der
geallieerden, om zich overwinningen toe
le schrijven, die in werkelijkheid niet
plaats hadden. Laat er ons onmiddellijk
bijvoegen, dat hun belang er zich ook
vierkant tegen verzet. Meermalen is
het bewezen, dat bun schijnbare vrerke-
of afwezigheid den vijand zorg-
i maakte. Waartoe zouden zij hem
ten wakker schudden met valsche
overwinningsberichten
Dus, over Meerkatsfontein, waar het
ten ook op de kaart te vinden moge
zijn, is voorloopig het debat gesloten
en ook over het verloop van den krijg
elders is voor het oogenblik niets te
n, omdat onze beschouwingen niet
®P een voldoenden grondslag zouden
risten. Mogen wij eene enkele gissing
Uit het Hoogduitsch
VAN
KT MAK WEIDBOD.
12.)
Het scheen, alsof hy het zich steeds
'ter moest voorzeggen, om het te kun-
len gelooven.
Hva en Geertrui zwegen en staarden
"ol ontzetting van verre naar Rupert,
i hadden gezien, dat de dokter Rupert
techt had trachten te overreden en dat
e ten laatste had toegegeven, en nu
het alsof plotseling een sluier voor
e oogen was opgelicht, alsof haar
18 duidelijk werd. De dokter was het
wagen, dan kan het het doel der ver
bondenen zyn, om zich in voldoenden
staat van gemeenschap te stellen van
uit het noorden van Natal, tot aan het
punt dat zy bezet hebben ten noorden
van Bloemfontein, en tevens om hunne
liniën zoover mogelijk zuidwaarts langs
de grenzen van Basoetoland uit te
strekken. Hierdoor toch biyft feitelyk
het groote Engelsche leger in twee
deelen verdeeld en de mogelijkheid ge
opend om die deelen le houden of te
brengen in een toestand van werk
loosheid.
Nu is het waar, dat generaal Roberts
zich geheel iets anders dan werkeloos
heid voorstelt. Nu de wollen khaki-
uniformen en de schoenen (heusche
schoenen, niet van bordpapier, zooals
in 1871 te Parijs) zijn aangekomen en
er langzamerhand wat meer- levensmid
delen in het magazijn schijnen te geraken,
nu zou Bob wel graag opmarcheeren en
dat zou ongeveer dezer dagen zijn. Er
kan een betrekkelijk klein garnizoen te
Bloemfontein achterblijven, want de
aangelegde werken zouden zoover ge
vorderd zijn, dat met een zoodanig klein
korps de plaats kan verdedigd worden.
Een prettig gevoel, op te marcheeren
met zoo'n ding in je rug, dat elk oogen
blik kan worden aangevallen
Het zal ons wezenlijk benieuwen,
voor wie die verschansingen nu eigenlijk
zijn aangelegd want dat kan ook wel
voor de Boeren wezen en in dat geval
is de vriendelijkheid van der, Engelschen
legercommandant wel bijzonder groot.
Bij de incidenten, die langzamerhand
de zaken van den oorlog wat ingewik
kelder plegen te maken en het ook dezen
oorlog dreigen te doen worden,hebben we
nu het Beira-incident gekregen.Voorloopig
kunnen wij hier echter niet al te groote
waarde aan toekennen. Het vervoer van
troepen over onzijdig, in dit geval Por-
tugeesch grondgebied, kan natuurlijk
als een vijandelijke daad worden be
schouwd, en zich tot het plegen van
zulke daden vooraf te verbinden, indien
dit geschied is, moet worden aangemerkt
als in stryd met het volkenrecht. Maar
feitelyk is er niet veel aan te doen
want, aan de reeds geuite meening, dat
de geheele geschiedenis een onhandig
heid van de Engelsche regeering zou zijn,
omdat het bedoelde vervoer de federalen
gelegenheid zou geven om een inval
in Portugeesch gebied te doen en uit al
die verwikkelingen een conflict met
andere mogendheden zou kunnen ont
staan, dat gelegenheid gaf tot interventie
hieraan hebben wij al zeer weinig
houvast. Portugal zit nu eenmaal tus-
schen twee vuren en in een alleronge
lukkigste positie, waarvan naar alle
geweest, wiens verklaring voor de recht
bank Rupert had gered hij had zeker
eene valsche verklaring afgelegd, en
thans, nu er deor verder te loochenen
een menschenleven verloren zou gaan,
had hij Rupert aangemaand te helpen,
daar hy helpen kon. Zy keken schuw
op Magnus neder, en daar deze kalmer
ademde, sedert het door den dokter
geopende venster frissche lucht toe
voerde in het lage vertrek, geloofden
zy reeds de uitwerking van de helsche
macht waar te nemen, en gruwden zij
by deze vreeseiyke ontdekkiDg.
Gerustgesteld en gelukkig verliet
Jakob de Veenhoeve, gevolgd door Eva,
die zich onopgeraerut trachtte te ver
wijderen, opdat zij niet genoodzaakt zou
zyn, Rupert den afschuw te toonen die
zij thans voor hem gevoelde toen hy
haar echter zag heengaan en op haar
toeliep, riep zij luide „Laat mij gaan!"
en ijlde over het erf en de noodbrug,
als kon zi[ niet schielijk uit zijn bereik i
komen. Op den weg stond de wagen,
waarschijnlijkheid vroeg of laat gebruik
zal worden gemaakt. Gesteld dat de ver
bondenen zegevierend uit den strijd te
voorschyn treden, dan zal de Portugee-
sche regeering wel trachten met de
Boerenrepublieken op goeden voet te
blijven, maar het lijdt geen twyfel of
het geknoei met Engeland zal op nieuw
beginnen.
Hechten wij weinig waaide aan de
incidenten, veel waarde hechten wij
aan den loop der zaken zelf.De opmarsch
van generaal Roberts moge dan nu be
ginnen of niet, er zijn teekenen genoeg
dat na den grooten tegenslag met den
troep van Cronjé, die zooals later ge
bleken, wel degelijk aan Cronjé zelf
moet worden geweten, het leger der
federalen beter dan ooit georganiseerd
en vol moed, hoop en dapperheid is.
Veel waarde hechten wij er aan, dat
plannen tot spoedige beëindiging van
den oorlog, door snelle tochten van
Engelsche zijde, blijkbaar verijdeld zijn.
Een langdurig rekken van den oorlog is
zoo zeker in het voordeel der verbon
denen, als het is in het nadeel der
Europeesche belangen. Het is niet zeer
aangenaam, voor onze respectieve zakken
dat we op dit oogenblik bezig zyn
oorlogsbelasting te betalen in den vorm
van dure artikelen van allerlei aard, en
wij hebben medelijden met hen die er
zwaar door getroffen worden maar het
benadeelen der economische belangen is
eer incident, waarvan wij nog de meeste
verwachting hebben, indien de volken
in hun druk, pressie uitoefenen op hunne
regeeringen, dan zal deze pressie nog
het best in staat zijn om, als het ge
schikte oogenblik gekomen is, de banden
tot scheidend optreden in een te slaan.
Nederlands verdediging.
Wij hebben wel eens gemeesmuild
bij de gedachte dat ons land om zoo te
zeggen open ligt voor een vyandelijken
inval omdat het aan alle zijden onbe
schermd is, maar dan troostten wij ons
weer met de gedachte, dat, hebben wij
geen genoegzame troepen om dat te be
letten, de vijand eindelijk toch het hoofd
moet stooten op onze versterkingen,
de Nieuwe Hollandsche Waterlinie en
de stelling van Amsterdam, welke laatste
een Napoleon .reeds onneembaar noemde
en welke voor millioenen door de kunst
nog sterker is gemaakt.
De kapitein der artillerie A. L. Hesta
heeft in het Hdbl. ons ook deze illusie
benomen. Hij begint in zijn merkwaar
dig artikel de stelling voorop te zetten
dat tot de duurzame versterkingen
volgens de Vestingwet behooren de
Nieuwe Hollandsche Waterlinie en de
stelling van Amsterdam en dat de
j strategie ons leert, dat elke oorlogs
handeling wil zy gerechtvaardigd
zyn moet voldoen aan den eisch,
dat by een welslagen genaderd wordt
tot het algemeene oorlogsdoel, dat is
het vernietigen of buiten werking stellen
van 's vijands strydmacht.
Daarna schrijft de heer Hesta
„Bij de wet van 1874 werd uitgegaan
van het denkbeeld om den vijand het
doordringen tot een bepaald gedeelte van
I het ryk te beletten en, zoodra de
I omstandigheden hiervoor gunstig zouden
1 zijn, uit dit gedeelto uit te breken en
den vijand weder terug te drijven uit
het reeds veroverde gebied. Dit had
betrekking op de Nieuwe Hollandsche
i Waterlinie.
„Wat toen misschien mogelijk was,
j is nu beslist onmogelijk. De droog-
biyvende terreinstrook vóór Utrecht, het
eenige punt waar ooit een uitbreken
mogelijk is geweest, is te smal om
tegenwoordig met eenige kans van wel
slagen een aanval te doen op de inslui
tingslinie.
De bezetting van de Nieuwe Holland
sche Waterlinie is derhalve geen oorlogs
handeling, welke aan den hierboven
gestelden eisch der strategie voldoet.
Zij mag dus niet geschie-len, en hiermede
vervalt de reden van bestaan, luidt zyn
slotsom.
„De stelling van Amsterdam moest
bij de wet van 1874 dienen als centraal
reduit. Reeds toen dacht men niet aan
de mogelijkheid, om met eenige kans
van welslagen uit die stelling te breken.
Die kans bestaat thans nog evenmin.
De stelling kan door inundatiën sterk zijn,
onneembaar als men wil, voor den ver
dediger is het een onmogelijke zaak,
om langs de smalle accessen tot een
offensief over te gaan. Een kleine
vijandelijke macht is in staat, den ver
dediger binnen de stelling te houden.
„Wat zal de loop van zaken zijn,
indien de stelling van Amsterdam wordt
bezet en aangevallen. De aanvaller zal
de stelling insluiten en op den dag,
waarop de in- of afsluiting een feit is,
zal de bevelvoerende generaal een brief
aan den kommandant der stelling richten,
die in hoofdzaak ais volgt zal luiden
„„De insluiting van Amsterdam is
een feit.
„„Deel aan uw regeering mede, dat
ik in opdracht heb, geen enkele poging
te doen, om uw stellingen te vermees
teren, doch dat elke troepenmacht, die
hopeloos tracht, door de insluitingslinie
waarmede Jakob gekomen was zij steeg
er op en dook huiverend op de bank
ineen. Daar kwam langzaam iemand
nader, het was de oude dorpsherder, die
uit het donker opdoemde.
„Heeft hy het gedaan?» vroeg hy,
toen hij Eva bemerkte.
„Ja, hij heeft het gedaan antwoordde
zij dof en zonder klank in hare stem.
De oude liet een heeschen lach hooren.
„Dan heeft het kind geen dokter
meer noodig zeide hy, „Thans helpt
hem een, die het bij het rechte eind
weet te vatten. Boer Jacob heeft geiyk
gehad
Eva gaf geen antwoord, en toen nu
de boer met den kleinen Magnus nader
kwam, verwijderde zich de oude herder.
Jakob gaf Eva het kind over, maakte
de leidsels van de brugleuning los en
reed zoo schielijk mogelyk heen.
Middelerwijl had Thomas,met vrouw,
zoon en dienstmeid aan de netjes ge
dekte tafel plaats genomen, en ook de
dokter, die hongerig en vermoeid was,
nam aan den avondmaaltijd deel.
Rupert was door Eva's afwyzing,
door haar ontzettenden blik als voor het
hoofd geslagen dadelyk had hy de oor
zaak er van begrepen, en thans, nu hij
aan tafel zat, vielen hem het bleeke,
vertoornde gezicht van zyn vader op,
en de tranen, waartegen zijne moeder
in stilte kampte. Zyn hart kromp ineen,
zijne vuist balde zich hy bracht geen
bote over de lippen des te meer ech
ter dronk hy. De maaltijd verliep zwy-
gend, ook de dokter was stil, hij had
een moeielijken dag achter den rug.
Eindelijk leunde de boer in zyn stoel
achterover, vouwde de handen, trachtte
zyne tranen te onderdrukken en zeide
toen met bevende stem, terwijl hy de
oude, maar altyd nog zachtmoedige
oogen op zyn zoon had gericht
„Ik heb, zoo oud als ik ben en ondanks
de vele vyandschap, die my in myn
leven getoond is, nog nooit iemand den
dood toegewenscht met woorden niet
en, God is mijn getuige, ook in mijn
heen te breken, zal worden terugge
slagen.
„Voorts heeft mijn regeering bepaald,
dat voor eiken dag, dat de overgave op
zich laat wachten, de te heffen oorlogs
schatting met één millioèn gulden zal
worden verhoogd.
„„Ik wacht uw overgaaf.*'
„Tegen het logische van dezen brief
is niets in te brengen.
„De steliing van Amsterdam zat dan
millioenen gekost hebben voor hare
inrichting, nog eens millioenen voor de
schadeloosstelling ten gevolge van de
inundatiën, en ten slotte nog evenveel
millioenen als zij dagen is bezet ge
houden.
„Tegen deze geldverspilling zy ten
ernstigste gewaarschuwd en daarom
worden in de toekomst geen gelden meer
toegestaan voor de stelling van Amster
dam en houde men by de a.s. reorgani
satie het oog op het vervallen van de
Nieuwe Hollandsche Waterlinie en de
Amsterdamsche stelling, waartoe schor
sing van de Vestingwet noodig is.*
Aan het groote rijke Amsterdam, de
heofdatad onzes land, zou dus een lot
bereid zijn als aan Ladysmith, welks
bezetting toch nog de hoop op verlossing
bleef door uitvallen te doen. 't Is wel
een vooruitzicht om er den moed bij
te verliezen en dus zou het dan toch
waar zyn dat ons land onverdedigbaar
is. Hopen wy dat ook deze voorspelling
il blijken te pessimistisch gekleurd te
zijn en de tegenspraak niet uitblijve.
De Ongevallenwet.
In een vergadering der Soc. Dem.
Arbeiderspartij te Amsterdam, heeft de
heer Schaper ook het een en ander over
de Ongevallenwet gezegd, waartegen de
grootindustrie zoo gekant is, dat de
Eerste Kamer, door hem genoemd „de
dubbel overgehaalde geldzak" met
adressen wordt overstroomd om de wet
te verwerpen. Er is in de wet iets goeds
voor de. arbeiders en daarom is het in
hun belang dat zij worde aangenomen.
Daarom wilde spreker dat van dit
congres een krachtige stem gehoord
worde om op te komen tegen het
„ploertige opzet" van grootindustrieelen
om de wet te doen vallen. Spr. stelde
een uitvoerige resolutie voor, waarby de
afdeelingen worden uitgenoodigd,
krachtige betoogingen te houden voor
liet aannemen van de wet, en tevens
het congres wordt aangezocht, zyn stem
te doen hooren.
Daarna besprak de heer van dei Goes
den slag, dien de party boven het hootd
hangt, doordien het verzoek om gratie
voor Troelstra noch door, noch namens
hem gevraagd, is afgewezen. Op het feit
hart niet I Maar nu hier haalde hy
met moeite adem en zyne stem daalde
nu, Rupert, wensch ik, dat Magnus
sterft 1
Rupert's gelaat werd eerst bloedrood,
toen langzamerhand aschgrauw.
„Vader,hoe bedoelt gij dat?'schreeuwde
hy luid.
„Ik denk, dat gy mii wel begryptl*
zeide Thomas op diepbedroefden toon
en stond van de tafel op„neem my
niet kwaiyk, dokter, dat ik heenga
en ik dank u ook nog wel, dat gy myn
Rupert voor de galg bewaard hebtdat
myn oudste zoon zulk een vreeseiyken
dood stierf, was, dunkt my, al meer
dan genoeg voor een vader.»
Verbaasd en bezorgd keek de dokter
van zyn bord op. „Wat scheelt u, Tho
mas,* vroeg hy, „wat praat gij daar
toch
En tegeiyk viel hem het bleeke gelaat
van den boer op en zyne, door knagend
zielsverdriet plotseling zoozeer veranderde
^rekken.
