GEOORDEELD.
6 April.
Vrijdag
82.
88e Jaargang.
1900.
wmmïïmmm®.
Gemeentebestuur.
FiyDLLiTM,
VUSSINSSCHE COVftAWT.
PrQs per drie maanden 1.30. Franco per poet 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij aüe Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks b(J den Uitgever
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt dagolQks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnnmmer IO.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Gekge-aheid tot kostelooze inenting
en herinenting.
Burgemeester en Wethouders van Vlis-
singen
maken bekend
dat in het vervolg op den eersten
Vrijdag van elke maand (en dus voor
de eerste maal op Vrijdag 6 April e. k.)
des voormiddags tusschen 10!/s en 11
uur de gelegenheid zal bestaan tot kos
telooze inenting er herinenting van de
ingezetenen, die zich daartoe aanmelden
b(j den gemeente-geneeskundige, den heer
,T. BELTERS, arts, in het benedenlokaal
van het kantoor van den Gemeente-
Bouwmeester aan de Groote Markt, alhier.
Vlissingen, den 4 April 1900.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
G. J. BISSCHOP.
Vervolg Leerplichtwet.
III.
Jaarlijks voor 15 Januari maken bur
gemeester en wethouders, in dubbel eene
alpkabetische lijst op van de kinderen,
die zich op den eersten dag der maand
Januari in de gemeente bevonden en
die in den loop van dat jaar den leeftijd
van zeven tot dertien jaar bereikt hebben
of zullen volbrengen.
Bevindt de arrondissementsschoolop
ziener bij het onderzoek der hem van
wege het hoofd der school toegezonden
lijsten en opgaven, dat ten aanzien van
eenige leerlingen geen geregeld school
bezoek heeft plaats gevonden, zonder
dat verlof is verleend, of een andere
reden het verzuim wettigt of verschoon
baar maakt, dan maant hy den naar
art. 1 aansprakeiyken persoon zoo spoe
dig mogelijk schriftelijk aan, om in het
vervolg aan de hem bij de wet opgeleg
de verplichtingen te voldoen. In geval
van herhaalde overtreding binnen zes
maanden na deze aanmaning geeft de
arr. schoolopziener daarvan kennis aan
de plaatselijke commissie van toezicht
of, waar deze ontbreekt, aan burgemees
ter en wethouders, die den aansprake-
lijken persoon mondeling of, ingeval van
tiet verschijning van den opgeroepene,
langs anderen weg, op zijne verplichting
wijzen en tegen herhaling der nalatig
heid ernstig waarschuwen. Helpt dat
alles niet en herhaalt zich de overtre
ding binnen 6 maanden, dan krijgt de de
linquent eene schriftelijke aanzegging,
Uit het Hoogduitsch
van
ETMAR WEIDROD.
2.)
Haar man viel zij hiermee nooit lastig
zlj wist dat deze reeds verdriet genoeg
had
van zijn voorzoon, en zoo verdroeg
diens ruwheden en plagerijen even
geduldig als hy.
Het gebeurde daarom niet zelden, dat
Rupert z(jne al te toegevende ouders
voor Bernard moest beschermen, en hoe
footer en verstandiger hij werd, des te
nadrukkelijker deed hij het. Waar het
kern zelf betrof, gaf ook bij Bernard
dat van verdere overtredingen binnen
zes maanden na dato proces-verbaal zal
worden opgemaakt. Er zal dus de uiterste
lankmoedigheid worden betracht.
De in art. 23 bedreigde straf tegen
nalatige ouders, voogden en andere in
art. 1 genoemde verzorgers bestaat in een
geldboete van ten hoogste vijftien gulden,
welk maximum wordt verhoogd tot
vijftig gulden, indien tijdens het plegen
van de overtreding nog geen jaar ver-
loopen is sedert eene vroegere veroor
deeling van den schuldige.
Bij de tweede of volgende herhaling,
gepleegd ten aanzien van hetzelfde kind,
telkens binnen éen jaar nadat de iaatste
veroordeeling onherroepelijk is geworden
of de veroordeelde de boete vrijwillig
heeft betaald, kan, in plaats van geld
boete, hechtenis van ten hoogste zeven
dagen worden opgelegd.
Art. 25 levert de noodige waarborgen
tegen overtreding door ouders, die hun
kinderen huisonderwijs doen geven. De
schoolopziener is bevoegd aan die ouders,
voogden enz. schriftelijke inlichtingen
omtrent het verstrekte onderwijs te
vragen, hun te verzoeken tot de lessen
te worden toegelaten en de kinderen een
maal in het jaar. te examineeren, ten
einde zich te vergewissen dat hun vol
doend onderwijs wordt verstrekt in de
door de wet voorgeschreven vakken.
Hier gelden, in geval van overtreding,
dezelfde strafbepalingen als ten opzichte
van de andere categorie van ouders,
voogden en verzorgers.
Dearrondissements-schoolopziener ech
ter kan van de hem in dit artixel ver
leende bevoegdheden alleen dan gebruik
maken, als er gegronde reden is voor
ernstigen twijfel of de verplichting tot
het geven van onderwijs wel nauwgezet
wordt nagekomen.
De gemeenteraad is bevoegd bij ver
ordening te bepalen, dat, onder bij die
verordening te stellen voorwaarden,
ambtenaren der politie gemachtigd zijn,
een kind, dat zij gedurende de schooltijden
op den openbaren weg aantreffen, te
brengen naar het hoofd der school, tot
welker leerlingen dat kind behoort.
De tweede titel van het wetsontwerp
handelt over het herhalingsonderwijs,
dat, ten gevolge van de verwerping van
art. 35, niet verplicht is. Art. 34 bepaalt
slechts, dat aan hen, die het gewoon
lager onderwijs hebben genoten, „gele
genheid wordt gegeven tot het genot
van herhalingsonderwijs." Dit herhalings-
onderwijs ten deelevoortgezet
onderwijs kan zich ook uitstrekken
tot vakken, die niet begrepen zijn ge
weest in het genoten schoolonderwijs.
De gemeenteraad regelt den omvang
van het herhalingsonderwijs en de wijze,
meestal toe, want deze was de oudste,
de toekomstige eigenaar van de hoeve
en de erfgenaam van het aanzienlijk
vermogen zijner moederdit laatste
boezemde Rupert zoowel als alle andere
boeren het noodige ontzag in. In lichaams
kracht was hij echter tegen zijn broeder
dubbel opgewassen, en wanneer deze
ruw en onbeschaamd tegen vader of
moeder optrad, liet Rupert hem zijne
vuisten ongenadig voelen.
Thomas, die echter voor alle dingen
vrede en eendracht in huis wenschte,
smeekte Rupert bij zulke gelegenheden
wel, zijn broeder liever te laten begaan,
dan handgemeen met hem te worden,
maar op dit punt wilde Rupert niet
toegeven. In hun hart kregen de ouders
hun jongsten zoon des te meer lief,
wijl hü zich zoo dapper gedroegin
Bernard's ziel daarentegen ontvlamde
tegen zijn stielbroeder een haat, die met
de jaren steeds toenam, zoodat het ten
laatste onmogeljjk werd, dat de beide
broeders langer onder hetzelfde dak
waarop het zal worden gegeven, naar
plaatselijke behoefte.
Ter bevordering van het schoolbezoek
is de gemeenteraad bevoegd, voeding en
kleeding te verstrekken aan schoolgaan
de kinderen voor wie daaraan behoefte
bestaat, of met dat doelfgtibsidie te ver-
leenen, een en ander volgens regelen
bij algemeenen maatregel van bestuur
te stellen.
De wet treedt in werking op een nader
bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip.
Een door den heer Schaepman voorge
steld amendement om de invoering uit
te stellen tot een Bader bij de wet te
bepalen tijdstip, als voorzorgsmaatregel
dat bij de herziening van de wet op het
lager onderwijs aan de eischen der bij
zondere scholen zal worden tegemoet
gekomen, werd door den voorsteller in
getrokken, toen minister Borgesiusnamens
de geheele Regeering de aanneming van
het amendement ten sterkste ontraadde,
als zijnde het „in hooge mate destruc
tief". De minister verklaarde dat de
Regeering niet kon medewerken tot eene
regeling, waarbij de invoering van den
leerplicht afhankelijk zou worden ge
maakt van later voor te stellen hervor
mingen. De daar bijgevoegde zeer stellige
belofte, dat de Regeering, voor zoover
dat van haar afhangt, zal zorgen dat het
bijzonder onderwijs door de invoering
van de Leerplichtwet ook financieel niet
in ongunstiger conditie zal geraken, gaf
daarbij den doorslag.
dig schilderen van hun eigen huis of
j woning, en ten slotte door goedkoop
werk aan te nemen, met alle opoffering
j van eigen voordeel. Bij het hooger stellen
Loonsverhooging.
Onder het opschrift „Waarom geen
loonsverhooging bij de schilders'' schreef
een schilderspatroon het volgende in het
Hbld.
„Bij loonsverhooging zullen de werk
zaamheden in het algemeen genomen
verminderen, daar men toch reeds op
bezuiniging uit is. Voorhenn werd het
buitenwerk van huizen geregeld om de
4 a 5 jaren geschilderd, doch in de
laatste jaren al gesteld op 6, 7 en 8
jaren. Binnenshuis heeft veelal hetzelfde
plaats.
De patroons zullen kariger worden
met het aannemen van werklieden het
aantal der werkloozen zal daardoor ver
groot worden en de stilte zal vroeger
intreden dan vorige jaren.
Het aantal der vaste gezellen, die bij
de patroons winter en zomer doorwer
ken, zal ook verminderd worden, ofschoon
dan de positie der overblijvenden eenige
verbetering zal ondergaan, doch ten koste
van de anderen.
Vele patroons zijn er 's winters op
uit, hun werklieden bezig te houden
door het schilderen van trappen, ladders
en steigers en het dikwijls weer onnoo-
bleven wonen.
Natuurlijk was Rupert degene, die
wijken moest. Bernard behoorde op de
hoeve, ofschoon hij het overhangende,
grauwe huis tusschen de steengroeven
en het veen geenzins met vriendschap
pelijke gevoelens aanzag. Hij had zeer
goed naar zijn oom op de Otterhoeve
kunnen gaan, waar hij het beheer over
eene grootere plaats had kunnen leeren,
maar Jacob had hier niet den minsten
lust in. Zjjne belangstelling in Bernard
was sterk afgenomen, sinds hem na
eene kinderlooze echtverbintenis van
vijftien jaren nog een zoontje geboren
was. Naast zyne liefde voor het geld
en voor zichzelven was er in zijn hart
nog maar eene plaats vrij, en deze plaats,
die tot dusverre, zij het ook maar ten
deele, door Bernard was ingenomen,
was thans geheel ingeruimd voor den
kleinen Magnus, die met zijn lichtblond
haar, zijne groote blauwe oogen en zijn
stevig, forsch gebouwd postuur den
vader als een toonbeeld van schoonheid
der arbeidsloonen zullen deze opofferingen
natuurlijk minder worden.
En nu wat betreft de patroons zeiven.
De concurrentie blijft steeds groot
voorheen trachtte men het eens te
worden met zijn werkbaas over den
prijs; doch wanneer een werk van eenige
beteekenis is, worden er velen uitge-
noodigd, en die het werk dan heeft, is
er dikwijls ongelukkiger aan toe dan de
knecht, doordat hij zelf niet verdient.
Dan de concurrentie van buiten het is
me reeds twee keeren in den laatsten
tijd voorgekomen, dat ik werk opgaf
ééns een leeg huis geheel van binnen,
doch ik vernam, dat ik te duur was
en wat zag ik De schildersbaas van
het dorp B. (de loonen zijn buiten na
tuurlijk lager) is gekomen met zijn
knechts, met materialen, verf en bedde
goed, en heeft het huis geschilderd.
Later ondervond ik hetzelfde met het
schilderen van een huis voor en achter.
Werklieden zijn er steeds te krijgen;
als het bekend is, dat men er een of
twee wil hebben, komen velen toesnellen.
Wanneer de tijdsomstandigheden beter
waren en men in lastige tijden geen
werkkrachten kon bekomen, zou het
onbillijk zijn, den werkman geen hooger
loon te geven.
De leuze moet zijn meer werk en
langer werk, opdat men niet reeds in
October werklieden moet wegzenden.'
Prijsverhooging.
Volgens het „Vakblad voor de
schoenmakerij" zijn door de vereen,
„de Vereenigde Schoenfabrikanten in
Nederland" aan ruim 6000 schoenwinke
liers circulaires gezonden met verzoek,
die in hunne winkels op te hangen,
teneinde het publiek bekend te maken,
dat door de voortdurende stijging der
prijzen van leder en alle grondstoffen
gebruikt in de scboenenfabricatie, het
zware werk met 15% en alle andere
soorten met 10% zijn verhoogd,
Socialistisch oordeel over de Leer
plichtwet.
De heer A H. Gerhard heeft in eene
openbare vergadering te Amsterdam,
waar ook mr. Troelstra het woord
voerde, gezegd wat hij denkt over de
Leerplichtwet. Hij beschouwde deze wet
als een stap achteruit. Het schoolverzuim
wordt niet bestreden maar geregeld. De
wet biedt wel eene straffende, maar
geen helpende hand. Verder zegt hij:
„Zoolang de wet de uitvoering niet mo
voorkwam. Wel was Jacob streng ook
in de opvoeding van den kleinen jongen,
want vriendelijk was hij jegens niemand
en kon hij zelfs niet jegens zijn kind
zijn, dat zijn afgod was. Doch met het
fijne gevoelvermogen, dat kleine kinderen
eigen is, begreep Magnus zeer goed hoe
teeder zijn vader hem lief had, en zelfs
wanneer deze in een zijner driftige buien
door ieder werd gemeden, klauterde
Magnus getroost op zijne knieën en
streelde zijn stoppeligen baard zóó lang,
tot Jacob eindelijk begon te meesmuilen
en zijn toornig gelaat zich tot een
glimlach ontplooide.
Tusschen Rupeit en Bernard werd de
verstandhouding echter steeds spannen
der, en wederom, wel al voor de tiende
maal, verscheen de radelooze Thomas
op de Otterhoeve om zijn zwager te
smeeken, Bernard by zich in huis te
nem en.
„Neem hem dan maar zoo lang, tot
Rupert zich ergens verhuurd heeft."
gelijk maakt, is zij een bedrog, zal zij
in slaap sussen. Als de voorstanders
van goed onderwijs niet krachtig blijven
ijveren, zal blijken, dat deze wet meer
kwaad dan goed doet, omdat velen
zullen gaan meenen, dat nu alles voor
het onderwijs gedaan wordt. Over 5
jaar zal men moeten erkennen dat is
gebleken, dat de Leerplichtwet niet heeft
gebracht wat men er van verwacht
heeft. Nu deze wet alleen het straffende
karakter heeft behouden en dit nog
zooveel mogelijk vei bergt, is het aan.
nemen er van een ramp, tenzij men e t
steeds op blijft wijzen, dat het onderwijs
in Nederland ach inddijk verwaarloosd
wordt. De wet geeft den indruk dat er
iets wordt gedaan en zal zoo licht de
agitatie voor goed onderwijs doen
verslappen. Daarom had het spr. ver
heugd, dat zijne partijgenooten er tegen
stemden."
Voor zangers en zangeressen.
Het Handelsblad haalt een merkwaar
dig artikel aan van den bekenden zanger
Ernst van Dijck in de New-York Herald
„Wagner en zijn vertolkers."
In dat artikel geeft Van Dijok tal van
wenken die door zangeressen en zangers
ter harte mogen genomen worden en
stelt hij in het licht hoe de zgn. grand-
opera den smaak en de stemmen bedor
ven heeft en zegt, dat er een tijd
zal komen dat de zangleeraren daar
zelf tegen gaan protesteeren.
Hij verhaalt dat hij van zeven beroem
de zangmeesters les heeft gehad. Van
die zeven waren er vijf die van muziek
totaal niets al wisten. Zij kweekten
de stemmen zooals men de champignons
kweekt. Gelukkig voor hem waren de
eerste en de zevende eerlijke mannen,
die hem leerden op zijn hoede te zijn
voor de andere.
Gelukkig bleek zijn orgaan bestand
tegen al de proeven dier zangspeciali
teiten.
Hij toont verder aan hoe voortreffelijk
Wagner voor de stemmen wist te
schrijven en hoe hij aan den zang van
zijn hoofdfiguren ook het karakter hunner
persoonlijkheid wist te geven. Verder
hoe de oude batteurs de mesure, die de
point d'orgues van de prima-donna en
de mooie tonen van den tenor en bariton
slaafs volgden, het bij die muziek totaal
hebben afgelegd. De anecdote van den
kapelmeester die tot de zangers zeide
„messieurs, je vous attends" gaat nu
gelukkig niet meer op.
Met Hans von Bülow zegt hij „ik
geloof in Gluck, Mozart, Beethoven en
Wagner."
Leger en Marine.
Bij kon. besluit is benoemd bij het
zeide hy. „Hoe hard het my ook valt,
dien braven jongen van huis te zenden,
om bij anderen te dienen, zoo wil ik
dit toch liever dan het te beleven, dat
een van mijne kinderen den ander den
dood aandoet, want God weet het, Ber
nard zal nog een ongeluk begaan, als
er niet een einde aan gemaakt wordt.
Neem hem bij u, Jakob, alleen maar tot
zoo lang Rupert zich verhuurd heeft 1"
„En hoe lang zou dat nog duren
„Mij dunkt, een week of vier," ant
woordde Thomas angstig,want hy begreep
dat zijn zwager elke opgave van tyd
te lang zou vinden. „In Doeken-
forth gaat het niet, daar heeft niemand
een knecht noodig, de jongen zal dus
verder het dal in moeten en in andere
dorpen naar iets uitzien."
Vier weken is mij te langzeide
Jacob, „zoo lang wil ik dien vechterbaas
niet in huis hebben.
Wordt vervolgd.)
