Goslui
Zaterdag
31 Maart.
rniiisTOA
PIKT KIND.
38e Jaargang.
1900.
•NG/ix
I- EN
irpakjes.
meid
>o. 77.
f bode
D
D
Prija per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bjj alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
r O* in de maand
een flinke WEjj;'
bor halve dagen,
jlissingsche Courant.l Vtrschfint dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
MA!
ADVEKTKNTIExN'van 1—4 regels f 0.40. Voor eiken regei
meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Groote lettere
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Telephoonmrmmer IO.
Abonnements-Advertentiën op zeer roordeelige roorwaarden.
der tegenwoordige
ASILLE, tegen 1 0|
oenlijke
lh buitenshuis, ach
nds na acht uut,
IM DIENST
ja MIDDEL BtJ33
Itiss ra 4 50 5 55 I
Van Zeümarktvm
J55 nai 12 oO 115
ItlO 5 55 6 55 7 45
[r Zeilmarkt Vlasin.
een op werkdagen
12 35 1 20 25 I
7 7 50 8 35
iis-MTnldeglieiii,
btijd.)
S.25, 10.37, 1,18,
5,31, 6.9, 7.35,
J 5.33, 3.24. 9.25
I 10.—, 1.38, 4.32,
5.51, 6,29. 8.10
18.3,9.5, 9.45.
[VENDIENST.
5 50 6 30 6 50
10— 1020 10 40
10 1 30 2 220
4 20 5 5 20
lm 6 6 40 7 20
1950 1010 1030
12 10 1 20 1 40
|0 3 50 410 4 30
8 8 30.
IMSBX&BS.
13 35 b)
4 05
tb)
AskeoH teu hoog-
I minuten.
IVliaaingen naar
*6 23
7 39
10 4
•10 21
•115 »ll 1
le en 2e kl.
24
6 16
125
63
310
7 25
3 50
85
44
8 21
4 22
8 38
Wijzigingen in het leerplicht-ontwerp.
In het wetsontwerp betreffende den
ieeipliciit heeft de Regeering, in overleg
net de commissie van rapporteurs, een
S5-tal wijzigingen voorgesteld, meeren-
,jeels van redactioneelen aard.
In art. 3 wordt daarin voorgesteld te
kepalen dat de verplichting om, voor
«over aan schoolonderwijs de voorkeur
gegeven wordt, te zorgen dat het kind
op een lagere school wordt geplaatst,
lindigt zoodra het kind zes jaren leer
ling eener lagere school is geweest en
iet alle klassen doorloopen heeft, of,
voor zoover het onderwijs gegeven
wordt in klassen, die samen een lan
ceren leeftijd dan zes jaren innemen,
morele klassen als samen een leertijd
ran zes jaren omvatten, met dien ver-
simde, dat in het laatste geval de ver
plichting niet eindigt, voordat het kind
(en twaalfjarigen leeftijd in de klasse,
waarin het bij het bereiken van dien
leeftijd geplaatst was, doorloopen heeft.
En aan art. 21 (bepalende de instel
ling van commissies tot wering van
[schoolverzuim) een nieuw lid toe te
voegen, waarbij bepaald wordt dat indien
een commissie in gebreke blijft, de haar
opgedragen werkzaamheden te vervullen,
fa vervulling daarvan B. en W. in hare
[plaats optreden naar regelen, bij alge-
meenen bestuursmaatregel te stellen.
Het Handelsblad zegt aangaande de
[wijzigingen bet volgende
In den eersten titel, die „van het
pvoon lager onderwijs" handelt, is de
wornaamste verandering aangebracht in
«t, 22, dat de instelliDg regelt van
plaatselijke „Commissiën tot wering van
schoolverzuim." De Minister wilde de
instelling van zulke commissiën aan
iien Gemeenteraad overlaten, maar op
[voorstel van den heer Ketelaar c. s. is
pij verplicht gemaakt. Tevens is gezorgd
lit in die commissiën elk van ten
hoogste 9 leden zooveel mogelijk
joolt ouders van schoolgaande kinderen
meerderjarige onderwijzers zoo van
[openbare als bijzondere scholen zitting
.When, en dat de leden om de drie jaar
[tanen worden vervangen.
De overige veranderingen in dezen
pl strekken tot verduidelijking of aan
vulling van eenige bepalingen.
Van meer beteekenis is 't geen in den
taeden titel „van het herhalingsonder-
wji' is gewijzigd. De twee artikelen
waaruit dit deel van het ontwerp be-
:°nd, zijn tot één ingekort. Aangenomen
8 ie verplichting, die den gemeente-
huren wordt opgelegd om de gelegen
Naar het Hoogduitsch
VAN
E. W I C H E R T.
15.)
"Al was het alleen om het kind 1*
"Reeds om Christiaan's wil
Holder was, zooals wy zeiden, in
pnlijken strijd met zijne zusters. Het
l.riol haar volstrekt niet, dat hij zijn
p Weg volgde, en zich noch aan hare
L;let'j,noch aan hare boosheid liet gelegen
F'Zoo dikwijls Christiaan er kwam,was
r twist en tweedracht. Toen Frans hem
r' meer bij zich liet komen en haar
taen daarvan zeide, was hare ver
heid tot het verkrijgen van herhalings-
onderwys te verschaffen, en zulks, vol
gens een amendement van don heer
Tydeman, met groote vrijheid van
regeling. Afgestemd echter is de ver
plichting voor de ouders om de 12 15-
jarige kinderen van dat onderwijs gebruik
te doen maken.
Daarentegen is in den derden titel
„slot- en overgangsbepalingen''een nieuw
artikel opgenomen van dezen inhoud
„Ter bevordering van het schoolbe
zoek is de Gemeenteraad bevoegd voe
ding en kleeding te verstrekken aan
schoolgaande kinderen voor wie daaraan
behoefte bestaat, of met dat doel sub-
sudie te verleenen, een en ander volgens
regelen by algemeenen maatregel van
bestuur te stellen.
„Kinderen die openbare scholen, en
kinderen die bijzondere scholen als be
doeld in art. 2, le lid, dezer wet bezoe
ken, worden daarbij op gelijken voet
behandeld."
(De bedoelde scholen zijn die waar
onderwijs wordt gegeven in de vakken
a h, genoemd in de wet op het lager
onderwijs.)
In verband met de afstemming van
het verplicht herhaiingsonderwijs, is ook
de bepaling vervallen omtrent den ter
mijn van invoering daarvan, en is in
den aanhef der wet ingevoegd dat deze,
behalve „beteugeling van school- en
leerverzuim", nog ten doel heeft „ver
zekering van de gelegenheid om herha
iingsonderwijs te ontvangen.
Door het wegvallen van de verplichting,
om het herhaiingsonderwijs bij te wonen,
is de bedoeling der wetsvoordracht ten
deele verijdeld. De Regeering had oor
spronkelijk den leerplicht bij het gewoon
lager onderwijs gedurende zeven jaren
willen invoeren, maar later dien tijd tot
zes jaren ingekort, in de verwachting
dat de Kamer zich liever zou vereenigen
met verplicht herhaiingsonderwijs gedu
rende een drietal jaren. Nu dit laatste
is afgestemd, heeft de voordracht een
deel van haar nut verloren.
Er is echter, naar onze overtuiging,
nog genoeg overgebleven om de aanne
ming van het gekortwiekte ontwerp in
het belang van ons volk zeer gewenscht
te maken. Komt het tot invoering, dan
zal worden verkregen
lo. dat alle kinderen, op betrekkelijk
weinige uitzonderingen na, gedurende
gemiddeld 6 jaren op school zullen gaan
2o. dat zy niet enkel aan een school
zullen worden ingeschreven, maar ook
geregeld de school zullen bezoeken
3o. dat in alle gemeenten de gelegen
heid zal worden geopend om herhaiings
onderwijs te erlangen.
De politieke toestand.
Het Centrum merkt op dat de regee'
ring in de Tweede Kamer geen krach
tige meerderheid heeft, waarop zy re
kenen kan. Eén lid kan op een gege
ven oogenblik den doorslag geven. Dit
noopt haar rekening te houden met de
bezwaren ook van enkelen. En haar
wetsontwerpen ondergaan dientengevolge
tal van wijzigingen, die het gemeen
schappelijk overleg beter tot zijn recht
doen komen. Bezwaar is, dat enkele
afgevaardigden te ver kunnen gaan in
het uitoefenen van hun toevallige macht.
Maar hiertegenover staat weder, dat de
Kamer, als geheel, geen groote kracht
ontwikkelen kan, ja tengevolge harer
verbrokkeling, zelfs vrij zwak is, bij
de regeering vergeleken.
Beide partijen de regeering en de
Kamer hebben hunne zwakke zijde
en daardoor zijn zy feitelijk gehouden
elkander te ontzien. Onder deze omstan-
digdheden is een practische politiek
vanzelf aangewezen. Het „doode punt",
of wat daaraan nabij komt, dwingt
tot onderhandeling, tot concessies, tot
het vermijden van exclusivistisch gedoe.
En de beginselen worden thans het
best gediend door een gematigdheid, die
j kleine overwinningen doet behalen, waar
de groote voorshands buiten het bereik
liggen.
En naar aanleiding van de overwe-
j ging dat een intransigent oppositie wol-
licht tot een crisis, een kamerontbinding
en nieuwe verhoudingen zou leiden, zegt
het Ceutrum
Zooals de zaken nu staan, gelooven
wij, dat eigenlijk niemand de risico
j van een tusschentijd3chen stembusstrijd
wenschen kan. (N. R. Ct.)
ontwaardiging groot. Dagenlang spraken
zij niet tegen hem. En nu verraste hij
haar plotseling met het bericht, dat hij
besloten had zich van haar te scheiden
en reeds een huis gehuurd had, waar
hij eene eigene huishouding wilde op
zetten en zijn zoon tot zich nemen.
Zij waren eerst verstomd van schrik.
Later waren hare pogingen, om hem
van zijn „onzinnig" plan af te brengen,
des te stormachtiger. Hy bleef echter
bij zijn voornemen. De zusters moesten
zich schikken. Hjj riep niet eens hare
hulp in.
Op zekeren nam:1 lag, toen hy weer
naast Julia op de buik bij den vijver
zat en Christiaan op zijn knie liet
rijden, vroeg deze „Zal ik grootmama
achterna rijden
„Gjj kunt haar toch niet inhalen,"
antwoordde Julia lachende.
„O, mijn paard loopt even hard als
het spoor, niet waar, Papa
„Is grootmama met den trein ver
trokken
Verliezen in Atjeh.
In het jaar 1899 sneuvelden of stier
ven aan wonden van onze troepen in
Atjeh 2 officieren, 17 Europeesche en
30 inlandsche minderen en 4 dwang-
arbeideis. De Atjeheis lieten daarentegen
alleen 612 gesneuvelden in onze handen.
Rekent men daar nu nog by het
aantal Atjehers, door ons krijgsgevangen
gemaakt en verbannen, en zij, die aan
bekomen wonden zijn overleden, dan
zal het getal 612 by de tegenpartij
stellig wel in 1000 veranderen, zoodat
men dus veilig tegenover een verlies
van plm. 50. aan onze zyde, bij den
vijand een verlies van plm. 1000 kan
stellen, hetgeen gelijk is aan 1 tegen 20.
Leger en Marine.
In den ouderdom van bijna 78 jaar
is te 's-Hage overleden de gepens. schout-
by-nacht J. A. van de Velde.
„Ja, van morgen.»
„Do jongen moet ook dadelijk alles
uitbrengen," knorde Julia. „Mijn oom,
de postdirecteur, is ziek en nu heeft
moeder besloten er heen te gaan en
voor de huishouding te zorgen. Zij zal
wel lang wegblijven."
„Zoo zoo!" zei Holder verstrooid.
„Dus zijt gy met Christiaan alleen
thuis." Hij zette den knaap op den
grond.
„Tot dat zij terugkeert. Wat dan
gebeuren zal ik hoop, dat ik dan
de betrekking als huismoeder in het
weeshuis zal hebben gekregen, waarom
ik solliciteer."
„Wat? Wilt gij werkelijk die betrek
king aannemen Dat is geen gemakkelijk
baantje."
„Ik weet het. „Doch geloof niet, dat
ik tegen werk opzie. Het was mij vol
strekt niet naar wensch, dat men het
mij vroeger zoo gemakkelijk heeft
gemaakt. Ik ben gaarne zelfstandig werk
zaam. In het huia mijner moeder
Bjj Kon. Besl. zijn, met ingang van
16 April, bij de Koninklijke Nederland
sche marine-reserve bevorderd tot luite
nant ter zee 2e klasse, de adelborsten
lste klasse J. Jutte en .f. Veenhoven.
en benoemd tot reserve-tweede-luite
nant bij het wapen der infanterie, en
wel by het 2de regiment, de vaandrig
J. P. W. Schellekens, van genoemd
korps.
Examen.
De commissie tot examineeren van
stuurlieden tot koopvaardij hield van 18
tot 29 Maart zitting te Rotterdam.
De volgende diploma's werden uitge
reikt
Groote zeilvaart A. Tweede stuurman
aan de heerenG. H. Sissingh, P. Fries
en J. Teensma. Derde stuurman aan de
heeren 0. Bruin, A. van der Made, D.
A, Forma, T. Koster, J. J. Buising en
J. Bakker.
Groote stoomvaart A. Eerste stuurman
aan de heeren IC. .1. Westerhof, L. C.
Lagaay en P. J. Kern pers. Tweede stuur
man aan de heeren K. Ree er, J. Van
Dobbenburgh. Derde stuurman aan de
heeren C. Bruin, A. van der Made, J.
Teensma, D. A. Forma, T. Koster, J. J.
Buising, J. Bakker en J. Verkamma.
Voor de Boeren,
Het hoofdcomité van het Nederlandsche
Roode Kruis zal 14 April wederom van
uit Amsterdam goederen voor de ambu
lances naar Zuid-Afrika verzenden.
Comités en particulieren die daaraan
goederen willen toevoegen, worden uit-
genoodigd ze te zenden naar Loods C,
Handelskade te Amsterdam. De opgaven
van de goederen en hun waarde moeten
worden medegedeeld aan den heer E.
Brüchner, Heerengracht 270, aldaar. De
kisten en facturen moeten van eenzelfde
merk voorzien zijn. De goederen moeten
uiterlijk 10 April te Amsterdam zijn.
Bezoek aan de hoofdstad.
De Koninginnen gaan op 24 April
naar Amsterdam, voor het jaariyksch
bezoek aan de hoofdstad.
.9.
Eevue van visschersvaartuigen op de
Zuiderzee.
Het hoofdbestuur der Nederl. vissche-
rijvereeniging deelt mede dat thans aan
de Koninginnen eene revue van vis
schersvaartuigen op Pampus is aange
boden.
Tienden.
Sinds 1877 is, schrijft men, is nooit
voor zulk een aanzienlijk bedrag aan
tienden van het kroondomein afgekocht
gij kent haar immers. Zij is er te zeer
aan gewoon om overal haar zin te heb
ben, dan dat zij mij de noodige vrijheid
kan gunnen. Onze verhouding zal er
niet minder op worden, als ik mij een
maal van haar onafhankelijk weet."
„'tls toch vreemd," zeide hij, naden
kend het hoofd schuddend.
„Ja, het schijnt vreemd," zeide Julia,
„dat men met de beste menschen dik
wijls op den duur eene te nauwe samen
leving niet kan verdragen. Maar bedenk
ook, dat ik geen kind meer ben en reeds
eensZij bukte zich over haar
werk.
„Het is toch vreemd," herhaalde Hol
der. „Weet gij, dat ik juist dezelfde
ervaring heb opgedaan Vroeger schenen
mijne zusters mij onontbeerlijk. Nu
ben ik vrijwillig van baar gescheiden."
Julia zag hem ongeloovig aan. „Ge
scheiden? Hoe dat?"
„Ik heb eenige straten ver van ons
huis mij eene woning gehuurd en
woon er reeds, tü is zy nog maar ten
als in 1899. Het totaal bedroeg in dat
jaar ruim 35000 gulden.
Naar men verneemt,zal de Rott. Lloyd
over 1899 een dividend van 10 pCt
uitkeeren.
Vltssingen 30 Maart.
Wij hebben gisterenavond van ganscher
harte genoten bjj de opvoering van het
blijspel „In Oorlogstijd" door het Tivoli
gezelschap, genoten van de carricaturen
die de Duitsche schrijver gemaakt heeft
van eenige aartsdommeFranschen uit den
tijd van den Fransch-Duitschen .oorlog
andets geen tijd van grappen, zou men
zoo zeggen, maar welke tragische tijd
hem toch de stol verschafte voor een
boeiend blijspel.
Het zou trouwens tegen de natuur in
geweest zijn indien de schrijver in zijn
stuk niet aan zijn landgenooten de
mooie rollen gegeven had en om dat
moois in het helst mogelijke daglicht te
stellen, niet de Fransche types zoo on
beduidend mogelijk geschetst had. Het
was hem dan zeker ook niet te doen om
een les in de geschiedenis te geven.
Het zijn ware carricaturen, die de schrij
ver ons van de Franschen in zijn stuk
geeft,en al weten wij nu dat in den oorlog
van 1870 71 er vele Franschen in de
hoogste standen gevonden werden,die den
plicht om het vaderland te verdedigen,
liefst aan anderen overlieten, creaturen
zoo verregaand laf en onbeduidend als bv.
een de Chavenay, zullen toch wel tot de
zeer groote uitzonderingen behoord
hebben.
Het blijspel is er een van de gemüt-
liche soort,en die gemoedelijkheid bereikt
haar toppunt in het derde bedrijf: het
tooneel met den Kerstboom, dat door de
op het kasteel van den Franschen mar
kies de Terignij ingekwartierde uhlanen
met Duitschen ernst gevierd wordt en
de bewoners van het kasteel met verba
zing vervult. Dit tooneel, het glanspunt
vau het stuk, maakt diepen indruk. En
zoo kwamen er meer pathetische too
neel en in voor, zoodat men zich soms
afvroeg of „In Oorlogstijd,, niet een
anderen naam moest dragen dan die
van blijspel. De geestigheid zit dan ook
het meest in de ongelooflijke bêtises
die de Franschen begaan.
De ontknooping is overigens gelukkig
gevonden .Duitschers en Franschen leeren
eikander beter beoordeelen ep achten.
De Franschen zijn genezen van den waan
dat elke Duitscher een barbaar of kanni
baal zou zijn, de Duitschers maken met
de hoffelijkheid, vroolijkheid en goedmoe
digheid derFranschen kennis en blyken er
deele gemeubileerd. Voorioopig eet ik in
eene restauratie. Het bevalt my zeer goed
in mijn huis Voor zoover het
een man in mijne omstandigheden kan
bevallen. Liever heb ik eenig ongerief'
dan altijd opgepast te worden. Mijne
zusters hebben het zeker altijd goed
met my gemeend; maar zy begrijpen
niet, dat ik reeds lang aan haar voogdij
ontgroeid ben. Nu zijn zy natuuriyk
zeer boos op my. Zy zullen echter wel
spoedig leeren inzien, dat wjj goede
vrienden moeten blijven."
„Dat verrast my werkeiyk," zeide
Julia. „Als ik er nog aan denk hoe
heftig zy zich vroeger tegen elke ver
andering in de huishouding verzetten
die toch door de omstandigheden werd
geboden
„Ja het was zeer dwaas, ik zie
dat nu in. Eener jonge vrouw, die hare
plaats kent, moest dit wel onverdrage-
lyk zijn. Soms is men met blindheid
geslagen."
Julia zuchtte. „Mijne moeder had,
