No. 61.
38e Jaargang.
1900,
D
i «P
DE UITGEVER.
D
Tweede brief uit Pretoria.
alhier braJ
taarin hooi eJ
[staid was, vat<
vorte Noordstl
Door emnjjJ
1 van de brand
len brand yj,
|er gaf, werdel
gespaard, pj
af. De overigJ
Jte en die de]
.tse tegenwoorl
-titer zake terul
id is nog onbel
/oortzetting del
den Hoogel
^ebr. Hogerhuil
21 Maart.
[•Afrika.
De Standard
len dat binneal
'ing zal wordej
[olie regeering,
irden dat hel
Idesvoorwaardl
toe te staan
|evolge zal hebl
en militairJ
eid hebben to
dat zooveel
en geld koal
Lord Kitchen!
ÏR bijBIGGAR
Irenverkennini
ren de Boerenl
Iderichting val
*6 23
7 39
•10 4
•115 *11
'B le en 2e kl-
24
125
310
3 60
44
4 22
616]
63
7 26
85
821
VLISSINGSCHE C0I1BAIT
Dinsdag
PrtJs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ij*
13 ülaart.
ADVERTENTIES van 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prtja slechts twcucaasl berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
VerschQnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnummer IO.
ibonneinente-Advertentiëii op zeer voordeellge voorwaarden.
B ERICH T.
Zij die zich met het volgend kwartaal,
aanvangende 1 April a. s., op de „Vlis-
singsche Courant" abonneeren, ontvangen
de van heden af tot genoemden datum
verschijnende nummers gratis.
„De Vlissingsche Courant" houdt hare
lezers d a g e 1 ij k s op de hoogte van
de voornaamste gebeurtenissen in het
Binnen- en Buitenland bevat schier eiken
dag telegrafische berichten over den
OORLOG IN ZUID-AFRIKA en kost per
drie maanden slechts f 1,30 fr. p. p. 1.50.
Abonné's op het z. g. Eiland, bij de
Sluizen en die omgeving ontvangen de
Courant nog denzelfden avond van uitgaaf
en betalen, evenals zij die in de stad
wonen slechts 1,30 per kwartaal.
Men kan zich ook abon
neeren tegen betaling van
10 cent per week.
10
De zaak-Hoogerhuis.
In de „Sociaal-Demokraat" verscheen
voor eenige dagen het volgend bericht
„Men schrijft ons uit Leeuwarden
„De behandeling van de Hogerhuis-
zaak voor den Hoogen Raad en het daar
te houden contradictoir debat zien wy
naderen met alles behalve gerustheid
voor de gebroeders Hogerhuis. Wat is
het geval De verdediger mr. V. d.
Bergh is van het geheele onderzoek van
mr. L. Trip volkomen onku ndig. Van
de wantrouwende wijze waarop Klaas
Stienstra is ondervraagd en behandeld,
van den nieuwen getuige Paul us Braaks-
ma, die zich door mr. Trip liet ver
leiden tot de bewering, dat hij de me-
dedeelingen van Van Dijk ook als losse
praatjes beschouwde en van zoovele
andere dingen is de verdediger vol
komen onkundig. En dat omdat zelfs
nu nog geen persoonlijk onderzoek door
hem is ingesteld. Niemand van de ge
tuigen kent hij niemand sprak hij,van
niemand kreeg hy een indruk en straks
zal hy tegenover den Raadsheer van
den Hoogen Raad, die o.a. een Douwe
Swart niet vertrouwt en vermoedelijk
een Klaas Stienstra niet, de vertrouw
baarheid van die menschen moeten
staande houden."
vDeze ongerustheid van het socialis
tisch orgaanis begrypelijk," zegt't„Vad."
«Wy hebben ook van het verhoor het
een en ander vernomen, dat de zaak
voor de veroordeelden niet beter maakt.
Zoo moet byv. de hoofdgetuige,Haitsma,
Le schryver begint dezen brief met
te melden dat op Donderdag den 16en
November van alle kanten kanongebul
der gehoord werd en de ballon van den
'iland hoog boven de bergen verscheen
Mn de posities der Boeren te verkennen.
Enkele dagen later bracht hy aan zyn
zoon een bezoek in het hospitaal. Deze
klaagde over harde behandeling en wilde
lieer met zyn vader naar het front
?aan. Dat geschiedde en heiden be-
'fukken nu des avonds de wacht op
de buitenposten.
Van het onophoudelijk kanonvuur
*erd ten laatste geen notitie meer
Cenomen, er werd zelfs den draak mede
Cstoken, want als het kanonvuur begon,
zeiden de Boeren. „Juffrouw Smith is
«eer kwaad" (Ladysmitb.)
thans stelliger dan te voren zijn geweest
in zijn herkenning van de daders en
zeer beslist in zijn verklaring, dat de
daders niet kunnen geweest zijn Allard
Dijkstra c.s. Bij voorbaat schijnt het
orgaan van mr. Troelstra de schuld van
een eventueelen ongunstigen uitslag op
den verdediger te willen werpen."
Deze, mr. Z. v. d. Bergh te Amster
dam, schrijft nu het „Hbl." (naar aan
leiding van bovenstaand bericht)
„Toen dit stukje verscheen, had ik
van het nieuwe dossier, dat de resul
taten van het omvangrijke, door mr.
I.aman Trip ingestelde onderzoek bevat,
reeds kennis genomen en had ik den
schrijver „De Sociaal-Democraat» bijv.
kunnen mededeelen, dat Paulas Braaks-
ma „zich door mi. Trip liet verlei
den" tot tweemaal toe, eerst op
15 Febr. om telkens hetzelfde te ver
klaren. Dit slechts als een voorbeeld
van de wijze waarop dat blad zich ge
rechtigd acht te schrij ven zonder onder
zoek. Zou men in de kringen van „De
Sociaal-democraat" vernomen hebben,
dat het requisitoir strekt tot weigering
der revisie en daarom alvast, voor het
geval het resultaat -eens ongunstig
mocht zijn, het publiek er op willen
voorbereiden, dat het dan aan den ver
dediger ligt?
„Overigens zij in herinnering gebracht,
dat het onderzoek krachtens de wet ge
heel buiten den verdediger omgaat.
„Dat heeft mij echter niet belet de
aandacht van den raadsheer-commissaris
te vestigen op enkele punten, die ik
van belang achtte, en mr. Trip heefter
met de meeste welwillendheid kennis
van genomen. O. a. met dit gevolg, dat
op mijn verzoek twee nieuwe getuigen
zijn gehoord van wie de een heeft ver
klaard het bekende lantaarntje na Mei
1895 herhaaldelijk te hebben gezien ten
huize van Tj. Stienstra, terwijl de andere
getuige verklaart een volledige beken
tenis van Paulus Van Dijk ontvangen
te hebben.
„Uit deze mededeeling kan de lezer
nu wel opmaken welke waarde te hech
ten is aan hetgeen „men" in deze zaak
mr. Troelstra uit Leeuwarden schrijft."
Sympathie voor de Boeren.
Bij de uitgevers van de Haarl. Ct. is
786 ontvangen als de opbrengst van
een te Teheran (Perzië) gehouden collecte
ten voordeel e van de nagelaten betrek
kingen der gesneuvelde Afrikaanders.
In den begeleidenden brief wordt o.a.
het volgende gezegd
„De gevers wenschen dat het geld
alleen ten goede der Afrikaanders kome
en het zal dus beter zijn het niet aan
Dinsdag den 21en begon 's morgens
vroeg weer het kanongebulder, nadat
het zich den geheelen nacht te voren
had laten hooren. Een aanval van den
vijand werd verwacht, maar men was
gereed hem te ontvangen. Nadat de
kanonnen eenigen tijd hadden geschoten,
werd weer alles stil.
Den schryver begon het leven in het
open veld tegen te staan, daar het
dageiyksche menu was gedroogd brood
zonder boter, met koffie zonder melk en
zonder eenige toespijs. Bovendien begon
dat steeds staren op de forten en ver
sterkingen des vyands, zonder afleiding
dan nu en dan een paar kanonschoten,
bij ov'-.rvloedigen regen en groote hitte,
vervelend en afmattend te worden.
Den 24en betrok de schrijver met een
paar anderen om 5 uur 'a avonds de
wacht. Het regende en woei, waarbij
een hevig onweer zijn verschrikking
voegde. Bliksem- en donderslagen om
ringden hen onophoudelijk. Het was een
vreeaelijke nacht zoo in de open lucht,
het Roode Kruis te geven. Men heeft
een bewijs van belangstelling willen
geven in de zaak der Afrikaanders, en
niet eens een schijn van onpartydigheid
willen aannemen. Uit de verscheidenheid
van de nationaliteiten der onderteeke
naars, zal u biyken hoe algemeen de
sympathie is die men voor de gerechte
zaak der Boeren koestert. Ook hier is
men verplet door de schandelijke en
laaghartige politiek der Engelsche
regeering, en eenenal bewondering voor
den heerlijken moed en diepe vroomheid
der Boeren.
„Moge dit kleine bewijs van belang
stelling uit het verre Perzië den Afri
kaanders een blijk te meer zijn dat hun
heldhaftige verdediging van hun heilig
recht ook in de afgelegenste hoeken der
wereld wordt bewonderd.
,,Ook de Perzen—die anders in bun
Oostersche gemoedelijkheid weinig notitie
van politiek nemen volgen de
gebeurtenissen met belangstelling. De
„bazaar" het (publiek) wiens wetenschap
veelal niet verder gaan dan Stamboel,
Herat en Bombay, is volkomen op de
hoogte van de gebeurtenissen in
«Afrikeh.» Vertrouwde men Engeland
nu ook niet hard, thans is het voorgoed
uit en men begint ernstig te gelooven
dat Rusland van de twee kwade het
minste is. Men mag aannemen, dat de
thans met het Russische gouvernement
afgesloten leening, waardoor het prestige
van Engeland in Perzië sterk geleden
heeft, evenals de troepenbeweging aan
den Kaukasus naar de Afghaansche
grenzen, direkte gevolgen zijn van
Engelands benarde positie in Afrika.
Leerplicht.
Door de heeren de Boer, Fokker,
Pijnacker Hordijk, van Raalte en Rink
is voorgesteld, vóór art. 36 een nieuw
artikel in te lasschen, luidende
„Ter bevordering van het schoolbezoek
is de gemeenteraad bevoegd, voe
ding en kieeding te ver
strekken aan schoolgaande kinderen,
voor wie daaraan behoefte bestaat, of
met dat doel subsidie te verleenen,
een en ander volgens regelen, bij alg.
maatregel van bestuur te stellen."
Tweede Kamer.
Het Dagblad meldt dat na afdoening
der Leerplichtwet, waarvan de debatten
deze week niet zullen geëindigd zijn,
het afdeelingsonderzoek van het wets
ontwerp op de Volkshuisvesting zal wor
den aangevangen.
Leger en Marine.
Bij kon.besluit is aan den adsp. ingenieur
terwijl van het hokje, dat de mannen
gemaakt hadden om in te slapen, het
blik, dat enkel-met steenen werd vast
gehouden, afwoei zoodat de mannen
doornat werden en er aan geen slapen
te denken viel. Een paar dagen later
kreeg de zoon des schrijvers een buit
gemaakt Engelsch magazyn-geweer
waar 10 patronen tegelijk in konden,
maar verruilde het voor een Mauser
geweer.
Woensdag den 29 werd door onvoor
zichtigheid een man van veldcornet de
Lange een vinger afgeschoten. In den
nacht werd op eenigen afstand een
scherp geweervuur op de Boerenver-
schansingen gericht, dat omstreeks een
half uur duurde. Allen sprongen dadelijk
op en namen hun verschillende posities
achter de schansen in, want de kogels
vlogen hun om het hoofd. Na dien tyd
verminderde het vuur om daarna geheel
op te houden. Den 30en werd van beide
zijden een paar uur lang hevig met de
kanonnen geschoten.
der marine, M. A. Cornelissen, op zijn
verzoek eervol ontslag uit 's rijks dienst
verleend.
Examens.
In Juli zal er een vergelijkend onder
zoek plaats hebben van adspiranten voor
de betrekking van surnumerair der pos
terijen en telegraphie, waarvoor vijfen
dertig plaatsen worden opengesteld. Voor
ten hoogste vijf van deze vijfendertig
plaatsen zullen vrouwelijke candidaten
in aanmerking kunnen komen. Zie ver
der de St. ct. no. 59.
Waar blijven de gemoedsbeswaren
De milicien Wendt, zoo bekend om
zijne dienstweigering wegens gemoeds
bezwaren en daarom ingediend bij den
hospitaaldienst te Kaarden, heeft nu
vrijwillig dienstneming aangevraagd voor
6 jaar.
Voor de Boeren.
De Ned. Z. Afr. vereeniging heeft nu
reeds over ruim 96 duizend gulden meer
dan een millioen voor de neven in Afrika
te beschikken.
De Serdang.
Het volgende wordt door het Bat.
Nbl. aangaande de eerste poging tot
ontzet van de gevangen officieren van
het stoomschip Generaal Pel bericht
„Na den controleur van de Fak Fak
te hebben gehaald, zette de Serdang
koers naar den 141n graad alwaar men
echter, wegens het ruwe weer geen
gemeenschap met den wal kon verkrij
gen. Wel kon bij Vleermuiseiland de
wal bereikt worden en daar werd dooi
de inboorlingen bericht, dat naar zy
meenden, de gevangen officieren ni6t
waren vermoord. Daarop werd getracht
van de inboorlingen hulp te krijgen, wat
mislukte. De Serdang stoomde daarna
naar Joubelika, waar de zwaar door
slaande westmousson eveneens de
gemeenschap met den wal belette. De
contvoleur ging daarop over op de
mailboot, terwijl de Serdang koers zette
naar Soerabaja. Hier zal de kolen- en
viktualievoorraad worden aangevuld de
boot zal daarna met spoed terugkeeren.
De N. R. Ct. meldt
De opperrabbijn van het ressort
Gelderland de heer L. Wagenaar, heeft
evenais de vereeniging tot bevordering
van de Sabbathrust en van het Joden
dom, een adres aan den minister van
binnenl. zaken gericht om by behande
ling van art. 16 van het aanhangige
Leerplichtontwerp wel te willen letten
op de belangen der Israëlietische kinderen
Het bevel om het kamp te verplaatsen,
den 2den December gegeven, gaf weer
volop werk. Met het maken van tenten
van ijzeren staven en zinkplaten, moest
opgehouden worden en de wacht moest
betrokken worden op eene andere plek
in het open veld, waar het zelfs aan een
zitplaats ontbrak. In den achtermiddag
vertrok men Daar eene andere leger
plaats,een uur zuidelijker gelegen. Aan
gezien de weg derwaarts over de
bergen ging waren hiervoor drie uren
noodig. Het was 's avonds stikdonker
toen de nieuwe wachtplaats bereikt
werd, waar men nu veel dichter by
de Engelschen was dan in de vorige
stellingen slechts ongeveer 1000
meter. Onmiddellijk begonnen bij het
aanbreken van het daglicht nu Engel
schen en Boeren elkander te beschieten.
De schryver vertrok naar de vorige
legerplaats met een wagen om zijn
bezittingen en die van zyn zoon te
gaan halen. Die tocht was vol tegen
spoed. Telkens braken de tuigen der
die wegens de opeenvolgende Israëlieti
sche feesten in Sept.-October meermalen
zullen genoodzaakt zijn meer dan 10
schooltyden in de 28 dagen te verzuimen
en bun verlof niet van de meening van
schoolhoofd en schoolopziener afnankeiyk
tc stellen.
De instortingen van „revolutie huizen
te Amsterdam hebben aanleiding gegeven
tot het ontwerpen van nieuwe bepalingen
op de bouwpolitie.
De groote verbetering, door de nieuwe
verordening aan te brengen, zal deze
zijn, dat de bouwers in het vervolg oij
hun bouwplan ook een omschrijving
zullen moeten geven van het door hen
te gebruiken materiaal, dat dus aan
keuring onderhevig zal zijn.
De bedoeling is, ten stadhuize stan
daardmonsters aan te leggen.
Men deelt mede, dat het Kamerlid dr.
ICuyper Woensdag, kort na het houden
zijner repliek bij het leerplicht-debat, met
koorts de verga-lering moest verlaten,
een ongesteldheid die hem ook verhinder
de in de volgende dagen ter vergadering
te komen.
Te Breda is op 84jarigen leeftijd
overleden de heer J. A. van Aken, het
oudste lid der Staten van Noordbrabant.
Vrijdag hield het hoofdbestuur van de
onlangs opgerichte vereeniging „Centraal
Luthersch Weeshuis" te Utrecht zijn
eerste vergadering waarin de te ver
vullen functies werden verdeeld. Het
hoofdbestuur is samengesteld uit de hh.
H. W. Dammeijer, Vlissingen, president
ds. C. F. Steiwag, Deventer, vice-
president ds. J. J. L. Duijvendak, Weesp,
le secretarisH. J. Breyer, Arnhem, 2e
secretarisJ. J. Snyder Hz., Harlingen,
le penningm.J. van Galen, Gouda, 2e
penniugm.ds. G. A. Alers, Zwolle
J. S. Göbei, Utrecht, en W. J. Kernkamp,
Edam.
O. m. werd bepaald dat de zetel der
vereeniging zal zijn gevestigd te Arnhem
en dat men in die plaats voorloopig een
huis zal huren en inrichten tot wees
huis, om over enkele jaren, zoodra de
middelen het toelaten en er meer ge
gevens zyn, in Arnhem een eigen gebonw
te doen verryzen.
Het orkest van het Amsterdamsche
Concertgebouw is uitgenoodigd zich in 't
eind der volgende maand te Brussel te
doen hooren.
Het 550jarig bestaan van Kaarden za
herdacht worden door het houden van
een historischen optocht.
paarden, en een paar malen rolden de
muilezels,die den wagen trokken,onderste
boven, omdat deze bij het overtrekken
van rivieren of andere wateren te hoog
achter hen kwam of zy voor hun poo-
ten geen vasten steun konden vinden
op de ODgeiyk liggende keien, welke
soms 2 a 3 voet hoog waren. Dat
noemt men daar te lande een pad. Na
een uur sukkelens kantelde de wagen
ten overvloede geheel om en was geheel
stuk en een groot deel van den inhoud
ook. Gelukkig kwam een ledige wagen
bytyds om de goederen, die gespaard
waren, over te laden en zoo werd dan
eindelijk moe en afgemat de bestem
mingsplaats bereikt.
Daar gekomen vonden wy niemand,
aangezien alle menschen naar de schan
sen waren, en daar wy nog 20 minu-
ten te loopen hadden, zegt de schryver,
1 besloten wy onder een boom een slaap
plaats te zoeken en daar te biyven tot
I den volgenden morgen. Van slapen was
geen sprake, de vermoeienis was te
