190#.
Brief uit Pretoria.
ruimedantei)
en fokkerij,
loïTEN,
leWrijfwas
Iers BAKKER,
D
Gemeentebestuur.
SiaaeÉmtós foericfoiea.
Wo. 49.
38e Jaargang.
NG£X
ke A|>i>flen,
fikozen.
leurvijgen.
li voor Koe.
Jjeiis.
loene Erwten
"Koouen.
Böfle prijzeii.
levelend,
Dommisse
TKADE, G 5.
j0M»
|,de Zoom".
IP-zoom
p MSSCffi
|iz. worden op
verstrekt lijj
leteekeqden.
|SELB£RGS C*.
l»rljs«i»BWve
van
Jons en in dozen,
['wis verkleurt niet
Le zonlicht.
aette verpakking ij
$aa een dozijn, zoo*
por de mooie echt#
peur «n lage prijzen,
lor vele grossiers bovei
ten verkozen. Monster»
i>gave worden gaant
^zonden.
Chem. artikelen.
|aranlie
nieuw uitcjsvnnilen
J pocherf/o Toon-SaS'
l::e;iveeren mijner Con-
Ti-Harmonica's. Zuivci
1 prachtwerken, 35 cm
Ir.f(erI)ÊSteen de meeste
I), 10 toonen, 2 baasen,
J sterke dubbeibalgeiv
beschermert en dicht-
eel nikkelbeslag-,orgel
l-rd 3 koorig slechts
■ters fl. 3.80, 4 koorlg,
kootig, b echte rc-
toonen 1|. 6.50.
Zcct elegante solide
>ord-Cithers
beste kwaliteit
II. 2.-, met Ma'
:ten slechts I. 4>T*,<
onder rembours. Ver-
indleiding voor self.
lie muziekinstrumen-
line Harmonica's van
veneens geleverd.
1VERING,
istfalen.
8
'30
31
52
56
"6 23
7 39
•10 4
D
•10 21
)57 «11 5 |'ll
gere le g 2e kl.
616
63
7 25
810
8 26
8 43
36
22
28
125
10
310
22
3 48
18
44
>5
4 20
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bjj den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
Vertekent dsgelQka, nltgcïonderd op Zou- en feestdagen.
Telephoonnumrner IO.
ADVEKTENTiENvan 1-4 regols 0.40. Voor eiken regoi
meer 10 cent. - Bij directa opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaa! berekend. Groots letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Abonnements-Advert; ntiën op zeer voordeellge voorwaarden.
Onderhandsche Verpachting der Gemeen
telijke aanplakborden.
Burgemeester en Wethouders van
Vlissingen
maken bekend
dat bij besluit van den Raad dezer
Gemeente van den 9 Februari jl. no. 4,
goedgekeurd door Heeren Gedeputeerde
Staten van Zeeland den 17 Februari
i a. v. no. 74, besloten is; de aan
plakborden der Gemeente onderhands te
verpachten aan de beide Gemeenteboden
C, de Vries en J. H. Appel en zulks
met ingang van den 1 Maart 1900
dat derhalve van don 1 Maart e. k. af
de Gemeenteboden het uitsluitend
recht hebben om op de aanplakborden
bekendmakingen enz. aan te plakken
en dat belanghebbenden zich tot hen
moeten vervoegen
dat door den Baad voor het aanplak
ken vastgesteld is het navolgend tarief
voor elk vel papier niet grooter dan
32 bij 48 cM. (half royaal, f 0.05
voor elk vel papier grooter dan 32
bij 48 cM., doch niet grooter dan 48
bij 63 cM. (royaal) f 0.10
voor elk vel papier grooter dan 48
bij 63 cM., doch niet grooter dan 62 bij
85 cM. (colombieij f 0.20
alles per 7 dagen en per bord
gedeelten van een vel worden met
een geheel vel gelijk gesteld
wanneer men een biljet meer dan 7
dagen verlangt te hebben aangeplakt, is
voor elke 7 dagen langer 2/5 meer
verschuldigd.
Voor het plakken van strooken papier
over eene aankondiging, waarvoor het
verschuldigde is betaald en dienende
tot wijzigiDg van den inhoud, mag dooi
de pachters niet meer worden gevoiderd
dan f0.02'/3 per bord.
Voorts herinneren zij belanghebbenden
aan de artikelen 85 en 86 van de
Algemeene Verordening van Politie voor
deze Gemeente.
Artikel 85.
Het is verboden zonder bekomen
machtiging van de politie, bekendma
kingen, teekeningen of prentwerken in
het openbaar aan te plakken anders dan
op de daartoe van gemeentewege be
stemde plakborden of op eigen of ge
huurde perceelen.
Art. 86.
Het is verboden, onverminderd het
bepaalde bij art. 447 van het Wetboek
van Strafrecht, aangeplakte of op andere
wijze aangehechte bekendmakingen op
de aanplakborden .der Gemeente te be
kladden, onleesbaar te maken of af te
scheuren.
Vlissingen, 24 Februuri 1900.
Burg. en W eth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOTJDEKERKE.
De Secretaris,
G. J. BISSCHOP.
Woensdag den 18en arriveerden er
eenige van onze wagens met voorraad en
goederen en bleven dien dag bij ons
om eenigen tijd te rusten. Ik nam toen
oen photo van het fort en zijn bezet
ting en zorgde voor een maal goed eten.
Donderdag den 19en vertrokken de
Vagens verder naar ons commando. Ik
ging het dorp nog eens bezichtigen,maar
het was overal verlaten. Overal waar
tk kwam vond ik alles vernield, zoo
2elfs dat ik de hoofdpersonen, welke
den oorlog over ons gebracht hebben,
vervloekte wegens hot onheil over zoo
vele ongelukkigen gebracht. Stel u voor
een prachtig huis maar door de bewo
ners verlaten, vol mooie meubels, maar
alles stukgeslagen en over en door elkaar
gegooid. De kleeren der vrouw met het
pPeelgoed der kinderen alles kort en
klein. Piano's, kasten, spiegels, tafels,
bedden, ledikanten alles stuk en dooreen,
en de gedachte kwam bjj ons aan eigen
vtwaw en kinderen. Wie weet hoe
Godsdienstwaanzin.
Uit Amsterdam schrijft men aan de
N. R. Ct.
Dr. A. Aletrino, privaat-docent in de
crimineele anthropologic aan de Amster-
damsche universiteit, onderbrak Donder
dag zijn college met een beschouwing
van crimineel-anthropologisch standpunt
over den moord te Appeltere.
Na in 't kort de omstandigheden in
herinnering te hebben gebracht, waar
onder Scherf den moord op zijn knecht
pleegde, zoomede de feitelijkheden, die
aan dien moord voorafgingen en er op
volgden, sprak dr. A. de meening uit,
dat Scherf allerwaarschijnlijkst is een
lijder aan paranoia (waanzin), de ziels
ziekte, waarmee de lijder reeds van zijn
prilste jeugd belast pleegt te zijn die
zich, onwaarneembaar eerst, geleidelijk
begint te openbaren in hallucinaties, om
zich op een of anderen dag, nadat deze
hallucinaties zich allengs hebben gesyste
matiseerd, in een uitbarsting krachtig
te demonstreeren, zoodat aan twijfel aan
paranoia-lijden geen plaats meer wordt
gelaten.
De vier vormen, waaronder de paranoia
zich kan voordoen, zijn de vervolgings
waanzin, de waan van tot gewichtige
ambten of tot krachtig verbeterend in
grijpen in den staat van zaken geroepen
te zijn, het in liefde ontvlammen van
eenvoudige meDschen voor hooggeplaatste
personen, beroemdheden enz. en de
godsdienstwaanzin, waaraan Scherf waar
schijnlijk lijdende is.
In hun jeugd hebben de met dezen
vorm van waanzin belasten een onweer -
staaDbaren drang tot mysticisme, tot
droomen. Al spoedig werpen zij zich
op den bijbelgaan op de diepere ge
dachten daarvan niet in zien alleen het
woordnemen alleen dat in zich op.
Hoe duisterder dit, hoe liever het hun
is. Van daar hun bijzondere voorliefde
voor de Openbaringen van Johannes.
In den leeftijd van volwassen-worden
mengen zich erotische neigingen door-
hun mystische, en zonderlinge denk
beelden op geslachtelijk gebied vooral
bij de vrouwelijke lijders zijn bij
hen waar te nemen. Zij leven veelal in
extase, ten prooi voortdurend aan twijfel
of hun leven wel kuiach, wel rein, we]
Gode welgevallig genoeg is, wat hen doet
vasten,zich boeten opleggen enz.Vaak ook
liefdevol die moeder daar met haar
kinderen heeft gespeeld en geleefd, en
nu alles verwoest. En zoo was het in
ieder huis waar men ook kwam, overal
hetzelfde. Ik vernam bij het station dat
de Engelschen en Transvaalsche troepen
elkander dien dag ontmoet hadden,
maar we konden geen bijzonderheden
te weten komen.
Vrijdag den 20sten vertrok ik met
den trein naar Gharlestown om mijn
zoontje te gaan halen, daar ik vernomen
had dat lilj zonder kleeren was. Wij
spoorden van Newcastle naarCharlestown
3 uur aangezien wij zachtjes moesten
rijden, maar het was een prachtig ge
zicht. Op een gedeelte der lijn gaat de
trein bijua recht omhoog, dat is te
zeggen hij gaat zig zag, eerst vooruit
en dan achteruit enz. en by Laingsnek
gaat hij door eon tunnel. Tegen den
avond vond ik onze menschen gelegerd
nabij een brug te Charlestown en bleef
daar overnachten. Mijn zoon was blij
mij te zien en nog blijder omdat hij
meê kon gaan naar Newcastle en zoo
trokken wij den volgenden dag op.
Zaterdag den 21sten weer terug naar
Newcastle. Daar vernam ik dat onze
troepen 243 Engelschen gevangen had
lijden zij daarbij aan epilepsie, neuras
thenie of andere zenuwaandoeningen.
Tot eindelijk een voorval, een schok,
een emotie, de paranoia doet uitbarsten
en het voor ieder vaststaat, dat men
met een godsdienstwaanzinnige heeft te
doen.
Brengen hun handelingen hen in
botsing met de maatschappij, dan wor
den zij in krankzinnigengestichten opge
nomen, waar hun genezing, na jaren
lange verpleging, niet tot de onmogelijk
heden, maar niettemin tot de uitzonde
ringen behoort.
Dikwijls zijn deze soort paranoisten
gevaarlijk voor zichzelven. De secten
der Skopty, waarvan do leden zich op
de wreedste wijze, meest geslachtelijk,
verminkten, en deswege naar Siberië
werden verbannen die, welke zich ter
wille van God den Heer levend lieten
hegraven, en nog meer secten van dien
aard in Rusland, Italië, Brazilië enz.
zjjn daar om dit te bewijzen.
Maar ook voor hun^pmgeving kan
hun waanzin groot gevaar opleveren.
Dr. A. wees hierbij in het bijzonder
op de zg. koningsmoordenaars,die meenen
een Gode welgevallig werk te doen,door
het hoofd van een staat of een ander
met groot gezag bekleeden dignitaris
om het leven te brengen.
Hierbij dient echter de ware lijder
aan dezen vorm van paranoia wel van
den valschen te worden onderscheiden,
nl. van den lijder aan. '>v. vervolgings
waanzin, die evengoed een moord op
anderen dan personen van gezag zou
plegen en daarbij allerminst geleid zou
worden door den wensch om God te
behagen.
Na aan verschillende koningmoorders
te hebben herinnerd, van wie vaststaat,
dat zij aan paranoia religiosa leden en
hevig door hallucinaties waren bezocht,
wees dr. A ook nog op moordenaars van
deze soort, wier vorm van paranoia een
gemengde was.
Meermalen kwam het voor dat vaders
gehoorzamende aan de ingeving van
hallucinaties, naar het voorbeeld vnn
Abraham, hun zoon aan God ten offer
brachten, en zoo is het ook het meest
waarschijnlijk,datScherf onderde obeessie
van zijn hallucinatie dat hij de Messias
is, zyn knecht vermoordde.
By de beantwoording van de vraag,
hoe het mogelijk is dat éen persoon
zooveel invloed kan hebben op zijne om
geving als Scherf op zijn volgelingen,
wees de docent er op, dat niets zoo
den genomen en 7 doodgeschoten.
Zondag den 22sten kwamen eenige
van onze menschen van de voorhoede
vluchten aangezien er Zaterdag namid-
dags een gevecht had plaats gehad te
Elandslaagte, waarbij de onzen geslagen
waren, hoewel het er verschrikkelijk
moet hebben toegegaaD. Ten eerste wa-
ren de Engelschen in sterkte zoowat 15
i maal in de meerderheid en dan hadden
ze 13 kanonnen en 8 Maxims, terwijl
de onzen slechts 600 menschen hadden
met niet meer dan 2 kanonnen.
Maandag den 23sten kwamen er nog
meer van onze menschen aan en ver
namen we meer van de bijzonderheden
van het gevecht. Ons korps alsmede
een gedeelte van het Duitsche korps en
omtrent 300 Boeren, tezamen zoowat
600 man sterk, werden Vrijdag narnid-
j dag 2 uur aangevallen door circa 7000
Engelschen met 14 kanonnen en 9
j Maxims. Het gevecht duurde tot 's
omtrent half zes, toen moesten de onzen
vluchten wegens overmacht. De Engel
schen verloren 600 dooden en gekwet
sten, terwijl van ons 60 gekwetst en
dood waren en omtrent 150 gevangen
genomen werden. Alles is echter nog
goed afgeloopen als men de omstandig
j aanstekelijk is al^Je religieuze vorm
van paranoia ten bewijze, waarvan hij
o.m. herinnerde aan het verhaal van
Wagenaar omtrent de naaktloopers die
in grooten getale spiernaakt, op instiga-
tie van éen of enkele weinigen, op den
Dam verschenen, het wee wee over
Amsterdam's verdorvenheid uitroepend.
De onbewuste suggestie van eén
individu op de massa de onbewuste
suggestie,waaraan zoowel dé rooverhoofd
man het gezag over zijne bende is
verschuldigd, als die een schilder tot 't
hoofd van een school of den filosoof tot
beheerscher der begrippen van zijn tijd
maakt, die suggestie zal ook de personen
uit Scherfs omgeving tot zijn volgelingen
hebben gemaakt.
Scherf, de waarschijnlijke lijder aan
godsdienstwaanzin, was gezien bij zijne
bigotte, wellicht neurasthenisch belaste
geburen. Zij waren onder zijn suggestie
en uu was een schok noodig om de
spanning van zijn volgelingen zoodanig
te veihoogen, dat zij tot eene uitbarsting
moest komen. Dien schok bracht Scherffs
moord op zijn knecht.
Men staathier waarschijnlijk voor deze
wisselwerking dat een der vrouwelijke
j volgelingen van Scherf een misschien
hysterischen aanval kreeg,die Scherf tot
j den moord dreef. Terwijl op z(Jn beurt
die moord de anderen in extase bracht
en hen het cadaver verminken, hun
handen in hei bloed van den doode doopen
en hen de straat opioopen deed om aan
het dorp kond te doen van de door hen
verrichte daad.
Ten slotte besprak dr. A. de
vraag of Scherf's volgelingen, als hij
zelf, paranoisten dan wel fanatici zijn,
waarbij hij het vermoeden uitsprak dat
waarschijnlijk eenige door infectie op
elkaar geleidelijk paranoisten geworden
zijn en de overigen nog slechts fanatici
zijn.Intusschen zal dit moeten uitgemaakt
worden door een expertise in deze zaak
die te merkwaardiger is, wijl moord, als
gevolg van godsdienstwaanzin slechts bij
hooge uitzondering in ons land is voorge
vallen.
Volkstellers.
Het blijkt dat vele volksteliers niet
gedachteloos hun werk hebben verricht
en het dus wezenlijk van den minister
van binn. zaken een goede gedachte
was tot dit werk geschikte personen
aan te doen wijzen. Te Rotterdam b.v.
zagen de volkstellers veel, wat zij mis
schien nooit zoo van nabij hadden aan-
heden in aanmerking neemt. Onze men
schen verklaarden dat het kogels regende,
geen plekje van een voet was er op
den heuvel waar niet een bom gebarsten
was als ook de kogels van de Maxims.
U zult zeker wel nooit een Maxim
gezien hebben, welnu, het is maar het
beste als een mensch er geen kennis
mee behoeft te maken, want het is een
verschrikkelijk moordtuig. Het schiet
maar gaandeweg door zonder ophouden
zeker wel 60 schoten in een minuut.
Er moet ook gaandeweg water overge
gooid worden anders zou het stuk zeker
smelten. En nu schoten de Engelschen
ook met hun 6000 man nog met Dum
Dum kogels.
Dinsdag den 24sten arriveerden steeds
nieuwe vluchtelingen. Een Boer was
van de Engelschen gevangen genomen
en ontwapend, maar er kwam een lan
der en stak den man met den lans in
den nek. Toen viel de gewonde neer
en bleef liggen alsof hij dood was.
Later kwam nog een andere lancier die
hem ook de lans in het lichaam stak.
Gelukkig waren beide steken maar van
weinig beteekenis, en in den nacht
ontvluchtte deman en kwam naarons toe.
Woensdag den 25sten vertrokken wij
schouwd, toestanden van ellende op
woninggebied, die in een bloeiende stad
als de tweede koopstad van Nederland
is, bezwaarlijk zouden gezocht worden
en die toch helaas bestaan.
Die ellendige toestanden troffen hen
zoodanig dat de wensch ontstond in
dien toestand eene grondige verbetering
aan te brengen, en daartoe riepen zij
de hulp van particulieren in, met wie
in eene samenkomst de middelen be
sproken werden om niet alleen tijdelijke
hulp te verleenen, maar ook eene blijven
de verbetering aan te brengen. Om dit
doel te bereiken is noodig het stichten
van een fonds tot opruiming van slechte
en het bouwen van goede woningen.
Aanvankelijk zijn reeds velen tot dit
doel gewonnen. Een twintigtal vereeni-
gingen zeiden hun steun toe, en als nu
te Rotterdam op woninggebied betere
toestanden ontstaan, zal het dus aan de
volkstellers te danken zijn, die niet
machinaal hun werk verrichtten.
Eene merkwaardige stemming.
Volgens het N.v.d.D. heeft zich in de
Haag het merkwaardig feit voorgedaan
dat in de conservatief-liberale kiesver-
eeniging Grondwet,waarin mr.van Houten
tot nu toe eene beduidende rol speelde,
als candidaat voor den gemeenteraad
werd gesteld de heer G. de Wijs, die ei
rond voor uitkwam dat hij tot de
vooruitstrevende liberale richting behoor
de, «m^dat nog wel niettegenstaande
mr. van Houten's krachtig protest.
In den nog sterken burg van het con
servatisme zulk een nederlaag te lijden,
moet den exminister wel niet veel moed
voor de toekomst geven en de overtui
ging dat zijn fondsen, althaDsinde Hof
stad, dalende zijn.
Over kiesrecht en grondwetsherziening.
In het bestuur van het algemeen
Nederl. Werklieden verbond heerscht
omtrent deze punten geen overeenstem
ming, want terwijl de meerderheid niet
grondwetsherziening in de eerste plaats
aan de ordewilgesteldhebben,maarslechts
van de candidaten bij de verkiezingen
eene verklaring verlangt dat zij voor al
gemeen kiesrecht zijn, is de meerder
heid van gevoelen dat aan de candida
ten de eisch worde gesteld, dat ze zijn
en zullen y veren voor de meest spoedige
herziening van art. 80 der grondwet
in dien zin, dat het kiesrecht niet af
hankelijk wordt gesteld van belastingen
naar Preteria om ons korps te reorga-
niseeren, aangezien ons geheele korps
ruiterij uit elkaar was. De meesten wa
ren gevangen. Den 26 October 's nachts
om 11 uur arrivéerden wij te Pretoria
en ik en mijn zoon bleven in Pretoria
tot den 7den November. Wij vertrokken
's morgens om 7 uur en arriveerden
te Volksrust 's avonds om half tien.
Woensdag den 8sten November ver
trokken wj] naar Natal en arriveerden
te Elandslaagte 's avonds half tien.
Donderdag den 9en vertrokken we
met een Trollywagen naar .Ladysmith
waar we ons voegden onder het com
mando van Veldcornet M. G. Petrorius.
Den ganschen dag werd er geschoten.
De kanonnen bulderden verschrikkelijk
rond Ladysmith.
Vrijdag den lOen was mijn jongen
jarig. Die dag ging nog al stil voorbij,
hoewel er enkele malen geschoten werd
van beide kanten, zoodat de bommen
rond ons vlogen. Des avonds gingen
we alle naar de randen der bergen om
wacht te houden tegen eene eventueels
overrompeling, en aangezien wij toch
geeD tenten hadden bleef het ook pre
cies hetzelfde.
(Slot valyt.)