Maandag 26 Februari. No. 48 38e Jaargang. 1900 fc Courant Moor! ra bijvoegsel: Gemeentebestuur. Brief uit Pretoria. D voedings middel id, Slijm, Be- Hals-, Borst, en Kinkhoest ren van bloed in <ie beidé tot versterking ■en en recon- sche iSTüÜlMIfi in de geheele en eenig. igbaar in fles- 9. 1.- en n capsule met tempel. Veilerland ROEMAN» R. en Zeve ngen: bij Wed, DOMMISSE, kade;Breskens Wemelsfelder de firma Wed. St. Maartens- Az.; Middel- estein. DIENST ÏÏIBDBIiBOBa- t.t ïm 4 50 5 55 in ZeilmarktVL"i ui 12 30 1 15 5 55 6 55 7 45 Zeilmarkt Viitsin- op werkdagen 12 35 1 20 2 5 7 7 50 8 35 Maldeglteiu. lid.) ,25, 10.37, 1.18, 5,31, 6.9, 7.35, .33, 8.24. 9.25 .0.—, 1.38, 4.32, 5.51, 6,29. 8.10 .3, 9.5, 9.45. 3 35b) 4 05 ikena ten hoog- minuten, flissiiagen naar :t. •6 23 7 39 2 *10 4 •10 21 1) •115 'V le g 2e kl. 22 125 310 3 48 44 J4 20 616 63 725 810 826 8 43 Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alio Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdngen. ADVEKTENTIÉNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de pqjs slechts tweemaal berekend, Groote letters en cliché's worden naar plaatsruimte berekend. Telephoonnuinmer IO. Abonncments-Advertentien op zeer voordeellge voorwaarden. 8,£Ï£EHDMM£Ï?Ï<* Herijk der Maten en Gewichten. Burgemeester en Wethouders van Vlis- singen maken bekend: jat tot den herijk der maten en ge wichten in deze gemeente zal worden gevaceerd in een der zalen van het huis voor de besmettelijke ziekte aan de Paardemarkt den 13, 14, 15, 16, 17,19, 20, 21, 22, 23 en 24 Maart dezes jaars, telkens des voormiddags van ö'/s tot 12 en des namiddags van 1 tot 4Vs uur, als volgt Voor de ten verkoop bestemde, in magazynen en winkels voorhanden zijnde nieuwe maten en gewichten en voor de gewichten in gebruik bij apothekers, goml- en zilversmeden (fijnere weging) 13 Maart. Wijk A en B 14 Maart. C 15 D en E 16 - F 17 G 19 H 20 en 21 „I 22 K, L, M en Z 23 de overige wijken 24 De tijd wordt geacht te zijn de mid delbare Amsterdamsehe (oude tijd). Vooits wordt herinnerd lo. dat de voorwerpen schoon en droog ten herijk aangeboden moeten won'en en zich dus in zoodanigen toe stand moeten bevinden, dat eene verifi catie en stempeling mogelijk is 2o. dat lengtematen, voorzien van merkteekenen of aanwijzingen van onwettige maten, moeten worden afge keurd en ten alle tijde in beslag ge nomen kunnen worden 3o. dat de onderdeelen van het Gram (Milligram Gewichten) uit hoofde der daartoe noodige fijne balans, uitsluitend aan het ijkkantoor te Mid delburg kunnen worden geverifieerd. Ministeriëele beschikking van den 16 April 1872, no. 193); 4o. dat belanghebbenden zich bij terug ontvangst van hunne voorwerpen moeten overtuigen, dat deze duidelijk het wettige goedkeuringsmerk K dragen, daar een ta'oep op verzuimen, die bij den herijk mochten zijn begaan, later niet zal ont slaan van rechtsvervolging; 5o. dat na het einde van den termijn van den herijk (1 September 1901) het gebruiken of voorhanden hebben van maten en gewichten, niet voorzien van het goedkeuringsmerk K, verboden et strafbaar is; 6o. dat het laatst geplaatste goedkeu- ritgsmerk gedurende ?minstens twee jaren ongeschonden moet blijven bewaard et dat voorwerpen, waarvan dat merk onduidelijk wordt, andermaal tot den herijk moeten worden aangeboden, waartoe belanghebbenden zich aan het ijkkantoor te Middelburg kunnen vervoegen. Vervolg.) Daar het huis echter niet groot genoeg a om ons allen te bevatteD, moesten buiten in den regen slapen en onw sectie, nl. de 3e, viel den zolder 1611 deel. De zolder was juist groot SMoeg om onze 28 man met zadels enz- te bevatten als wij twee aan twee tetde voeten tegen elkander lagen, en o'eed genoeg voor 14 man. Twee van onze manschappen niet '"etende dat wjj dien zolder in bezit •adden genomen, hadden zich verge ld met een onoverdekt varkenshok "aar ze eenig stroo in hadden gebracht, "n terwijl het grootendeels den ganschen jjacbt regende, is het licht te begrijpen at ze zich niet erg op hun gemak 8ev°elden, temeer daar het twee klerken Oqder ons hoorden we ook Eveneens kunnen maten of gewichten waarvan de verbruikers, om welke reden dan ook, het wenschelijk achten dat de nauwkeurigheid gedurende genoemd her- ijktijdvak, voor welke het goedkeurings merk K dient,meer dan eenmaal door den ijker worden onderzocht, voor dat doel aan het ijkkantoor te Middelburg worden aangeboden. Wordende de belanghebbenden herin nerd lo. aan het 1ste lid van art. .11 der wet van den 7 April 1869, (Staats blad no. 57) luidende „Het bezitten of voorhanden hebben van niet met deze wet of met Konink lijke besluiten ter uitvoering daarvan genomen overeenkomstige maten, ge wichten of weegwerktuigen, op plaatsen bestemd of gebruikt tot het verkoopen, inkoopen, afleveren of in ontvangst nemen van waren, of waar die voor werpen tot grondslag van heffingen of andere ontvangsten strekken, is verbo den" en 2o aan art. 3, waarin de onder scheidene gewichten worden opgenoemd welke mogen worden gebezigd, luidende De stoffelijke gewichten zijn stukken van 50, 25, 10, 5, 2 en 1 K.G. (pond) 5, 2 en 1 hectogram, (ons) 5, 2 en 1 dekagram (lood)5, 2 en 1 gram (wichtje) en 500, 200, 100, 50, 20, 10, 5, 2 en 1 milligram. Terwijl voorts nog wordt kenbaar gemaakt dat (le verificatie kosteloos geschiedt, doch dat de aan het lijk verschuldigde justeergelden bij de terug gave der gewichten moeten worden voldaan. En is hiervan afkondiging geschied waar het behoort, den 24 Febr. 1900. Burg. en Weth. voornoemd, VAN DOOKN VAN KOUDEKKRKE. De Secretaris, G. J. BISSCHOP. Als er één schaap over tien dam is. Zoo komt dan de voorzitter der Tweede Kamer heeft het aangekondigd, naar alle waarschijnlijkheid Dinsdag a.s. het, ontwerp tot invoering van leerplicht in de Tweede Kamer in behandeling1 Misschien wachten ons nog wel be langrijke debatten maar toch, min of meer begint het onderwerp uitgeput te geraken. Men zal natuurlijk tegenspar telen zoolang men kan maar, leerplicht moet toch komen. Moet komen, om dat men zich langzamerhand ook in het vijandelijk kamp genoopt heeft gezien zijn schepen te verbranden. De oppositie maakt veelal den indruk, dat zij vol houdt voor haar fatsoen. Die a gezegd heeft moet ook b zeggen. En dan dat heerlijke twistappeltje het herhalings- onderwijs Welk een kostelijke gelegen heid om toch nog eens te opponeeren Opponeeren doet de sociaal-democraat, die leerplicht een onding noemt, als er geen voeding en kleeding bijkomt. Oppo- steeds om meor ruimte vragen zoodat ze daar zeker ais haringen op elkaar gepakt waren. Zaterdag den 14en 's morgens om 6 uur vertrokken we verder, steeds door diepe kloven en over hoogten op weg naar Newcastle, en aangezien het zooveel geregend had en de grond zoo glibberig was, ging het maar langzaam. Na een uur rijdens kwamen we'aan een ver laten boerderij waar echter nog eenige eenden, ganzen en hoenders rondliepen welke alle weiden buit gemaakt. Te 4 uur in den achtermiddag arriveerden we te Newcastle. De kapitein, de heer De Wit Hamer, reed eerst met zijn adjudant het dorp of stad in en nam bezit van het station met toebehooren. De stad zelf wilde de Commandant niet overnemen aangezien ons korps te klein was om rust en orde te handha ven, maar wij namen bezit van een zoogenaamd fort. Daar vonden we veel voeder voor de paarden en gingen daarna het stadje eens bekijken. Het was totaal neeren doet de bekende liberale scha keering van het Nieuws die, we merkten het immers reeds op, leerplicht uitvaar digen door den staat, kleerpli'cht invoeren voor de maatschappij noémawDpponeersn doet weer een ander, die bang is dat de meisjes van de herhalingsschool 's avonds op straat zullen loopen enz. enz. Merkwaardig is het, te zien, welk een sympathiek blad aan zekere zijde dat allerliefste Nieuws van den Dag eensklaps geworden is. en hoe opnieuw de hoop is opgewekt, dat de wet, die leerplicht wil invoeren, ten slotte toch zal vallen. Geen wonder, een bondgenoot als het Nieuws van den Dag, al wil het de wet in onthoofden vorm ook wel aannemen en al gaan de geallieerden dan ook niet in alles samen, is er een bij uitnemendheid. Maar men mag dan toch wel aannemen, dat de redactie van het Nieuws, ééns j het volksorgaan der vrijzinnige midden klasse, zich een vriend noemt van het volksonderwijs, bet onderwijs in het algemeen en het openbaar lager onder- wijs in het bijzonder En wanneer men nu de vrienden van dat onderwys eens afvroeg, wat ze zich als einddoel van dat onderwijs voorstellen, wat zou dan toch wel het antwoord wezen Immers, dat ééns het gansche volk er door deelen zal in een zeker peil van ontwikkeling, het zoogenaamde normaal peil van beschaving, zóóveel als ieder noodwendig behoeft, om, mt. hoop van slagen, te kunnen trachten zich een redelijk, menschwaardig bestaan in het maatschappelijk leven te veroveren En nu, het is al tot vervelens toe betoogd, die zestig duizend kinderen, die nog steeds van elk onderwijs verstoken zijn, deze vormen niet den grooten hoop, die de bereiking van dat einddoel in een ver verschiet steltmaar wel die honderdduizenden die, door de zorgloos heid of de inhaligheid der ouders, door een gebrekkig schooltoezicht, of door welke oorzaken dan ook, onvoldoend onderwijs genieten. Deze honderddui zenden bereiken evenmin dat normaal peil van ontwikkeling, evenmin als hun ouders het deden, evenmin ais hun kinderen het zullen doen, als wij leer plicht niet invoeren en het gewoon lager onderwijs niet door herhalingsonderwijs versterken. En nu baat het ons niet, of we ai wat lamenteeren over een keurslijf dat zoo lastig zit en over het fraaie er van, als het groote doel nu eens met een beroep op de consciëntie kon worden gevonden. Neen vrienden, dé ideale wereld moge ergens te vinden zijn in Hubuks Wolken- verlaten, nog 13 menschen waren over gebleven, en aangezien ons kamp een heel eind buiten de stad was opgesla gen, keerden ik tegen donker weer terug. Des nachts brandde een huis af, en aangezien wij in het open veld zonder tenten moesten slapen en dat terwijl het regende, kwam er van slapen althans voor mij niet veel. Des avonds passeerde ons een groot commando van Heidel- berg. De commandant er van nam het stadje in bezit en zou de orde weer herstellen,hoewel alles nog in goede orde was. Het was echter noodig wegens het doortrekken van zooveel troepen tevens ook om er het Transvaalsche bestuur te vestigen. Zondag den 15den gingen wij naar het dorp om inkoopen te doen, maar vonden het gansche dorp geplunderd In den nacht hadden eenige mannen van de verschillende commando's den ganschen boel kort en klein geslagen en medegenomen wat van hun gading was. Voor alle goedeien welke wij heitn, hier op aarde gaat het nu eenmaal anders toe. Als we nog wat te verbeteren weten, dan moeten de handen uit de mouw. Uit den hemel valt het niet. En sinds wanneer is de dwingende wet een keurslijf voor den gewillige? De meerderheid van het volk heeft de wet niet noodig. Voor die meerderheid is die wet dan ook geen last, even als de tallooze voorschriften der politie geen last zijn voor hen die nooit met de politie in aanraking komen. Maar ook van de minderheid zal een meerderheid de wet vrijwillig nakomen. Dat leert ons de ervaiing bij elke nieuwe wet, die op de organisatie van den staat wordt gemaakt. De meerderheid onder werpt zich en voor de minderheid zijn de straf en de dwang, die zij verdient. Een wet die gemaakt wordt voor een klein deel van het volk Bespottelljker argument hebben we nooit gezien. De geheele strafwet en tallooze andere wetten zijn maar op een klein deel van het volk toepasselijk en Goddank dat ze het zijn Maar daarom zijn ze niet minder onmisbaar. Eu dan die andere bezwaren kleer- plicht voor de natie kindervoeding. Wei, 't is best mogelijk, dat er zich uit leerplicht nog eens een rijk arbeids veld voor de philantropie ontwikkelen zal. 't Is best mogelijk, dat er zich in iateren tijd ook voor den staat nog eens iets zal opdoen, om het aangenomen beginsel in toepassing tot zijn volle recht te laten komen. Als er maar één schaap over den dam is Maar dan moet het beest er ook komen, gaaf en wei. Die het eerste schaap hebben wil om de anderen te krijgen, die begint niet met het eerste te ont hoofden, want, dat onthoofde schaap zal den weg slecht kunnen vinden en, in sukkelgang volgen de anderen niet. Laat ons hopen dat de dienst, ditmaal door het Nieuws aan het volksonderwijs bewezen, moge blijken te zijn geweest van negatieven aard. Houding der Christelijk-Historischen tegenover de aanhangige wets ontwerpen. Welke die houding, is heeft dr. Brons veld te Utrecht in eene vergadering van Christelijk-historischen duideljjk uiteen gezet. Eene invoering van het algemeen kiesrecht is z.i. een toegeven aan de partij der revolutie, waaraan christelijk kochten, werd een bon afgegeven op het Transvaalsche gouvernement. Den ganschen dag reden wij af en aan en vele van ons voorzagen zich van hetgeen ze noodig hadden zoowel eetwaren als kleedeien, Tegen den middag brandde er in het dorp weer een huis af door onvoorzichtigheid van menschen die aan het plunderen waren. Ook in ons kamp onstond brand door onvoorzichtigheid der manschappen waardoor het gras in brand geraakte en van 10 man alle goederen verbrandden. Ik ging ook eens in het fort kijken en vond ook daar alles kort en klein geslagen. Des avonds werden zooal3 gewoonlijk de wachten uitgezet, paarden binnengehaald en kon den we gaan slapen met den hemel als dak. Maandag den 16en passeerde ons een commando van Johannesburg met een gedeelte artillerie omtrent 2000 man sterk met eenige ambulance-wagens en aangezien er bericht was dat de Engel- achen kwamen aanrukken, werd ook historischen niet mogen meedoen. Ook mag bij de voorgedragen technische herziening der kieswet aan de partij der revolutie geen concessie gedaan worden. Over leerplicht luidt dr. Bronsveld'3 gevoelen niet ongunstig. Veel is er te zeggen voor het onbetwistbaar recht der ouders om zei ven over het onderwijs hun nen kinderen te beschikken, maar er is evenzeer veei te zeggen voor het beginsel dat het heel wat waard is dat een volk goed onderwezen is, al is het evenzeer waar dat ontwikkeling niet alles geeft. Het verwondert hem daardoor niet dat vele Hervormde predikanten en hoofden van christelijke scholen voor den leer plicht pleiten. Wel bestaat tegen menige bepaling van het ontwerp bezwaar,maar tegen het beginsel niet. Streng Klinkt het oordeel over de sociale wetsontwerpen, die uls den voor- naamsten arbeid dezer regeering te be schouwen zijn. De ongevallenwet is slechts eene eerste schrede op den weg die alle particulier initiatief doodt. Dr. Kuyper's houding in deze heeft hem verbaasd. De Chr. Hist. Kiezersbond heeft tot taak, zich tegen het slokop-karakter van den staat, tegen de staataalmacht te verzetten. Het ontwerp-woningwet is hem daar entegen zeer sympathiek omdat het ten doel heeft de ellendige woningtoestanden tegen te gaan. Dwang van den staat zal echter wel eens noodig zijn bij onwillige gemeenten. Instemming vonden bij hem ook de Yier wetsontwerpen, die kinderbescher ming willen. Het blijkt dus dat de Chr.Hist. partij op het gebied van het kiesrecht zich tevreden stelt met het bestaande, maar tevens overigens niet afkeerig is van socialen vooruitgang. Betooging leerplicht. Morgen zal te 's Gravenhrge eene groote volksvergaderinggehouden worden om te betoogen voor leerplicht. Twintig Haagsohe vereenigingen hebben hunne instemming betuigd.De afd. 's Gravenhage I van «Volksonderwijs» zal afgevaardig den zenden. Burgerlijke betrekkingen voor militairen. In de Tweede Kamer zijn bij de be spreking der begrooting van oorlog ook inlichtingen gevraagd omtrent overgang van militairen in rijksbetrekkingen. De bepaling hieromtrent dagteekent van 1869toen bepaald werd door dentoenmali-- gen min. van oorlog, dat militairen in het leger,die met een medaille voor trouwen ons kamp tegen den middag opgebroken om de Rooibaatjes tegemoet te gaan en werden er 16 van onze manschappen gecommandeerd om in het fort achter te blijven tot bewaking om in geval het noodig was er op terug te kunnen vallen en om onze wagens welke aan het komen waren,op te wachten. Onder die wacht van 16 man behoorde ik ook. Zoo vertrokken dan onze kameraden en bleven wij in dit verlaten fort achter. Wij brachten den boel een beetje in orde om het eenige dagen te kunnen uithouden. Dinsdag den 17en bleven we ia het fort. We vernamen van onze voorhoede dat ze een uur te paard van ons gele gerd was. De kapitein kwam met eenige manschappen om te zien of alles in orde was en vertrok weer te zamen met den heer Engelenburg, Redakteur der Volkstem. Verder was er dien dag niets bijzonders. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1900 | | pagina 1