OE VERLOOFDEN.
Woensdag
7 Februari.
BiienlaiiMs berichten.
a o.
1000
D
D
No. 32
min-gehalte.
Cacao in hart
jn\ delicieuse
pes drants.
|en=45cent.
kop Cacao.
brsBanket-
fctenklodt,
I 103.
ö8e Jaargang.
DIENST.
6 30 6 50
1020 10 40
130 2 220
EO a 5 20
6 40 7 20
(10 10 10 30
>0 1 20 1 40
50 410 4 30
8 HO.
NST
Bel bubo t.v
4 50 5 55
iilmarktvm
12 30 1 15
35 6 55 7 45
[writ Vlisam
werkdagen
35 1 20 2 5
7 50 8 35
nldeghem.
10.37, 1.18,
kl, 6.9, 7.35,
8.24. 9.25
-, 1.38, 4.32,
L, 6,29. 8.10
p.5, 9.45.
LS&S&.
jsb)
5
Ina ten hoog-
ïuten.
singen uaar
*6 28
7 39
•10 4
•10 21
VLISSIN6SCHE COURANT
Prjjs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIEN van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
VerschQnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonn nmmer IO.
Abonnements-Advertentiën op zeer roordecllge voorwaarden.
Liberale Unie.
Gevolg gevende aan het voornemen
om de behandeling van het kiesrecht-
vraagstuk in eene algemeene vergade
ring voor te bereiden, heeft het bestuur
der Liberale Unie zyn meening over dat
onderwerp aan de kiesverenigingen,
leden der Unie, medegedeeld.
I. Ten aanzien der mannen ia het
bestuur in beginsel van oordeel, dat aan
ieder meerderjarig staatsburger het kies
recht toekomt, en verklaart het zich dus
voor, wat men noemt. „algemeen kies
recht." .Meerderjarig" nl. hij, die den leef
tijd heeft bereikt, waarop het burgerlijk
recht allen meerderjarig verklaart
Staatsburger" d.i. ingezetene, tevens
Nederlander.
Enkelen evenwel zullen, naar het
oordeel van het bestuur der Liberale
Unie, in het staatsbelang, van de uit
oefening van het kiesrecht dienen te
worden uitgeslotente weten zij, aan
wie bij rechterlyke uitspraak het kies
recht is ontzegd zy, die in gevangen
schap of hechtenis zijn zy, die als ver
pleegden in een krankzinnigengesticht
zijn opgenomen zij, die bij rechterlijke
uitspraak de beschikking of het beheer
over hunne goederen hebben verloren.
Verder meent het bestuur, wat de be
deelden betreft, dat niet altyd bedeeling,
in welken vorm of onder welke om
standigheden ook, uitsluiting van de
uitoefening van het kiesrecht moet mede
brengen.
II. Ten aanzien der vrouwen zegt het
bestuur in zijn rondschryven Het is
bekend, dat over het toekennen van
het kiesrecht aan vrouwen, ook door
personen van overigens gelijke richting,
zeer verschillend wordt gedacht. Meent
I men renerzijds, dat uit een rechtsoog-
punt alle meerderjarige vrouwelijke
staatsburgers op kiesrecht aanspraak
hebben, anderzijds wordt betoogd, dat
ten dezen ook dient gelet te worden op
het gewicht van het huwelijk en het
huisgezin, en dat, waar onze maat-
schappy daarop steunt, door de wet
dient vermeden te worden wat aanlei
ding zou kunnen geven, en, misschien
dikwyis, zal geven, tot ernstig verschil
van gevoelen tusschen echt- en huis-
genooten, of tot het onttrekken der
vrouw aan de haar daarin opgedragen
taak.
Evenwel zal ook dit vraagstuk te
I zijner tijd oplossing vorderen en het
1 komt het bestuur der Liberale Unie
I daarom te eenenmale ongewenscht voor,
ldat de Grondwet die oplossing door
FIÜIELLIT®!
•115
•11 1
le S
2e kl.
22
616
125
63
310
7 25
3 48
810
44
8 26
J4 20
8 43
[Een verhaal uit de vierde
eeuw na Christus.
Naar
mora T H O E I. E.
i).
«He, zyt gy daar, Divitus!"
«Wees gegroet, Baudo 1»
En beide jonge lieden schudden el-
pander harlelyk de hand.
1 «Gaat gy naa,- (je baden?" voer
paudo voort.
».la, en gij natuuriyk ook
«Zeker, hoe zou ik anders den langen
Pag doorkomen Den geheelen voormid-
a8 heb ik my roet den landbouw bezig
eene bepaalde uitsluiting der vrouwen,
gelijk thans, zou verhinderen. Het is
dan ook van oordeei, dat ook ten dezen
de Grondwet den gewonen wetgever
niet dient te beletten om, zoodra hy
daartoe den tijd gekomen acht, tot toe
kenning van kiesrecht aan vrouwen
over te gaan.
Resumeerende, verklaart het bestuur
zich
ten aanzien der mannen, voor alge
meen kiesrecht der meerderjarige inge
zetenen, tevens Nederlanders, behou
dens bovenvermelde uitsluitingen
ten aanzien der vrouwen, voor vrij
heid van den gewonen wetgever om het
kiesrecht te kunnen verleenen.
Op bovenstaande gronden wordt, met
het oog op het kiesrecht zoowel voor
mannen als vrouwen, grondwetsherzie
ning ten aanzien der bepalingen betref
fende dat recht wenscheltjk en noodig
geacht.
Leerplicht.
Dr. Schaepman heeft op eene uitnoo-
diging om te Almeloo eene openbare
vergadering om te betoogen voor leer
plicht, bij te wonen, geantwoord, dat hij
verhinderd was, maar dat hij overigens
niet geloofde dat zijne aanwezigheid op de
meeting van eenige beteekenis zou kun
nen zijn. Hij zou over den leerplicht en
wat daarmede samenhangt als volksver
tegenwoordiger in volle vryheid, naar
eer en geweten oordeelen, als het oogen-
blik gekomen is.
Te Groningen werd in eene dergelijke
vergadering adhaesie betuigd aan het
beginsel neergelegd in het wetsontwerp
op den leerplicht, maar werd ook nog
de verwachting uitgesproken, dat de
regeering door eene aanvulling van het
ontwerp of bij nadere regeling maat
regelen neme zoodanig dat niemand
wegens materieele onmacht verhinderd
zij de wet na te leven.
Het onderwijs in Noord-Brabant.
Aangaande den toestand van het
onderwijs in deze provincie worden in
„Vragen des Tijds" door den heer H.
W. J. Schoote staaltjes medegedeeld die
getuigen hoe ellendig bijna algemeen in
dit gewest met dat groote volksbelang
omgesprongen wordt. O.a. werd te Breda
sedert tien jaar aan de arme bevolking
het begeerde openbaar onderwijs ont
houden. Te Teteringen, eene plaats van
3300 zielen minstens, wist het handige
gemeentebestuur, op de eenige openbare
school het aantal leerlingen steeds be
neden 200 te houden. In Bergen op
Zoom komt sedert 1891 nog steeds
schoolruimte tekort. Deze voorbeelden
gehouden, voorloopig theoretisch, want
het is de wensch van mijn vader, dat
ik later zijne goederen zal beheeren en
de wijnbergen."
„Evenals ik. Maar myn vader wil,
dat ik eerst Rome, Athene en Byzantium
bezoek, om zooveel mogelyk te leeren.
Hij vindt dat men hier zoo weinig ziet."
„Misschien heeft hy gelijk. Maar Trier
wordt gaandeweg ook grooter, ons bad
huis is byna zoo groot als dat van
Lutetia (Parijs) en grooter dan dat van
Moguntiakum (Mainz.) Het zou hier wel
uit te houden ztjn, als wij niet altyd
door last hadden van de Allemannen."
„Bah, die hebben in langen tyd niets
van zich doen hooren."
„Dat bewijst alleen, dat zij opnieuw
tot kracht willen komen."
„In elk geval hoop ik, voor zy weer
komen invallen, reeds in Rome te zijn
en weet gij reeds, dat Celsus weer
terug is uit Konstantinopel
„Gelsus? Marcus Celsus? Onze oude
schoolkameraad
van verhindering van schoolbezoek zyn,
zegt de schrijver, nog met and'ere te
vermeerderen. Op sommige scholen
worden kinderen uit Daburige gemeenten
toegelaten, omdat zij van de school in
eigen gemeenten te ver afwonen. Wordt
zoo'n school te klein, dan zendt men
die kinderen weg en dwingt ze tot
schoolverzuim. Elders geschiedt dit door
eene school op te heffen onder goed
keuring van Gedeputeerden en protest
van het schooltoezicht.
Op andere plaatsen schromen de ge
meentebesturen niet er openlijk voor uit
te komen, dat zij ten behoeve van
eenige guldens in de kas, den leeftijd
moeten verkorten of het schoolverzuim
in de hand werken. Er is geen gewone
lagere school in Noord-Brabant waar
het personeel grooter is dan het door
art. 24 bepaalde minimum.
De schrijver wijst verder op de ge
brekkige schoolinrichting,de onvoldoende
toestand van gebouwen en meubelen, de
reiniging en verwarming en het slecht
toezicht van liet gemeentebestuur. De
onverschilligheid van gemeentebesturen
omtrent het toezicht op de scholen even
aart hun gierigheid in onderwijs. Bijna
nergens bestaat een schoolcommissie en
waar ze bestaat laat ze weinig van zich
hooren.
Wat het bijz. onderwys in N.-Brabant
betreft, dat zich in de laatste jaren
sterk heeft ontwikkeld, de toestand er
van is al niet veel beter dan die van
het openbaar onderwys. Het verzuim is
er niet geringer, de inrichting niet
beter en het personeel evenmin voltallig.
Alle onderwijzers in alle deelen der
provincie wien de schrijver hun Oordeel
vroeg, antwoordden dat wettelyke bepa
lingen ongetwijfeld groote verbetering in
de resultaten van het ontwerp brengen
zullen; sommigen verwachten van geen
ander middel heil, allen waren het eens
dat leerplicht noodig is. En het schooltoe
zicht sluit zich in dit oordeel bij de
onderwyzers aan.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
De „Standaard" deelt mede, dat van
het opstel van dr. ICuyper in de Revue
des deux mondes over de crisis in
Zuid-Afrika binnenkort een Hollandsche
vertaling uitkomt.
Nederlandsche ridderlijkheid,
Dat onze douanen soms bar kunnen
optreden, bewijst het volgende voorval
door de Kölc. Volkszeiting tot stichting
van hare landgenooten medegedeeld
In het zuiden van Limburg zijn onlangs
drie dames uit Keulen aangehouden
wegens smokkelen.
Dezelfde. Hy was nu acht jaren weg
en is ook zeer veranderd. Wij zullen
hem wel op het Forum aantreffen."
Eon tijdlang gingen zij zwijgend verder.
„Wat komt Celsus hier doen vroeg
Baudo toen. „Zyne ouders zyn overle
den, familie heeft hij hier ook niet
hij is er wel treurig aan toe."
„Hij sprak er van, om zijn huis te
verkoopen," antwoordde Divitus. „Dan
wil hij terug naar Rome, hij is immers
ryk dat gelukskind hy behoeft
hier niet te blyven."
„Nu, nu," zei Brando flegmatiek.
„Het is bij ons toch ook wel uit te
houden. Men vindt hier vrienden, een
badhuis met den aankleve van dien,
een circus en een mooie omgeving
buiten, men hoort hier veel, wy hadden
hier zelfs keizers. Ais de Allemannen
er maar niet waren. Hé, Celsus
Baudo ijlde op een langen jongen
man toe, die hun van het Forum af
langzaam tegemoet kwam. De vroegere
provincie-bewoner verschilde veel van
„Deze dames wilden bare kinderen
in een pensionnaat in Limburg bezoe
ken en namen voor de reis, welke
lastig is, ieder een flesch wijn en eenige
boterhammen mede. Daar zij slechts tot
Geilenkirchen per spoor konden reizen,
moesten zij nog ongeveer vier uur per
rytuig afleggen voor zij het pensionaat
bereikt hadden.
Tijdens den rit wilden zy gemoedelijk
haar ontbijt gebruiken, doch zij hadden
hier buiten den waard, d.i. buiten den
douane-beambte, gerekend, die in het
rijtuig drong, en, daar juist een der
dames een flesch open wilde maken,
uitriep „aangeven Tegelijkertijd daag
den in de nabijheid twee andere en
later nog twee beambten op, zoodat zij
vijf man sterk waren.
De dames verklaarden, niets bij zich
te hebben, waarvoor zij belastingschul
dig waren mocht evenwel iets van dien
aard voorhanden zijn, dan waren zy
geneigd de belasting te betalen.
Ondertusschen nam men haar de
reistasschen af, zocht de boterhammen,
en verklaarde ten slotte een der dames
voor gearresteerd.
Intusschen was men het pensionnaat
genadeid, waar de dames door de eerw.
overste hare identiteit wilden doen vast
stellen. Doch niets hielp, ternauwernood
konden zy hare kinderen groeten, terwijl
de beambten buiten op wacht stonden.
Twee dames werden, trots alle tegen
stribbelen, naar Echt gebracht, onder
geleide van vijf beambten een dezer
had zelfs in het rytuig plaats genomen,
opdat de dames niet ontvluchten zouden.
In Echt vermoeid en hongerig aange
komen men had den dames zelfs
niet toegestaan iets van de medegebrachte
boterhammen te gebruiken moesten
zij een langdurig verhoor ondergaan.
Daarin verklaarden zy nogmaals, dat
ieder van haar een flesch wijn voor
eigen gebruik had medegebracht en dat
zy geen vermoeden hadden gehad, dat
deze moest worden aangegeven.
En om de kroon op het werk te zet
ten, werden de beide paarden en het
rytuig in beslag genomen, met de op
merking aan den eigenaar, dat deze
zaken verkocht werden, indien hij den
volgenden dag geen 100 Mark borgtocht
stelde.
Eindelijk werden de dames vrygelaten
en stonden nu in het donker in een
haar volkomen onbekende streek. Ten
slotte bracht men haar naar het station.
Van daar reisden zij over Sittard,
Herzogenratti, Aken naar huis, waar zij
tegen middernacht halfdood van opge
wondenheid en afgemat aankwamen.
Zoo is geschied in den jare 1900 op
den 24n Januari.
de vrienden zijner jeugd een langdurig
verblyf in Rome en andere groote steden
had hem veel veranderd. Hij liep lang
zamer en met fmeer waardigheid, zijn
kort zwart haar was zorgvuldig gekapt,
de stof van zijne toga fijner en zijn
gelaat bleeker. Daarby was hy bij lange
zoo toeschietelyk niet als zyne vrienden.
„Wel, Celsus, wat een verrassing 1#
riep Baudo, hem omhelzende en kus
sende. „Wat is het lang geleden dat
wij elkaar zagen 1 Ik vernam eerst
heden dat gij in Trier zijtals ik het
eerder geweten had, was ik u dadelijk
komen opzoeken." En toen hij uitge
sproken had, viel hij hem opnieuw om
den hals. Celsus liet zich kalm welge
vallen en vertrok zijn gelaat niet, bij
zich zelf denkende, dat Baudo er wel
spoedig genoeg van zou hebben. Inder
daad hield de provinciaal alras met zijne
handtastelijkheden op, maar overstelpte
hem nu met vragen naar zijne gezond
heid en zyne reizen en wat hij wel al
gezien had. Celsus antwoordde droog
De aangelegenheid is reeds aan het
departement van Buitenlandsche Zaken
bekend gemaakt."
Tweede Hamer.
In de eerste openbare vergadering der
Tweede Kamer na haar terugkomst op
20 Februari zal de voorzitter voorstellen
den 21 om 11 uur en volgende dagen
in de afdeelingen een aantal wetsont
werpen te onderzoeken, o.a. de Notaris-
wet, de wettelijke bepalingen betreffende
de volkshuisvesting en Staatstoezicht
op de volksgezondheid, de wijziging der
wet op het hooger onderwijs,de nadere
regeling nopens de vergelding van tij
delijke diensten met pensioen, de
waterleiding voor Soerabaja, de wijziging
van art. 240c en 243 der Gemeentewet,
de ontbinding van het Hooggerechtshof
van Ned. Indie en de goedkeuring van
het verdrag voor de vreedzame be
slechting van internationale geschillen.
Bevolking.
Blijkens de statistiek der geboorten
en sterfte, gedurende de maand Nov.
werden in die maand in het Rijk ge
boren 13013 en overleden 6448personen
Het sterftecijfer bedroeg 15,46. Het
hoogste sterftecijfer had Enschede, het
laagste Haarlem.
Door besmettelyke ziekten overleden
aan typhus en febris typhoïdea 52,
roodvonk 19 en mazelen 31 personen.
Door gewelddadigen dood kwamen 82
personen om het leven, door verdrinking
65, waarvan resp. 25 en 2 door zelf
moord.
Door den raad van administratie der
H. IJ. S. M. is aan het personeel bekend
gemaakt dat als belooning voor de
buitengewone diensten tijdens de
jongste spoorwegdrukte uitgekeerd zal
worden aan het administratieve per
soneel een halve maand extra loon, aan
de ladingmeesters 5 dagen en aan de
bestellers en begeleiders 3 dagen.
Het personeel der Staatsspoorwegen
ontving nog geen bericht dienaangaande
De Amsterdamsche hoogleeraar dr.
Kortewegen, die met de eerste Roods
Kruisambulance naar Transvaal vertrok,
zal, zegt 't Hbld. vroeger terugkeeren
dan zijn aanvankelyk voornemen was,
misschien is hij reeds op de terugreis.
De reden daarvan moet zijn dat de
hoogleeraar op chirurgisch gebied niet
zooveel belangwekkende gevallen te
verhandelen vond als hy verwacht had.
en hy meent dus in het gasthuis te
Amsterdam nuttiger te kunnen zijn.
maar beleefd en zonder hartelykheid of
deelneming, wat Baudo wel wat tegen
viel, zonder dat hij dit echter durfde
te zeggen. Daar de meer verstandige
Divitus zich voorzichtig achteraf hield,
liep het gesprek al spoedig dood en
gingen zy zwygend verder, Celsus on
verschillig naar de huizen kykend, Baudo
over zijn geheele gelaat lachend, Divitus
oplettend om zich ziende, of zy ook
iemand ontmoetten, dien hy diende te
groeten.
De straten waren vry ledig. Celsus
dacht aan Konstantinopel en het bonte,
drukke leven aldaar. Af en toe kwamen
zij een winkel voorby, wiens eigenaar
voor de deur stond en nieuwsgierig den
rijk gekleeden vreemdeling nazagof
zij ontmoetten een hoogen ambtenaar,
die den diepen groet van Baudo en
Divitus uit de hoogte beantwoordde en
zich ergerde aan den koelen hoofdknik
van Celsus, dien hij niet herkende. Op
j een zeer levendigen hoek van de groote
Moguntiacerstraat, die Trier geheel door-
