issingen.
Dinsdag
6 Februari.
denhuis,
>0. 31.
1000
rtentiën.
Een Engelsch kanon
in Boerenhanden.
E. Kwartier.
i
ichteii.
L-Afrika.
Boeren stellen
ig naar Vrijheid
uit Ladysmith
angekomen om
ïen door Zoeloe-
urenijo-Marques
laatste dagen
ngen met Duit-
irnen. Gisteren
vertrokken.
ske
ciagazijn
nde romans van
t Eiland.
n meer dan 50
ede raadsels,
ben, anecdo-
bussen, ouz.,
prijs van 05
n, franco per
bij eiken Boek-
bij den Uitgever
REUS, 's-Bosch
rprijs 13,
i dezer Courant.
spoedig en
n enz. Glas-
Aardewerk,
n enz., ook
3d en helder
cent.
rijgbaar bij
llpuuf
A M Y K A D E.
38e Jaargang.
UISMUMBE COURANT.
Prys per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVEKTENTIÊN van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts fiaeemaal berekend, öroote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
VerschQnt dagelflks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnnmmcr IO.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeellge voorwaarden.
De vaccinatie.
De beer J. M. W. Scheltema, arts te
Wateringen, heeft als academisch proef
schrift eenige belangrijke gegevens open
baar gemaakt omtrent de pokkenepidemie
's Gravenzande in 1894, waar toen
deze ziekte hevig woedde.
Uit de gevolgtrekkingen vermeldt de
X, R. Ct. de volgende
De heer Scheltema komt tot de slot
som, dat inenting in de eerste veertien
dagen geen zekere beschutting tegen
variola geeftziektegevallen in dat
stadium 22 pCt., sterfte daarvan 25 pCt.
Toch doet reeds dan de invloed der
laccinatie zich zoowel in liet eene als
het andere opzicht gevoelen want
de overeenkomstige getallen bij de nooit-
ingeënten zijn 60 pCt. en 52 pCt,
Twee zaken blijken nog zeer duideiyk
id spreken zeer luid ten gunste van de
tenting, en vooral van de revacoinatie
lo. dat een vaccinatie, zelfs langer dan
!0 jaren geleden verricht, nog voordeel
iplevert bij de kaDS om pokken te kiijgen
li er aan te sterven 2o. dat te 's Gra-
lenzande geen enkel persoon, wiens
tenting minstens één goede koepuist
tpleverde, en verricht was langer dan
14 dagen en korter dan 9 jaren geleden,
jestorven is aan variola. De vaccinatie
tin slechts dan een maximum van
ivtrouwen inboezemen, als zij aan twee
eischen voldaan heeltlo. als zij
minstens één en liefst zes of meer koe
pokken opleverde 2o. als zij niet langer
lan 7 tot 9 jaren geleden verricht is.
Te 's Gravenzande zag men uitsluitend
bi de besmette gezinnen gedurende een
ijdsverloop van een half jaar, dus in
«nstandighedenwaarin alle leden wel
le gelegenheid tot besmetting zullen
gehad hebben, van al de betrouwbaar
igeênten geen enkele aan pokken ster-
len en slechts weinige aangetast worden,
terwijl in diezelfd6 gezinnen van de niet
)f slecht gevaccineerden bijna de helft
te vreeselyke ziekte had te doorstaan
bijna een zesde gedeelte er aan
Week.
Ten slotte geeft dit geschrift nog het
tttwoord op de vraag, door den schrijver
i zijn voorbericht gesteld Is de ver-
sdiging der koepokinenting wel noodig
Zeer zeker, antwoordt de heer Schel-
tmadat springt reeds in het oog by
ergelijking met Duitschland, waar de
•ettelijke bepalingen veel strenger zijn,
Bet het gevolg, dat pokken in de laatste
:en daar een „grensziekte" geworden is.
„Werden medische wetten ik bedoel
tegt de schrijver, wetten op medisch en
ïgiënisch gebied gemaakt uitsluitend
oor medici, hun uitvoerig bevolen en ge-
ontroleerd uitsluitend door medici, dan
(15 December 1899).
Het was een prachtige Decemberdag,
'ware regens hadden de traag daarheen
Hetende Toegala veranderd in een
oesten bergstroom, alles wat op zyn
eg zich bevond meesleepend in zijn
Bstuimige vaart. Doch nu was de he-
lel weder helderstrakblauw stond
it uitspansel, hoog boven het wilde
trikaansehe landschap, en de reeds
loeg in den .ochtend brandende zon
ware die verdediging zeer zeker overbodig.
Want overal zou wel een meerderheid on-
derde medici te vinden zijn, die met volle
overtuiging die verdediging en de plichten,
die er uit voortvloeien, zou aanvaarden.
Maar helaas is het medisch contingent
in de wetten makende, gevende en uit
voerende macht bijzonder gering en is
die macht gevo dig voor politieke, econo
mische, religieuse en andere niet-
medische invloeden. En waar die invloe
den, ieder op hun beurt, soms alle te
gelijk, in deze kwestie den wetgever het
oordeel moeilijk maken, is het niet alleen
geen overbodigheid, maar wel degelijk
een noodzakelijkheid, een plicht, dat
van medische zijde telkens en telkens
weer, liefst met cijfers en voorbeelden
dicht bij huis, de verdediging van het
goed recht der vaccinatie worde ter hand
genomen. En niet alleen om er voor
te zorgen, dat de tegenstanders der
vaccinatie, die evengoed als onlangs in
Engeland en zoo herhaaldelijk in Zwit
serland, ook in Nederland zich roeren
kunnen, ons altijd strijdvaardig vinden
niet alleen om te maken dat wij houden
wat we hebben, maar wel degelijk ook
om ons verlangen naar meer te recht
vaardigen. Want al las ik voor
twee jaren in een feestrede ter eere van
Jenner, dat ons land steeds aan de spits
heeft gestaan van die landen, waar de
pokinenting met groote zorg uitgevoerd
en bevorderd werd het maximum
van beschutting tegen de pokken door
de. vaccinatie hebben wy in Nederland
nog bij lange na niet bereikt.
„Hoe het met de vrijwillige inenting
gesteld is, daarover kan men oordeelen
als men nagaat, hoeveel kinderen in de
eerste levensjaren ingeënt worden en
hoeveel revaccinaties geschieden. Een
onderzoek hiernaar zou leeren, dat wij
van de vry willige vaccinatie slechts dan
een ruim gebruik zullen zien, als er
een epidemie in de buurt of een poklijder
naast de deur is, m. a. w. als het vrij
wel te laat is.
„Verplichting tot inenting bestaat
alleen voor kinderen, die zullen school
gaan. Ieder kind, dat niet schoolgaat,
kan vryblijven van de vaccinatie. Van
revaccinatie wordt in onze wet geen
gewag gemaakt.
Voor onze stamverwanten in Zuid
Afrika.
Dr. Kuyper heeft in de „Revue des
deux Mondes" een belangwekkende
studie over de Zuid-Afrikaansche crisis
geplaatst. Het Handelsblad relt het
volgende oordeel over dit stuk, dat zij
een machtig, aangrijpend werk noemt.
„In dit artikel zijn bladzijden, die
evenveel regelen kennis als druk be
vatten, bladzjjden, die onverkort moeten
weergegeven worden, zullen zy niet
verlichtte het terrein, waarop Sir Red-
vers Buller wilde pogen den Boeren een
beslissenden slag toe te brengen.
Aan den noordelijken oever van de
Toegela hadden de Boeren hun stel
lingen voor den aanval in gereedheid
gebracht. De weken, die voorbij gegaan
waren, hadden zij goed gebruikt. In het
gebergte, dat langs de rivier loopt, wa
ren loopgraven aangebracht, zorgvuldig
verborgen voor het oog van naderende
Britten, maar ruim genoeg om er zich
in te kunnen bewegen, zonder gezien
te worden. Twee, en waar het kon,
drie ingravingen waren achter en boven
elkander gemaakt, om bet aantal schut
ters te kunnen doen toenemen, zoo het
noodig was.
Sommige ingravingen waren zelfs
belegd met rails, afkomstig van de opge
broken spoorwegen, en met planken, om
er snel en gemakkelyk de kanonnen
veel van haar eigenaardige kracht ver
liezen en zulke bladzijden vormen de
meerderheid."
Het stuk begint met een weerklank
van de verbazing der wereld over de
houding van Engeland, „dat zich altyd
beroemd had, een kampioen te zijn voor
de onafhankelijkheid der zwakke en
verdrukte volkeren" en ziedaar, grijs
aards van 70 jaar en bun kleinkinderen
van 14 worden gedwongen, overal de
rotsen te beklimmen om de Engelsche
soldaten op te wachten, die gereed
staan, de vrijheid van hun vaderland
te vernietigen.
Een kreet van afschuw rijst op, een
uiting van het geweten van Europa.dat
in verzet komt, nu niet tegen den Turk,
maar tegen het land van de Burke's en
de Pitt's, regen het land dat voorheen
zoo trotsch was op zijn aangeboren
rechtvaardigheidszin. Staat de vooruit
gang dan stil Zullen wij in de nieuwe
eeuw, die staat geboren te worden,
achteruit
Na vervolgens den loop der zaken te
hebben geschetst en beoordeeld, eindigt
dr. Kuyper met de vraag te stellen, of
de Engelsohen, in zooveel opzichten een
voortreffelijk volk, nog tot inzicht zullen
komen, vóórdat het imperialisme hen in
het verderf stort.
Hij vreest, dat zij het niet doen zul
len nu het nog tijd is, want hun zede-
lyke beginselen en hun godsdienst zijn
onvoldoende.
Wat het eind zal zyn var, het treur
spel, dat wij thans bijwonen De schrij
ver durft niets voorspellen. Maar krach
tig komt hij op tegen het omkeeren dei-
rollen. alsof niet Chamberlain, maar
Kruger de aanvaller geweest zou zijn.
„Buiten Engeland heeft niemand zich
een rad voor de oogen laten draaien.
Men heeft begrepen, dat bet zelfmoord
zou zijn, te wachten tot de aanrander
zyn zwaard gescherpt heeft. En toen
men de Engelsche soldaten Pretoria zag
binnentrekken, maar als gevangenen, en
de beste generaals van Engeland achter
eenvolgens zag verslaan door de zoo
geminachte Boeren, heeft het hart dei-
volkeren getrild van rechtvaardigheids
zin. Want op den Rechtvaardigen God
hadden de Boeren een beroep gedaan,
en zy zijn niet beschaamd geworden."
Maar de bedrijvers van een eeuw van
onrecht kunnen toch niet slagen. Om de
Boeren te verwinnen, zouden de En-
gelschen het geheele volk moeten uit
roeien en van de aarde verdelgen.
Dan ja, zou Zuid-Afrika alléén aan de
Engelsohen toebehooren. en aan de
negers.Misschien zal Engeland de Boeren
ontwapenen, maar de vruchtbaarheid van
hun vrouwen kan het niet uitroeien.In
minder dan een eeuw zijn de Boeren,
eerst 60,000 in getal, tot een half milli-
langs te verplaatsen, naar het punt
waar ze het meest noodig zouden zijn.
Reeds dagen lang waren de Boeren
met hun arbeid gereed en de werk
ploegen, die eiken dag in het gebergte
arbeidden, konden zich bezig iiouden
met bet verbeteren van de aangelegde
versterkingen, met het maken van
schietgaten, waarvoor zandzakken of
rotsblokken werden genomen, en met
andere aanvullings-werkzaamheden
Op de uitkykposten stonden dag en
nacht schildwachten, het geweer gela
den, de paarden in de nabyheid, om
van elke verdachte beweging in het
Britsche kamp snel bericht te kunnen
geven aan generaal Botha, die in com
mando was.
Want generaal Joubert, de beroemde
vechtgeneraal, was ziek te Pretoria
maar de berichten, over hem ontvangen,
luidden gunstig. Weldra zou hij weder
oen vermeerderd. In de komende eeüw
zullen zij 8, 4 en 5 millioen zijn en dan
behoort ZuidAfrika aan hen.De vrouw van
generaal Joubert— die hem vergezelt tot
in het heetst van den strijdis het
volmaakte toonboeld van die vrouwen,
die aan ongelooflijk veel kinderen het
aanzijn zullen schenken en aan al die
kinderen de volksdeugden inprenten.
Zoolang de Transvaalsche leeuwin die
door haar welpen omringd van de hoogte
der Drakenbergen tegen Engeland brult,
zullen de Boeren nooit geheel ten onder
worden gebracht.
„Bijzondere" vergunningen.
Onder dit opschrift schrijft de Haag-
sche Ct.
De Volksbond wijst met een drietal
voorbeelden aan, hoe door de overheid
de Drankwet wordt overtreden of, wil
men, ontdoken.
In de gemeente Dongen, die met haar
40 herbergen reeds ver boven haar
maximum stond, vonden B. en W. toch
nog termen voor een buitengewone „ver
gunning*, op grond „dat gemeld lokaal
is gelegen in het centrum der gemeente
ttgenover de R. Kath. kerk, en dat
sinds onheuglijke jaren aldaar de herberg-
zaak wordt uitgeoefend."
Drie andere „byzondere" dateeren uit
de ijsperiode van dezen winter zij zijn
in de St. Ct. van 19, 21 en 22 December
te vinden.
Twee er van, voor ijsclubs te Kampen
en Maastricht, zijn gegrond op de over
weging, dat de terreinen'slechts tijdelijk
en uitsluitend toegankelijk zijn voor
leden der vereenigingook alweer een
motief van de soort om er 24 op een
dozijn toe te geven.
Het meest „bijzonder" is de „vergun
ning' voor een tent op de banen der
eeniging „IJslust' te Schipluiden, door
B. en W. verleend op grond dezer ernstige
overweging „dat deze tent in een wer-
keiyke bestaande behoefte voorziet."
Wat de leden van „IJslust" wel zeggen
van de eigenschap, hun niet onduidelijk
door hun B. en W. toegeschreven, als
zouden ze zelfs bij hun schaatsenrijden
„behoeftehebben aan sterke drank", is
ons niet bekend. Het zou ons niet ver
wonderen, als ze „in optima forma" een
protest hebben ingediend tegen zulk be
weren.
Maar wat ons wél verwondert, 't is
dat ei- nog altijd gemeentebesturen wor
den gevonden, welke voortgaan om
geheel onnoodige „vergunningen", als
die in ijstentjes e. d., in het leven te
roepen, in een tijd waarin allen, dia den
volksgeesel van 't diankmisbruik bestry-
den, zoo krachtig aandringen op bestrij
ding van de drinkgewoonten door beper
king der drinkgelegenheden.
Te meer, zoo had de Volksbond er bij
het bevel kunnen aanvaarden.
Het scheen wel of de Britten aar
zelden de Boerenstelling aar. de Toegela
te bestormen. Menigeen onder de jongere
Boeren vroeg, leukweg aan „Oom",
met een variant op Tromp's bekend
woord voor Duinsof den Rooies het
hart in de schoenen zonk?Maar „Oom"
zei„Wees maar nie bezorgd nie, neef,
hulle zal wel kom om op hulle kop
te krij."
Eindelijkin den morgen van
den 15en December scheen er beweging
in het Britsche kamp te komen. Pre-
torius, van de staats-artillerie, kwam
met zijn vlug paard naar generaal
Botha gereden, om hem te waarschuwen,
dat de „Rooivaars bull" met zijn man
netjes oprukte naar de rivier.
Snel en in de grootste orde werden
de commando's gewaarschuwd, en door
veldkornetteu naar hunne plaats in de
kunnen voegen, omdat juist '1 strengelijk
verwijderen van den sterken drank van
het ijs bij het maken van de Drankwet
een der hoofdbedoelingen was.
Begeling van arbeids- en rusttijden.
Door de Maatschappij van Nijverheid
zijn de volgende vragen gericht aan
de departementen
lo. Zjjn er in uw kring bedrijven,
waarin door de aanneming van bedoeld
wetsontwerp een wijziging in de tegen
woordige arbeids- en rusttijden zal
worden gebracht? En welks zijn die
bedrijven
2o. Zal de invoering van de arbeids
tijden of de rusttijden voor de bedrijven
onder categorie A praktische bezwaren
ondervinden Zoo ja, zijn deze door een
niet ingrijpende wijziging te voorkomen
3o. Zal de invoering der rusttyden
voor de bedrijving onder B praktische
bezwaren ondervinden Zoo ja, zijn
deze door een niet ingrijpende wijziging
te voorkomen
4. Indien machinisten, machinedry vers
en dergelijite hulp-werklieden onder de
in art 1 bedoelde arbeiders gerekend
worden, hetgeen vooralsnog niet duidelijk
blijkt, zou het dan niet noodzakelyk
zijn, dat voor het geheele machine-
personeel een afzonderlijke regeling werd
verkregen, waarbij de arbeids- en rust
tijden op een geheel anderen grondslag
dan die van de gewone arbeiders zullen
zijn geschoeid Of zou de rangschikking
van dit personeel onder B aan praktische
bezwaren voldoende tegemoet komen
Samensmelting van socialisten.
De Centrale Raad van den Socialisten-
bond heeft „aan alle socialische ver-
eenigingen, die èn langs economischen
èn langs politieken weg hun doel willen
bereiken", eene uitnoodiging gericht voor
eene vergadering, waarvan het doel is
het vormen van éen socialistische ar
beiderspartij in Nederland.
Leger en Marine.
Te Bergen-op-Zoom is overleden de
gepensionneerde majoor der infanterie
H. J. Opscholtens.
Voor schoone neuzen.
Het gevoelen van de militaire auto
riteiten is gevraagd over het vraagstuk
of het aanbeveling verdient zakdoeken
aan onderofficieren en manschappen te
verstrekken. Wij stellen ons voor dat
die autoriteiten daarover niet lang te
peinzen zullen hebben.
In 't laatst van Februari zal te
Utrecht door een commissie van de
„Vereeniging tot veredeling van het
vuurlinie geleid. Elk man had zijn goed
geweer, en een ontzaggelijken voorraad
patronen, niet alleen in den gordel,
maar alle zakken van jas en broek
waren volgestopt.
Toen de commando's in hunne afdee-
lingen waren opgesteld, waarschuwden
de veldkornetten, dat niemand vuren
moest, voordat de Rooineks goed onder
schot waren. Ze moeten vooral niet
weten, waar wij zitten en hoe, en dan
geven wy ze, als ze dichtbij zyn, de
volle laag.
Daar kwam de Engelsche macht
opzetten. In het midden een zeer sterke
kolonne infanterie, rechts en links bat
terijen en infanterie, een ontzaggelijke
legermacht. Geheel aan de buitenzyde
was de cavalerie, onder Lord Dundonald,
die de vleugels zou bewaken.
Reeds op grooten afstand begonnen
de Engelsche marine-kanonnen te schie-
