oorlog, der nobele Waldenzen. Hij
doet begrijpen Hugenoten, Geuzen,
Cromwell's Roundheads en strijdbare
Puriteinen.
„Ontleding van karakter heet tegen
woordig de groote kunst van een
romanschrijver. Als die ontleders in
plaats van hysterische juffrouwen en
allerlei zwakkelingen eens de persoon
lijkheid van een man dezer mannen
poogden af te beelden.
/Huichelarij!" roept zijn Engelsche
vijand, als hij het stoere, Germaan -
sche, zware gelaat van dezen Calvinist
aanschouwt en luistert naar zijn
bijbeltaal.
„Zoomin een huichelaar als Milton
en Cromwell, gij kortzichtige
„Indien alleen hij waarachtig en
eeriyk godsdienstig genoemd mocht
worden, die zonder ernstige fouten
is, dan zag het er slecht uit met
ongeveer ons allen. Ethische wanbe
grippen op enkele punten kunnen
samengaan met een diep,hartstochtelijk
geloof in den Bijbel en in God met
een geloof dat bergen verzetten kan,
en waarvoor men het gewin acht het
leven te geven.
„PresidenL Kruger schijnt mij zoo
volkomen eerlijk en overtuigd te zijn
in zijn geloof als een sterveling kan
zijn. Wat ons steeds in elke uiting
er van zoo treft is die mystieke glans
en gloed, als van inwendig licht,
welke ook de woorden der groote
zendelingen en hervormers pleegt te
onderscheiden.
„Wij, die van een ander geslacht
en een andere opleiding zijn, die veel
gelezen en gehoord hebben, dat voor
Kruger een gesloten boek bleef, zijn
slechts al te geneigd de geloofsover
tuiging van zulk een man „eng" te
noemen.
„„Doch laat ons steeds angstig
waken dat onze breedheid van ondiepte
niet het bewijs zij
„Als men een groot karakter als
Kruger dus spreken hoort en over
weegt in welke heerlijke overeen
stemming bij hem woorden en daden
zijn, dan krijgt men .toch een name-
loozen eerbied voor de nobele, een
voudige, diepgewortelde geloofsover
tuiging van dezen krachtigen man,
die gelooft en doet.
„Een man onbeweeglijk en hoekig
en vaststaande in geloof, in overtui
ging, geen meester erkennende dan
God, geen wetboek dan den Bijbel,
geen leiddraad dan het gebed, maakt
menig onzer nederig als kleine kin
deren en doet velen onzer dank
baar denken aan hun voorvaderen
onder Hollandsche Calvinisten en
Fransche Hugenoten."
Eene opmerking.
(Ingezonden.)
In het wetsontwerp op den leerplicht
komen allerlei bepalingen voor om den
autoriteiten eene nauwkeurige contröle
op het schoolverzuim van Nederlandsche
kinderen, eene Nederlandsche school
bezoekende, mogelijk te maken. Nergens
blijkt dat de Regeering er aan gedacht
heeft, dat Nederlandsche kinderen ook
buitenlandsche scholen kunnen bezoeken.
Hoe zullen de ambtenaren, met de uit
oefening der Wet belast, de verzuimen
van die kinderen constateeren De hoof
den van bedoelde scholen toch kunnen
niet verplicht worden inlichtingen te
verstrekken. En de ouders zullen toch
wel vrijgelaten worden om hunne kin
deren ter school te zenden waar zij
willen. Maar dan hebben onwillige ouders
hierin een middel om de wet te ont
duiken.
Zoo bestaat te Moerbeke, Waes, eene
school voor meisjes, welke in stand ge
houden wordt door de familie Lippens,
aldaar. Aan deze inrichting is vooral
het onderwys in nuttige en fraaie hand
werken onovertrefbaar. Bovendien ont
vangen de meisjes het materiaal gratis,
terwijl zy de door haar vervaardigde
kleedingstukken mogen behouden. Zij
kunnen er onderwijs ontvangen in de
moderne talen en in koken. Als zij de
school verlaten hebben, verliest de be
schermvrouw haar niet uit het oog, en
die oud-leerlingen die haar reden tot
tevredenheid gegeven hebben, kunnen
zeker op hare machtige bescherming
rekenen. Geen wonder, dat vele meisjes
uit de aangrenzende Nederlandsche ge
meenten zich eene wandeling van een
uur en meer getroosten om deze inrich
ting te bezoeken.
Te Overslag b. v. treft men in de
openbare school alleen meisjes aan in
de laag3te afdeelingen, en ware het niet
dat de groote afstand van Moerbeke
vele ouders afschrikte, er zouden waar
schijnlijk te Overslag geene meisjes
school komen. Hoe zal het nu met die
meisjes gaan, als het ontwerp op den
leerplicht wet wordt Misschien bestaat
de hier beschreven toestand nog wel
op andere plaatsen aan de grenzen.
brt men gr
i Nüeuws.
Examens.
Er zullen dit jaar door de commissie
voor de examens ter verkryging van
een diploma als stuurman aan boord
van koopvaardijschepen vyf zittingen te
Amsterdam en vijf te Rotterdam worden
gehouden. Tijd en plaats van elke zit
ting worden telkens drie wekon te voren
door den voorzitter der commissie be
kend gemaakt.
Tot bevordering van de eenheid in
de examens voor de akte handwerken
is een meer uitgewerkt examenprogram
vastgesteld, dat dit jaar in werking zal
treden.
De minister van koloniën heeft, in
zijn Begrootingsantwoord aan de Eerste
Kamer bericht dat hij bp zijn meening
volhardt, dat er geen reden is om uit
's Rpks kas een bijdrage te verstrekken
tot leniging van den nood op Ceram. -
en dat hem omtrent 't voorgevallene te
Sileraka alleen bekend is, dat 3 scheeps
officieren van de General Pel door in
boorlingen gevangen genomen en de le
officier, die mede aan wal schijnt te
zijn geweest, gewond ontkomen is.
Den 6en dezer is het flottieljevaartuig
Serdang er heen vertrokken. De uitslag
der zending is nog niet bekend.
In zijn antwoord aangaande de Ves-
tingbegrooting aan de Eerste Kamer,
zege de Minister van Oorlog dat de
brisante projectielen, voor zooveel die
in Zuid-Afrika zijn gebruikt, naar het
schijnt, geworpen werden uit geschut
dat door de dekkingen van onze bom
vrije gebouweu in de N. Holl. Waterlinie
niet gevaarlijk is.
Die projectielen zijn echter naar het
schijnt, daar tot dusver alleen tegen
troepen gebezigd, zoodat 't gevaarlijk zou
zijn, uit het weinige dat tot nu toe van
den oorlog in Afrika bekend is, als
vaststaande aan te nemen dat aan de
bomvrije gebouwen in genoemde linie
geen voorziening van beteekenis noodig
zou zijn, om ze bestand te maken tegen
de uitwerking van de brisantgranaten,
geworpen uit het zwaarste geschut,
waarover eventueele vijanden kunnen
beschikken.
Twee leden der Tweede Kamer, de
heeren mr. Kerdijk en Van der Zwaag,
zijn beiden ziek. Eerstgenoemde is echter
aan de beterhand; de heer van der
Zwaag lijdt aan leveraandoening.
Vlissingren 30 Januari.
Zondagavond zullen in de zaal van
den heer Stofkoper weder door het
gezelschap van het Paleis van Volks
vlijt, te Amsterdam, een paar tooneel-
stukken worden opgevoerd, waaronder
dat van „Jonge Harten" van Marcelles
Emants, een groot genot belooft.
Het is nu de vierde of laatste abon-
nements-voorstelling van dit tooneelge-
zelschap, dat bewezen heeft zijne stuk
ken goed te kunnen kiezen en uit te
voeren. Moge dit voor velen een spoor
slag zijn om ter schouwburgzaal te gaan.
Door de uitbreiding van de gemeente,
waarmede het aantal telegrammen ge-
ïyken tred houdt, zullen eerstdaags van
rykswege aan twee telegrambestellers
rywielen ten gebruike worden verstrekt.
Dat deze maatregel in 't belang van het
publiek is, zal wel geen betoog behoeven.
Aangezien de bestellers de wielrijkunst
niet verstaan, nemen zy dagelyks
daarin les.
Aan de N. R. Ct. meldt men
In de vreeselijke moordgeschiedenis
te Stiens is in zooverre eenig licht ge
komen, dat van den moordenaar op
diens kamertje een soort| van uiterste
wilsbeschikking is gevonden, die bewijst,
dat de gruweiyke misdaad met voorbe
dachten rade is gepleegd, maar ook het
geloof aan de gekrenkte geestvermogens
van den schoenmaker versterkt. Tenger
en zwak van lichaam, daarbij mank
loopende over beide zijden, moet hp
trouwens in razernij hebben verkeerd
om de kracht te vinden, noodig voor
hetgeen hij heeft uitgevoerd. Reeds dik
wijls had hp gezegd den een of anderen
tpd een einde aan zij a treurig bestaan
te willen maken belang toonde hij in
niets, doch ook van niemand vroeg hp
belangstelling. De kastelein met wien hij
den vorigen avond biljart had gespeeld,
had 's avonds tot zijne vrouw gezegd
«Wat was Wiltje weer vreemd, 't zou
me niet verwonderen zoo men morgen
hem bier of daar verdronken vond."
Zijne ko3tvrouw, die hem op den avond
van de misdaad boven schrijvende vond,
had hem eenig kostgeld gevraagd, dat
hij haar had toegeschoven, hp had het
juist afgepast liggen. En de brief, die
thans is gevonden, hield de verklaring
in dat er dien avond moorden zouden
worden gepleegd en tevens het verzoek
om flS die werkelijk op één gulden na
voorhanden bleek, benevens onbewerkt
leder, ter hand te stellen aan zijn le
verancier.
De toestand van de zwaar gewonde
vrouw blijft nog steeds bedenkelijk; ook
haar zenuwgestel is geschokt en soms
smeekt ze om hulp tegen den aanvaller,
dien ze nog steeds voor zich ziet. Niet
alleen heeft ze diepe wonden aan den
hals, doch ook haar vingers zijn vree-
selijk geteisterd in hare pogingen het
vlijmscherp mes van zich te houden.
Uit een latere verklaring blijkt dat
Wiltje haar man, die een lezing had
bijgewoond over de Genestet, had aan
gevallen, nadat hp een en ander ver
tellende van het gehoorde, daarby een
vers van de Genestet had aangehaald.
Onder den uitroep «Wat maalt mij de
Genestet I" was W. opgesprongen en
had haar armen man met den eersten
stoot gedood.
Haar zelf had hij in woeste razernij
eenige steken toegebracht en toen bij de
haren door de kamer gesleurd daarna
was hij, haar dood wanende, naar boven
gegaan. Zachtjes was ze langs de gang
naar de voordeur gekropen en toen naar
haar buurman, den smid, gewankeld.
Het openen der voordeur hal de schoen
maker gehoord en ook hij was binnen
gekomen met den uitroep: „Waar is dat
bi. wijf?" Hierop had hij ze nog met
een pennemes in den rug gestoken, doch
was toen door den toesnellenden smid
de deur uitgesmeten. Dadelijk was hij
in huis gegaan, had de voordeur ge
grendeld en zelfmoord gepleegd. Eenige
sneden in den hals, twee diepe stooten
langs het hari en dwars door de long
toonen aan met welk een woede hij ook
zich zelf heeft aangegrepen.
Te Sarabeek bij Boxmeer, heeft
eergisteren na een woordenwisseling de
16jarige Claassen zyn vader met een
revolver in den buik geschoten. De
toestand van den vader is niet buiten
gevaar. De zoon is in hechtenis.
Te Ochten brandde gisterennacht
de woning van den bakker v. M. tot
den grond af. De bewoners konden zich
ternauwernood redden. Van den inboedel
bleef niets behouden.
Te Leiden is een mijnheer met
een hoogen hoed op en fijntjes gekleed,
wegens oplichting geairesteerd. Bij on-
onderzoek bleek hij een gedeserteerd
milicien te zijn.
De heer H. H. Westra te Kollum
beeft Vrijdag zijn honderdsten verjaardag
gevierd. Alleen zijn oogen zpn slecht,
overigens zijn zijn verstand en geheugen
nog goed.
In zake de spoorwegramp bij
Forest (België) zal het noodige licht op
gaan, daar deze zaak den 16 Februari
voor de rechtbank komt.
Een machinist en een hoofdcondnc-
teur zitten in hechtenis onder beschul
diging van uit gebrek aan voorzorg, den
dood van vier en twintig reizigers en
lichamelijke kneuzingen en wonden bij
honderd vier en zestig personen veroor
zaakt te hebben.
Generaal Mereier is in het depar
tement van de Beneden-Loire met groote
meerderheid van stemmen tot lid van
den Senaat verkozen.
Behalve eenige kreten niet alle ter
eere van den verkorene deed zich
geen incident voor.
In een ander departement verkreeg
de generaal slechts 101 stemmen, en
Drumont 70.
In het departement Boven-Pyreneeën
werd de minister van landbouw Dupuy
met een verpletterende meerderheid
verkozen, inweerwil dat de nationalisten
een verwoede campagne tegen zijn ver-
kieziDg hadden gemaakt.
Bij deze verkiezingen hebben de radi
calen in aantal gewonnen.
De oud-minister Cavaignac is ook ge
slagen in het departement La Sarthe.
Overigens is geen enkele nationalist
gekozen.
Kolonel Jouaust, die, zooals men
weet den krijgsraad te Rennes geduren
de 't Dreyfus-proces presideerde, is wegens
hoogen leeftyd op pensioen gesteld.
Te Berlijn heeft men dezen winter
op de gemaskerde bals veel Boeren-
kostumes opgemerkt. Er waren dansers
wier hoofden gelijkend waren gemaakt
op die van Oom Paul en Joubert.
Oom Paul en Joubert dansende, het
kan al niet dwazer.
Te Berlijn is een comité opgericht
om de dansprogramma's van Fransche
woorden te zuiveren.
Aldus zullen de Berlijners dezen winter
niet meer de „quadrille de la Cour",
maar de „Hofreigen" dansen. Het zal
den balletmeester bij het dirigeeren van
de quadrille niet geoorloofd zpn de
woorden te gebruiken „en avant, tour
de main, balancez."
Dit za'. nu luiden: „Vor, Runde,
Schwebeschritt.
„Uit Ulk.» Door een bom
springt een groot kanon uiteen.
Een officier der roodbaatjes zegt tegen
een kameraad „SapperlootWat eene
verschrikkelijke uitwerking hebben die
Boerengranaten."
Waarop de andere Engelsche officier
antwoordt„'t Zijn kunstwerken. Ze
zijn dan ook uit de fabriek van mijn
vader."
In eene kleine stad van Westpha-
len leeft een grijsaard die in zpn lang
durig dokterschap groote rijkdommen
heeft verzameld. Onlangs vond de dokter
dat hij te hoog was aangeslagen in de
waterleiding en vroeg vermindering. Tot
eenig antwoord ontving hij de mededee-
ling dat zijn aanslag verdubbeld was.
Woedend noodigt de grijsaard de leden
van den gemeenteraad ten zijnent en
laat hun zyn testament lezen, waarin
hij aan de stad vier honderd vyftig dui
zend mark bemaakte. Vervolgens zeide
hij eenvoudig „De eene dienst is de
andere waard" en het testament ver
scheurende, wierp hij er de stukken van
op het vuur.
Men heeft opgemerkt dat sedert
eenigen tijd mr. Chamberlain in zijn
knoopsgat geen orchidee meer draagt.
Zou dan eindelijk de ongelukkige
oorlog zoo bij hem gaan drukken dat
zijne orchideeën hunne waarde voor
hem verloren hebben
Generaal Bulier is zeer streng
voor kolonel Long. De kolonel moest
tot den aanval overgaan, gedekt door
de zesde brigade, terwijl hy wist, dat
die brigade bestemd was om op Golenso
aan te rukken. Ik had hem persoonlijk
uitgelegd, waar ik hem den aanval
wilde laten beginnen, en niet zonder de
marine-kanonnen, daar de positie niet
goed bestreken kon worden door zijn
veldartillerie. In plaats van dat te doen,
trok hij met zijn batterijen zoo snel op,
dat hij, zoowel zpn infanterie-escorte als
de marine-kanonnen, die door ossen ge
trokken werden, ver achter zich liet en
in het gevecht kwam onder fort Wylie,
een hoog, drievoudig versterkt kopje, op
een afstand van 1100 meter, en, naar
ik meen, binnen 300 meter van de
vijandelijke loopgraven.
Een bericht over den slag bij Co-
lenso
Ik reed gister over het slagveld en
schoon de ambulance van den vijand
den geheelen vorigen dag bezig was ge
weest, lagen er omtrent nog 1300 lyken
op een plek lag er een hoop van 300.
Deze getallen werden mij gegeven door
de manschappen, die door ons gezonden
waren om ze te tellen. De wagens van
den vijand zyn nog bezig, op den derden
dag na den slag, om de dooden weg te
nemen.
Het verlies van den vyand wordt
thans berekend op 2500 man. Ik geloof
zelfs, dat het meer is. Ons verlies aan
dooden en gewonden is 166. De regi
menten die vernield zpn, zijn de Seaforth
Hooglanders, de Argyl en Sutherland
Hooglanders, de Black Watch, de Grena
diers Garde en de Hooglandsche Lichte
Iofanterie.
Generaal White, zegt de „VolkJ
stem", heeft aan generaal Joubert u;-.l
treksels gezonden uit zijn militair dagbot;:|
met verzoek, dat de kommandan; I
generaal deze opzende naar het Britschsl
krijgsdepartement, daar de communicatij
van generaal White afgesneden is. Del
uittreksels loopen van 2 tot 17 November,
en melde», dat 860 soldaten gedurende!
dat tijdperk gedood en gewond werdenl
Het gevecht te Modderspruit kostte
belegerde macht een verlies van 800,1
dood en gewond, zoodat het BritschiJ
verlies tot 17 November tusschen 1.6001
en 1.700 was te Ladysmith alleen.
Majoor Erasmus en luitenant Ma-1
lan, van de Transvaalsche staatsartillerie,
zijn zwaar gestraft door den krijgsraad]
in verband met het verlies van kanon-1
nen nabij Ladysmith, terwijl kommandant I
Weilbach en veldkornet George Meyer
ontslag hebben gekregen.
In Rusland is eene samenzwering I
tegen den Czaar ontdekt. Dit geheim I
genootschap droeg den naam van „De
Zwarte Hand."
Drie dames van de hooge aristocratie I
en een ambtenaar zijn in hechtenis ge
nomen.
Het was te doen om den Czaar, die j
h.i. te modern is in zijne denkbeelden,
uit den weg te ruimen.
AFRIKA. Toen Bulier met zyne troe
pen den 18 en 19 Januari de Toegela
overgestoken was, klonk het in zyne
dagorde aan de troepen „geen terug
keer mogelijk." En de geest onder die
troepen was uitstekend zij brandden
van ongeduld om naar Ladysmith op
te trekken Tien dagen later. De Britsche
troepen hebben zware verliezen geleden,
zoo zwaar dat Buller ze nog niet heeft
durven seinen en nu moet Buller naar
Londen telegrafeeren, dat Warren's troe
pen, God zij dank, veilig en wel naar
den zuidelijken oever der Toegela zijn
gebracht, wat, alsof zoo iets de verplet
terende moreele nederlaag kan doen
verminderen, weer gelukkig in zulk eene
prachtige orde geschiedde dat de
Boeren er zelfs van onder den indruk
waren.
Dit is in 't kort de geschiedenis van
Buller's tocht ter ontzetting van Lady
smith, die met zulk eene hoopvolle ver
wachting werd aangevangen en zoo diep
rampzalig afiiep. De jingo's zijn natuur
lijk ten hoogste verbolgen dat met zoo'n
talrijke macht zulke ellendige resultaten
verkregen werden, maar blijven zich aan
de gedachte vastklampen dat eenige
duizendeD meer naar Afrika gezonden,
de krijgskans moeten doen keeren. De
Times geeft den raad maar dadelijk
50,000 man en des noodig, later nog
50.000 man te zenden naar Afrika. Hoe
de regeering aan deze honderdduizend
man moet komen, moet zij, zegt het
blad, maar zelf weten. Het moet, en
daarmee uit. Engeland heeft immers
geld, schepen en mannen genoeg. De
militaire medewerker van de Westmin
ster Gazette oordeelt echter niet zoo
luchtig over het steeds uitzenden van
versterkingen. Ja, zegt hij, wij kunnen
nog meer troepen, kanonnen en geld
naar Afrika zenden, maar het wordt tijd
te erkennen dat iedere overwinning der
Boeren het getal hunner vrienden ver
dubbelt en hen krachtiger maakt, terwijl
Engeland zich in de geheele wereld ge
haat maakt. Bovendien wijst hij op het
feit dat buitenlandsche regeeringen zich
ten koste van Engeland trachten te
verrijken, en dat moge de Britsche vloot
zeer sterk zijn, zij toch niet sterk ge
noeg is alle grenzen van het land te
bewaken. Laat ons, zegt de schrijver
ten slotte, spoedig een einde maken aan
den oorlog, dan kan alles nog ten goede
keeren, maar steken wij er ons nog
dieper in en duurt deze oorlog nog zes
maanden voort, dan kan niemand voor
zien voor welke gebeuilijkhedtn van
elders wy kunnen gesteld worden.
Uit deze sombere schets blijkt weder
duidelijk hoe onbekookt de oorlog be
gonnen is, zoo zonder eenige berekening
van wat de gevolgen konden zpn.Hoog-
moedswaanzin, eene kwaal waaraan de
jingo-Engelschen in hooge mate lyden,
verhindert alleen de waarheid te erken
nen dat Engeland niet alles kan.
Blind voor deze waarheid dat Engeland
een gevaariyk spel met dezen oorlog
begonnen is, hebben toe
reeds tameiyk algemeen h
voortreffelykheid der leg'
verloren. Zelfs Buller's
fel gecritiseerd, evenals daj
raals die ook al geen blij'
heerstalent bp de geschiei
Spioenkop gaven, en een bi
gestoken metden prachtige:
terugtocht over de Toegel
zulke vreeselijke verliezen
Maar bovendien is men
de censuur die de tele;
Buller verknoeide en noi
voorstelling van de zaken
Heden houdt hot Parle:
dan zal zeker de hooggaam
heid over het oorlogsbeleii
uiten. Vooral de Ieren
dat el' aan de klachteniyst n
Van het oorlogstooneel
maar langzamerhand krij|
vollediger berichten omtre:
bij Spioenkop. Ook van
nu een bericht gekomen
verslag van dit feit geeft,
den de Boeren reeds vroeg i|
(4 uur) dat Spioenkop door
genomen was. Dadelijk weri
„en bijeengebracht en rukti
den heuvel,die toen in eei
gewikkeld was. Bp het ai
den dag begonnen de ci
Heidelberg en Carolina,
waren, den heuvel te be]
eene offensieve beweging)
den achtergelaten te heb
eersten rotsenwand. De:
trachtten de Engelschen
deren door een hevig gewi
vuur en het werpen van ljj
Van eene andere zyde w|
Boeren twee andere
beklommen, en nu trachtti
infanterie hun dit wel ti
bajonetaanvallen, maar ze
het vuur der Boeren, dat
zeis wegmaaide, teruggedri
gevochten te hebben. Op
werd de witte vlag gehesi
150 Engelschen, die in
graven gevonden werden
Boeren hadden ook kostl
te betreuren. De Boeren z<
de verliezen der Engelsch
berekenen,omdat deze steei
mannen de verliezen aanv
De Daily Mail weet n
dat de Engelschen bij het
Spioenkop, slechts een
vonden die door bajonetste|
werd.
Dit verslag wordt door
correspondenten niet toge:
erkennen dat het gesch|
bewonderenswaardig werd
de granaten met verba:
barstten en het van drie
regende.
Het gevecht by Spioen
waar Majuba voor de Engi
geweest en men kan den
Woodgate wel geen ong'
hij zich haastig terugtri
als reden daarvoor op: gel
De Eag.rischen weten nu
de Bon ook zonder b
man en meer staat.
Wij vinden het zondi
dat de gemeenteraad v
bezig is met een adre:
ontwerpen, dat aan de gt
en White zal gezonden i
de stad ontzet is. Dit ber
25en, en misschien zal m
andere gevoelens gekomen
Men dicht aan Roberts
om tot het oorspronkelijke
keeren, nl. alle strijdkr:
eenigen en den Vrpstaat
van de zyde der Oranjeriv
Generaal French houdt
demonstraties, zooals het g
Bij de eerste op 25
Boeren hem domonstreei
antwoorden, bij de tweei
fontein, werd een Boere
officier met zpn paard
ook de Engelschen hadde
moesten terugtrekken.
Voor hot oogenblik zi
F rench weer te sterk en
den aanval niet voort.
