Polak.
TBODE,
Maandag*
10 October
NEUTRALITEIT.
De Dochter van den
Mennoniet.
k No. 118.
1898.
MUUR
36e Jaargang.
;rem>e prijzen.
Aanbevelend,
■{je ter Meer.
Juffrouw wordt ge.
nlijke
slbaren leeftijd.
Vlissingsche Courant.
me Bovenwo.
en Waterleiding,
anaalstraat 46.
a) nm 3 25b)
3 55
nm 1 55
2 15
3 25b)
5 3 45
8 10
8 40
naar Breakena hoog-
van Vliaaii.gen naar
gemaakt.
•9 56
8 36
8 58
9 10
9 25
9 52
10 7
10 31
10 40 10
'10 4
711 5
*1012
1113
zigers le en 2e kl.
10 42
2
6 25
10 28
125
63
11 40
3 10
7 25
12 22
3 50
8 10
12 38
413
8 27
12 55
4 30
8 43
ÏLISSINGSCBE COURANT.
te artikelen
brieken.
heeft de eer aan
iek van Vlissingen
dat de verschillende
ereenigingsgebouw
Vergaderingen
Prijs per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonnummer IO
Abonncinents-Advertentiün op zeer voordeelige voorwaarden
OOL' r o/üytJ/frj
Tooneelvoorstellingen,
iz.
lette bediening wordt
A M DIE N S T
N an KIDDELBUBU v.v
Remise: vm 4 50 5 55
en) Van Zeilmarktvm
11 45 nm 12 30 1 15
5 10 5 55 6 55 7 45
naar Zeilmarkt Vlissin-
(alleen op werkdagen)
nm 12 35 1 20 2 05
5 15 6 7 7 50
HAVENDIENST.
vm. 5 50 6 30 6 50
9 40 10— 1020 10 40
nm 1 10 1 30 2 220
10 4 4 20 5 10 5 30
8 20.
ïiavm 6 6 40 7 20
9 20 9 50 10 10 10 30
nm 12 10 1 20 1 40
0 3.30 3 50 4 10 4 30
7 30 8— 8 30.
1899.
Neutraliteit is wezenlijk een heel
mooi iets.
Maar, dat iets kan toch wel eens
jstig wezen ook.
Men moet journalist wezen kran-
I tenschrljver zeggen de lui gewoonlijk
I - om dien last goed te leeren kennen,
m te weten hoe de neutraliteit, anders
gezegd onzijdigheid, in de praktijk zooal
wordt opgevat.
Bij voorbeeld De gedenkdag van
een groot historisch teit breekt voor
ere plaats aan. De redactie van het
I plaatselijk blad vindt dat een uitmun-
de gelegenheid om het feit in wezen
gevolgen voor zijn lezers
te schetsen maar hij heeft buiten
waard, in dit geval den uitgever,
I gerekend. Bij ongeluk is, wat de be
iiordeeling van dat feit betreft, de plaats
is twee kampen verdeeld, en de uitgever
is doodsbenauwd, dat bet vijandige
kamp hem zijn artikel ten kwade zal
luiden. Zwijgen is 't consigne, 't Helpt
niets of de redacteur al beweert, dat
het artikel niets anders doet dan ver
halen wat er gebeurd is en wat er uit
voortvloeide, dat het dus zoo neutraal is
als een pasgeboren schaap, dat niemand
er zich aan stooten of ergeren kan. Men
ten toch maar niet weten, hè En, de
dag die de heldengestalten uit het
verleden aan het levende geslacht toont
en ten voorbeeld stelt, wordt
doodgezwegen
Er zijn voorbeelden bekend van uit
gevers, die een artikel over opvoeding
en onderwijs niet wilden plaatsen, omdat
in dat artikel meer gevoel voor het lijden
van dieren doorstraalde dan bij vele
menschen (abonné's natuurlijk) wordt
aangetroffen, enz. Een ander kreeg een
klacht van een vader, dat in de courant
bij de opgaven van den burgerlijken
stand, afdeeling geboorten, te lezen stond
«buiten echt geboren-" Ziet u, de kin
deren kregen de krant ook wel eens ir.
handen en dan zat vader met lastige
vragen in het haar. En de uitgever?
Hij liet de geïncrimineerde opgaaf van
den ambtenaar getrouw weg, en, toen
het wetsontwerp op het vaderschap en
de afstamming der kinderen werd inge-
diend, mocht er in het blad niet over
gesproken worden. Van die bezoeken
van vaders bleef men liever verschoond.
Wel beschouwd is die heele neutrali
teit die van de dienstbode, die zich bij
Mevrouw kwam presenteeren, en op
de vraag, van welke religie ze was,
Naar K. Behkow.
3.)
Er was moeielijk iets tegenstrijdigers
'e vinden, dan die broer en zusier.
''enigna een beeld van versteend
Plichtsgevoel, zonder warm leven en
echte goedheid des harten Tobias
een eerwaardige grijsaard, vol diep
gtevoel en mildheid, een Johanneskop
"jet zilverwit haar. Sulamith voelde
z;ch van af den eersten dag tot haar
ten antwoord gafnoch roomsch noch
protestant te wezen, maar nut-
teraal
Met andere woorden, ze was niets,
ofschoon ze later toch bekende het
geloof te hebben, dat het vleesch beter
is dan de beenen.
En waarlijk, bij de meeste lieden is
de hooggeroemde onzijdigheid niets anders
dan dat geloof.
Schipperen, allemansvrindje spelen
alle partijen ter wille te zijn, door
weg te blijven of te zwijgen, met een
stille gedachte aan den wel dierbaren
zak, dat heet neutraliteit
De spotvogel sloeg de plank zoover
niet mis, toen hij het nuZtrallteit
noemde.
Onzijdigheid wordt in den regel niet
als eene deugd aangemerkt,en wij meenen
reeds te hebben aangetoond, dat zij het
ook veelal niet is.
Het kan somtijds gewenscht wezen,
zich van het uitspreken van een oordeel,
het zich aansluiten bij zekere groep of
partij te onthouden. Het kan ook zeer
licht voorkomen dat eene zaak ons niet
belangrijk genoeg voorkomt om, ter
wille van deze, ons gevoelen tegenover
dat van een ander te stellen. Evengoed
is het verklaarbaar dat men soms,
vermoeid van den strijd, naar rust haakt,
naar toegeven en naar onthouding, al
zou men voor zich zeiven den loop der
dingen uenigszins anders wenschen. Op
die wijze toegepast is de neutraliteit
noch een deugd, noch een ondeugd.
Zij kan echter wel degelijk een deugd
en dus door plicht geboden zijn.
Zie eens, op velerlei gebied is, en
moet er steeds zijn, wrijving van ge
dachten door verschil van belangen, van
meeningen inzicht. Zal het wel zijn,
dan moet het goede en het ware juist
uit die wrijving voortkomen. Dan mogen
en moeten wij er ook aan deelnemen,
moeten wij partij kiezen, althans een
eigen welgevestigde meening hebben
en den moed onzer overtuiging, al
moge somtijds het eigen ik daardoor
wat achterstaan.
Maai', wij mogen daarbij niet vergeten,
dat niemand de waarheid in pacht heeft.
Wij zijn allen zoekenden, allen strijders.
Wij zijn niet beter dan onze tegenpartij
omdat w(j van haar verschillen. Die
geen geestverwanten zijn, mogen daarom
nog geen tegenstanders of vijanden
worden genoemdaltijd zal er iets zijn
waarin zij overeenstemmen, iets waarin
zij te zamen kunnen streven naar een
gemeenschappelijk doel. Altijd is er een
zeker gebied, waarop zij elkaar kunnen
ontmoeten. Dat noemen wij, het neu
trale grondgebied.
Op dat grondgebied veel en gaarne
oom aangetrokken en merkte weldra
op, dat zij zijn lieveling was. Tobias
hield spoedig meer van zijne beminne
lijke nicht, dan van iemand anders
ter wereld, misschien wel, wijl haar
jeugdig schoon gelaat hem aan eene
andere herinnerde, die sinds laDge niet
meer was, aan een teeder kindergezicht
met zacht, blond haar, dat sinds vele,
vele jaren op het dorpskerkhof rustte.
«Laat het kind gaan", herhaalde hij,
toen Benigna nog altijd geen lust
scheen te hebben, om het gevraagde
verlof te verleenen, «zij mag niet
verkniezen onder ons oude lieden. Zij
vindt toch bij ons niet de vreugde en
afwisseling, die aan haar leeftijd toe
komen."
„Nu, mijnentwege", antwoordde Be
nigna onwillig, haar werk opnemend,
„als gij het beter meent te weten, is
bet mij wel. Ik zou echter wel eens
willen weten of broer Josna mij zijn
kind heeft gegeven, om er een christe
lijke, getrouw haar plicht doende
te verkeeren, er elkaar veel te ontmoeten
en te trachten er elkaar te eeien, te
achten en lief te hebben en samen te
arbeiden aan wat niet verdeelt, maar
vereenigt, dat isde deugd der neutra
liteit.
Vooral in de zedelijke wereld is nieta
zoo vreeselijk als koude,onversch lligheid,
gebrek aan belangstelling. Vooral daar
is het zoo diep treurig, dat zoo velen
„er zich liever buiten houden," dat ze
liefst toezien, zich niets van al die dingen
aan trekken, dat ze o zoo bezorgd
zjjn voor hun wel dierbare rust en maar
liefst zouden verkeeren in een omgeving,
waarin al dat gewrijf en geschrijf niet
voorkwam en alles maar blauw blauw
gelaten werd.
We zijn begonnen met een trekje uit
de wereld der dagbladpers, in onzen tijd
van zoo groote beteekenis. Ook daar
kan de neutraliteit een deugd we
zen. Een dagblad kan neutraal zijn,
dat wil zeggen, zich geen partij stellen
in de groote staatkundige en kerkelijke
vraagstukken, omdat het aan partijbladen
niet ontbreekt en omdat er een onzijdig
gebisd is, waarop men zeer nuttig kan
zijn. De ondervinding leert dat deze
neutraliteit zeer gewaardeerd wordt.
Juist in de neutrale pers vinden wij
zoo menig ernstig gemoedelijk woord,
vinden wij zooveel wat opbouwt en
vereenigt, wordt zoozeel stof verwerkt
op zedelijk gebied, die gretig wordt ge
nuttigd door hen, die in woeling en strijd
op hun post zijn, maar ook nog iets
anders verlangen dan wrijving en strijd
alleen.
We weten het wel, ook hier zijn
ongunstige uitzondelingen. Er is een
pers die alles doodzwijgt aan den eenen,
alles prijst en looft aan den anderen
kant, naarmate van den thermometer
van het stoffelijk voor- en nadeel.
Ongunstige uitzonderingen, waar vinden
we ze niet Gelukkig nog wanneer
ze den regel bevestigen.
Misschien zullen de uitzonderingen
minder zijn wanneer we al onze achting
bewaren voor den onzijdigen man en
aan alle neutrale weerhanen den rug
toedraaien.
Binnenland.
Matiging in de uitgaven.
Dat onze fiuanciëe'e toekomst vol
strekt niet rooskleurig is door de
rustelooze uitzetting van uitgaven en
voor een groot deel ook door het
buitensporig opkomen voor locale be
langen van sommige Kamerleden, die
's lands belang achter stellen om zich
bij hunne kiezers een wit voetje te
verschaffen, is helaas een feit dat
vrouw van te maken, dan wel een
ijdel, lui wezen, dat uren lang in het
bosch omdoolt."
Kennelijk boos verliet zij de kamer
hoe zjj anders ook den baas in huis
mocht spelen, zij wist, dat zij niet
tegen haar broeder op kon en dat hij
nooit op zijne woorden terugkwam.
Sulamith was dadelijk, nadat zij
weg was, op haar oom toegevlogen
en had haar beide armen om zijn hals
geslageD. «Oom, ik houd toch zooveel
van u
De oude man legde zijne hand zacht
op hel hoofd van het meisje.
„Gij moet ook leeren van tante
Benigna te houden, mijn kind», zei
hij. «Zij is goed van harte en braaf,
maar zij heeft een lang, moeielijk leven
achter zich en heeft nooit met kinderen
kunnen omgaan."
„Maar, oom, gij kunt het wel en
hadt toch ook geen kinderen."
„Toch wel, kleineik had een kind,
een lief, heel lief meisje. God nam
moeilijk kan tegengesproken worden.
't Is voor een minister van financiën
om wanhopend te worden, want telkens
nieuwe belastingen uit te schrijven
om te korten te dekken en bronnen
te vinden om nieuwe uitgaven te
dekken, gaat niet. Mr. Pierson zelf
toch moest erkennen dat voor het
oogenblik de grens van het draag
vermogen der natie bereikt is. Er zal
dus wat anders moeten bedacht worden
om aan dien zorgelijken toestand een
einde te maken en dat zal wel zijn
dat de Tweede Kamer die de koorden
der beurs in handen beeft, streDg
toezie of de voorgestelde uitgaven te
rechtvaardigen zijn en, zooals de
„Nederlander" zegt,de ministers dwingt
de tering naar de tiering te zetten,
d. i. geeue uitgaven te doen die oneven-
redig zijn met de financiëele draag
kracht van ons volk. Doet de Kamer
dat niet dan komt zij haar plicht
niet na.
.lntusscheu", zegt genoemd blad,
«vreezen wij, dat geen enkele post zal
worden geweigerd.
„Evenals de ministers door allerlei
uitgaven voor te stelleD, zich gaarne
vrienden maken, hebben ook vele
Kamerleden er belaDg bij, „hunne
kiezers" ter wille te zijn. Voor elke
uitgaaf is natuurlijk altijd veel te
zeggen. Het nuttige en aangename
is meestal niet weg te redeneeren.
En die ééue uitgaaf doet het 'm Diet.
Waar zóóveel wordt uitgegeven
moet men zuinig zijn neen, kan dit
beetje er nog wel bij
„Maar het geheel der uitgaven wordt
uit het oog verloren, en als dan ten
slotte de minister komt met een ver-
hoogiug van belastingen om daaruit
al die zoogenaamde kleine uitgaven
te betalen, dan is Leiden in nood.
Doch de schuld van den minister is
het niet, want die staat voor een
deficit. En zij die de belasting noodig
gemaakt hebbeu door maar alles goed
te keuren, zijn vaak niet meer te
vinden. Voor een goed deel zijn zij
reeds van het staatstooneel verdwenen.
„Zullen de Kamerleden dit jaar den
moed hebben, om de belangen van
allen te stellen boven die van tal van
bijzondere personen en corporaties
„Wij hopen het van harte, al ge-
looven wij het niet."
Verbetering Noordzeekanaal.
De minister van waterstaat heeft
zijne medewerking toegezegd om eenige
werken van Rijkswege te doen uit
voeren tot verbetering van het Noord-
zeekanaal. Deze werken zijn de
vervanging van de draaibrug in den
Rijterweg te Velsen door een stoom-
pontveer de vervanging van de beide
spoorwegbruggen over het kanaal door
nieuwe draaibruggen, eene doorgaande
verruiming van het kanaalprofiel tot
eene bodembreedte van 50 meter, ter
diepte van 10,30 M. A. P.
Voor die verbeteriugen zijn noodig
7 k 8 millioen gulden, terwijl gerekend
wordt dat het geheele werk binnen
8 èt 10 jaren zal voltooid ziju.
ze van mij, tegelijk met hare moeder,
maar ik loof Zijne genade, dat Hij mij,
al was het slechts kort, door mijne
goede vrouw en mijn kind zoo gelukkig
heeft gemaakt. Als ik u aanzie,
lieveling, denk ik dikwijls, dat mijne
dochter op u moest geleken hebben,
ais zij zoo oud was geworden als gij,
daarom hield ik van het eerste oogen
blik af zooveel van u. Maar ga nu,
kleine, vroolijke woudvogel, ik zal uw
vader zeggen, als hij terugkomt, dat
ik zelf u heb uitgezonden."
Sulamith ijlde met vlugge schreden
henen eenmaal slechts op den weg
naar het bosch vertraagde zij haren
loop en een verwijtende gedachte
vloog terug tot den weiwillenden oom.
Zou hij haar wel het gewenschte
verlof gegeven hebben, zoo hij gewe
ten had, wat haar zoo machtig naar
het bosch trok?
Sinds hun eerste samentreffen had
zij den jongen baron dagelijks gezien
was het toeval, was het opzet, dat
De gemeente Amsterdam zal hiertoe
tien procent der uitgaven voor deze
werken benoodigd, bijdragen.
Bond tegen den vogelmoord.
Als een verblijdend verschijnsel dat
ook in ons land zich meer en meer
stemmen verheffen tegen de barbaar-
sche mode om de hoeden der dames
met vogellijkeD te versieren mag
genoemd worden de oprichting van
een «Bond tot bestrijding van den
Vogelmoord" te 's Hage, waarvan het
bestuur is samengesteld uit eenige
aanzienlijke dames uit de Hofstad.
De contributie is gesteld op minstens
0,50, dus geen bezwaar om tot een
goed doel mede te werken.
Waar het kwaad in de hoogere
standen bestrijding vindt, is het te
te hopen dat die strijd zich niet tot
die standen alleen zal bepalen, maar
ook in andere standen de overtuiging
meer en meer zal veldwinnen en een
gebruik na te laten dat aan duizenden
vogelen het leven kost en reeds som
mige van de fraaiste soorten tot den
ondergang gebracht heeft. Bovendien
als de dames hare hoeden weDschen
te versieren, zijn er honderd audere
diDgen die daarvoor dienen kunnen.
Neerland's Vlag.
Vele ontslagen militairen van de
beide takken der Nederlandsche krijgs
macht vinden werk aan militaire in
richtingen, Rijkswerven, enz., maar
lang niet alien kunnen daar plaats
bekomen. Om de overblijvenden te
"óeipen is te Amsterdam eene Vereeni-
ging opgericht onder den naam „Neer-
lands vlag," in de verwachting aan
vragen van werkgevers te oDtvangen,
wanueer zij eenige vacature te ver
vullen hebben. In de artikelen 2 en
3 van het reglement der Vereeniging
wordt de wijze waarop zij hoopt
werkzaam te zijn, aldus omschreven
Art. 2. Geldelijke ondersteuning te
verleenen ligt niet op den weg der
Vereeniging.
Art. 8. De oud-militairen, die op de
hulp der Vereeniging een beroep doen,
worden ingeschreven in een boek met
aanteekening van alle gegevens en
bijzonderheden, welke te hunnen aan
zien te verkrijgen zijn van de depar
tementen van Oorlog en van Marine
of uit andere bronnen omtrent hunnen
leeftijd, diensttijd, laatst bekleeden
graad, hunne speciale geschiktheid
voor deze of gene betrekking, de
reden van hun ontslag uit den dienst,
het resultaat eener geneeskundige
keuring deze gegevens worden nader
aangevuld met de narichteD, inge
komen of ingewonnen nopens liet
gedrag en de plichtsbetrachting, door
hen betoond in betrekkingen hun door
toedoen der Vereeniging bezorgd, enz.
Vast staat dat hij, die, door tus-
schenkomst der Vereeniging aan een
betrekking geholpen zijnde, deze ver
liest tengevolge vau misbruik van
sterke drank of wangedrag van
welken aard ook, nooit meer op hulp
der Vereeniging te rekenen heeft.
hunne wegen hen steeds weer te
zamen'brachten George deed nauwe
lijks moeite, zich er over te misleiden,
dat hij thans alleen in het bosch ging,
om er Sulamith aan te treffen, dat
de met haar verprate uurtjes tot de
aangenaamste van zijne vacantie
behoorden.
Het leven op het slot was voor hem
nog eentoniger dan anders. Zijn vader,
sinds vele jaren reeds weduwnaar,hield
weinig verkeer met zijne buren en al
was het ook dat hij om zijns zoons
wille in George's verloftijd vele bezoe
ken met hem aflegde, dit jaar
scheen hij, door andere dingen,andere
zorgen vervuld, er minder aan te
denkeD, om bij te dragen tot het
genoegenvan den jongen officier.George
vond zijn vader over het algemeen
veel ernstiger en afgetrokkener dan
vroeger hoe goedig hij ook hem,zijn
eenigen en geliefden zoon, steeds be
jegende, het was alsof een donkere
wolk, die het gelaat zijns vaders
