lazen:
vlissmesche covrakt.
ie ïbül
Maandag-
12 September
De Koningin le Amsterdam.
36e Jaargang.
1898.
I> A l\ T S,
IONS ULTE EREN.
pe üienstverrichtiDE.
L-Verhuizingen
>opjongen
Binnenla n d.
ILLUMINEERGLAZEy
jvraagd, Dadelijk
Ipgeven, want er wordt
In,
It. WBur. v. d. blad.
No. 106.
Middelburg,
aankondiging
3ouwen Ewoutstraat.
jAZEfiWASSCHERIJ,
pa. Conditiën voordeelig
pr alle schaden.
W. P. KOKELAAR.
R A A G D.
ItTJEWIJD, Glacisstraat.
RIN)
:{ÖGELEPi(
ieesch.
leverworst.
Vleeseh-
tiat iederen dag
I net vertrouwen
nge Walstraat
fc
TEESCE JSÏ.ÖE
1898.
|D
I 55a)b) nm 3 25 en 6 20
125ajb) 3 55 65
1 20 nm l 55b) en 4 50
40 2 15 b) 5 10
55b) 3 25 6 20c)g
115b) 3 45 6 40 g
vm
8 10
8 40
>,20 naar Breskena hoog
inuten.
en naar Bora g le en Ter-
elagd.
14)5 4
30 8 46
8 4 27
2 40
3 46
5 10
54
37
7 40
7 50
8
89
3 22
3 29
39
8 44
3 56
1
9 12
9 25
9 34
V 43
7 44,
6 5 I
6 46
6 24
67 I
7 15
7 52
84
7 30
8 5
7 39
7 31
*8 61
9 10| *9 56
V -
9 25
962
10 7 I
10 31,—
10 4) 10 57
'10 12
naar Engeland over Vlis-
reiziger8 voor België en
6 58 lü 38j2 14 08
6 38 10 28
7 50 11 40
8 32,12 22
8 48 1238
9 6 112 65
1 26 4
3 10 5 40
3 50 6 25
4 1316 40
4 30Jö 57
!625
71'
S2S
80'
64,
Prijs per drie maanden ƒ1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den U i t g o v e r
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTEËNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
VerscHJnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonnummer ÏO
Abonnements-Advertentlën op zeer voordeellge voorwaarden
Lm Count behoort een
Een staatsrechtelijke vraag
Onder dit opschrift antwoordt de
K'. R. Ct." het volgende op de be-
waring van de „Tijd" dat er na de
I,,guarding der regeering door Koniu-
Wilhelmina voor het kabinet alle
Jileo bestaat om al de wetsontwerpen
„jder de „tusschenregeering" van
Koningin Emma, bij de Tweede Kamer
ingediend en niet afgedaan, in te
trekken.
,Zulk een maatregel, die een be-
langrijke vertraging in de werkzaam-,
beden der wetgevende macht zou
teweeg breugen, maakt naar ons
inzien niet eens het onderwerp eener
,staatsrechtelijke vraag" uit.
De voorstelling, als zou men thans
,jn bet einde eener „tusschenregee-
ring" slaan, als zou da staatsmachine
een oogenblik stokken om vervolgens
Joor de Koningin weer in bewegiug
ie worden gezet, is ten eenenmale
onjuist.
Koningin Wilhelmina is Kouingin
der Nederlanden sedert 23 November
1890. Sedert dien dag is er in Haar
wam geregeerd. Alle ontwerpen van
wet, sedert dien dag bij de Tweede
Kamer ingediend, zijn door de Regen
tes bij koninklijke boodschap in Haar
naain aangeboden ook dus de thans
«anbangige. Door deze in le trekken
(want het is de Koning, o Tijd, die
door hem gedane voorstellen volgens
art. 115 der Grondwet vermag in te
trekken, en niet het kabinet)— door
deze in te trekken zou Koningin
Wilhelmina een handeling desavou-
eereD, of wil men liever, ongedaan
maken, die in Haar naam is geschied.
Eu dit staat Haar volkomen vrij, als
ineu maar inziet, dat het nooit op
den weg vau een ministerie kan lig
gen een dergelijke intrekking uit te
lokken of aan te raden. Dit ware in
strijd met den eerbied voor het gezag,
dat in naam der Koningin, onder ver
antwoordelijkheid der ministers zeiven,
de ontwerpen aan de Volksvertegen
woordiging aanbood.
Van een staatsrechtelijke vraag is
liter geen sprake. De Tijd bepleit dan
ook haar wensch louter met gemoeds-
argum'enten.
De Koningin, schrijft het blad, kan
over de ingediende ontwerpen van
wet anders anders denken dan de
Regentes deed. Welnu, dan zal Zij ze
uitrekkenZij heeft daartoe het on
betwistbaar recht.
liet recht van veto, heet liet voorts,
wordt eenigszins beperkt, doordat
«waar het kabinet de wetsvoorstellen
louter handhaaft, ze niet aan het
eigen oordeel der Koningin onder
werpt," deze zich onwillekeurig ge
bonden kan achten door de daad
hsrer Moeder, floe nu is het aan
bet kabinet om ingediende wetsont
werpen aan het eigen oordeel der
F KUIL L E T O
16.)
Dan kwam de dag, die haar voor
eeuwig met Cesare vereenigde. Fer
nando della Pesca was eenige weken
vroeger afgereisd, maar zijn vader en
de trotsche Julia waren bij het feest
tegenwoordig en de dochter der Pesca's
schitterde op dien dag in demonische
schoonheid.
Eleonora wist niet, dat Cesare, voor
h'j haar had gezien, Julia het hof ge-
Waakt en om haar wil verlaten had.
p'j vermoedde niet, welk een hel er
'1 de borst der verstootene brandde.
Koningin te onderwerpen Zijn niet
die wetsontwerpen aan Haar oordeel
onderworpen van het oogenblik der
machtsaanvaarding af tot het oogen
blik vóórdat de Eerste Kamer erover
stemt, d. w. z. gedurende al den tijd,
dat de Koningin tot intrekking be
voegd isP
Eindelijk herinnert het blad eraan,
dat het tegenwoordige kabinet bij zijn
optreden alle aanhangige wetsvoor
stellen van het vorige introk. Deed
het thans niet desgelijks, dan zou
meent De Tijd bet kabinet daar
mede te kennen geven, dat het de
machtsaanvaarding van Koningin Wil
helmina een minder gewichtige poli
tieke gebeurtenis acht dan een
kabinetsverwisseüng. En dat kan bet
blad van dit miui.-terie niet denken.
flet ministerie zal er zich inderdaad
wel voor wachten twee zooongelijksoor-
tige grootheden met elkander te ver
gelijken. Volkomen ten onrechte legt
De Tijd tusschen de beide gevallen
verband. Waarom werden terecht
of niet bij het optreden van het
kabinet de wetsontwerpen van het
vorige ingetrokken Om de ministers
in staat te stellen te onderzoeken, of
zjj de aldus ingediende ontwerpen
met hun verantwoordelijkheid konden
dekken. Daarom alleen en geenzins
wegens de meeidere of mindere be
langrijkheid van hun optreden in de
plaats van hun voorgaDgers.Thans ech
ter zijn de ontwerpen op de verantwoor
delijkheid der ministers zelf ingediend
eD blijft de Koningin vrij ze te onder
zoekeu en in -te trekken.
In dpu aanvang van haar artikel
verheugt zich De Tijd, dat de minis
ters van wie het blad een zoo
juiste opvatting van wat in deze
jegens het koningschap paste niet had
verwacht waarom niet voor de
inhuldiging bun portefeuilles ter be
schikking van Hare Majesteit hebben
gesteld. Maar ook hier beschouwt het
blad als eeu constitutioueelen eisch
wat zelfs geen quaestie van staats
recht is.
Met de aanbieding van bun porte
feuilles begingen de ministers een daad
van zeer te waardeeren courtoisie.
Maar hoe kan ooit als eisch gelden,
dat zij, die in naam der Koningin
werden benoemd, bij de machtsaan
vaarding der Koningin een daad zou
den doen, welke de veronderstelling
zou insluiten van de mogelijkheid,
dat zij wel in naam, maar niet over
eenkomstig den wensch van de Konin
gin in hun hoog ambt gesteld werden?
Zeker, de Koningin benoemt en
ontslaat de hoofden van ministerieele
departementen naar welgevallen. Doch
hieruit volgt alleen, dat de Koningin
gerechtigd is de ministers, die niet
overeenkomstig Haar wensch zijn
benoemd, dadelijk na (laar machts
aanvaarding te ontslaan. Nooit, dat
de positie der ministers wankelend
zoti worden door het zelfstandig op
treden van Haar, in wier naam zij
werden aangesteld.
Volkomen overeenkomstig het ge
voelen, door P. F. fl. in het laatste
Geheel vervuld van haar geluk reisde
zij met haar echtgenoot naar het
schoone Genua, naar Florence, over
de geweldige Alpen en eindelijk naar
het verre Duitschland, waar hoogver
eerde vrienden van den dankbaren
Cesare woonden. En dan schaduwen
van den nacht daalden op haar ziel
en uit dien nacht steeg het bebloede
lichaam van den geliefde.
Koortsgloed doorvlamde haargeheele
wezen en als een roofvogel had zij
het trillende hart willen rukken uit
de borst van FemaDdo della Pesca,
den ellendeling, dien zij voor den
moordenaar van haar gade hield. Om
haar wilden hartstocht tot rust te
brengen, ging zij dan naar het graf
van den geliefde en bad daar lang.
Zoo dwaalden haar gedachten heeu
en weer, verloren geluk te voorschijn
tooverend en Dameloos leed.
Haar omgeving bestond nauwelijks
voor haar. Met liefdevolle opmerkzaam
heid werd ze verpleegd en haar vader
Gidsnummer uitgesproken, meenen wij
echter, dat de bescheidenheid mee
brengt, «dat de hoogstgeplaatste, naar
welgevallen benoemde staatsdienaars,
zoodra des Konings gezag niet meer
wordt waargenomen, in den regel
naar bevestiging verlangen hunner
schoone roeping.» De bescheidenheid,
niet het staatsrecht. En wij juichen
de bescheidenheid der ministers toe,
al wordt zij niet door het staatsrecht
geboden.
Zoo ooit, dan mag mi met De Tijd
gezegd worden: «Aan de volle rech
ten der Kroon mag niet worden ge
torud." Maar daarbij mag wel worden
bedacht, dat door het opwerpen van
quasi-staatsreehtelijke quaesties de
Kroon rakende, ook al geschiedt het
zonder partijoogmerken", de belangen
der Kroon niet gediend worden.
De corresponded te Batavia van
het Hbld. seinde gisterochtend het
volgende:
„De colonne van kolonel van
lleutsz heeft eeu groot succes behaald
door het gevangen nemen van Toekoe
Bintara Gloempang Pajong, de vrouw
van Toekoe Bintara Pekan en Potjoet
di Ram bong, allen zeer voorname
Atjehers.
„Voorts hebben de hoofden van
Troesep, Aron, Moesa en Langieu
zich overgegeven."
De eerstvolgende oproeping van jon
gelingen tot dienstneming bij het
instr.-bat. te Kampen is bepaald op
28 Sept. a. s.
Bij kon. besluit is benoemd bij bet
wapen der infanterie, bij bet 1ste
regiment, tot kapitein, de eerste luite
nant N. Pucroix, van het 7e regiment.
Woensdagmorgen legden de Konin
ginnen een bezoek af aan de Oranje
tentoonstelling in het Rijksmuseum te
Amsterdam, waar slechts enkele
genoodigden met hnnne dames waren
toegelaten. Voor het gebouw was het
keurvendel Prins Maurits opgesteld. Van
deze tentoonstelling begaven zij zich
naar eene andere, die van nationale
kleederdrachten en van Rembrandt's
schilderijen.
Aan de Koningin werd voorgesteld
vrouw Kaars, die de meeste Marker-
kleedingstukken genaaid heeft, en de
burgemeester van Marken, de heer
Niland. H.M betuigde haar spijt dat zij
hier slechts kort kon vertoeven. Bij het
betreden van het gebouw werden door
drie jonge dames, voor deze gelegenheid
gekleed als meisjes van Goes, Walcheren
en Marken, bloemen aangeboden.
Om half drie werd een bezoek aan
het concertgebouw gebracht, waar de
inhuldigingscantate van Zweers voor
soli, gemengd koor en orkest, op tekst
bracht elk uur, dat hij vrij had, bij
haar door. Met diepe smart zag hij
zijn jong kind wegkwijnen, maar ge
neesmiddelen bestonden er voor deze
kwaal niet. Alle pogingen om haar
te onderhouden, haar gedachten af te
leiden, haar te verstrooien, mislukten.
Zoo ging dag aan dag op Ornano
voorbij en evenals in het hart der
meesteres, heerschte ook in dat harer
bedienden diepe droefheid.
Daar verbreidde zich als een loopend
vuurtje door den ganschen omtrek tot
diep in de bergen het bericht, dat
Fernando della Pesca was terugge
keerd.
Groot was de opgewondenheid der
landlieden, want trots alle verzekerin
gen van Beppo en de Piëtri's, was de
verdenking niet weggenomen, dat
Fernando della Pesca bij den moord
betrokken was.
Tot grenzelooze verbazing van allen,
wag Fernando della Pesca trotsch en
rustig, Btapvoets door Nuova Corte
van Nicolaas Beets, werd ten gehoore
gebracht onder leiding van Mengelberg
en De Lange. Componisten en dirigenten
werden na afloop in de koninklijke loge
geroepen en door H.M. hartelijk bedankt.
Des avonds galadiner van 180 couverts
ten hove.
Door de Koningin werd aan dien
maaltijd de volgende feestdronk inge
steld
„Mjjn hart dringt mij op dit oogenblik
uiting te geven aan de wenschen, die
mfj bezielen voor het heil en het
welzijn van mijn dierbaar land en volk;
„ik noodig u allen uit met mij een
dronk te wijden aan het vaderland.
„Leve het Vaderland."
Deze dronk werd beantwoord door
den voorzitter der Eerste Kamer, mr.
A. van Naamen van Eemnes, en vond
luide instemming bij de aanwezigen
Men weet dat er voor het volk
slechts vijftig staanplaatsen beschikbaar
waren gesteld bij de inhuldigingsplech
tigheid in de Nieuwe Kerk te Amster
dam. De „Avondpost" zegt dat zoo
angstvallig deze genadige concessie
aan het gebiedend voorschrift dei-
Grondwet was verborgen gehouden dat
de personen zonder toegangskaart, die
zich voor het poortje in de Eggerts-
straat hadden geposteerd om te worden
binnengelaten, van daar door de politie
werden verdreven. De koster wist er
niets van, de portier van liet poortjo
zelf wist er niet van de politie wist
er niet van
Het urenlange geduldige wachten van
de lieden werd ten slotte toch beloond
een half uur nadat het poortje aan de
genoodigden toegang had verleend, open
de het zich voor „het publiek der open
bare zitting."
Het „Handelsblad" heeft zich de
moeite gegeven de namen van 47 der
50 gelukkigen, die van de plechtigheid
getuigen konden zijn mede te deelen.
Heden avond te 7 uur zou de licht-
stoet te Amsterdam zich in beweging
stellen. Hij is ruim 300 meter lang en
zal uit plus minus 1000 personen be
staan.
Intocht van H. M. de Koningin
te 's Gravenhage.
Gisteren morgen te half elf vertrokken
de Koninginnen met het Hollandsche
spoor naar Den Haag. Reeds vroeg in
den morgen was eene talrijke menigte
bijeen om de Vorstinnen bij haar vertrek
een hartelijk en daverend vaarwel toe
te roepen. Kort voor haar vertrek be
tuigde H. M. den hoofdcommissaris, den
heer Franken, dank voor de flinke maat
regelen, gedurende haar bezoek aan de
hoofdstad genomen.
Te 's Hage wachtte reeds vroegtijdig
de menigte op de komst der Koninginnen
Het is 'b{jna ongelooflijk, maar reeds bi)
het krieken van den dag hadden reeds
velen een staanplaatsop straatingenomen.
Omstreeks 10 uur bracht de trein
met de leden der Koninklijke familie, do
in gala gekleede, schitterend van gouden
en zilveren borduurdsels, leden van het
civiele en militaire Huis der Koningin
gereden. De menschen waren samen-
geloopen. Met duistere blikkeD, maar
niet zonder zijn koelbloedige rust te
bewonderen, hadden de aanhangers
der d'Ornano's hem gadegeslagen, met
luiden jubel echter de aanhangers
zijner familie hem ontvangen.
Luid riepen zij hem toe: „Verlaat
je op ons, Fernando della Pesca!"
Zonder op deze uitingen te letten,
reed Fernando rustig door het dorp en
zette eerst in de van menschen leege
straat zijn paard tot draf aan.
Boven Pesca trok zich van dien ijjd
aan een onweerslucht samen, waaruit
ieder oogenblik een bliksemstraal kon
neerschieten. De lieden der Pesca's
laadden hun geweren tot verdediging
van den toekomstigen gebiederdie
der d-Ornano's en Piëtri's deden het
zelfde in blinden haat, een bloedige
daad behoefde men echter nog niet te
vreezen, want verward slechts waren
de meeningen omtrent Pesca's schuld.
Etenuora's vader en Beppo verna
en de Indische vorsten in prachtgewaad
reeds levendigheid bij.
Precies op den vastgestelden tijd, vier
minuten vóór twaalven, bracht het stoom-
ros de Koninginnen met gevolg in de
Hofstad. Beiden waren gekleed in parel
grijs van onderscheidene schakeerir.g.
De burgemeester der residentie, mr.
baron van Harinxma thoe Slooten,heette
H. M, welkom in naam van den gemeen
teraad. H. M. met de beide handen
geleund op de parasol, beantwoordde deze
toespraak als volgt„Ik ben u zeer
dankbaar, burgemeester, voor uwe woor
den. Ik behoef u niet te zeggen met
hoeveel verlangen ik dit oogenblik heb
tegemoet gezien. Het is mij aangenaam
u en den anderen heeren mijn dank te
betuigen voor uwe tegenwoordigheid bij
mijne aankomst."
Daarop sprak de commissaris dei-
Koningin in Zuid-Holland, mr. C. Fock,
II. M. toe en bracht haar in naam van
de provincie Zuid-Holland hulde en een
hartelijken welkomstgroet.
Daarop traden de Koninginnen den
wachtsalon binnen, waar de Koningin
eenige oogenblikken met de presiden
ten der Kamers en mot elk der ministers
sprak.Tot minister Eland zeide H.M.o.a.
„Het is goed afgeloopcn" waaruit mag
worden opgemaakt dat de minister zijn
leedwezen betuigde over hetgeen te Am
sterdam op de brug tusschen de Hoog
straat en de oude Molenstraat met het
verschrikt steigerend? paard vafi een
huzaar is voorgevallen en waarbij H. M.
een oogenblik in gevaar verkeerde. Tot
den burgemeester zeide zij „U wachten
drukke tijden, burgemeester, en ook in
de stad zal het wel druk geweest zijn
met hetin orde maken. Wij hebben
in Amsterdam eene heerlijke ontvangst
gehad in de prachtig versierde stad."
Daarop begon de „Blijde incomste"
van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina
der Nederlanden in de plaats, die haar
zag geboren worden. Bij het vertrek
van den stoet hieven de bij het station
geschaarde dames en meisjes het Wil
helmus en later het Wien Neerlandsch
Bloed aan, waarna de lucht daverde
van het gejuich „Leve de Koningin!"
In den hoofdzakelijk militairen stoet
maakten de leden van het eeregeleide
een goed figuur met hun statierok van
lichtblauw laken met zilver borduursel,
lange witte rijbroek met breed zilveren
galon en degen met verzilverd gevest
en witte seheede.
Hare Majesteiten waren gezeten in
het fraaie, ivoorkleurige statierijtuig.
Overal weder als in Amsterdam een
onbeschrijfelijk gejubel en in menig oog
een traan. Het volk was als 't ware
geëlectriseerd. Minzaam buigend en
wuivend met haar zakdoek, beantwoordde
de Koningin deze huldebetuigingen. Op
de tribune der journalisten werd bij het
passeeren van den stoet het Volkslied
aangeheven. Door de weezen werd
gezongen «Looft den Heer, mijne ziel
met alle krachten" en als bij tooverslag
werd het stil en luisterden allen naar
het gezang. De vorstinnen hielden stil,
luisterden aandachtig en de Koningin
nam met een vriendelijk „dankje, lieve"
een bouquet aan van een weesmeisje,he
men met schrik Fernando's terugkeer,
en de oude heer zei tot den laatsten
„Thans geldt het wakker te zijn, om
onheil te voorkomen." Een uiting,
welke de zoogbroeder van Cesare slechts
met somber zwijgen beantwoordde.
Een geweldigen indruk maakte de
aankomst van Fernando op Eleonora,
zij zag thans den dag der vreeselijke
afrekening gekomen. Er vloeide echt,
oud Corsicaansch bloed in haar aderen,
dat naar wraak dorstte.
Van alle zijden snelden herders en
boereD zoowel naar het kaBteel Pesca,
als naar Ornano, aanbiedend het huis
te verdedigen, zoo het door tegenstan
ders mocht worden overvallen. Met
strenge woorden werden zij door Pesca
afgewezen, en zoo deed ook Piëtri op
Ornano. Toch heerschte in den ge-
heelen omtrek een merkbare onrust.
Den tweeden dag na Fernando's
komst meldde zich de oude Tomaso
bij Eleonora aan, en deze liet hem in
haar kamer komen.