KONING WILLEM II.
Het spreekt van zelf, dat Spanje in
die dagen van slechte gemeenschap,
als ver van huis, zich in eene niet voor-
deelige positie bevond, doch mede dient
erkend, dat de kamp door onze voorva
deren met buitengewoon veel energie
werd gevoerd. Hoeveel ondernemings
geest men in dien tijd bezat, daarvan
spreken nog in onze dagen onze Indi
sche Koloniën. Ja, ja men durfde zich
ook wel ver van huis wagen, getuige ook
Heemskerks tocht naar 't „IJzig Noord."
jJe vorsten van Oranje, die als stad
houder over een of meer provinciën ons
land bestuurd hebben zijn als volgt.
Willem I van 15811584, Prins
Maurits, Willems oudste zoon, zet van
1584 tot 1625 den strijd zeer gelukkig
voort.
Hij onderscheidde zich vooral door
zijn gaven als veldheer. Maurits bleef
ongetrouwd en werd opgevolgd door
Frederik Hendrik, bijgenaamd den Ste
dendwinger, die zich vooral bekend
maakte door het nemen der steden,
welke nog in Spaansch bezit waren ge-
Het Koninklijk Paleis te Amsterdam.
feitelijk den weg naar Pai'ijs opende.
Hoe de tachtigjarige oorlog, de
strijd om godsdienst, vrijheid en privele-
giën ontstond en gevoerd werd, zullen we
in dit beknopt bestek, als bekend veron
derstellen.
In dien tijd werd den band gevormd,
den bijna onverbreekbaren band, die Ne
derland en Oranje samenbindt.
De prins volgde zijne drie broeders in
den dood, doch meer en meer kreeg de
strijd het karakter van een volksopstand.
PRINS WILLEM V.
bleven. De Letteren en kunsten traden
mede in dezen tijd een tijdperk van on-
gekenden bloei in.
In 1547, een jaar voor den vrede,
stierf Frederik Hendrik, die werd opge
volgd, door zijn zoon Willem II, een
.veelbelovend jongmensch, die echter
reeds op 24 jarigen leeftijd stierf. Acht
dagen na zijn dood werd zijn zoon ge
boren en de Staten van Holland, die
gaarne de macht in handen hielden, en
daardoor reeds met Willem II in con
flict waren gekomen, besloten het voor
eerst zonder stadhouder te stellen, in
den vredestijd.
In dien tijd liggen de zeeoorlogen
tegen Engeland, die vooral in den aan
vang zeer gelukkig werden gevoerd.
In 1672, toen ons land weder leelijk
in liet nauw geraakte, aangevallen, door
Frankrijk, Engeland, Munster en Keu
len, ontstond de volksbeweging, die Wil
lem III op den troon bracht. Deze vorst
werd de groote tegenstander van den
heer sch zuchtigen Lodewijk XIV, wat
hij nadat hij tot koning van Engeland
was rdtgeroepen, nog des te beter ver
mocht.
Toen Willem III in 1702 overleed,
was daarmede de familietak van Willem
Het Oude-Loo.
den Zwijger uitgestorven. We hebben
het eerst liet regeeringsregister van Ho.
land nagegaan, omdat Holland de voor
naamste en bloeiendste provincie was,
die ook alleen financieel meer aan de
kosten van leger en vloot bijdroeg, dan
alle andere provinciën des lands te
samen.
In de Noordelijke provinciën regeer
den Willem Lodewijk en Ernst Casimir,
die mede sneuvelde, Hendrik Casimir en
Willem Frederik, Hendrik Casimir II,
Johan Willem Friso, en Willem Karei
Hendrik Friso.
Van 17021747 had men in alle
provinciën behalve Friesland weder
om een stadhouderloos tijdperk.
In 1747 met Frankrijk in een oorlog
gewikkeld over de Zuidelijke Nederlan
den, zocht men wederom steun bij een
der vorsten van het Oranjehuis eri be
noemde den zoon van Johan Willem
Friso, tot erfelijk stadhouder (Willem
IVj over alle provinciën. Deze vorst re
geerde slechts vier jaren, een vijfjarig
zoontje nalatende, do latere Prins Wil
lem V, die in 1766 aan het bestuur
kwam en in het laatst dor 18de eeuw
tengevolge van de in Frankrijk steeds
veldwinnende revolutionaire begrippen,
vrijwillig naar Engeland uitweek.
Van den Franschen tijd en het her
stel der Oranjes in 1813, toen de zoon
van Willem V, als koning Willem I der
Nederlanden een grondwet beëedigde,
is een ieder lezer zeker ge
noeg bekend.
In 1830 had men den
opstand der Belgen, die
zich over bevoorrechting
U der noordelijke boven de
zuidelijke provinciën door
het regeerende vorsten
huis beklaagden, in wel
ken strijd de latere Wil
lem II, die tegen Napoleon wakk
moegestreden in Spanje, bij W
en Quatre-Bras, de noordelijke
landers aanvoerde.
In 1840 deed Willem I aLfcanc
do regeering ten behoeve van zijn
welke slechts 8 jaar regeerde en i
woelige jaar 1848 ons land voor
ken wist te behouden, door zelf
grondwetsherziening te sch raken
1849 kwam Willem de III aan he
WIJLEN PRINS FRED KRIK
Oom van Koning Willem III
stuur wiens 41-jarige regt ring
zooals algemeen bekend is, kei
door de werken des vredes, erke
economisch en industrieel gebied,
was de tijd van vooruitgang, r k;
seeaing, drooglegging van polders,
leg van spoorwegen, teleeraa
Vorstelijk buitenverblijf Het Loo.
