JST
DE WRAAK.
pMEISJES
Vrijdag
26 Augustus
No. 99.
36e Jaargang.
1898.
ruik-Vereeniging
irantenj ongeil
Dienstbode
Dagmeisje,
nke Dienstbode
EU, 'in Tabak
d.)
Binnenland.
F Si S I I L L E T V
Wereld is Java-Rijst I
a ter vervanging van aard'.N
i8 haar groot uitzettingsver- P
ooper in het gebruik dan allé F
oorten. Verkrijgbaar in ai^r
n Kruidenierswinkels uitslui.P
veele, fraaie bussen van 2' C
n 5 KG. A f 2 75, proefkar^ t
iarop de afbeelding van CzaarC
e. Tevens in kartons beschik, u
eedequaliteitPrima3rava-Rü«.*C
x", a f 0 20 het 'f« KG. wSC
verkrijgbaar rechtstreeks te M
s van 2'ia kilo, franco thuis C
_.50 aan het adres voor engrog'.
istpellerij „De Phénix",
PHÜIJS, ZAANDAM.
in:
STERDAM
NOTEERING:
go Stofthee 45 en 50 ct1
Grofthee 50 55
60
ichon 75
90
>ngo
100 "1 0
I B
65
75
Congo Thee 100
erkrijgbaar bij
rkt, over de Eng. Kerk.
dresVAN DE VELDE
Kleine Markt.
e n o o d i g d.
5EJAN, Seherminkelstraat.
voor dadelijk twee nette
in ƒ2.— per week.
)tel du Commerce.
'raagd als NOODHULP,
le 16 jaar, P.G. Zich te ver-
HOLGEN, GrooteMarktC 46,
apen buitenshuis.) Adres
singsche Courant."
mwmmwmm
er 1898.
TIJD
11 55a)b) nm 3 25 en 6 200
12 25a)b) 3 55 6 50
10 20 nm t 55b) en 4 50
10 40 2 15 b) 5 10
1155b)» 3 25 6 20e)g
12 15b) 3 45 6 40 g
O
ke vm 8 10
8 40
d
n 6,20 naar Breskena hoog-
minuten.
ingen naar Boraaele en Ter-
angelegd.
3 14
54
7 44
8 4
12 80
8 46
6 5
7 80
1 8
4 27
6 46
8 5
11 42
2 40
6 24
7 39
12 20
2 46
6 7
1 28
5 10
7 15
7 31
2 10
5 54
7 52
*8 51
8 10
6 37
8 36
4 10
7 40
9 10
♦9 56
4 20
7 50
P
4 30
8
Q q
9 25
4 39
4 62
5
3 22
4 59
8 29
59
8 39
962
5 14
8 44
6 25
8 55
5 34
9 4
107
5 42
9 12
555
9 25
6 3
9 34
1031
i*
6 12
9 43
10 40 10 57
•10 l!
*11
en naar Engeland over Vlii-
alleen reiïigera voor België e«
lijert.
werpen
helen
Nicolaas
t
VLISSHIiSCME COURANT.
Prijs per dne maanden ƒ1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonnummer ÏO
Abonnements-Advcrtentiiin op zeer voordeelige voorwaarden.
Verkeerd toegepaste coöperatie.
Hoewel iu eenigszins anderen zin
jan de tegenstanders, komen de voor
standers van de coöperatie toch ook
jueer en meer tot de overtuiging, dat
er iets niet in orde is ic de toepassing,
welke dat beginsel bier en daar heeft
verkregeD.
Bij de opening van een coöperatief
leest in „Crystal Palace" te Londen,
hield graaf Grey een merkwaardige
rede-
Hij betreurde 't daarin n!., dat de
de coöperatieve bewegiDg is afgeweken
van de lessen van hare stichters en
grondleggers en dat er, behoudens
zorgvuldige maatregeleD, gevaar be
staat, dat zij zal ontaarden iu een jacht
naar dividenden.
Hij spoorde de coöperatoren aau, de
grondgedachte der beweging steeds in
eere te houden en te bedenken, dat
dit grondbeginsel is het altruïsme d.
w. z., de offervaardigheid, het achter
stellen van eigen belangen voor die
van anderen, die hulp behoeven.
(E. Ct.)
Onderwijzers over het Leerplichts
wetsontwerp.
Door het hoofdbestuur van het
Nederlandsch onderwijzersgenootschap
is het gevoelen der afdeeliDgen ge
vraagd omtrent het wetsontwerp op
den Leerplicht.
Op de vragen aan de afdeeliogen
zijn 146 antwoorden ingekomen. De
eerste vraag luidde: „Is uweafd. van
meeniag, dat de belangen van het
onderwijs krachtig zouden worden
bevorderd, als het ingediende ontwerp
ook zonder wijziging, tot wet werd
eerheven
Op deze vraag werd door 12 af-
deelingeu met neen geantwoord, niet,
wijl men zich tegen wettelijke rege
ling van den leerplicht wenschte te
verzetten, maar voornamelijk wijl men
overwegende bezwaren had tegen de
halfjaarlijksche toelating volgens art
3 of tegen het door de Regeering
voorgestelde stelsel van controle.
Verder hadden 22 afdeeliogen geen
bezwaar de gestelde vraag toestem
mend te beantwoorden, indien het
woord „krachtig" geschrapt werd.
Daartegenover echter stonden 109
afdeelingen,die beslist ja antwoordden.
Plantaardig voedsel.
Dr. Lissauer heeft de vorige week
in eene vergadering van den Vege
lariërt-boud het een en ander aange
voerd om te bewijzen dat plantaardig
voedsel verreweg de voorkeur ver
dient boven het dierlijk voedsel. Hem
was uit de sta'istiekeu gebleken dat
de tnensch, wat zijn anatomischen
bouw aangaat, reeds tijdens het
embryonale leven bewijst uitsluitend
lot plantaardig voedsel bestemd te zijn.
De organen toch, die het plant
aardig voedsel verwerken, zooals de
fpeekselklieren, zijn van veel vroegeren
10.)
Francesco vulde de mededeelingen
"i zijn brief aan. Trots alle inspanning
der politie had men geeo enkel spoor
v»n den moordenaar kunnen ontdekken.
Cirirucci was meegekomen hij had
'rouw en kind in Marseille onder de
Wde van zijn oom gelaten, om Cesare
naar het graf te geleiden en de plichten
'an den wreker te vervullen.
Na een kort opouthoud in Ajaccio
bewoog de rouwstoet zich in de richting
dar bergen. Voor een geringen afstand
*°n de spoortrein worden gebruikt
aanleg dan die, welke het dierlijk
voedsel moeten verwerken, zooals de
galproduktor, de pankreas, enz. Een
pasgeboren kind zou door dierlijk
voedsel te gronde gaan (moedermelk
dus plantaardig?) maar kan op plant
aardig voedsel het leven behouden.
Eerst als het kind zes maanden oud
is, bezit het de elementen tot resorptie
van vetten. Daaruit blijkt, volgens de
wet der natuurkeuze van Darwin, dat
de mensch plantaardig voedsel in
eerste instantie noodig heoft, en ook
vroeger heeft gebruikt. Dierproeven
hebben geleerd, dat men planteters
tot vleescheters en omgekeerd kan
maken, waarbij het volgend geslacht
in zijn darmkanaal veranderingen
vertoont in de richting, waarheen men
het proefdier wil leiden.
De spreker haalde voorbeelden aan
uit zijne kinderpraktijk, waaruit bleek,
hoe veel meer waarde voor den
zuigeling gelegen is in een plantaar
dige dan in dierlijke voeding. Ook bij
ouderen van dagen doet zich hetzelfde
voor, en wanneer men den levensduur
nagaat van voornl. plautenetende en
vleeschetende dieren, dan kan men
bijna steeds aantoonen een langeren
levensduur van de eerste soort.
Spr. wees voorts op ziektetoestanden,
die het gevolg zijn van het gebruik
van veel vleesch, zooais graveel, jicht
enzen eindigde zijne voordracht met
eeEe opwekking tot propaganda voor
het vegetariaat, vooral onder de min-
gegoeden, ook uit een sociaal oogpunt.
Een aanval op Heyst -zeehaven.
Tusschen de Antwerpeche en Brug-
sche bladen is weder een strijd uitge
broken over de quaestie of een haven
te Heyst wel ooit aan de verwachting
zal kunnen voldoen. Het is een strijd
die, nu reeds sedert geruimen tijd met
de werkzaamheden begonnen is, wel
als ontijdig kan gebrandmerkt worden.
Wat aanleiding gaf tot deze oprake
ling der quaestie, was een brief van
baron de Maere, die als de vader van
het eerste plan bekend staat en die
in zijn brief den heer Nijssens Hart,
wiens adviezen bij de vervaardiging
van de haven en het kanaal te Heijst
gevolgd worden, aanwrijft dat hij zich
zeiven bedriegt en hen die zijn advie
zen volgden, tevens op een dwaal
spoor bracht.
Baron de Maere zegt dat hij het
plan-Heijst aan de critiek van het
gezoode verstand heeft onderworpen
en daarbij tot het volgende resultaat is
gekomen
„Is het aan te nemen, schrijft hij,
dat in een open zee zoo^ls die welke
onze kusten (van België) besproeit
die blootgesteld is aan al de stormen
uit de zee, waarvan niets den voort
gang, noch de hevigheid kan tegen
houden waar getijen zijn zonder
wedergadewaar vloed en ebbe een
gelijken duur hebben, waar de snel
heden varitwee stroomen zichverboudpn
als 37 tot 34 waar het water bij vloed
nauwelijke 1300 meters bereikt, waar
de golfslag zoo overweldigend werkt,
dat op het punt zelf waar de haven
dan moest de kist aan een wagen
toevertrouwd en eindelijk gedragen
worden. Voor dit laatste hadden zich
dertig sterke bergarbeiders der d'Or-
nano's aangeboden.
Toen de stoet het gebied der familie
naderde, werd hij aan de grens op
gewacht door de boeren en herders.
Angelo Piëtri, Francesco en Beppo be^
geleidden de kist te paard, en Eleo-
nora, op een muildier gezeten, in
rouwgewaad, den Genueescheu, zwart
zijden mazzaro om het hoofd, verliet
hen geen oogenblik.
Zwijgend bew,.og de stoet zich naar
het slot. Daar wachtten haar alle
mannelijke familieleden van d'Ornano
e:i Piëtri, alsmede talrijke edellieden
des lands. De kist werd naar de groote
zaal gedragen en daar ueêrgezet. Den
volgenden dag zou het doodenfeest en
de begrafenis plaats hebben. De ge
bruinde herders der bergen bleven,
naar oude zeden, bij het lijk wa
ken.
gebouwd wordt, de jaarlijksche af-
uame van de duinen om90 bedraagt,
zoo zelfs dat men oaar de verklaringen
van den ingenieur-directeur der pro
vincie, nu reeds het oogenblik kan te
gemoet zien dat het grondgebied geene
andere verdediging tegen de invreting
en het ondermijnen door het water zal
hebben dan alleen de dijk van graaf
Jean.
Is het nu te begrijpen dat meu met
ten even grooten als nutteloozen over
moed, er aan denkt om van dat van
een in volle zee gebouwde hoofd, iets
te maken dat slechts met de meeste
kalmte en bedaardheid behoorde
ondernomen te worden ul.een landiDgs-
kade,waar de inscheping enontscheping
der koopwaren plaats zal hebben, al
het tot een haven behooreude loodsen,
rails, magazijnen, kranen geplaatst
worden, dat wil zeggen het ware
maritieme station, hangende tusschen
hemel en aarde zooals de tuinen van
Semiramus, en wel zoo dat bij het
minste ongeval aan dit deel van het
werk, juist het meest bedreigd, over
komen, het geheele handelsverkeer zal
stilstaan om, helaas, de wijk te nemen
naar een veiliger eu betere haven?"
De heer Nijssens Hart heeft reeds
op dezen aanval geantwoord en ge
tracht de bedenkingen van den heer
de Maere te ontzenuwen, maar naar
het schijnt, moeten die wederleggingen
bijzonder weinig afdoende zijn. Voor
de rust van de aandeelhouders vaD de
haven Heyst-Brugge, aldus merkteen
Belgisch blad op, wier vertrouwen in
dit werk na hetgeen door baron Maere
geschreven is, wel zal geschokt zijo,
maar ook voor Let publiek, is het te
hopen, dat de gronden waarnaar het
plan van 1892 werd gevolgd, eens
beknopt en duidelijk worden aange
toond.
De machinisten gedurende
de feesten.
Het teArnhem verschijnende «Orgaan
van de Vakvereeniging van Machinis
ten en Leerlingen-machinisten der
Nederlandsche hoofd» en locaalspoor-
wegen onder de zinspreuk „Eendracht
maakt Macht" bevat een flink artikel,
zegt het „N, v. d, D," waarin de
voorzitter van het centraal bestuur
machinisten en leerling-machinisten
opwekt om gedurende de aanstaande
feesten, welke zooveel inspanning van
hen zullen vorderen, als altijd hun
plicht te doen. Met een herinnering
aan de ontzaglijke verantwoordelijk
heid, welke op de machinisten is ge
legd, doet de schrijver een beroep op
hun hoogste gevoelens van eer en
plicht, op hun toewijding en energie.
„Al viert geheel Nederland feest en al
zijn wij daar vau verstoken" zegt
de schrijver „laat het ons niet
afleiden van onze plichten. Mocht het
ook enkelen hunner gegeven zijn een
korte stonde mede feest te vieren,laten
zij het doen op een wijze, die henzelf
eu den Bond tot eere strekt."
Ditzelfde stuk heefteen weldenkend
lezer buiten dezen kring aanleiding
gegeven tot het denkbeeld om aan de
Om tien uur op den volgenden dag
verzamelden zich alle deelnemers aan
de begrafenisnaburen, familiebe
trekkingen en alle arbeiders derd'Or-
nano's, in de zaal. In 't eind verscheen
de weduwe, in dezelfde stille, schier
lustelooze houding, die zij sinds dagen
had aangenomen.
De priester met zijn koorknapen
stond op het punt, de kerkelijke inze
gening aan te vangen, toen aan den
ingang, door eenige zijner bedienden
in een stoel gedragen, de oude Pesca
verscheen. Een dof, dreigend gemom
pel liep door de rijen der boeren en
herders, toen zij hem bemerkten. An
gelo en Francesco Piëtri gingen SDel
op Pesca toe, begroetten hem met
achting en lieten zijn stoel vooraan
dragen. Eleonora scheen hem niet te
bemerken. Toen de priester dan op
nieuw wilde beginnen, ontstond er
eenig gedruisch aan den ingang en
een oude, als bedelares uitziende
vrouw trachtte binnen te dringen,
machinisten na afloop van de feeste
lijkheden een feest te bereiden, als
dank en hulde voor trouwe plichts
vervulling en zelfopoffering. Hun, die
bereid zijn hiertoe mede te werken,
wordt verzocht voorstellen daartoe in
te zenden bij den technischen boek
handelaar Joh. G. Stemler Czn.,
Haarlemmerstraat, Amsterdam.
Eene feestgave.
De regeering zendt voor 31 Augus
tus aau alle scholen het portret der
Koningin, dat speciaal voor dit doel,
met toestemming van H. M. vervaar
digd is door deu heer Zimmerman te
's Graveohage.
Het „Vaderland" zegt van deze
feestgave het volgende
Het stelt de Koningin voor in het
toilet dat zij bij de inhuldiging zal
dragen, wit satijn, met zijden kanten
overkleed. Het lijfje, zeer eenvoudig
van snit, is vierkant uitgesneden aau
den hals langs het décolleté hangt
een barke van kant f-f. Aan de voor
zijde zit een sluitstuk van diamanten,
met groote parels als hangers, terwiji
het overkleed hier en daar met echte
parels op het satijnen onderkleed is
vastgehecht. Los om de schouders,
het lijf vrijlatend, draagt H. M. den
koninklijken met hermelijn gevoerden
roodfluweelen mantel, waarop in
goud klimmende leeuwen zijn gebor
duurd. Een lange hermelijnen kraag
hangt van de schouders af. Om den
hals heeft de Koningin een collier
van diamanten, in het haar een
vijfpuntigen diadeem, in kroonvorm.
(iet, portret stelt H. M voor f-n
face. De gelijkenis is misschien de
beste van alle portretten die iu de
'laatste jaren zijn uitgekomen. Het is
niet in den handel.
De Koningin staat voor een draperie,
die gedeeltelijk de pilaren verbergt,
waarvan er een zichtbaar is. Rechts
van H.M. staat een met een fluweelen
kleed gedekt tafeltje, waarop de
kroonsieraden een fluweelen kussen
met de kroon, daarachter de deels
zichtbare Rijksappel, daarvóór de
scepter, waarop H. M. met de rech
terhand steunt.
De Koningin had de welwillendheid
haar handteekening onder het portret
te plaatsen, zoodat het onderschrift
luidt „Wilhelmina, Koningin der
Nederlanden", het woord Wilhelmina
in de groote letters, waarmede de
Koningin geweDd is haar naam te
schrijven.
De uitvoering, op zwaar geglaceerd
papier, doet de Landsdrukkerij eer
aan en niet minder de firma Van
Leer, die een uitmuntend cliché van
deze photographie maakte.
Nog een titel voor de Koningin.
Zekere L. A. de V. geeft in de
Avondpost al de titels vau koningin
Wilhelmina opgeen enkele wordt
er overgeslagen, maar wil nu bij die
lange lijst nog gevoegd hebben den
titel van „Keizerin van Nederlandsch
Indie
terwijl de dienaren haar zochten te
weren. De herders echter schoven de
bedienden op zij en verschaften de
vrouw vrijen doorgang.
„Vaderfluisterde Francesco, zoo
dra hij haar bemerkte, „daar is Ca-
veria de zangster, verhinder toch dien
ODzin bij het lijk van Cesare."
Het wijf, dat trots haar armelijke,
verscheurde kleeding een verschijning
was, die boeien moest door het ma
gere, scherp geteekende, in-verstandige
gezicht, waarom ordeloos de grijze
haren fladderden, stond reeds voor de
baar.
Bekend is de buitengewone impro
visatie-gave van de vrouwen der
Cor3icaansche bergen en het was een
overoude gewoonte, dat bij het lijk
der afgestorven geliefde een zangster,
't zij vrouw, zuster, dochter van den
donde of een der zangkuadige vreem
den, de „ballata" zong, een improvi
satie, die een wraakroep over den
doode en een troostwoord voor de
Zou 't hier niet kunnen zijn „plus
royaliste que le roi" Wij kunnen ons
niet voorstellen dat onze Koningin
die reeds zoovele en daaronder zulke
beroemde titels voert, nog een anderen
zou begeeren.
Atjeh.
Eergisteren werd aan de »N.RCt,"
het volgende geseind
Gisteren zijn twee troepen naar
Tansegh gegaan, dat door 200 par
tijgangers van Oemar verdedigd
wordt. Oemar zelf is te Beungga. De
troep van Van Heutsz gaat over
Keumala naar Bëungga. Overste
Willems gaat over Pringiet langs een
voetpad recht op Tangseh aan. Er
wordt voor 5 dagen leeftocht meege
nomen. Kleinere troepen vervolgen
Polim in de VII Moekims.
Ook in de verschillende synagogen
der districten 's Gravenhage, Utrecht
en Zeeland zal op Woensdag 31
Augustus eene 'buitengewone gods
dienstoefening gehouden worden,
waarvan de orde is saamgesteld door
den heer T. Tal, opperrabijn.
Ook de burgemeesters der provin
ciale hoofdsteden hebben eene uitnoo-
diging ontvangen éot bijwoning der
inhuldigingsplechtigheid in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam.
Het gemeentebestuur van Amster
dam beraamt maatregelen tot ver
scherping van het bouwtoezicht op
den speculatiebouw.
Vlissingen, as Aug.
Concert Badhotel
Het concert op gisterenavond in het
Grand Hotel des Bains gegeven, was
zeer druk bezocht. Ditmaal traden op
de heer en mevrouw Mossel, voor ons
publiek goede oude bekenden, en de
heer Phlippeau, tenor aan de Nederl.
opera te Amsterdam, dij hier voor het
eerst optrad. De heer en roevrouw
Mossel openden het concert met eene
sonate voor piano en violoncel van
Saint Saën3, welke door beiden zeer
schoon vertolkt werd, doch die ons
als compositie niet kon bekoren. Mevr.
Mossel deed ous verder hooren een Fau-
taisie van Chopin, Impromptu van
Sindrins en Caprice (Etude iiber die
Hebriden) van Mendelssohn-Hellen.
Behalve enkele kleine vlekjes in het
laatste nummer, bijvoorbeeld waar de
melodie voor het eerst intreedt, werd
de omlijsting zeer onduidelijk gespeeld,
terwijl de twee leatste maten ook niet
gelukkig waren, bewees t ,ch mevrouw
Mossel door haar verder spel
ons wederom eeu pianiste vau
beteekeuis te zijn. flare afgeronde
techniek en muzikale voordracht doen
haar optreden alhier steeds met
belangstelling tegemoet zien.
Van den heer Mossel hoorden wij
een adagio van Bargiel, een Romanze
en een Scherzo van Van Geuns. Van
achtergeblevenen inhield. In de hoo-
gere gezelschapskringen was deze
gewoonte reeds lang verdwenen, onder
het landvolk echter leefde zij nog
voort. De oude Caveria, die op de
goederen van Piëtri woonde, was on
der de boeren wijd en zijd als zang
ster beroemd.
Angelo Piëtri wilde echter niet
dulden, dat zij haar kunst uitoefende,
hij ging op haar toe en zeide„Ga,
Caveria, je bent hier onnoodig.'
Terstond verhief zich echter een
gemor onder de boeren eu herders,
die rondom stonden en scherp en vast
klonk de stem van Eleonora „Laat
Caveria die ballata zingen, vader."
Piëtri haalde de schouders op, trok
zich terug eu verzocht den kapelaan
door een gebaar, toezicht te oefe
nen.
Onder diep zwijgen der verzamelden
schreed de oude langzaam naar de
lijkbaar en plaatste zich (laarnaast.
Zij boog het hoofd en scheen na te
