ie mul
OMDAT
Maandag
22 Augustus
No. 97.
"AAROM
RKMEID
ml. Dienstbode
rssYsascssft&s
ijd-)
Eene nabetrachting.
F F II 8 h L KT O
Binnenlan d.
36e Jaargang.
1898.
I door geheel Nederland
NSCHS EDELWIJÏ,
p een grootenopgan„
|JN de meest krachtige
heerlijkste Wijn aller
I is.
eenmaal li D E L W IJ
bn heeft, blijft ze drinken
per flesch 1,25, nr-r
iesch ƒ0,70. H
I verkrijgbaar te Vlissingen
\7vi >IM esseen'
hi y k a d e.
Importeur voor Nederland
J Indië W. F. NOMA
ngen, Hofleverancier van
Koningin.
|ioog loon direct een flinke
ISocieteit „UNITAS."
liiet beneden de 18 jaar. Te
|ij den boekh. H. WEGELING.
bureau der Vlissingsche
belast men zich met de
van Advertentiën in alle
ek- en Advertentiebladen
Irhooging van prijs.
iMTltAMDIENST
lISSINOEN en MIDDELBURG v.v
pingen Remisevm 4 50 (alleen
ben) 5 55 Pan Zeilmarkt.- vm
i 1 1145 nm 12 30 2 3 30
1 30 1015
Jhuisnm 1 15 2 45 4 15 5 55
ielburg naar Zeilmarkt Fluim.
Ê0 (alleen op werkdagen) 6 23
'11 50 um 1 20 2 50 4 20 6-
10 20 11
adhuis
35
nm 12 35 2 05 3 35
JGSCHE HAVENDIENST.
■seingen vm. 5 50 6 30 6 50
1 50 9 10 9 40 10— 1020 1040
12— nm 1 10 1 30 2 220
13 20 3 40 4 4 20 5 10 5 30
720 7 45 8 20.
Buiteneluia vm 6 6 40 7 20
9— 9 20 9 50 10 10 1030
11 50 nm 12 10 1 20 140
|2 50 3 10 3.30 3 50 4 10 430
6 40 7 30 8— 8 30.
iber 1898.
bRTIJD
!m 11 55a)b) nm 3 25 en 6 200
im 12 25ajb) 3 55 6 50
10 20 nm l 55b) en 4 50
10 40 2 15 b)» 510
1155b)» 3 25 6 20c)g
|nm 12 15b) 3 45 6 40 g
Or
kerke vm 8 10
8 40
loenl
van 6,20 naar Breekens hoog-
1 15 minuten.
Ikt.
lisaii.gen naar Boraaele en Ter
gt aangelegd.
19
3 1415 4
2
12 808 4/5
14
1 8
4 27
66
11 42
2 40
10
12 20
3 46
19
l 28
5 10
22
2 10
5 54
20
8 10
6 37
10
4 10
7 40
20
4 20
7 50
80
4 30
8
fc9
4 39
89
62
4 52
8 22
59
4 59
8 29
9
59
8 39
14
5 14
8 44
25
6 25
3 56
84
o 34
9 4
42
5 42
9 12
57
5 55
9 25
5
6 3
9 34
14
ft 12
9 43\
7 44 8 4
«5 '7 30
46 8 5
5 24
67 j
7 15
7 52
8 36
9 10
7 39
7 31
*8 51
,«9 58
9 25
10 7
10 311 -
10 41' 10 61 *11
Dgeu eu naar Ëogeland over Vii'-
ert alleen reizigers voor Belgie on
Kraaijert.
utwerpen
echeleu
Nicolaas
ulst
xel
f,ra«inzeu
'j0 U
6 58 10 88
6 38 10 28
7 50 11 40
8 3 2112 22
8 48 12 38
95 11255
2 14 0»
1 25 4 28
3 j0 5
8 50 2i
4 13 6 40
4 30(6 57
VLISSIMSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks b(j den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËN: van 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- cn Zaterdagavond.
Telephoonnummer ÏO
Abonncmcnts-Advcrtcntlën op zeer voordcelige voorwaarden.
Dat de breed opgezette staking der
timmerlieden te Amsterdam, zoo spoedig
reeds me' een totale mislukking ge
ëindigd, tot allerlei beschouwingen aan
leiding zou geven, dit was te verwachten;
het is ook te billijken, omdat altijd
leering te trekken is uit maatschappelijke
verechijnselen van zoo groote beteekenis.
liaav of men, zooals de zaak thans
algemeen besproken wordt, uit het
gebeurde wel de leering trekt, die er in
de eerste plaats uit te putten valt dit
betwijfelen wij.
Men is er langzamerhand aan gewoon
geraakt de werkstaking als iets zeer
natuurlijks, zeer rechtmatigs voor te
stellen. Men erkent het verschijnsel, en
van dit standpunt uit gaat men rede
neeren over de fouten, die bij de jongste
werkstaking begaan zijn. Dat kan van
zeker standpunt zijn nut hebben. Plet
kan tot waarschuwing dienen voor het
vervolgmaar beter ware het wellicht,
ook niet zijdelings mede te werken tot
eene herhaling van het gebeurde, met
vermijding der begane fouten. Trouwens
zeer bevreesd voor eene spoedige her-
baling zijn wij niet. Dooi lrun onbekookt
en ontijdig optreden, hun blijkbaar
toegeven aan leiders van verdacht
gehalte, hebben de stakers aan hun
eigen zaak een knak toegebracht, die
langen tijd zal worden gevoeld.
Juist dit is het, wat ons de pen doet
opvatten. Het gevaar is voorbij, en
zelfs voor een goede poos voorbij. En
bet gewone gevolg daarvan isin
slapen.
Tegen inslapen te waarschuwen, is
thans wel zoo aanbevelenswaardig als
te waarschuwen tegen herhaling van
begane fouten.
Het komt aan op de groote fout, op
de oorzaak der staking, op de middelen
om die oorzaak weg te nemen. Het
eettip doel daarbij moet wezen om,
afgescheiden van de noodzakelijkheid
van maatschappelijke hervormingen,
verstoring van den geregelden loop van
den maatschappelfjken arbeid te voor
komen en eerbiediging van ieders
persoonlijke vrijheid te waarborgen.
De groote fout herhaaldelijk maar
nimmer genoeg werd het gezegd is
gelegen in het ontbreken van elke
wettelijke regeling van het arbeidscon-
tract.De band, die werkgever en werkman
verbindt, is te los. De verhouding
tusschen beiden is een zaak die in de
lucht hangt.
Hierbij hebben wjj in de eerste plaats
het oog op den werkman. Door het
ontbreken van behoorlijk contract is
het heden alles, morgen niets", ten
volle op hem toepasselijk. Hij is over
geleverd aan de willekeurige handelwijze
van z\jn patroon, die alles zelfstandig
regelt naar gelang van behoefte of luim.
Die behoefte leidt er hem toe buiten
gewone werkkrachten in dienst to
nomen, zonder te letten op de belangen
der gewone, die, als het werk vermin
dert, zonder vorm van proces worden
afgedankt. De werkman is daardoor
meer in dienst van den arbeid dan van
don werkgever zeiven.
Evenmin vergeten wij de belangen
van don werkgever, die altijd worden
bedreigd, omdat de arbeider, met liet
oog op wezenlijke of vermeende grieven,
hem elk oogenblik kan verlaten.
Geschiedt dit verlaten door de menigte,
bij wijze van onderlinge afspraak, dan
worden die belangen ernstig bedreigd.
En, willen de werklieden het doel
dat zy beoogen, bereiken, dan is het
een eerste vereischte dat de staking een
algemeen karakter aanneemt, dus ook
dadr geschiede, waar geene grieven
bestaan. Dat leidt van zelf tot overre
ding, en, wanneer deze niet baat, tot
dwang, lot een kameraadschap, een
gemeenschap in den slechtsten zin van
het woord, waarbij het doel alle mid.
delen heiligt, omdat het anders niet kan
worden verwezenlijkt.
Hoe duidelijk ligt nu niet de te
volgen weg aangewezen Er zijn
reeds voorbeelden te over van wettelijke
voorschriften, waarbij de patroons tot
allerlei verplichtingen worden gedwon
gen. De verplichte verzekering bij de
rijksbank, tegen onheilen, staat voor de
deur. "Waarlijk, de verplichting om, als
regel, slechts op uitdrukkelijke voor
waarden, in wettelijke vormen omtrent
den arbeid te contracteeren, is niet de
minst noodzakelijke
Zelfs met die regeling, met oene
regeling die contractbreuk strafbaar
stelt, en die vooral door strenge straf
bepalingen de vrijheid om te arbeiden
doet eerbiedigen, zelfs daarmede is alle
gevaar voor de orde verstorende strike
niet geweken doch daarmede wordt het
gevaar tot de kleinst mogelijke afme
tingen teruggebracht en is niet grooter
dan elk ander.
Het is mede reeds gezegd, maar het
kan niet genoeg herhaald worden, dat
er altijd werklieden zijn, die zich in
hunne positie tevreden gevoelen of dat
kunnen zijn, en dat daaronder juist niet
8.)
Van den toren, die hoog boven het
uitstak, had men een heerlijk
uitzicht op bewnude bergeD, in ro
mantische holle boschrijke en vrucht-
"arei dalen. De bezittingen der d'Or-
nano's waren uitgestrekt, en voor twee
Jaar was Cesare d'Omano heer er van
geworden.
Van de tinnen des torens bemerkte
men naar 't zuiden het huis der Pes-
c&8, een familie even oud en gegoed
als die der d'Ornano's. De landlieden
wogen nog menige ballade van de
de minsten in ijver, bekwaamheid en
ordelievendheid behooren.
Behoorlijk contractueel aan den
meester verbonden, zullen zjj nog veel
moeieiykor dan thans te bewegen zijn
om den arbeid neer te leggen.
Waartoe zouden zij het het ook doen?
Hunne positie is veiliger en zekerder.
Zij hebben meer te verliezen. Komen er
misstanden in het vak, waarvan de
opheffing gewenscht is, dan kunnen door
middel der kamers van arbeid de be
zwaren worden besproken en zullen
wat ook liet doel is geschillen allicht
worden voorkomenen wordt door
anderen ongeoorloofde pressie uitgeoe-
oefend, dan beschermt bon de arm dor
wet, door zich te keeren tegen hen, die
do staking doordrijven.
In den regel zullen dat de minder
bekwamen of althans die zijn, wier
zedelijk gehalte lager is, waarbij zich
dan de gewone elementen van de
straat zullen aansluiten. Zij kunnen
handen vol werks gevenmaar schadelijk
zullen zij niet zijn, wanneer de wet ook
hen beschermt op het punt waarop zij
bescherming behoeven, namelijk door
hen te behoeden voor den noodlottigen
invloed dier redenaars en redenaarstere,
die onrust stoken en ontevredenheid
zaaien door hun schetteren met on
begrijpelijke en onbegrepen theoriën.
Wat te denken b v. van spreeksters,
zooals wy er thans zagen optreden, die, met
gevulde maag, onder toejuiching, de
vrouwen der werklieden aansporen om
vol te houden al moesten zij verhon
geren Is het te sterk gesproken,
wanneer wij strafbepalingen verlangen
tegen dergelijke taal
Aan alle patroons en alle patroons-
vereenigingen zij een ernstig streven
naar regeling van het arbeidscontract
aanbevolen.— Hier is pressie op haar
plaats; namelijk, om bij de regeering
bij deze regeering vooral er op aan te
dringen dat dit gewichtig onderwerp
van wetgeving niet langer verwaarloosd
blijve.
Dat zou de beste uitkomst wezen
van de thans, gelukkig nog tevechter
tijd geëindigde werkstaking der Am-
stordamsche timmerlieden.
Eene belangrijke redevoering.
Donderdag werd in de vergaderzaal
der Eerste Kamer eene bijeenkomst
gehouden door de leden van het
Institut de droit international, ook wel
eens Vredebond genoemd, die sedert
25 jaar ijvert om aile internationale
geschillen door arbitrage te doen be
slechten.
Onze minister van buitenlandsche
gevechten, die de burchtheeren, bijge
staan door hun herders en boeren,
eeDS onderling hadden gevoerd. Sinds
menschenheugenis was de oude familie
twist bijgelegd, maar een vriend
schappelijke omgang was ondanks
dit tusschen d'Omano en Pesca niet
ontstaan.
Het sprak van zelf, dat de beide
aanzienlijke familiën, in de bergen
zoowel als in Ajaccio, waar de land-
edelen gedurende de laatste jaren den
winter plachten door te brengen, de
vormen der wellevendheid jegens el
kander in acht namen. Licht had dus
het door den gezelligen omgang ver
eischte samenkomen der heide fami
liën, gedurende hun verblijf in de
stad, tot een nauwere betrekking
kunnen leiden, zoo niet een onver
klaarbare, wederzijdsche afkeer der
jongste, mannelijke spruiten van deze
geslachten dit verhinderd had. Deze
afkeer, voornamelijk bij Fernando
della Pesca aan 't licht tredende, be-
zaken, mr. W. H. de Beaufort, sprak
de openingsrede uit die wij belangrijk
genoeg achten om ze onder de
algemeene aandacht te brengen.
De Nederlandeche Regeering zeide
de Minister waardeert ten hoogste dat
het Instituut zijn 25jaiig bestaansfeest wel
in ons land heelt willen komen vieren, en
dus goede herinneringen heeft bewaard
aan zijn verblijf alhier, nu 23 jaar geleden.
Het tijdperk van 25 jaar, dat deze
vereeniging heeft doorleefd, is door werken
gekenmerkt, die de beschaafde wereld
hoog waardeert en waarvan het overbodig
ie hier den lof te verkondigen. Door het
Instituut te grondyesten, hebt gij verkon
digd, dat de verhoudingen tusschen de
volkeren aan de wetten van het Recht
moeten zijn onderworpen. Het edele doel
dat gij nastreefdet was om zooveel moge
lijk iu de internationale betrekkingen te
beyorderen, de totstandkoming van een
stelsel dat geen anderen grondslag erkende
dan bet Recht en dientengevolge van zelf
het gebruik van geweldadige middelen
uitsloot.
Een terugblik slaande op den tijd die
achter onsligt, komt onwillekeurig de
gedachte op, dat gij enkele oogenblikken,
te midden van uw arbeid, moeite zult
heb hen gehad eeo gevoel van ontmoediging
te bekampen. Inderdaad zijn er in onze
maatschappij Btroomingen van gevoelens
waar te nemen, die in het geheel niet stroo-
ken met het edele doel, dat gij met zoo
veel ijver nastreeft. Vooreerst de economi
sche bewegiDg op het einde onzer eeuw,
die eerder geneigd is de natiën van elkaar
dan tot elkaar te brengen, voortspruiten
de uit cfe zucht die zich in bijna aile Staten
doet gevoelen om zich stoffelijk onafhan
kelijk te maken van zijne naburen, en
aan de nationale nijverheid en den land
bouw een monopolie te verzekeren door de
grenzen te sluiten en zooveel mogelijk de
buitenlandsche voortbrengselen te weren.
Maar wat nog ernstiger is en u van
nog meer nabij raakt, dat is die koorts
achtige beweging, die ai de beschaafde
natiën heeft aangetaBt eD hen meesleept
om aan hunne bewapening en hunne mili
taire krachten do grootst mogelijke uit
breiding te geven.
De begrootingen van oorlog en marine
zijn de nachtmerrie geworden van de
ministers van Financiën in alle landen.
De verdedigingsmiddelen, tot een ouge-
kenden graad van volmaking gebracht,
wijzen op een zeker gevoel van wederzijdBch
wantrouwen en toonen aan, dat de vrees
voor oplossingen van geweld de geesten
sterk levendig houdt. HelaaBde gebeur
tenissen der jongste maanden hebben one
de treurige zekerheid verschaft, dat die
vrees maar al ti gewettigd is. De jongste
oorlog, die zooveel bloed en tranen heeft
gekost, is een pijnlijke verrassing geweest
voor alle staatslieden en hij moet voor u
een bittere teleurstelling zijn geweest.
Maar als het. doel, dat gij u hebt voor
gesteld, al niet bereikt is, daarom zult gij
loon niet ontmoedigd zijn.
Wanneer men bij vogelvlucht de bewe
ging der ideeën beschouwt ten aanzien van
internationale reohtsquaesties gedurende de
eeuw die ten einde spoedt, zal men niet
kunnen ontkennen, dal het beginsel van
ontastbaarfceid van privaat eigendom be
langrijke schreden voorwaarts heeft gedaan.
Men mag eonstateeren, dat de kaapvaart
voor altoos is afgeschaft, dat het beginsel
van onaantastbaarheid van onzijdig eigen
dom onder vijandelijke vlag zoowel als
van de onaantastbaarheid van vijaudelijk
eigendom onder neutrale vlag voor goed
erkend zijn. De oorlog van dit jaar heeft
ons het bewijs geleverd, dat die beginselen
perkte den omgang tusschen de fami
liën tot de noodzakelijkste hoffelijk
heidsbetuigingen.
Aan de andere zijde der bezittingen
van de d'Ornano's lagen die der
Piëtri's, een familie, wel niet zoo oud
en rijk als haar naburen, maar van
groot aanzien in't geheele land en wie
zuiver, ofschoon geen adellijk, Corsi-
caansch bloed door de aderen stroom
de. Met een dochter van dit geslacht
was Cesare voor weinige weken ge
trouwd.
De geheele wereld was door dit
huwelijk verrast. Meu verwonderde,
zich over deze, voor eeu d'Ornano
zeldzame keus, te meer daar een on
verholen, maar algemeen verbreid
gerucht, Signora Julia della Pesca als
de toekomstige vrouwe van d' Ornano
had aangewezen, een dame, die naar
de meening der wereld, veel geschik
ter was, daar als gebiedster te zetelen
dan de onbeduidende Eieonora Piëtri.
Julia della Pesca was de ster van de
zulke krachtige wortels hebbeu geschoten
in de publieke opinie, dat zelfs de mogend
heden welke niet tot de declaratie van 1850
waren toegetreden en die due volkomen vrij
waren ze niet te eerbiedigen, die vrijwillig
hebben erkend en aangenomen zoodra zij
zich tegenover een oorlog vonden geplaatst.
Gij zijt hier gekomen op een gedenk
waardig oogenbiik. Wij naderen een ge
beurtenis van het grootste gewicht voor
ods land. Een nieuwe regeeriDg zal aan
vangen. Binnen weinige dagen zal, als God
wil, onze ionge Koningin, de laatste spruit
van het doorluchtige stamhuis van Oranje-
Nassau, de teugels van het bewind ic
handen nemen. Onder alle wenschen voor
Hare doorluchtige persoon en voor Hare
regeering, die uit ons hart wellen, is er
een, die niet de kleinste plaats inneemt en
waarmede ik ben er zeker van
onze lieftallige Souvereine geheel instemt,
namelijk de wensch dat hare regeering er
eene zal zijn van vrede en dat zij za!
mogen aanschouwen den triomf van die
hooge en aohoone ideeën, gedurende 25
jaar door uw Instituut met onvermoei-
den ijver voortgestaan. De triomf die u
met glorie zal bedekken en het geluk der
volkeren zal verzekeren, zal een van die
geschiedkundige gebeurtenissen zijn, waar
van toekomstige geslachten Bteeds de her
innering zullen bewaren.
Tentoonstelling van Nationale
Kleederdrachten.
Deze belangwekkende tentoonstelling
die een getrouw beeld geeft in welke
mate nationale kleederdracht hier
te lande in eere gehouden ie, is Dou-
derdag te Amsterdam in het stedelijk
museum aan de Van Baerlestraat
geopend.
Het volgende lezen wij daarover in
de «Avondpost"
Het was een gelukkig denkbeeld, deze
tentoonstelling ter gelegenheid van de
Inhuldigingsfeesfen te organiseeren deze
expositie is toch iets echt nationaals bij
het nationale feeet, dat wij eerstdaags
gaan vieren. En er ie veel te zien en te
leeren, want ons land is rijk aan kleeder
drachten, wel een gevolg van de stamver-
scheidenheid zijner bevolking.
De tentoonstelling is gerangschikt naar de
etnographische verdeeling der bevolking
van Nederland, niet provinciesgewijze, wat
zeker pleit voor den weteneehappelijken
zin der commissie. De kleederdraohten zijn
alle echt en deugdelijk afkomstig van, of
gemaakt door de lieden zelf, die zich nog
dagelijks in dergelijke costumes bewegen.
Juiat wegens de wetenschappelijke indee
ling is ieder, die de expositie gaat bezich
tigen, aan te raden zich van een catalogus
te voorzien zonder dit hulpmiddel hpeft
de bezoeker er weinig aan.
Op deze expositie zijn niet alleen costu
mes uit Nederland te vinden, maar ook
uit de overzeesehe gewesten, en dan ie er
nog aao toegevoegd een etnographische
poppententoonstelling van den heer E. S.
AU Cohen te Singapore.
De tentoonstelling rondwandelende, be
zichtigen wij eei-dt de costumes vau de
zuivere Friezen. Wij krijgen te zien lo.
het oorspronkelijk oorijzer, dat opgegra
ven werd tusschen de fondamenten van
het St. Olofsklooster te Stavoren2o. een
Friesohe edelvrouw in zeer rijken tooi3o.
een hardrijdster. Vervolgens mogen wij
nog bewonderen Leeuwarder weezen iu
hun eigenaardige kleederdracht, een vis-
schersvrouw uit Moddergat en vrouwen
uit Hiudeloopen enz.
Daarna wordt onze aandacht bijzonder
gezelschappen in Ajaccio, en wan
neer schoonheid, geest en hooge af
komst alleen een mei-je begeerens-
waard kunnen maken, dan was zij
het in hooge mate. Men meende be
merkt te hebben, dat Cesare naar
haar gunst dong en verder, dat de
anders zoo ongenaakbare, hoogmoedige
koudheid van haar wezen, onder zijn
blik getemperd werd. Hoeveel daar
vaD waar mocht zijn, liet zich te
minder uitmaken, daar Cesare's be
minnelijke, gezellige omgangsvormen
licht tot misvattingen aanleiding kon
den geven.
Een feit was het echter, dat men
in de kringen der aanhangers en vrien
den van heide familiën, een verbinte
nis tusschen Julia en Cesare te liever
zou zien, als daarmee de twist tus
schen d'Ornano en Pesca uit de we
reld gebannen kon worden. De band
tusschen Julia en den spruit der d'Or
nano's scheen dus door uiterlijke en
innerlijke beweegredenen zoo waar
schijnlijk en natuurlijk, dat de verras
sing te grooter was, toen Cesare zijn
verloving met Eieonora Piëtri bekend
maakte»
Wie was deze Piëtri, die men in
Ajaccio in 't geheel niet kende en die
dus ook onmogelijk tot de aanzien
lijkste familiën kon behooren De
menschen schudden het hoofd 't was
zonderling, zeer zonderling I De prach
tige roos voorbijgegaan, om een heide
bloempje te plukkenMerkwaardige
smaak Daarnaast waren echter ook
lieden, en wel met de omstandigheden
zeer vertrouwde, die Cesare met zijn
keus oprecht geluk wenschten. In hun
oogen gold de trotsche, veel bewon
derde, maar koude schoonheid vaD de
dochter der Pesca's minder, dan de
liefelijke bevalligheid en gevoels
warmte van Eieonora Piëtri, en zeker
was het, dat het teere kind op het
kasteel Fidardo door allen, die haar
kenden, warm bemind werd, in het
bijzonder door de landlieden en de
