'oorslellini
JST
DE WRAAK.
h teer m
Vrijdaj
5 Augustus
LBURG.
No. 90.
36e Jaargang.
1898.
fOIVDVOORSTEL-
LSTELLING
XENDA.
|R A A G
merk OLIFANT.
biggelen.,
rleesch.
BS^kbbwssb.
8 nr.
AREN
n.
Gemeentebestuur.
Binnenland.
FEUILLETON.
Ft KT.
p d door 36 personen
dames.
worden van een
|er waarde van do
winner direet uit te
ids 8 uur,
ting-.
Rang/1.-, Baleon
a 10 cent extra per plaats
munt uit door sterkte
i d van kleur. Elke knot
lan een étiquette met ge
lik „OLIFANT".
Ikoop te Vlissingen, bij
ASTENAU, St. Jacobstraat.
Wereld is Java-Rijst,
■en ter vervanging van aard-L
Jens haar groot uitzettingsver- C
fcooper in het gebruik dan alle C
Soorten. Verkrijgbaar in alleU
in Kruidenierswinkels uitslui-U
Ineele, fraaie bussen van 2'/oM
Sn 5 KG A f 2-75, proefkar-K
lanrop de afbeelding van CzanrH
■te. Tevens in kartons beschik- p
■eede qualiteit Prima Java-Rijst, p
■nix", f 0 20 het, i/oKG. WaarK
■jk verkrijgbaar rechtstreeks te JJ
■bus van 2>/s kilo, franco thuis, |J
■f 1.50 aan liet adres voor engros ;r
listpellerij .,De Pliénix C
fPHUIJS, ZAANDAM. u
FTFTFFTTFFmS
Leverworst.
en Vleesch-
staat iederen dag
i,
ik liet vertrouwen
Lange Walstraat
i.)
14
5 4
7 44 8 4
12 80
8 46
6 5 7 30
1 8
4 27
8 «6 8 6
11 42
2 40
5 24, 7 89
«2 20
3 46
6 7 1
1 28
5 lli
7 15 7 31
2 10
54
7 5 2 *8 51
8 10
6 37
8 361
4 10
7 40
9 lol *9 66
♦10 l
4 20
7 50
i
4 30
S
9 Sf-5!
4 39
89
j
4 62
8 22
j
4 69
8 29
5 9
8 39
952
5 14
8 U
6 25
8 56
i
5 M
9 4
107
5 42
9 12
5 6S
9 25
6
9 14
U 31
6 12!» 48
10 40 10 57
(•a
en naar Engeland «.ver
leen reizigers voor Relgië
58 1', 38,2
1 26
S ]0
8 50
i 18
9 5 112 Sóji 30
6 38 10 28
7 50 11 40
8 32:12
8 48 12 38
4 081525
t 2K 710
1.0 S-25
ft 25
8 4»
6 57
VLISSIilkNCBK
COURANT
Prijs per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever."
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché'a worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonnummer XO
Abonneinents-Advertentiën op zeer voordoelige voorwaarden.
Beproeving der Brandspuiten.
De Opperbrandmeester te Vlissingen
brengt ter kennis van het personeel
tij de brandweer alhier
dat eene beproeving der spuiten, be
paald bij artikel 439 der algemeene ver
ordening van Politie, zal plaats hebben
0p Maandag 8 Augustus 1898, des na
middags ten 5 uur op de Pottenkade
van de spuiten G en D en op Woens
dag 10 Augustus d.a.v. op 't zelfde uur
op den Nieuwendijk van de spuiten A
en B
dat zij zich tot dat einde op de voor
ben bestemde dagen telkens des namid
dags ten 4.45 uur zullen moeten be
vinden aan hunne respectievelijke brand
spuithuizen.
Dat bij ongunstige weersgesteldheid op
die dagen, des namiddags tusschen 3 en
4 uur, een roode vlag van den toren
zal worden uitgestoken ten teeken dat
de beproevingen tot den volgenden dag
en 't zelfde uur zijn uitgesteld.
Vlissingen, den 4 Augustus 1898.
De Opperbrandmeester voornoemd,
J. G. GELJSEN.
De vaeantie van de rechterlijke
macht.
Naar aanleiding van de ingetreden
vaeantie van de rechterlijke macht
geeft „Het Nederlandsch Dagblad"
eene beschouwiug over het ai of niet
goede van zulk een langen rusttijd.
De zittingen der kantongerechten
gaan, zooals gewoonlijk, door. Ook
de strafrechtspleging bij de gerechte
lijke collegiën wordt niet vertraagd,
maar de civiele zaken bij die collegiën
moeten gedurende twee maanden
(Juli en Augustus) stil staan, voor
zooverre zij niet absoluut spoedeischend
zijn en geen uitstel veien kunnen
in dat geval worden zij door de
zoogenaamde vacantie-kamer afgedaan.
Op den voorgrond mag het nu dadelijk
worden gezet, dat de vaeantie der
rechterlijke macht volstrekt niet alleen
ten genoege der heeren rechters, maar
zeer zeker ook ten genoege der ad -
vocaten is ingevoerd, doch met dat
al twijfelt het blad toch, of die
instelling wel te verdedigen is.
Recht te verschaffen is de voor
naamste plicht van den Staat en juist
aan dien plicht onttrekt hij zich ten
deele gedurende twee maanden. Wan
neer de heeren rechters rust noodig
hebben, zal niemand hun die misgun
nen. Ook de officieren krijgen af en
toe verlof, maar daarom staat toch
Je dienst niet stil. Waarom kunnen
dus niet de leden der gerechtelijke
collegiën, evengoed als de kanton
rechters, het met hun plaatsvervangers
vinden, indien zij rust behoeven
Bij het begrip vaeantie is het ook
tiet alles goud, wat er blinkt. Menig
een overwerkt zich, juist omdat hij
807
6 4«
1
1")
I was nog tamelijk vroeg opeen
kelderen voorjaarsdag van bet jaar
'8'3, toen de inspecteur der geheime
P°litie, Wagner, de vestibule van het
"ooordduitsche Hotelc in M. betrad
den opperkelner verzocht, zijn
I «aartje aan Vrouwe d'Ornano af te
geven.
De ambtenaar voegde daarbij: „Is
je dame nog niet te spreken, wees
zoo goed mij te zeggen, hoe laat
dan
®ij ontvangen kan."
vaeantie neemt. Ambtenaren kunnen,
als zij vaeantie hebben, zeggen, dat
zij van alles af zijn, maar menschen
met eigen zaken kunnen dat niet.
Het groote geheim van veel arbei
den, hetzij met de hersenen, hetzij
met de spieren, is training. Met ge
leidelijke overgangen wordt de dosis
arbeid steeds grooter genomen, en
eindelijk kan men zonder gevaar
meer dan den dubbelen arbeid van
vroeger verrichten. De toestand van
training echter gaat verloren door
rust.
Wie een maand heeft gerust, heeft
minstens nog een maand noodig
voordat hij weer geheel op dreef is,
en inmiddels is er veel kostbare tijd
nutteloos verloren gegaan. Voor hen,
die bepaald ziek zijn, of eenmaal,
door een onverstandige wijze van
werken op zijn geraakt, is een vaean
tie een weldaad. Ook voor de vele
kinderen, die op de scholen boven
hunne krachten worden beproefd en
veel te weinig spelen, kunnen in de
open lucht, maar wie vrijheid heeft
orn zijn eigen werkplan vast te stel
len, zal het zeker spoedig ondervinden,
dat vooral een lange vaeantie meer
na- dan voordeel oplevert.
De Zaak-Hogerhuis.
Te Leeuwarden is ZoDdag, vanwege
het Landelijk Comité in zake de
gebroeders Hogerhuis, op twee plaat
sen een druk bezochte meeting ge
houden, waarin gesproken werd door
de heeren W. Bax, predikant te
Zaandam; J. A. Bergmeijer, onderwijzer
te Dordrecht; Mr. P. J. Troelstra,
iid der Tweede Kamer, en M. Valk,
learaar in de Ned. taal en letterkunde
te 's-GraveDhage.
Nieuwe lichtpuuten in deze zaak
werden niet aangevoerd. Mr. T'roelstra
deelde mede, dat hij de Inhuldigings-
feesten zou afwachten, en wanneer
alsdan aan de gebroeders Hogerhuis
geen gratie werd verleend, zou hij
aan den Officier van Justitie te
Leeuwarden een open brief schrijven,
waarvan de inhoud zou leiden tot
zijne gevangenneming. Zijne verwach
ting omtrent den Minister Cort van
der Linden is hem zeer tegengevallen.
De moeder van de Hogerhuizen
was in een der zalen op het podium
aanwezig.
Ten slotte is in de beide vergade
ringen een motie aangenomen, waarin
op de invrijheidsstelling van de
broeders wordt aangedrongen.
Een paar veelbesproken strooi
biljetten.
Tijdens de laatstgehouden verkie
zingen voor de Provinciale Staten iQ
Gelderland zijn te Aalten een paar
strooibiljetten verspreid, eene van
antirevolutionaire, het ander een ant
woord op eerstgenoemd van liberale
zijde. Over beide biljetten is veel
geschreven, waarbij elke partij de
meeste schuld op de andere trachtte
te werpen en te betoogen dat zij van
het minste vuil, om haar candidaat
De opper-kelner belastte een zijner
ondergeschikten met het wegbrengen
van het kaartje en wendde zich toen
op levendigen, van nieuwsgierigheid
getuigenden tooD, tot den inspecteur
met de vraag«Gij brengt zeker
tijding van mijnheer d'Ornano, in
specteur
Deze scheen de vraag niet verstaan
te hebben, althans, hij draaide zich
om, om de spoorweggids, die aan den
wand hing, te beschouwen en keerde
zoo den kelner den rug toe, wat deze
met zichtbaar misnoegen opnam. Eer
hij zich tot het herhalen zijner vraag
vermannen kon, kwam de bode, die
het kaartje afgegeven had, weer terug
en zei haastig: „Mevrouw d'Ornano
verwacht mijnheer den inspecteur."
Langzaam klom de ambtenaar, een
man van middelbaren leeftijd, met een
ernstig, flink gelaat, de trap op.
Op de eerste verdieping werd hij
door een kamermeisje ODtvangen, die
hem de deur van een naastliggende
te doen zegevieren, gebruik gemaakt
heeft.
Het anti-revolutionrire blad „De
Nederlander" heeft over dit feit eene
zienswijze, die misschien onder zijne
geestverwanten wel niet algemeen
instemming zal vinden. Het schrijft
In eenige bladen vindt men thans de
beide Aaltensche strooibiljetten, waarop
men zich beroept ten bewijze dat de
tegenpartij schandelijke middelen gebe
zigd heeft om haar candidaat bij de stem
bus te doen zegevieren.
Beide biljetten webken onze diepe
ergeiris op.
Het ia mogelijk, dat uit politiek oog
punt beschouwd, het liberale biljet nóg
treuriger is dan dat uitgegaan van anti
revolutionaire zijde maar uit christelijk
oogpunt, dat o.i. boven het politieke staat,
keuren wij het laatste nog sterker af dan
het eerstevooral omdat het eerste, het
liberale, eene antwoord was op den uitval
uitgegaan van de andere .zijde.
Dit oordeel nader toe te lichten dunkt
ons onnoodig desgevorderd,zullen wij het
doen. Door handige sofisterij mag niet
worden gerechtvaardigd of goedgepraat
wat een christen behoort te veroordeelen.
Vóór en tegen.
Terwijl verscheiden gemeente-bestu
ren den fietsenden onderwijzers en
onderwijzeressen weinig genegen zijn,
heeft de uitgever van het onderwijs
blad „De Sollicitant" gemeend juist
het onderwijs-personeel gemakkelijk
en goedkoop in het bezit van rijwielen
te moeten stellen. Hij heeft daartoe
aan het bureau van dat blad een
rijwiel-magazijn gevestigd, waar de
le klasse machines voer slechts /II7
verkrijgbaar zijn, uiai.r natuurlijk
alleen voor onderwijzers.
Of er aftrek zal zijn bij de alge
meene klacht over lage tractementen
Een uitgaaf van /117 beteekent nog
als iets voor iemand, die klaagt over
sobere bezoldiging. „Enk. Ct."
Te weinig gebruikte kracht.
Zoo nu en dan komt bij menigeen
't denkbeeld opwaarom niet meer
gebruik gemaakt van voorhanden zijn
de groote krachten, die hier en daar
ongebruikt aanwezig zijn
Het „hoe" is zeker wel 't grootste
beletsel bij de toepassing,maar menig
„hoe* is reeds opgelost en daarom is
't mogelijk, dat vernuftige hereenen
hier een goede oplossing kunnen vin
den. Men heeft in ons land geen pa
tentwet en daarom zijn er zoo weinig
menschen, die iets uitvinden, wordt
wel eens beweerd.
't Is een vreemde theorie, maar een
feit is 't toch, dat in landen, waar de
patentwet wel bestaat, een groot aan
tal uitvindingen van belang gedaan
worden en in Nederland zulks tegen
woordig slechts sporadisch voorkomt.
WelDU, men ga eens peinzen over
het nut, dat men uit de beweging
der golven en uit eb en vloed der zee
kan trekken. Men beproeve eens meer
nut uit den wind te trekken, want er
zijn veel molens in ons land, maar
geconserveerde windkracht, wind op
gezameld in accumulatoren, is nog niet
in den handel.
kamer opende.
Hij nam den hoed af, trad binnen
en aanschouwde een jeugdige, teedere
vrouwengestalte met een bijna nog
kinderlijk gelaat, die, in een wit mor
genkleed gehuld, met de hand op de
tafel steunende, voor hem stond en
angstig de oogen op hem richtte.
Het lieflijke aangezicht scheen door
het zwarte haar, dat ordeloos op de
schouders viel, nog bleeker dan het
was. Iedere trek van het gelaat
sprak van koortsachtige opgewon
denheid.
De inspecteur Wagner had nauw-
lijks groetend gebogeD, als de haastig
uitgesproken woorden zijn oor troffen
,,Gij komt mij bericht brengen, mijn
heer
„Zoo is het, mevrouw," antwoordde
de ambtenaar.
„Waar is mijn echtgenoot, waar
blijft bfi De stem der jonge vrouw
beefde.
De inspecteur zei op eenigszins va-
Verder zou een ongeloofelijk groot
nut te stichten zijn met de warmte,
die uit de duizenden schoorsteenen
ongebruikt de lucht in vliegt.
En zoo zijn er tal van krachten, die
dagelijks roekeloos verwaarloosd wor
den en wachten op een uitvinding, om
als 't ei van Columbus, onder ieders
bereik te komen.
Als een staaltje van wat er zooal,
zonder direct nut te stichten verloren
gaat, kunnen wij de middelen om
licht te maken noemen. Een olielamp
verbruikt 99 percent van zijn brand
stof om warm te maken een gasvlam
98'/s pCr., en van elke ton steenkolen,
die voor een electrisch licht installatie
gebruikt wordt, komen er slechts 10
kilo feitelijk direct he' licht ten goede.
-O
De kolenmarkt.
Men schrijft aan het „Hbl." De
vraag naar kolen blijft onstuimig
groot. De strike in Wales duurt voort
en daardoor wordt de vraag naar kolen
voor de werkende kolendistricten zoo
wel in Engeland als Westphalen en
België hoven alle vroegere verhouding.
Daarbij komt, dat bv. in Westphalen
zich een groot gebrek aan mijnwer
kers voordoet, waardoor de productie
op vele mijueu zeer wordt beperkt en
vele soorten niet geregeld in voldoende
mate kunnen worden geleverd.Dekolen-
handelaren ondervinden zeer groote
moeilijkheden. Van 116 Juli 1898
werden in 13 arbeidsdagen 186,036
wagens, dus per arbeidsdag 14,311
wagens, afgezonden, wat, hoe groot
het getal ook zijn moge, beneden de
in het voorjaar gemaakte berekeningen
blijft.
Te Rubrort wordt ook des nachts
met de kolentippen gewerkt. Men
hoopt, dat de waterstand gunstig voor
het vervoer zal blijven, daar men
vreest dat de spoorwegen in het na
jaar, niettegenstaande zoo vele nieuwe
v/agens in gebruik komen, anders zul
len tekortschieten.Zaterdag mankeerde
weder een aantal wagens. Er waren
15,546 wagens ter belading opgegeven,
waarvan 89 mankeerden.
De prijzen zijn hoog en zullen dit
najaar nog veel hooger kunnen worden,
vooral als de strike in Wales niet
spoedig eindigt, en voor 1899 worden
nu reeds contracten tegen aanzienlijk
hoogere prijzen dan voor dit jaar af
gesloten.
De koersen der industrie-papieren
in Duitschland rijzen gestadig en het
besluit van de mijnen om alle prijzen
te verhoogen zal daartoe nog mede
werken.
Door het spoedig in werking komend
besluit van het bergwerkbestuur om
de kolen bij de delving met water te
besproeien, welk voorschrift gegeven
is om ontploffingen te voorkomen,
ontstaan voor de mijnen groote kosten,
waardoor de prijzen ook hooger zullen
worden.
De najaars-manoeuvres.
Aan de groote najaars-mauoeuvres,
van 15 tot 22 September in Gelderland
te houden, zullen deelnemen de 2e di-
derlijk zachten toon
„Kom tot u zelve, wat ik u bidden
mag."
„Waar is mijn echtgenoot? Wat is
er gebeurd
De ambtenaar, wiens trekken ernst
en deelneming teekenden, gaf de jonge
vrouw door een handbeweging te
kennen, op den stoel, waarvoor zij
stond, plaats te nemen, en als willoos,
nog steeds de angstvolle oogen op
den bezoeker gericht, liet zij er zich
op neervallen.
De inspecteur zette zich op een stoel
tegenover haar.
«Gij zult al uw geestkracht noodig
hebben, mevrouw uw echtgenoot is
door een zwaar ongeluk getroffen."
De jonge vrouw stiet een kreet uit,
zoo trillend van schrik en zielesmart,
dat zelfs het hart van den in langen
dienst gestaaiden politie-be&mbte er
door ontroerde. Slechts met moeite
brachten haar sidderende lippen de
woorden voort „Wat is er gebeurd?
visie infanterie, bestaande uit het le,
5e en 8e regiment infanterie, elk h 4
veldbataljons, de Koloniale Reserve uit
Nijmegen, 5 escadrons van bet le re
giment huzaren, 6 batterijen van het
le regiment veldartillerie, 2 batterijen
der rijdende artillerie, en 1 compagnie
genietroepen; de 3e divisie infanterie,
bestaande uit het 2e, 3e en 6e regi
ment infanterie, elk h 4 veldbataljons,
5 escadrons van het 2e regiment hu
zaren, 8 batterijen van het 3e regiment
veldartillerie en 1 compagnie genietroe
pen, zoodat totaal aan de manoeuvres
zullen deelnemen 25 bataljons infan
terie, 10 escadrons cavalerie, 14
batterijen en 2 compagnieën genietroe
pen,met een vermoedelijke sterkte van
circa 17,000 man.
Daar het een oefening geldt, welke
een oorlogstoestand zooveel mogelijk
nabij moet komen, wordt aan de ma-
noeuvreerende troepen eerstdaags te
voren de ligging der terreinen bekend
gemaakt, daar een en ander niet te
voren mag worden bestudeerd
Leerplicht.
Door eenige besturen van gemeen
ten, zal een adres aan de Tweede
Kamer worden gericht ter zake van
het ontwerp van wet tot invoering
van den leerplicht. Zij vragen dat, bij
aanneming van het wetsontwerp art.
45 der wet zóo worde gewijzigd, dat
de bijdrage van het Rijk in de kosten
van het onderwijs worde verhoogd
naar evenredigheid van de meerdere
kosten welke die aanneming zal ver
oorzaken.
Atjeh.
Uit Indië ontving het „N. v. d. D."
Maandagavond het bericht dat Zater
dagavond Toekoe Brahun, de broeder
van Toekoe Bintara Paleuë met zijn
gezin door de marechaussees verrast
en naar Segli opgebracht is.
De heer Valkhoff te Arnhem geeft
in zijn als districtsschoolopziener uit
gebracht jaarverslag terloops een
eenvoudigen, maar toch wel practischen
raad, om met gebruikte schoolboekjes
en cahiers nog nut te doen. Hij
schrijft
„Er is bij 't vele dat er gedaan
wordt om het vervliegen van 't bitter
klein beetje kennis tegen te gaan, nog
wel iets te doen, dat met de school
bibliotheek kan samenwerken ten
goede.
„Het is de gemeentebesturen te
verzoeken de oude en half versleten
leer- en leesboeken aan de kinderen
te mogen afstaan. Menig dotpskind
zal 't een genoegen zijn, zijn oude
leesboek weer eens in handen te
krijgen, nu zijn eigendom, en misschien
doen oudere broeders en zusters,
misschien wel vader en moeder, er
hun voordeel mede. Ik ken dorpen,
waar dit plaats heeft, en misschien
is zoo'n halfversleten schoolboekje
soms een schat in menige arbeiders
woning.
Wat
De inspecteur wilde blijkbaar de
zoo vreeselijk bewogen vrouw tijd
laten, eenigszins tot zich zelve te ko
men althans bij antwoordde met de
vraag „Mijnheer d'Ornano verliet
gisterenavond om acht uur het hotel,
nietwaar
„Ja, ja, wat is hem overkomen?
Waar is hij? Spreek toch I"
De inspecteur staarde voor zich
het viel hem moeilijk, het verschrik
kelijke mede te deelen.
Dit verontrustte haar nog meer en
in wilden doodsangst riep zij thans in
't Italiaansch „Hij is dood I Cesar
is dood I Ik smeek u, verberg mij
niets I"
Wagner had de vraag verstaaD en
beantwoordde haar in oprecht mede
lijden met een ernstig knikken van
het hoofd.
Zij stamelde in afgebroken klanken
„Cesar I"
Zoo hij een uitbarsting van harts-
