HET GEHEIM
Vrijdag
22 Juli.
RECHTER.
jNo. 84.
36e Jaargang.
1898.
VLISSINSSCDE COURANT.
Prjja per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek.
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENÏIËNvan 1—4 regels f 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonnummer ÏO
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeclige voorwaarden.
Binnenland.
Een zwijgen gerechtvaardigd,
Het „Weekblad v.h. Recht* heeft
jn de volgende woorden verklaard
waarom het gezwegen heeft over de
zaak Hoogerhui.-:
Wij zijn, we zouden haast zeggen met
ieder verstandig mensch en bij name met
jeder eerlijk rechter, die op eene eenigzina
langdurige ervaring mag wijzen, ten volle
overtuigd van de mogelijkheid van rech
telijks dwalingen, ook en niet het minst
in strafzaken. Wij hebben het dat ook
altijd betreurd, dat de grenzen der ïevisie
van in kracht van gewijsde gegane uit
spraken van den strafrechter door ons
Wetboek van Strafvordering zoo eng zijn
getrokken.terwijl wij hopen en vertrouwen,
dat de herziening van dat Wetboek, thans
bij het Departement van Justitie aanhangig,
onB eindelijk eene verruiming dezer gren
zen zal brengen, een voorbeeld, dat dan
Bpoedig in de wetgevingen van onze Oost
en West-Indische Bezittingen en Koloniën
moge worden gevolgd.
„Deze overtuiging, die wij nooit onder
stoelen of banken geschoven hebben, belet
niet, dat wij in het algemeene maatschap
pelijke belang den eerbied voor het ge
rechtelijke gewijsde hoog houden en dat
wij alzoo, zelf het bestaan van rechtelijke
dwalingeo, waar zij niet open en bloot
voor ons liggen, niet licht aannemende,
ook aan anderen in ons blad het woord
niet kannen geven voor op min of meer
Imogen toon gestelde, maar niet op afdoen
de wijze gestaafde beschuldigingen van
dwalingen begaan in rechtelijke gewijsden,
die ket*„schuldig" over onschuldigen zouden
hebben uitgesproken.
„Dit moge verklaren waarom wij tot nu
toe het stilzwijgen hebben bewaard over
de zaak der gebroeders Hogerhuis, eene
zaak, waarover wij geen eigen meening
hebben, noch kunnen hebben, omdat wij
het dossier niet kennen en de debatten,
in twee instanties gevoerd, niet hebben
bijgewoond
Als velen dit voorbeeld volgden,
zou over deze zaak heel wat minder
geredekaveld worden dan thans het
Krankzinnigen inde gevangenissen.
Door twee inspecteurs van het
Staatstoezicht op krankzinnigen en
krankzinnigengestichten, dr. Ruysch
en dr. Van Andel, is gedurende een
zeker aantal jaren den toestand der
krankzinnigen in verschillende gestich
ten nagegaan. Van de vruchten van
liuu onderzoek deelden wij reeds het
een en ander roede. Beide geleerden
verzamelden echte,rnokgegevens omt rent
de gevallen van krankzinnigheid in
de gevangenissen, waaruit blijkt dat
dit getal nu juist niet gering is,
al. 109 gevallen, waarvan 26 in de
gevangenis herstelden eu 137 naar
een krankzinnigengesticht werden
overgebracht en 0 in de gevangenis
terugkeerden als te hebben gesimu
leerd, d. i. wegens het veinzen van
krankzinnigheid.
Opmerkelijk groot was ook het
aantal personen in verschillende ge
vangenissen wegens insubordinatie
veroordeeld, die verschijnselen van
krankzinnigheid vertoonden, waarouder
met vergiftigingswaanzin.
I IJ I L L E T O X.
VAN DEN
13.)
//Neen, integendeel, in zijne tegen
woordigheid wil ik mijne mededeelin-
Ben doen. Hij zal hetgeen ik u te
leggsn heb, kunnen aanvuilen."
Ik wachtte tot de waard en de
w«ardin zich teruggetrokken hadden,
mij toen tot den adjnnct wendende,
zeide ik
»U, mijnheer de adjunct, heeft op
dta dag, toen de ongelukkige oude
lp deze gevallen werd de cellulaire
opsluiting als noodlottig voor den geest
geacht en moesten de lijders naar eene
gewone gevangenis verhuizen.
Een bijzonder voorbeeld van het
veinzen van krankzinnigheid leverde
een 36 jarig man in de Groningsche
gevangenis op, die wegens oplichting
was veroordeeld en gaarne willende
vrij komen, zich als krankzinnig aan
stelde, maar dit zoo dom deed dat
elkeen wel moest zien dat zijn geest
vermogens normaal waren. Een zekere
R ook een gevaDgene, overlegde het
anders. Op zekeren avond viel hij
twee bewaarders aan, die hij met een
stuk ijzer en een mesje wonden toe
bracht, terwijl hij zelf bij het vechten
ook wonden kreeg. Nu zette hij zijn
rol van krankzinnige verder voort
door alle voedsel te weigeren en voor
te geven dat hij zijn geheugen ver -
loreu had.
Het kwam echter ua een genees
kundig onderzoek uit dat de man
gesimuleerd had.
Ook in do kolonie Veenhuizen
komen vele personen aan, die zonder
bepaald krankzinnig te zijn, toch
geneeskundig toezicht vereiscben. Voor
zulke menschen achtten de staats-
iuspecteur» de oprichting van een
afzonderlijk gebouw noodig.
Duin cultuur.
Van rijkswege is een aanvang ge
nomen met de duinen onder Schoor]
hij Alkmaar in cultuur te brengen om
als 't ware de kale duinstreek aldaar
tot een groenen gordel om te werken,
(let is een kapitaal en in zijn gevol
gen zegenrijk werk dat hier door den
Staat ;V aangevangen, in 't N. v. d. D.
wordt daarvan bet, volgende van een
bezoek door deskundigen gemeld,
„Vele hektaren duin zijn reeds be
plant, en het is zichtbaar, dat men
in die vier jaren hard gewerkt heeft.
Men belegt de duinen met helm,
heideplaggen en verschillend afval
van hoornen enz., om verstuiving van
zand en het indringen der zonnestra
len te voorkomen. Dit is geen kleinig
heid over zulk een uitgestrektheid,maar
ongetwijfeld een uitstekend middel om
te slagen. Niettegenstaande deu ster
ken wind, hadden we niet deu min
sten last van zand stuiven.
Hoofdzakelijk werden «Pinus aus-
triaca" aangeplant, en deze driejaren
geleden geplante dennetjes schenen
zich op dien ongunstigen stand nog
al behaaglijk te schikken. Ook de
„Pinus moutana" stond gunstig en
wordt meest op de kruin en op de
windzijde gezet. Verder worden proe
ven met andere Pines-variëteiten en
ook met „Picea aiba" genomen maar
onze meening stemde overeen met die
van den boschbaas, dat „Pinus aus-
triaca" de beste resultaten zal geven.
Loofhout schijnt zeer slecht te vol
doen en wordt niet meer aangeplant.
Op lagere gedeelten zagen wij nog
boscbjes, dertig jaren geleden ge
plant, alwaar ook de „P. austriaca"
de „P. sylvestris" en andere ver over
trof. Ook de berken tierden rondom
deze boschjes uitstekend.
man vermoord werd, zijn dochter de
plicht opgelegd, deu moordenaar op
te sporen en aan het gerecht over te
leveren. Ik was getuige van de woor,
den vol vertwijfeling, die het jonge
meisje uitte en van de belofte, die gij,
wel is waar niet in woorden, doch
stilzwijgend aflegdet. Thans herinner
ik u aan die belofte."
,,'k Zal mijn plicht doen. De schul
dige, wie hij ook zijn moge, zal de
straf niet ontgaan, als hem zijn schuld
kan bewezen worden."
„Ik zal u dat bewijs leveren, zoo
duidelijk, zoo onwederlegb&ar, dat
geen twijfel kan overblijven. Luis
ter 1"
Het was moeilijk in korte, doch
duidelijke woorden den adjunct de
feiten mede te deelen, die bewijzen
tegen den moordenaar warenhoe
hij mij bedrogen had, erdenkiDg
jegens Franz Schorn, zelfs tegen de.
schoone Anna had opgewekt, om ten
slotte te vertellen van die oude kasri
De twee aangelegde kweekerijen
waren doelmatig ingericht en uetjes
onderhouden. Millioeneu zaailingen
dennen, in soorten van verschillenden
leeftijd, worden daar voorbereid, om
hunne ongunstige standplaats op de
duinen te kunnen innemea. Met zekeren
ernst stemden de ondergeteekenden
overeen, dat zij wel niet beleven zou-
deD dat millioenen dennetjes de
Schoorlecbe duinen tot een groot
boch zouden hebben omgetooverd.
Wij wenschten onzen vriendelijkeu
jeugdigen geleider toe, dat bij zulks
beleven zou, wat ook mogelijk is
maar niettegenstaande de goede be
handeling zal bet jaren duren aleer
het doel bereikt is.
Na twee uren klimmen en wande
len vertrokken wij, goed doorgewaaid,
maar voidaau over hetgeen we hoor
den eu zagen. Al zai de ervaring nog
veel ieereo, wij zijn overtuigd, dat men
onder deze leiding eu met de geheele
uitvoering op den goeden weg is en
het voorgestelde doel bereikt kan
worden.
Congresaen vau Vrouwenarbeid.
Eargistereu zijn te 'n Hage de drie-
daagscbe be/prekingeu begonnen over
maatschappelijk werk. De heer F. M.
Wibaut, uit Middelburg, voerde het
woord over Toyubeewerk. Hij ging
daarbij uit van de stellingen dat het
Toyubeewerk, in Nederland, neutra
liteit wil betrachten teu opzichte van
den klassenstrijd en dus de arbei
dersklasse niet kan steunen in haar
strijd om een beter leven, en dat de
leden der bezittende klassen die
beseff.-n het goed rer.b, der strijdende
arbeidersklasse, in Toyubeewerk, dat
den klassenstrijd erkent, eene waar
dige taak vinden.
In zijue uiteenzetting deed spreker
uitkomen, dat. bet Toyubeewerk ten
onzent allervriendelijkst is bedoeld,
maar met scherp gedacht. Werken
voor volksontwikkeling is iets anders
dan verbroedering; de onderrichtende
voordrachten, de cursussen, de lessen
brengeu daartoe niet. Dit alles is goed
herhaliugsonderwijs op kleine schaal.
Voor de eigenlijke Toynbeevrienden
is dit niet het ware. Het leidt uiet
tot omgang tusschen rijkeu en armen
op gelijken voet.
Van Toynbee's bedoelen eu dat
zijner voorgangers gaf spreker een
schets. Het verheffende en veredelende
van persoonlijk verkeer met de armen,
na zich in hunne buurten te hebben
gevestigd, stond daarbij op den voor
grond, het verbroederende werd
uagestreefd.
Naar sprekers oordeel is het intieme
verkeer tusschen rijken en armeD,
het vertrouwen, niet mogelijk zonder
dat voor den arbeider in zijn econo-
mischen strijd partij wordt gekozen.
Het door spr. gewilde Toyübeewerk
zal ook onderricht geven, evenals nu,
maar 't zal niet smoren het streven
naar gelijkheid in de voorwaarden
van sociale ontwikkeling.Toynbeewerk
moet revolutionair luide doen klinken
den haat van al wat slecht is in de
maatschappelijke verhoudingen.
Ik besloot met de woorden
„Dit is de reeks bewijzeD, die ik u
geef, en thans eisch ik van u, dat ge
krachtens uw ambt den waren moor
denaar aan bet gerecht te Laibach
zult overleveren, opdat de onschul
dige geen uur langer dan noodig de
smaadvolle boeieD zal dragen.*
„U legt mij een zware, vreeselijke
verantwoording op," zeide de adjunct
roet een diepen zucht, „doch ik zal
mij daaraan niet onttrekken. Wat gij
mij thans hebt medegedeeld, bevestigt
een vreeselijk vermoeden, dat ik reeds
van den dag van den moord met mij
omdroeg. Ik heb nooit aan Schorn's
schuld geloofd, steeds de verdenking
tegen den rechter gekoesterd, doch ik
mocht dit vermoeden niet uiten, daar
ik daarvoor niet het minste bewijs
heb. Ook thans nog draag ik eene
vreeselijke verantwoording als ik op-
treed tegen mijn chef, als ik hem
laat arresteeren en naar Laibach bren
gen, toch zal het gebeuren, zoodra hij
Bij het debat verdedigde de beer
11. Snijders uit Middelburg het Toyn
beewerk tegenover de meening van
den inleider, medebestuurder van het
Middelburgsche „Ons Huis», met wien
hij het geheel oneens was. Het bestaan
van een klassenstrijd erkende hij niet.
Eene merkwaardigheid op de
Tentoonstelling van Vrou
wenarbeid te 's Hage.
Op die tentoonstelling is een be
koorlijk plekje, Insulinde, waar van
Indische vrouwen proeven zijn te zien
van hare kunstvaardigheid en eeuige
Indische dames blijk geven van haar
muzikaal talent. Over de uitvoerin
gen van de gamelang, zooals zulk
een Indisch muziekgezelschap ge
noemd wordt die bier dagelijks gehou
den worden, bestaat nog al groot
verschilvooral oningewijden denken
daar heel min over. In „'t Nieuws"
drukt de Haagsche brievensckriiver
zich daaromtrent op de volgende wijze
uit
Ik heb daar ietB gevoeld van de charme
die in een Indische omgeving onder
palmen en waringiDS, de gamelang moet
uitoefenen, als hare tonen uit de verte
klinken, en iets van het stille aesthetisehe
genot, dat het voor elegantie gevoeliger
oog van den bewoner van een tropisch
land ondervindt bij 't aanschouwen van
de gracieuse handbewegingen der rong-
gengs, als zij hare dansen uitvoeren, die
meer mimiek zijn dan wat wij onder dans
verstaan en aan beweging langzamer dan
de statigste menuet, 't Is mij volkomen
begrijpelijk, dat een der beambten, die de
gamelang den gansehen dag moet aanhoo-
ren, verklaarde, dat monotone „toujours
perdrix» onuitstaanbaar te achten. Maar
onbegrijpelijk was 't mij, na eenige oogen-
blikken door een paar dames, die 't voor
het eerst hoorden en zagen, te hooren zeg
gen, dat ze er «niets aan vonden» en niet
begrepen, dat dat nu muziek moest voor
stellen. Mij dunkt, men gevoelt heel het
Indische volkekarakter in het droomerige,
klagende, gracieuse van die gamelang en
in de natuurlijke bevalligheid der hand
bewegingen van die danseressen met hare
strakke gezichtjes, waarop geen beweging
is waar te nemen.
Een Europeaan, opgevoed met philhar-
monie en Westerschen zang, pirouetten en
andere choregrafische beenmanoeuvres,moet
de gameling niet vaak zien, dat is
waar maai de Hollander, die deze proeve
van Indischen „vrouwenarbeid" nu kan
gaan zien en 't verzuimt, die heeft zich-
zelven benadeeld-
Maar hij kieze, om naar Insulinde
te gaan, een warmen zonnedag uit, als
't kan. Want de kinderen van 't Oosten
bij grauw regenweer zijn als een mar
motje in den winter.
Decoratiën.
De president der Fransche republiek
heeft dezer dagen een aantal aan
zienlijke Nederlanders geridderd naar
roeit zegt, is dit geschied als eene
contra beleefdheid voor de decora
tiën door de Regeutes bij gelegenheid
van baar bezoek te Parijs aan Fransche
onderdanen verleend.
Koningin bij de inhuldigingsfeesten
geen gebruik zal maken van de
„goud :n koets," die men baar, niet-
tegenstaaude twee stellige weigeringen,
uit de opbrengst vaü een collecte in
de Amsterdamsche achterbuurten blijft
opdringen.
De gouden kroningskoets.
Er wordt nog eens gemeld, dat de
hedenavond uit Görz terugkeert. Den
dag zal ik gebruiken om alle bewij
zen na te gaan, die ge mij hebt me
degedeeld de getuigen, u zelf, juf
frouw Anna Pollenz, den waard en
de;waardin zal ik verhooren en alsdan
de acten en de met bloed bevlekte
kleedingstukken en bankbiljetten naar
Laibach zenden. Dan moet de officier
van justitie zijn plicht doen, ik ga
met de arrestatie van mijn chef al
buiten mijn ambt. Ik zal
Hij brak op eens af. Een rijtuig ra
telde door de nauwe straat en hield voor
het huis stil. De dokter liep haastig
naar het raam. De rechterriep bij,
„hij is juist uitgestapt en het huis
ingegaan
De adjunct schrikte op en verblee-
kend zeide bij
„Hij komt te vroeg I Nog heb ik
geen ambtelijk vastgestelde bewijzen
tegen hem, nog geen recht hem te
doen arresteeren."
„Wilt ge hem dan den tijd latente
Atjeh.
Volgens het Hdbl. is de colonne
Willems na een tocht van acht dagen
teruggekeerd. Verschillende plaatsen
werden bezocht, zelfs bivakkeerden
onze troepen in Oemar's barakken,
die zeker wel niet zullen gebouwd
zijn met het doel om voor de Neder-
landscbe troepen een rustoord aan te
bieden.
Aan de N. R. Ct. werd uit Indië
bericht dat Van Heutsz het overschot
der oproerige benden van Tapiang
geslagen en noordwaarts van Edi ge
dreven heeft, dat op 29 Juni luitenant
Preusen licht werd gewond en in
Dambesoi vijf vijanden werden gedood.
Eergisterenavond ontving het „N.
v. d. D." het volgende telegram
Men heeft vernomen dat Toengkoe
Tapa naar Tapijang Batoe is terug
gekeerd met eeuige duizenden volge
lingen. De colonne van Heutsz trok
Zaterdag tegen den vijand op, die in
den nacht naar de Noordkust vluchtte.
In Edi is de rust hersteld.
Voor Amboina.
Voor de slachtoffers van de ramp
op dit eiland is bij de centrale com
missie te 's Hage f 32.000 naar Indië
overgemaakt, De inzameling is thans
gestaakt, zoodat wij mogen aannemen
dat in de behoeften var. de noodlijdende
bevolking is voorzien.
m
De Kroningsfeesten.
Men schrijft ons uil Amsterdam
De toebereidselen voor de Kronings
feesten doen zich allerwege in de stad
reeds duidelijk zien. Op verschilieude
plaatsen in de stad worden reeds tri
bunes opgeslagen, de eene al grooter
dan de andere, en niet minder merkt
men het een en ander op in de ver
schillende winkelstraten, waar de eene
winkel al mooier dan de andere is
geëtaleerd met kromngs-artikelen ja
in sommige uitstalkasten vindt men
kleine tentoonstellingen. Op vele
huizen treft men groote pakkaten aan
„Plaatsen voor de Kroningsfeesten te
huur," vooral in den omtrek van den
Dam. Ik verneem dat reeds fabelach
tige prijzen gevraagd en geboden zijn,
en het laat zich wel begrijpen dat de
prijzen nog wel zullen stijgen. Velen
zullen uit deze feesten een fortuintje
slaan. Mij verzekert iemand die
een tribune laat maken waarvan
de kosten f 2000 bedragen, dat hij
minstens f 10.000 h f15 000 aan
plaatsen geldj zal ontvangen, terwijl
vooral op den Dam enorme prijzen
zullen besteed worden.
Zij die van plan zijn deze feesten
te bezoeken, behoeven niet te denken
bier vorstelijk logies te zulleD aantref
fen; integendeel, kamers voor 1 of 2
ontvluchten 1" riep de dokter, „als hij
in zijn slaapkamer komt en de kast
mist, zal hij dadelijk begrijpen dat
hij verraden is."
„Gij hebt gelijk. Ik waag alles!
Papier, pen en inkt, professorMaar
vlugl op dit oogenblik ben ik nog
de vertegenwoordiger van het gerecht
te Luttach het verlof van den district-
rechter is nog niet om, hij heeft zijn
ambt nog niet op zich genomen."
Vlug schreef hij eenige regels. „Dit
bevel moet dadelijk aan den chef der
gendarmerie worden gebracht. Wilt
gij u daarmee belasten, dokter?"
«Zeer gaarneBinnen vijf minuten
ben ik met de gendarmen hier. De
vogel zal ons niet ontsnappen 1" zeide
de dokter. Hij rukte den adjunct het
papier uit de hand en stormde er de
kamer mede uit. Nog kon hij de
huisdeur niet bereikt hebben, toen wij
boven den rechter reeds hoorden roe
pen „Mizka! Mizka!'
Mizka riep van beneden eenige
