DOIS.
POLAK.
HET GEHEIM
OEKEN,
Vrijdag
24 Juni.
VEIJEES
RECHTER.
jNo. 72.
36e Jaargang.
1898
W., is de Brood-
WOENSDAG a.s
ESTUUR.
■ING
bevelend,
uikerwerken.
tH
IEM.
uch Fabrikaat.
tl lende afmetingen
I1 !)ii
FABRIEK
IVBBBCBSftBS.
Vlissingsche Courant.
Gemeentebestuur.
Binnenla n d.
urn
EFIMA.NS Jr,
ncobslraat, F 73.
xag
i t r g e s.
aste Gordijnen,
rdjjnslollen.
>ancaslei*s.
en en Franje
eienenz.
MP
AO
1
- V. 'TV
m.
levert: Alcoholvrije
soorten), Limonades
waaronder de bekende
li, Alcoholvrije Wijnen,
sh, Oranje- en Kroon
lliteiten fijn, prijzen
Ikrijgbaar.
jen Magazijnen
tslzade 35,
ROTTERDAM.
1898.
I 55&)b) urn 3 '25 en 6 20c)
25ajb) 3 55 6 50
i 20 nm l 55b) en 4 50
f 40 2 15 b)» 5 10
55b) 3 25 6 20c)g)
1 15b) 3 45 G 40 g)
ra 8 10
8 40
1,20 naar Breskeus hoog-
pnuten.
en naar Borssele en Ter
VLISSINGSCHE ('tl KANT.
Prijs per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzeifde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliehé's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Teleplioonnummer XO
Abonncments-Advcrtcntlfin op zeer voordcelige voorwaarden.
Zi.j. die zich niet
liet volgend kwartaal,
W aanvangende 1° Juli
a.s., op 'Ie „Vlissingaclie Courant"
„Oouneeren, ontvangen de van
lieden tot genoemden datniu ver-
«ehijnende nummers GBATI8.
ABONNËLItT li OP
van de
Met 1 Juli a.s. treedt een nieuw
kwartaal in.
In dit kwartaal zal een hoogst be
langrijk feit plaats hebben in ons dierbaar
vaderland. Onze geliefde prinses Wil-
helmina zal tot Koningin worden
gekroond.
Het Geïllustreerd Zondagsblad zal
til van platen, gravuren en teekeningen
bevatten en een serie artikelen met
betrekking tot dit feest. Een nummer
zal in 't bijzonder daaraan worden ge
wijd en tot titel voeren„Inhuldi
gingsnummer.* Het belooft zeer fraai
te worden.
Maatregelen worden getroffen dat
speciale opnamen worden gemaakt van
de belangrijkste gebeurtenissen, welke
daarmede verband houden.
Wie zich dus wil verzekeren in het
bezit te komen van dit uitnemend
I geredigeerde en zeer fraaie Inhuldi
gingsnummer en de vele platen,
welke ook daarna met betrekking tot
de Inhuldiging zullen opgenomen worden,
abonneere zich met ingang van 1 Juli
a.s, op het Geïllustreerd Zondags
blad van de Vlissingsche Courant
tegen den prijs van 0.30 per 3
maanden.
De van heden af tot 1 Juli verschij
nende nummers jigjrden aan nieuwe
inteekenaars kosteloos verstrekt.
Binnenkort wordt aanvang gemaakt
met de opname van een zeer boeienden
geillustreerden roman met vele vervolgen.
De plaatselijke Commissie van toezicht
I op het Lager Onderwijs maakt bekend,
lat dt openbare lessen aan de ver
schillende gemeentescholen dit jaar
I zullen plaats hebben als volgt
School A 28 Juni.
B 1 Juli.
F 5 en 6 Juli.
D 8 Juli.
o C 11 Juli.
E 12 en 13 Juli.
Telkens aanvangende 's morgens ten
9 uur. Ouders, voogden of verzorgers
van leerlingen, zoomede andere belang
stellenden, worden voor de bijwoning
dier leasen beleefdelijk uitgenoodigd.
De Commissie voornoemd,
J. C. DE RUIJTER DE WILDT,
waarnemend Voorzitter.
A. E. DUDOK VAN HEEL,
Secretaris.
FEUILLETON.
elegd.
31.)
i «De holen vormden een dom, zou-
B de Adelsberger gidsen zeggen,
iJ ze hier waren," zeide Franz Schorn
"nd, terwijl hij stil bleef staan en
e lantaarn in de hoogte hield, „hoe
nrif> die dom is, heb ik ook vroeger
I llretkmet-een 'antaarD kunnen nagaan.
"en, juïat omdat mijn verlicbtings-
I "teriaal niet voldoende war, niet
e*' verder in het hol doorgedron-
Bezoldiging van het spoorweg
personeel.
«De Tijd" heeft aan een stuk „De
LooDquaestie bij bet Spoorwegperso
neel" plaats verleend, doch tevens ook
het woord verleend aan een deskundige
om de beweringen in eerstgenoemd
stuk vervat, zoo noodig te weder
leggen. Eerstgenoemd stuk luidt als
volgt
In verschillende bladen lees ik dezer
dagen tot mijn niet geringe verbazing als
zou onze Vereeuiging van Machinisten en
Leerling-Machinisten «Eendracht maakt
Macht» aan de Spoorweg-Maatschappijen
eischen stellen tot loonsverhoogiug, af
schaffing van premiestelsel, korter arbeids
duur enz.
Als secretaris van een der afdeelingen
en vertegenwoordiger in de centrale ver
gaderingen kan ik u de stellige verzeke
ring geven dat bericht geheel bezijden
de waarheid is, evenals het die Vereeni-
ging toegedachte plan om bij gelegenheid
der a.s. kroningsfeesten het werktestaken.
Om het «nieuws» tot den juisten vorm
van waarheid terug te brengen, verzoek
ik beleefd het volgende te willen opnemen.
Het mag van algemeene bekendheid
worden geacht, dat vooral op het machine-
personeel der spoorwegen een zeer groote
verantwoordelijkheid wordt gelegd, en dat
van den machinist veel intellectueele ont
wikkeling wordt vereischt. Immers, terwijl
aan de zorgen van directeur-generaal en
mindere ambtenaren geen enkel menschen-
leven is toevertrouwd, kan de geringste
onoplettendheid van een"' machinist *de
schromelijbste gsvolgen hebben, zoowel
voor anderen alsvoor hemzelven, zoodat
niet ten onrechte wordt beweerd dat zij
steeds met den eenen voet in het graf, en
raet den and*"*en in de gevangecis staau.
En hoe wordt dit alles betaald Met
f 1.50 tot f 2,50 per dag van 12 tot 18
uren werk, zonder eenige rust- of etens
tijd, waarbij moet worden opgemerkt, dat
het maximum hoogst zelden bereikt wordt,
en zij steeds met zware boeten worden
gestraft voor elk oponthoud, zelfs als dit
veroorzaakt wordt door Elecht materiaal,
gladheid der rails, enz. enz. Onder deze
omstandigheden kan het dan ook geen
verwondering baren, dat de ontevreden
heid onder het machine-personeel zöo
groot is, dat in zeer korten tijd zich bijna
alle machinisten en leerling-machinisten
bij onze Vereeniging aansloten, en in de
laatste algemeene vergadering enkelen reeds
dadelijk een werkstaking voorstelden,
welk voorstel intusschen niet in overweging
genomen is, evenmiu als tot heden eischen
aan de betrobben spoorwegmaatschappijen
zijn gesteld. Wel ia reeds in 't vorigejaar
alleen aan de H. IJ. S. M.een gemotiveerd
adres verzonden, houdende verzoek om 50
pCt. looDBVerhooging, desverkiezende met
afschaffing van het premiestelsel (vooral
omdat dit premiestelsel zóo kostbaar is
aan administratie dat daarvan weinig of
niets ia de zakken van het lagere perso
neel terechtkomt), maar de onderhande
lingen duren nog steeds voort.
Wat intusschen de gevolgen zullen zijn,
als de directie der H. IJ. S. M. blijft ta 1-
men met haar besluit, of onwillig blijkt
toe te geven, en wat in Je eerste alge
meene vergadering zal worden besloten,
is niet te voorzien. Doch als men bedenkt
'dat het machine-personeel bestaat uit
mannen, die allen een degelijk vak kennen,
en allicht plaats kunnen vinden als smid,
gen."
„Toch tot den afgrond, die u ver
der voortgaan belette, dat hebt ge
teD minste gisteren beweerd," zeide
de rechter.
„Zeer juist; die is slechts een paar
minuten verder. Als wij den dom
doorgaan en een weinig links houden,
komen wij aan den eenigen uitweg,
dien de dom verder in de rotsen heeft,
aan een smallen rotsgaDg, die op eens
in een kaarsrechten afgrond eindigt.
Of het mogelijk is zich langs touwen
in de diepte neer te laten, daar weer
vasten grond te krijgen en het hol
verder door te gaan, zuilen wij thans
beproeveD. Ik was toen der tijd het
is reeds vier, vijf jaar geleden sedert
ik in dit hol was geheel alleen,
dus kon ik niet verder komen en ben
teruggekeerd."
„Dus moeten wij ÜDbs houden?"
zeide de rechter, „ge vergist u, wij
moeteu rechts gaan. Links is het hol
door een breeden hoop steenen geheel
draaier, bankwerker, enz. enz., en dat dit
personeel in kleine groepen over het ge-
heele land verspreid is, dan ligt het voor
du hand, dat hier over een werkstaking
niet zoo lang zou worden nagedacht als
in eenig ander vak,
Hoe sterk dus ook he. bestuur tegen
een dreigen met werkstaking gekant moge
zijn, zou de mogelijkheid daarvan niet
zijn uitgesloten, wanoeer de betrokken
directies der Spoorweg-Maatschappijen
mochten voortgaan al onze grieven een
voudig te negeeren, ja, zelfs ons te tergeD.
Want is het niet tergend, in het ver
slag der «M. tot E. van S.S.» te lezen,
dat de uitgaven aan personeel met duizen
den zijn toegenomen waaruit allicht ver
keerde gevolgtrekkingen worden gemaakt,
terwijl de waarheid is, dat het lagere per
soneel geen verhooging hoegenaamd ont
vangen heeft, maar dat die uitgaven zijn
besteed aan tot heden onbekende baantjes,
die daarvoor expresselijk zijn gecreëerd,
waardoor het lagere personeel nog wat
meer door nietsdoeners kan worden ge
plaagd, evenals we na reeds geplaagd
worden door een zoo groot getal reglemen
ten en voorschriften, dat een professor ze
niet in een jaar kan leeren, en waarvan
vele zoo onzinnig zijn, dat ze onmogelijk
kunnen worden uitgevoerd in de praktijk.
Ziehier in hoofdzaak de toedracht der
feiten; waarschijnlijk kom ik daarop later
terug. Wij gevoelen ons te sterk om te
dreigen, en zullen hoogstens verzoeken,
het aan het publiek overlatend ons te
Bteunen, omdat de inwilliging van ons
verzoek om verhooging vau salaris, min
der werktijd en afschaffing der onrecht
vaardige boeten is een algemeen belang,
want worden wij overladen met huiselijke
zorgen en langen dienst, dan levert dit
een groot gevaar op roor het publiek in
het algemeen en voor het reizend publiek
en de aandeelhouders in het bijzonder, die
door een enkel verzuim onzerzijds meer
schade kunnen lijden dan d gehorte door
ons verlangde verbetering in geld per
jaar bedraagt.
In het algemeen belang worden dus alle
dagbladen beleefd uitgenoodigd, dit schrij
ven te willen overnemen en onze zaak te
willen steunen.
Justus.
Eau door ons ingesteld onderzoek
voegt „De Tijd" hieraan toe
leverde als uitkomst, dat de boven
medegedeelde cijfers en feiten geheel
onjuist zijn. Wel is waar bedraagt het
vaste loon van deu machinist niet
meer dan f2. minimumtot f 2.50
(maximum) daags (dus met f 1.50),
doch de schrijver vergeet erbij te
voegen dat het vaste loon slechts een
gedeelte uitmaakt van de geheele be-
z ddiging en door premiën en toelagen
wordt aangevuld. Met inbegrip van
deze laatste verdient een machinist bij
de H. IJ. S. M., zoo lang hij slechts
voor lichten dienst bruikbaar is (uit
den aard der zaak vormen de zooda-
nigeu verre de minderheid) minstens
f 900 per jaar. De verdiensten
klimmen voor hen die geregeld rijden,
dadelijk boven de flUOO 'sjaars en
bereiken voor hen die de sneltreinen
rijden het cijfer van f 1400f 1700.
De spoorwegmachinisteu bij de H. IJ.
S. M. bebooreu dus, zooala billijk en
in het algemeen belang weuschelijk
is, tot een klasse van betrekkelijk
hoog gesalarieerde personen, terwijl
het verschil van hun loonen en die
versperd."
Franz Schorn keek den rechter ver
baasd aan, hij dacht een oogenblik
na en riep toen
Waarachtig, ge hebt gelijk. Ik her
inner mij thans, dat ik links op dien
hoop steenen stiet en toen rechts
ging, om verder te zoeken. Doch
boe weet gij dat, mijnheer de rech
ter
Een der beide dragers lachte har
telijk hij antwoordde voor den rech
ter met eenige Slavische woorden, die
zoowel den kapitein als Frans
Schorn om het zeerst schenen te ver
bazen.
„Wat, heer rechter, ge zijt pas acht
dagen geleden met Rassak hier in het
hol geweest, zijt tot den afgrond
doorgedrongen, en daarvan hebt
ge ons niets verteld riep de kapi
tein
„Ik heb u gezegd, dat ik in het hol
geweest was, doch niet ver gekomen
ben.Ik praat niet gaarne over dergelijke
van hun confraters bij de Exploitatie
Maatschappij wel niet zoo heel aan
merkelijk zal wezen. Ook de mede-
deelingeu van „Justus" omtrent den
arbeidstijd der machinisten komen
niet overeen met de werkelijkheid.
Daar ons evenwel voor het oogenblik
geen voldoende cijfers of statistieken
ten dienste staan, laten wij dit punt
voorshands rusten.
Herstemmingen te Amsterdam.
Het voornaamste christ.-hist.orgaan,
het Nederl. Dagblad, schrijft over de
herstemmingen te Amsterdam
„Bij de aanstaande herstemmingen
kunnen wij ook nu wederom geen
a.-r. candidaten aanbevelenook nn
weer dwingen zij ons zelf, om aan
hun liberale tegenstanders de voorkeur
te geven.
Zoolang de anti-revolutionairen hun
onnatuurlijk bondgenootschap met de
roomschen niet hebben opgegeven,
kuoDen wij hen niet steunen, zonder
beginselen te verloochenen. Stemmen
op antirevolutionairen is onder die
omstandigheden stemmen op room
schen eo voorbereiding eene r roomsch-
antirevolntionaire Regeering met een
overheerschend clericaal en ultramon-
taansch program. Wanneer dus de
antirevolutionairen samenwerking
begeeren, moeten zij liet maar weten,
dat het opgeven van het bovengenoem
de bondgenootschap de prijs is, en
waar wij hier niets meer vragen dan
wat eerlijk en verstandig is,vertrouwen
wij, dat steeds meer antirevolutionairen
dien prijs niet te hoog zullen vinden."
Verkiezingen Prov Staten 21 Juni.
Te Arnhem zijn als zoodanig ge
kozen jhr. G. A. van Nispen en mr.
J. Evers B.llzn., beide aftredende
liberalen
Oldebroek Gekozen II. O. vau der
Hoeven van Oordt (aftr. lib.). Her
stemming tnsschen twee antirevolutio
nairen.
Putten. Gekozen jhr. mr. R. E.
van Weede en J. II Schussler,beiden
aftredende antirevolutionairen.
Voorts. Gekozen de aflredeude li
beralen L. J. N. van Essen en mr. J.
baron van der Feltz.
Zaltbommel. Gekozen de aftredende
leden B. van Bergeik (ant.) en A.
Uoeflake (lib
Zutphen. Gekozen S. Storm Buij-
zing en mr, J, G. ridder van Rappard,
beide aftredende liberaleD.
In Gelderland is door de verkiezing
het antiliberalistisch element in de
Staten versterkt.
De herstemming voor drie plaatsen
in de Prov. Staten van Zuid-Holland
heeft plaats op Dinsdag 28 Juni.
31 Augustus kerkelijk herdacht.
Thans zullen hoogstwaarschijnlijk
de gereformeerde kerken zich aan
sluiten bij de verdere kerkgenoot
schappen om op den 31 Aug. eene
godsdienstoefening te houden, en is er
dus nu zeker niet de minste aanleiding
kleinigheden," zeide hijtoen voegde
hij er bij„zouden wij niet een paar
fakkels aansteken om te zien hoe hoog
de dom is?"
De fakkels werden aangestoken,
doch ook hun licht drong niet door
tot het gewelf boven onseerst toen
het magnesiumlicht vlamde en met
oogverhlindenden schijn den omtrek
verlichtte, konden wij de wel twintig
meter boven ons zich bevindende ge
scheurde rotsen, die den koepel van
den dom vormden, een oogenblik
zien.
«Dat is ijzingwekkend," zeide de
kapitein, diep adem halende, toen het
schelle licht spoedig weer uitging en
de duisternis om ons nog dieper en
zwarter scheen dan te voren. „Thans
verklaren zich al die steenblokken op
den grond als daar een stuk rots los
laat en van die hoogte neerploft, moet
het wel in honderden stukken sprin
gen. Kijk eens hier, heer rechter, deze
steen vertoont nog jonge breuken, hij
voor, dat de regeering een uitnoodiging
tot eene godsdienstige viering van dien
dag tot de kerkgenootschappen zou
behoeven te richten.
De classis 'sGravenhage is reeds
voorgegaan met het besluit om in alle
kerken, tot haar behoorende, den 31
Augustus met een godsdieustoefeuing
te herdeuken, „waarbij het aangezicht
des Heeren met dankzegging en ge
beden zal worden gezocht voor Ko
ningin en Volk" en zij heeft van dit
besluit kennis gegeven aan al de
kerkeraden van de geref. kerken hier
te lande, met den wensch dat haar
voorbeeld zal gevolgd worden.
Eerste Kamer.
In de afdeelingen dezer Kamer
heeft het door de Tweede Kamer
aangenomen wetsontwerp op den
pers. dienstplicht bij onderschei
dene leden overwegend bezwaar ge
vonden. Daartegenover stond het
oordeel van een aantal anderen die
wel niet ingenomen zijn met het
ontwerp, doch van oordeel waren dat
het de aanneming waard was omdat
de voordeelen er vau grooter waren
dan de nadeelen. Vele leden betoonden
er zich besliste, zelf warme voorstan
ders van.
In een afzonderlijke nota heeft de
heer van der Biesen zijn bezwaren
tegen het ontwerp nedergelegd.
Onderscheidene, tal van anderen
velen, te zamen 50 I
Haven te Schevenin
De Gemeenteraad van 's I
besloten tot den aanleg vi
tewege van een visschei
Scheveningen, mits de Regeering guu-
t-tig beschikke op het verzoek om
voor rekening van het Rijk de bui
tenhaven te maken en te onderhouden
en Prov. Staten voor het werk een
subsidie van f 300.000 toekennen.
Dit besluit werd genomen met 35
tegen 3 stemmeD.
Atjeh.
Aan het N. v. d. D. werd 21 dezer
geseind: „Gisteren kwamen twee com-
paguiën van de Selimoen-colonne, ver
gezeld van kapitein Van Daalen, over
zee te Oleh-leh en keerden heden
morgen over Indrapoeri naar Selimoen
terng.
Zoo even kwam gouverneur Van
Heutsz van Segli te Kota Radja aan.
Examens.
De Rijkscommissie voor de examens
ter verkrijging van een diploma als
stuurman aan boord vau koopvaar
dijschepen zal voor die examens,
aanvangende 12 Juli, te 91/,, uur,
zitting houden te Rotterdam in het
gebouw der Loge aldaar.
Tot het toelatingsexamen bij de
Kon. Mil. Academie te Breda hebben
zich aaDgemeld 66 adspiranten. 26
plaatsen zijn voor het leger hier te
lande, 38 voor O.-Indië.
is misschien paseendag of wat geleden
gevallen. Hoe licht kan elk oogenblik
boven ons een rotsblok los laten
„En ons het hoofd verpletteren
Ja, zonder gevaar is een dergelijk
grot onderzoek niet," zeide de rechter
spottend lachend, „maar vooruit, hee-
reD, hoe korter wij hier in den dom
blijven Btaan, des te kleiner is het
gevaar dat wij een stuk rots op het
hoofd krijgen! Vooruit dus! Laten
wij weer volgen als daar straks. Gaat
u vooruil, mijnheer Schorn."
Daar gij eerst acht dagen geleden
de grot bezocht, is het beter, dat gij
de leiding neemt, heer rechter."
„Neen, dat niet. Ik heb gisteren
nadukkelijk verklaard, dat ik mij aan
uw commando en uwe leiding uzo
onderwerpen, en daar blijf ik bij. Dus,
mijnheer Schorn, ga u voor, ik volg
dan den professor
Schorn maakte geen verdere beden-
kiugen, wij zetten onzen tocht, rechts
houdende, voort en kwamen in de