N
e Sajet
srheijde,
HET GEHEIM
Vrijdag
27 Mei.
IQ Schilder,
RECHTER.
m
ierïkzee
31.
Walstraat H 220
'ELTEJSS,
io.
36e Jaargang.
1898
n Truien.
IÉRINOS,
ge P»"ij2en,|
lend,
VIANS.^
3 1.
3j
t r a g e s.
te Gordijnen,
djjnstoffen.
incasters.
n en Franjes,
ienenz.
m.
J. PERVOOST vraagt
een flinke
jongen.
[D GEVRAAGD
esBur. van dit Blad.
RAMDIENST
rEN en MIDDELBURG r.v
Remise.- vm 4 50 5 55
igen) Van Zeilmarkt
1145 nm. 12 30 1 15
15 5 10 5 55 6 55 7 45
naar Zeilmarkt Fiissi'»'
23 (alleen op werkda-
11 50 12 35 1 20 2 05
5 15 6— 7— 7 50
1
E HAVENDIENST.
vm. 5 50 6 30 6 50
0 9 40 10— 10 20 10 40
nm 1 10 1 30 2 220
40 4 4 20 5 10 5 30
8 20.
luievm 6 6 40 7 20
9 20 9 50 10 10 1030
nm 12 10 1 20 140
10 3.30 3 50 4 10 4 30
7 30 8 8 30.
198.
5a)b) nm 3 25 en 6 20c)
5ajb) 3 55 6 50
;0 nm l 55b) en 4 50
0 2 15 b) 5 10
5b) 3 25 6 20c)h)
5b) 3 45 6 40 h)
1 8 10
i 8 40
0 naar Breskens hoog"
uten.
al tot 15 Mei de 7 80
niet aandoen,
naar Boreaele en 1"
egd.
VLISSINGSCIE COURANT
Prijs per drie maanden 1. Franco per post f 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADYERTENTIËNvan 1—4 regels f 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van diiemaal plaatsing derzelfd»
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschuilt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
r Fel e pli oom ïi nm ïi er ÏO
II
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Binnenland.
N aamsverbetering
poor de vereeniging „Onderlinge
Vrouwenbescherming» is aan den
minister van binnenlaudsche zaken
het verzoek gericht voortaan in van
zi'n departement uitgaande officieele
stukkeu, de uitdrukkingen „wettige
kinderen» en „onechte kinderen,, te
vervaDgeu door de woorden „echte
lijke" en „buitenechtelijke kinderen."
JDe vereeniging doet dit verzoek op
„rond dat de uitdrukking „wettig
jjind» een ongunstig licht werpt op
dat kitid, dat in tegenstelling daarvan
(0jet wettig» (illegitiem) zou zijn:
terwijl de uitdrukking „onecht» (al is
die misschien afkomstig van „buiten
echtelijk»), zooals het woord nu ge
bruikt wordt, in hooge mate beleedi-
gend moet geacht worden. Vooral
wanneer dergelijke uitdrukkingen
gebruikt worden door hooggeplaatste
personeD, oefenen zij een onbereken-
baren invloed uit op de deukwijze der
groote massa.
Verder is adressante van oordeel
dat de nieuw voorgestelde uitdrukkin
gen minstens even duidelijk zijn als de
oude en zelfs verkieslijker omdat zij
juist zijn. Bovendien is het feit, dat
de uitdrukkingen zooals ze tegen
woordig worden gebruikt, ontleend
zijn aan het Burgerlijk Wetboek, geen
reden om ze te behouden, sedert de
herziening van dat wetboek in wer
king is. Juist in deze omstandigheden
zou het wijzigen der gewraakte
uitdrukkingen eene zedelijke daad zijn,
eene demonstratie van grooten invloed
waardoor het lot der circa 5000
kinderen, die jaarlijks in ons land
buiten echt worden geboren, zeer
wezenlijke verbeterd zou zijn.
Ieder die weet wat een zoogenaamd
.onecht kind" te lijden heeft buiten
zijne schuld, zal zeker het verzoek
van de „Onderlinge Vrouwenbescher
ming" niet onredelijk vinden.
Vreemde geneesheeren voor Indië.
De redactie van het „Tijdschrift
voor Geneeskunde" heeft naar aan
leiding van het feit dat voor den
krijgsdienst in Nederlandsch Indië
Duitsche geneeskundigen opgeroepen
zijn, eenige cijfers verstrekt, waaruit
blijkt dat sedert de invoering der
geneeskundige wet van 1880 de
wervingspremiëu voor officieren van
gezondheid steeds minder zijn gewor
den. Naar het oordeel der redactie
heelt de regeering geprofiteerd van
het toenemen van het getal artsen
om die premiën te verlagen. Maar
die verlaagde premie werd door de
Nederlandsche artsen niet gretig be
geerd en liever dan die premie te
verhoogen, heeft men getracht in het
buitenland liefhebbers te vinden.
Voor hen die meenden dat het
medische proletariaat reeds nabij
was, -is dit verschijnsel eene gerust
stelling, want het blijkt dat de positie
diejoDge medici in 't vaderland meenen
FEUILLETON.
VAN DEN
20.)
•Gij hebt mij nog altijd niet ge-
zegd, waarom ik mijne ontmoeting
"mt den heer Schorn aan niemand
"toet mededeelen,» zeide ik.
«Dat zal ik u zelf uitleggen," viel
P'anz Schorn in, „mijn meisje meent,
wanneer de districts-rechter Fa-
ligno verneemt, dat ik hier gisteren
middag in de buurt van het afgelegen
huis gezien ben, hij dadelijk uit haat
te kunnen verkrijgen, goed genoeg
is om de hun aangeboden landsbetrek
king van de hand te kunnen wijzen.
Dat de regeering nu de toevlucht
neemt tot het buitenland acht de
redactie geen zaak van overwegend
belang.
Maar er is een ander bezwaar
De uitkomst heeft bewezen, dat do
werving8-premie te laag is gtsleld. Maar
verondersteld, er was te-recht geconclu
deerd, dat men wel medici kon krijgen
voor minder geld, was het dan in dit ge
val juist gezien, tot de verlaging over te
gaan De Staat heeft niet alleen medici
noodig, maar moet ook trachten, voor
zijn dienst een uitgelezen korps te ver
krijgen. Wanneer men de premie op het
minimum stelt, zal men geen keus hebben
en moeten nemen wat zich aanbiedt. Voor
eenige duizenden guldens snijdt men zich
den pas af, zeer goede elementen voor het
korps aan te werven. Om deze reden
schijnt de premie-verlaging nog grooter
fout.
Wat Indië betreft, is men zoo ver ge
gaan, dat men geen aspiranten genoeg
krijgt voor het leget hier te lande krijgt
men er juist genoeg, maar niet genoeg om
te kiezen. Bedriegt hier de zuinigheid de
wijsheid niet
In Indië is er op medisch gebied veel
mooi practisch en wetenschappelijk werk
te dóen. Het is een daad van goed be-
Btuur en goede politiek, voor dit werk de
beste krachten te vereenigen.Ir Nederland
geeft de betrekking in het leger aan de
militaire artsen den tijd en niet zelden
ook de gelegenheid, zich verder te ont
wikkelen op wetenschappelijk gebied, dien
de meer met werk overladen collega's
missen. Het legerbestuur kan dat be
schouwen als iets accidenteels, dat hem
niets aangaatmaar het kan ook deze
sinds Donders' jonge jaren bestaande ver
houding aanmoedigen door te trachten,
telken jare een paar degelijke jongelieden
«an zich tï verbinden. Daarvan zal in de
eerste plaats het leger partij trekken.
De vrouw in de school?
Als het zoo voortgaat, dan komt
heel het lager onderwijs nog in han
den van de vrouw. Op 1 Januari 1858
waren in ons land werkzaam 3170
hoofden van scholen (bovenmeesters).
Zij werden bijgestaan door 2853 on
derwijzers en onderwijzeressen. Op 1
Januari 1896 waren er 4424 hoofden
van scholen en deze werden geholpen
door 13581 onderwijzers en onderwij
zeressen.
In 1858 konden alle ondermeesters
bovenmeesters wordenin 1896
kon hoogstens een derde deel promo-
veeren tot hoofd.
In 1858 bestond het onderwijzend
personeel van alle scholen in ons land
uit 5311 mannelijke personen en 982
vrouwelijke toen was de verhouding
dus ongeveer 6 tot 1volgens de
statistiek was het in 1896 aldus
12554 onderwijzers tegen 5451 onder
wijzeressen of nagenoeg in verhouding
als 2 tot 1. Het getal vrouwelijke
candidaten voor de hulpakte neemt
ieder jaar toe en is thans in de meeste
provinciën grooter dan dat der man
nelijke.
Lombok
De reorganisatie van het bestuur
een verdenking jegens mij zou uit
spreken."
„Dat zal hij bepaald doen I Ik smeek
u, professor, vertel geen mensch dat
ge Franz gezien hebt."
Het jonge meisje keek mij bij die
woorden zoo lief aan, dat het hart
mij week werd. Ik bevond mij in
groote verlegenheid. Kon ik haar zeg
gen, dat ik niet aan haar verzoek
kon voldoen, dat ik den rechter reeds
van mijne ontmoeting in kennis had
gesteld? Ik kon dat niet doen, ik kon
Franz niet waarschuwen zonder mis
schien een nadeeligen invloed op het
onderzoek uit te oefenen maar tot
eene belofte, die ik niet houden kon,
kon mij dit ook niet dwingen.
„Ik kan u niets beloven," zeide ik
koel, „bij een gerechtelijk verhoor
is ieder verplicht niets te verzwij
gen.»
„O, professor, ik smeek, ik bezweer
u.
Met duisteren, naar het mij toe
op Lombok, waarvoor de minister van
koloniën thans gelden heeft aange
vraagd, berust op de toepassing van
het beproefde stelsel, om inlandsche
ambtenaren te benoemen op vaste be
zoldigingen.
Het eiland wordt in drie onderaf-
deelingen gesplitst: West-, Midden-en
Oost-Lombok. De Sassaks worden on
der 12 districthoolden geplaatst. De
Italische bevolking, op West-Lombok
heeft thans 37 hoofden (poengga was),
die al aanstonds tot 12 kunnen wor
den verminderd en later nog meer
ingekrompen, zooals op Bali heelt
plaats gehad.
In den eersten tijd wordt het boven
dien Doodig geacht een algemeen hoofd
der Baliërs (pepitah) aan te stellen,
zoo tot betere consolidatie van ons
bestuur als om de hoofden voor hun
taak van zelfstandige bestuurders ge
schikt te maken. De RegeeriDg wenscht
dat ambt op te dragen aan Goesti
Poetoe Gryeu, poenggawa van Boele-
leng (op Bali,) een Baliër van aan
zienlijke geboorte, die 25 jaar op Bali
bij ons bestuur werkzaam is geweest
en sedert 1895 feitelijk het ambt reeds
heeft bekleed.
Al deze en nog andere regelingen
eischen een jaarlijksche uitgaaf van
f 48,624 meer dan thans, waarvan
echter f 11,000 voor tijdelijke toelagen,
die allengs vervallen. Voor 1897 wa
ren de uitgaven op f71,168 geraamd
zonder de militaire uitgaven, die ver
minderen naarmate de orde en rust
toenemen.
Hiertegenover staan de inkomsten,
welke de regeering uit Lombok ver
wacht en die uit landrente en bij in
voering van het algemeen tarief van
invoerrechten, on f 24"r000 worden
geraamd.
Wijziging der wet op den per
soonlijken dienstplicht.
Door de Regeering is Dader voor
gesteld, aan art. 7 van het ontwerp
op den persoonlijken dienstplicht
een tweede zinsnede toe te voegen,
luidende
„Na het in werking treden der
tegenwoordige wet worden de artt.
116 en 117 der wet betrekkelijk de
Nationale Militie niet toegepast op
lotelingen, behoorende tot de lichting
van 1898.»
Deze bepaling wordt voorgesteld,
opdat bedoelde lotelingen niet acüter-
staan bij hunne mede-lotelingen van
dezelfde lichting. Want terwijl zij,
die vóór 1 September 1898 krachtens
de tweede zinsnede van art. 117 aan
de beurt van oproeping kwamen of
komen, ingevolge art. 69, bevoegd
waren of zijn, zich in dienst te doen
vervangeD, zouden zij, die na ge
noemden datum ter inlijving opge
roepen werden, de gelegenheid hiertoe
Tweede Kamer.
In de zitting van Woensdag heeft
de heer Schaepman een pleidooi ge
leverd voor de vrijstelling van gees
telijken van den persoonlijken dienst-
scheen dreigenden blik viel'Franz zijn
meisje in de rede.
„Vraag verder niets, Anna," zeide
hij, „de professor heeft gelijk. Het
was dwaas, ja onrechtvaardig van me,
dat ik aan je verzoek voldeed en
dezen dwazen wensch aan den pro
fessor uitte. Hij mag daaraan niet
voldoenAls de schurk, de districts-
rechter eene verdenking tegen mij
uit, zal ik tegen hem op weten te
komen. Kom, Anna, wij mogen mijn
heer niet langer ophouden."
Hij nam den hoed voor me af
toen ging hij met het jonge meisje
het bosch in. Ik keek hem in ge
dachte na. Tegenstrijdige gedachten
kwamen in mij op. Kan deze trotsche,
zichzelf bewuste jonge, man een mis
dadiger zijn Ik had zoo gaarne die
vreeselijke verdenking tegen hem ge
heel onderdrukt, maar 't was een
vreeselijke gedachte, dat dit lieve
kind misschien al haar liefde had
geschonken aan den moordenaar haars
plicht. Hij voorspelde verzet tegen dit
wetsontwerp indien zooals de heeren
Pyttersen en Troelstra wilden, deze
vrijstelling werd ingetrokken. Met een
beroep op den Franschen schrijver
Taine betoogde hij dat absolute
scheiding van staat en kerk, daar
beiden uit dezelfde burgers bestaan,
onmogelijk is. Als onwaar werd
door hem genoemd de bewering van
den heer Troelstra, dat de katholieke
priesters zich Diet op het slagveld
durven wagen uit vrees voor doods
gevaar. De heer Troelstra antwoordde
daarop dat bij precies het tegenover
gestelde gezegd had, waarop de heer
Schaepman zeide dat als dit het geval
was, hij den spreker daarover zijne
verontschuldiging aanbood.
De commissie van rapporteurs kwam
ook op tegen de amendementen om
de geestelijken niet vrij te stelleD,
evenals de heeren De Visser en Van
Gilse dit deden uit het oogpunt van
verdraagzaamheid.
Minister Borgesius verklaarde aan
de katholieken dat de regeering geen
plan heeft later terug te komen op de
ontheffing der geestelijken van
militairen dienst. Hij achtte ze in 't
belang van den politieken toestand en
ter eerbiediging der rechten van de
meerderheid der bevolkiDg. Hij vroeg
ongewijzigde goedkeuring van het
desbetreffend artikel.
Een afgewezen verzoek.
Op het verzoek van mr. H. W.
Hovy om op grond van zijn doctors
bul aan de Vrije Universiteit te
worden toegelaten als advokaat en
procureur, is door den Hoogen Raad
afwijzend beschikt.
Volgens het „Dagblad" zullen de
Indische vorsten die de Inhuldigings
feesten zullen bijwonen, hun intrek
nemen in de villa „Parkzicht" op de
Stadhouderskade te Amsterdam.
Deze villa bevat salons, anticham
bre en vijftien slaapkamers.
De prinsen van Solo hebben eer-
gi sterenmiddag na bij den vice-admi-
raal C. ten Bosch, directeur en
commandant der marine, geluncht te
hebben, op de rijkswerf te Amsterdam
verschillende inrichtingen,den nieuwen
kruiser Holland en het in aanbouw
zijnde pantserdekschip Utrecht be
zichtigd.
De Staatsspoorwegmaatschappij
heeft aan deD heer P. G. Wiardi
Beekman, chef der centrale controle
van Nederlandsche spoorwegen, op
verzoek eervol ontslag verleend,
ingaande 1 Juli.
De hoofdcommissie voor België,
voor het aanbieden van een nationaal
huldeblijk aan H.M. de Koningin-
Weduwe-Regentes, heeft aan de
hoofdcommissie in Nederland afge
zonden de som van 4347.95 frank,
zijnde het totaal van het voor dat
vaders.
Ik liep langzaam naar het huis
daar wachtte mij reeds, voor het huis
gezeten, de kapitein. Hij overhan
digde mij den brief aan zijn broeder
en tal van mondelinge opdrachten
toen verliet ik hem met de belofte
hem weer spoedig in het afgelegen
huis te zullen bezoeken.
„Zal ik u uw middagmaal in den
tuin brengen?» vroeg Mizka, toen ik,
van mijn excursie teruggekeerd, de
keuken binnentrad, „de rechter heeft
ook in den tuin gegeten, hij zit nog
met zijn koffie onder den grooten lin
deboom."
Ik dacht aan de Ophrys Bertolini
ik moest lachen bij de gedachte aan
die blufferij des rechters en had er
reeds pleizier in er hem mede te zul
len plagen. Natuurlijk zeide ik het
eten in den tuin te brengen en begaf
er mij dadelijk heen.
De rechter zat met zijn koffie, zijn
lange virginiasigaar rookende, aan de
doel ingezamelde geld van Nederlan
ders in België vertoevende, verdeeld
als volgt: uit Brussel fr. 2472,30, uit
Antwerpen fr. 1066,05, uit Gent fr.
350,75, uit Brugge en Ostende fr.
258,85, uit Luik fr. 200.
Hr. Ms. pantserschip „Evertsen,"
dat de Nederlandsche vlag vertoonde
bij de feestelijkheden op de Taag ter
gelegenheid van de Vasco de Gama-
feesten in Portugal, heeft Dinsdag uit
Lissabon de terugreis naar Nederland
aanvaard.
VLISSINGEN, 26 Mei.
Het programma van de uitvoeringen
op het Grand Hotel des Bains, gedu
rende het badseizoen, i3 als volgt
30 Mei, concert Middelb. schutterij,
5 Juni, solistenconcert,10 Juni, concert
VlissiDg's Mannenkoor, 12 Juni, Midd.
schutterij, 20 Juni,solistenconcert, 26
Juni, concert Midd. schutterij, 29 Juni,
concert 3e regimeDt infanterie.
1 tot 15 Juli, dameskapel Schmesch-
kali, 22, 23 en 24 Juli, Grand Spec
tacle concert, 27 Juli, solistenconcert,
31 Juli, concert Middelb. schutterij.
1 Aug. tot 11 Sept. Concerten
dameskapel Dürnberger. Deze concerten
zullen wederom afgewisseld worden
door andere, op nader aan te kondigen
datums.
Men deelt ons van geachte zijde
mede dat H. M. kruiser „Zeeland'
waarschijnlijk a. s. Zaterdag door het
Dep. van Marine wordt overgenomen
en 1 Juni a. s. in dienst zal worden
gesteld onder bevel van den kapt. ter
zee, A. G. Ellis.
Voor geïntroduceerden is de bezich
tiging van genoemden bodem op Zon
dag 5 Juni a. s. opengesteld.
Gisteren nacht is, naar „De Zeeuw"
meldt,op „de Vuilbaard'bij Colijnsplaat
vastgevaren een Vlissingsche loodskot-
ter, die, na verscheidene vergeefsche
pogingen om er af te komen, nu zal
trachten door middel van een sleepboot
in het ruime sop te komen.
Verplaatst met 1 Juni de surnu
merairs der posterijen en telegraphie
1. Ëmanuël van Zierikzee naar Mid
delburg (telegraafkantoor)M. A. J.
Blankert van Vlissingen (postkantoor)
naar 's Hertogenbosch (telegraafkant.
Men schrijft ons uit Middelburg:
De op Zondag 16dezer in de Lange
Noordstraat alhier onverhoeds aan
gevallen en met een mes verwonde
sergeant der infanterie H., heeft het
hospitaal alhier verlaten.
In de gisterenavond gehouden
vergadering van de vereeniging „De
Ambachtsschool" werd het verslag
uitgebracht over 1897. Hieruit bleek
dat het afgeloopen jaar met een gel
delijk tekort is gesloteD, zoodat
financieele steun zeer gewenscht is.
Dankbaar werd melding gemaakt dat
ronde tafel onder den grooten linde
boom. Hij scheen in diep gepeins ver
zonken. Het hoofd was in de hand
gesteund en hij keek duister voor
zich heen. Het viel mij op hoe geel-
vaal zijn gelaat was, hoe afgeleefd
zijn trekken waren. Hij hoorde niet,
dat ik hem naderdeeerst toen ik
hem aansprak, sprong hij op en keek
mij een oogenblik zoo verschrikt aan,
als ontwaakte hij uit een zwaren
droom, doch dadelijk was hij zich
weer meester. Hij groette mij
lachend.
„Ik geloof dat ik ingedommeld was»,
zeide hij, „die groote hitte maakt
iemand slaperig."
Waarom sprak hij onwaarheid Hij
had niet geslapen, ik had duidelijk
gezien hoe hij de hand had opgehe
ven en een trek aan zijn sigaar had
gedaan.
„Ik bewonder u, professor," ver
volgde hij »dat ge bij die hitte kunt
rondzwerven. Ik sterf hier in de scha-