HET GEHEIM
Woensdag
4 Mei.
36e Jaargang.
1898
Binnenland.
VEUILLETO i\T.
RECHTER.
jN'o. 52.
3TERIJ.
rle, een regiment
pagniën cavalerie
mpa vertrokken.
bestemd «yj
Cuba te doen
insche haven te
'e wordt beweerd
ts in den herfat
Gaat er eene
ral dan zou dat
lodlfldenden 0p
te voorzien,
izüdig verklaard,
aten een goeden
nsche vloot die
iu op weg naar
Ldag worden de
vóór Manilla
is echter niet
door de Span.
'ersterkt dat het
geacht,
de keizer van
geld bystaat,
en ook dat de
band daarmede
hietenden vorst
10g
r
ido,
:len
door den
Terror het
met een
en 400,000
aansche regee -
een leening te
daarvoor de
geven, wordt
bezit de noodige
orlog voort te
Vlissingen.
April.
J. Wijkhuizen,
jd. 21 j. - G.
1. ten Harmsen
Meerman, jm.
j- O. van
Minderhoud,
jm. 26 j. en O.
wedr. 34 j.
b
bze, geb. Stuart,
Barbée, z.
d. V. V,
P. Wisse,
P. Aarnoutse.
iene, geb. de
ken, geb. de
;eb. Silvius, d.
ike, d. W.
us, d. J. S.
d. E. van
ider, d. M.
>oijer, d. 15 m.
igemanse, 83 j.
EN.
omen de En-
Opton,, gez.
eene lading
elde".
1 het Nederl.
E otterdam
irdt dato 25
kapitein der
gisteren na-
ïast van een
ij laag water
der zee uit-
bezaansmast
d Nieupoort"
last van het
v. Antw.)
hooger.
1. 4e trekk,
20 f1000.
e n.
kilo.
104 stuks
VLISSIRIGSCHE COURAAIT
Prijs per [drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever:
F. VAN DE VELDE Ji., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Verschflnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Telephoonniunmer ÏO
Abonnements-Advertcntiën op zeer voordcelige voorwaarden.
Be heer Ketelaar nog eens over
den leerplicht
Be heer Ketelaar heeft jl. Zaterdag
te Deift weder liet,woord over dit punt
ja eene openb. vergadering gevoerd.Bij
lit debat dat zich na zijne redevoe
ring ontspon, deed zich ds. Van Lurn-
antirevolutionair, als tegenstander
m leerplicht kennen op gronddat hij
bet ingrijpen van staatswege niet ge
rechtvaardigd achtte omdat het
Milder noodzaak geschiedt. De heer
j, M. Houtzager, sociaal-democraat,
zejde van leerplicht niet het minste
heil te verwachten, zoolang de maat
schappij niet beter is ingericht.
Volgens de N. B. Ct. heeft de heer
Ketelaar beide tegenstanders aldus
beantwoord
Waar het een algemeen belang geldt,
Moals goed onderwija, daar achtte hij
bet iogrijpen van den Staat zeer zeker
gerechtvaardigd en ook plicht, nu de
cijfers hebben geleerd, dat Dog 60,000
kinderen van alle onderwijs verstoken zijn
en nog dagelijks een tweede 60,000 tal
ach schuldig maakt aaa het betrekkelijk
schoolverzuim. En wat de desorganisatie
van het onderwijs door de verlenging van
den schooltijd betreft, al zou men nu nog
niet geheel alle moeilijkheden bij het
simenstellen der nieuwe verdeeling van
de leerstof kunnen overwinnen, de over
gangsbepaling welke zich over enkele
jaren uitstrekt, zou genoeg tijd en gele
genheid geven om alle bestaande ongerust
heid hieromtrent weg te nemen.Trouwens,de
concentrische leermethode maakte het
gemakkelijk genoeg en, zooala de heer
Eterman opmerkte, de scholen die nu
reeds op een 7- of 8jarigen cursus zijn
ingericht, konden tot voorbeeld «trekken.
l)en heer Houtzager antwoordde do
heer Ketelaar, dat juist invoeriDg van
leerplicht een der middelen ie om de
maatschappij meer te doen beantwoorden
aan de idealen, die de debater van haar
in de toekomst stelt.
Lange discussiën in 't verschiet.
Men meldt dat de discussiën in de
Tweede Kamer over het wetsontwerp
op den persoonlijken dienstplicht nog
wel vier zittingen in beslag zullen
nemen. Deze tijd is natuurlijk bij be
nadering genomen't kan ook zijn
dat de debatten korter duren, omdat
men mag veronderstellen, dat waar
reeds zooveel over het ontwerp is
gezegd in de afdeelingen der Kamer,
in de Memorie van Antwoord, en in
de pers het ontwerp zoo van alle
kanten onder het ontleedmes der
critiek genomen is dat er weinig
nieuw meer over te zeggen valt, onze
afgevaardigden wel zullenbedenken dat
de kracht der discussiën niet altijd in
haar lengte gelegen ligt, ja daar
vaak omgekeerd evenredig mede is.
Vreemde inconsequentie.
Het bezoek van onze Koninginnen
aan Parijs heelt den Franschen bla
den aanleiding gegeven een bewon
derenswaardig groot aantal adjectie
ven te gebruiken, om de beminnelijk.
11.)
Hij las het mij voor, bet was met
bewonderenswaardige kortheid en
uidelijkheid gesteld. Er stond geen
woord te veel, doch ook geen enkel
s weinig in; jk kon het gewichtige
6 uk, zonder eenige verandering te
vorderen, onderteekenen.
Nadat de rechter zelf het proces
erbaai geteekend had, zeide bij
•Ik moet u thans verzoeken, pro-
heid, de bekoorlijkheid, de gratie, de
lieftalligheid onzer jonge Koningin aan
allen die Fransch lezen te verkondigen.
Er was maar één roep over la jeune
reine de Hollande, la reine jolie-mine
zij heeft de Parijzenuars bekoord,
zooals zij allen deed die haar zagen,
in alle steden die zij bezocht. Haar
verschijning herinnerde, zegt een der
bladen, aan de feeënkoningin uit het
tooversprookje en de Fransche jour
nalist prijst de Hollanders gelukkig,
die door dit vrouwenhandje zullen
worden geregeerd.
Overal slechts uitingen van bewon
dering en sympatieke hoffelijkheid,
zegt het vrouwenblad La Fronde; geen
van de Fransche bladen heeft er een
oogenblik over gedacht te zeggen
„Wat zijn die Hollanders toch dwaas,
dat zij zich door een vrouw willen
laten regeëren,"
„Is het niet opmerkelijk", vraagt
La Fronde, „dat dezelfde journalisten,
die om strijd de jonge koningin Wil-
helmina roemden, zich opblazen en
van verontwaardiging geeo raad weten,
als er Fransche vrouwen zijn die
evengoed als een koningin het recht
eischen een maatschappelijke betrek
king te bekleeden? Is het niet op
merkelijk, dat, zoodra er, buiten bet
koningschap, van vrouwenrechten
sprake is, de vrouwen, die voor die
rechten ijveren, worden betiteld als
blauwkousen, pedante juffers, gebaarde
amazones, en dergelijke lieflijkheden
meer en de eenige goede raad
dien de mannen geven kunnen is, om
maar zoo spoedig mogelijk in het
huwelijksbootje te stappen, en aan
den man de rechten, aan de vrouw
de plichten te laten
En het blad wijst er op, dat nie
mand het dwaas of belachelijk vindt
dat een vrouw een land bestuurt
maar dat iedereen spottend de schou
ders ophaalt als een vrouw vraagt,
inspectrice van den arbeid, lid der
schoolcommissie, of lid van den ge
meenteraad te worden.
(Avondpost.)
De Koninginnen op reis.
De koninginoen hebben Zaterdag
ochtend den Dom, de Doopkapel, het
Palazzo Vecchio en Santa Croce te
Florence bezocht.
De Vorstinnen bezochten eer
gisteren aldaar de Duitache kerk,
waar de predikant Fischer preekte
over den tekst Joh. XIV vs. 21-22.
Daarna ontvingen Hare Majesteiten
een bezoek van de prinses van Hohen-
zollern en maakten een rijtoer naar
Ficsole.
Gisteren werd de kerk del Carmine
bezocht. Het is zeer mooi weer.
Naar men aan het Hblad mede
deelt, zullen HH.MM. de Koningin en
de Koningin-Regentes deelnemen aan
de hulde van de Vasco-de-Gama-com-
Een gezantschap uit Indië.
Het eerste officieele gezantschap van
een Indisch vorst bij de plechtigheid
fessor, mij naar het afgelegen huis te
vergezellen. Ik zal dadeiijk het onder
mij staande personeel, den adjunct en
schrijver ontbieden om de plaats op
te nemen, ook den dokter en den
agent van politie. Ook gij, professor,
moogt daarbij niet ontbreken, ge zult
u moeten overtuigen, of sedert uw
vertrek van het afgelegen huis ergens
iets veranderd is, want dit kan voor
het verdere onderzoek van het groot
ste belang zijD. Mag ik op uw be
reidwilligheid rekenen
„Zeker."
„Dan verzoek ik u, u gereed te
houden. Binnen een half uur hoop ik
de andere heeren te hebben gewaar
schuwd. Dien tusschentijd moet ge, als
ge mijn raad wilt volgen, gebruiken,
om u door spijs en drank te versterken.
L)it zal Doodig zijn, al voelt ge thans
aan niets behoefte, doch ons wachten
vermoeiende uren."
Welk een voorzorgen! Ik had in
derdaad reden den rechter in mijn
der krouing van H. M. de Koningin,
is te 'sHage aangekomen.
Het is gezonden door den Soesoe-
hoenan van Soerakarta en bestaat uit
diens broeder, prins Ayo Mataram,
een der familieleden van den Soesoe-
hanan Raden Mas Pandji Poespo&tmodjo;
de beide zoons van prins Ayo Mata
ram Raden Mas Mat'.hes en Raden
Mas van Son; de iuitenantkolonei
Koesoemowinnatto, van het leger des
Soesoehoenans. De geneesheer dr. G.
A. van de Roemer begeleidt de hoog
geplaatste oosterlingen.
Het gezantschap, dat tot Marseille
de reis maakte aan boord vandeSalak,
heeft met een gevolg van inlandsche
bedienden intrek genomen in het
hotel Den Ouden Doelen en is voor
nemens de voornaamste steden van
ons land te bezoeken.
Crediet.
Het besluit van den Amsterdamschen
gemeenteraad, om voor de ontvangst
der buitenlandsche journalisten een
crediet van 10.000 beschikbaar te
stellen, is een kloek besluit, dat van
verjongd leven getuigteu we mogeu
met nacue den heer llovy, die hiertoe
het initiatief nam, voor zijn moedig
optreden dankbaar zijn.
Verachtelijk noemen sommigen dat
een stedelijke reclame", ouderwijl ze,
als het hun eigen zaak en hun eigen
belang geldt, niet alleen zelf die
reclame allerminst verachten, maar
het zelfs van anderen afzien, op wat
wijs ze die reclame het meest doel
treffend kunnen maken.
Er is, dit spreekt vanzelf, oneerlijke
reclame, als men 'onvaare voorstellin
gen geeft; maar op zichzelf is reclame
niets anders dan de poging om zich
bekend le maken, en de aaodacht op
zich te vestigen.
Heeft nu Amsterdam zich reeds
voor lang groote offers getroost om
zich op een breed vertakt scheepvaart
verkeer in te richten, onderwijl het
vaststaat, dat het buitenland hiervan
nog allerminst op de hoogte is, en
weinig met Amsterdam rekent,
wat kwaad zou er dan in steken, om
dit feit wereldkundig te maken eu
wat beter gelegenheid biedt zich
daarvoor aan, dan juist het in
Amsterdam aanwezig zijn van de
vertegenwoordigers van heel de bui
tenlandsche pers.
Zeker, hei zou onedel en verkeerd
zijn, zoo men de pers wou door
champagnemaar als men zijn stad en
zijn kanaal- eu scheepvaartinrichtingen
sien laat, eu die uitlegt, en onderwijl
als goed gastheer optreedt, dan dur
ven we toch zeggen, dat dit na te
laten eenvoudig verzuim van plicht
zou zijn.
Dat plichtverzuim bestond dusver.
En dat hieraan een einde kwam,
noemen we een gunstig teeken.
Men stond dusver te hoog, en
dachtDe wereld moet tot mij komen.
Thans neemt men nederiger stand
punt in, en zegtIk zal mij bij de
wereld introduceereu. Standaard.
Atjeh.
De „Java-Ct." meldt het volgende
Blijkens een van den civielen en
militairen gouverneur van Atjeh en
Onderhoorigheden ontvangen telegram
werd de vijand den 27en en 28en
Maart uit den omtrek van Kroeng
Raja verdreven en trok hij daar naar
Kota Ba Theuë,
Den volgenden dag rukte van
Indrapoeri een colonne derwaarts,
welke bij den Glé Ampei Awee in vuur
gevecht kwam met den vijand die
verdreven en daarop vervolgd werd
tot Hoetan Atoe de vijandelijke
schuilplaatsen van alang-alang werden
verbrand en eenige kleedingstukken
benevens levensmiddelen en 4 zakken
Beaumontpatronen buitgemaakt.
De verliezen van den vijand zijn
onbekend, doch deze moet gewonden
bekomen hebbenonzerzijds werd
de Inlandsche fuselier Paimin licht
gewond.
Om aan het patrouilleeren van uit
Kroeng Raja meer kracht bij te zetten
is den 30en Maart jl. aldaar tijdelijk
gestationeerd eene mobiele colonne
van 150 bajonnetten, getrokken uit
het garnizoen van Tjot Mantjang.
Uit goede bron vernam het Ind.
blad „Het Centrum,,, dat men bij de
Pedir-expeditie veel tegenstand ver
wacht. Toch schijnt Oemar laug niet
op zijn gemak te zijn op tirannieke
wijze liet hij achttien zijner volgelin
gen dooden, welke door hem verdacht
werden eenigszins in contact te staan
met de regeering.
Een tweede proeftocht.
Hr. Ms. kruiser „Holland" heeft de
marinewerf te Amsterdam verlaten
om eerstdaags de stoommachines,
welke door de Nederlandsche fabriek
van werktuigen en spoorwegmaterieel
geleverd en opgesteld zijn, opnieuw
langs de gemeten mijl te Willemsoord
te beproeven.
Haven van Delfzijl.
De in het beheer van het Rijk
overgegane haven van Delfzijl zal,
naar men verneemt, van af 2 Mei
van alle scheepvaartafgaven vrij ge
steld worden. Deze maatregel toont
weder den helderen blik der Nederl.
Regeering ten opzichte van de positie,
in welke Delfzijl thans verkeert als
mededingster van Emden.
Het pantserschip Lriesland, kom-
mandant de kapt. ter zee Lamie, is
Zaterdag van Nieuwediep via Brest
naar Curacao vertrokken.
hart vergiffenis te vragen voor het
vooroordeel, dat ik tot heden jegens
hem gekoesterd had.
IV.
Het was vier uur in den namiddag,
toen de rechter mij iu de gelagkamer,
waar ik met den kapitein zat, kwam
roepen. Het had toch bijna een uur
geduurd voor de deelnemers aan den
tocht bijeen en tot de wande
ling naar het afgelegen huis gereed
waren. Den kapitein, een bloedver
want van den vermoorde, had ik van
alles in kennis gesteld hij was door
mijn verhaal smartelijk getroffen.
„Ik heb nooit veel met den ouden
Pollenz op gehad, ofschoon hij mijn
naaste neef is" had hij gezegd, „het
was een afschuwelijke woekeraar en
vrek, die buiten zijn dochter niemand
ter wereld lief had, doch dat hij zoo
vreeselijk om het leven zou komen,
is toch treurig. Dat arme kind,
mijn lieve kleine Anna I Hoe zal
Als opvolger van mr. Vening Meinesz
die als burgemeester van Amsterdam zal
aftreden, worden genoemd jbr.C. J. den
Tex, lid van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland, en de heer B. Reiger,
burgemeester van Utrecht.
Bij kon. besluit is bepaald, dat
thans wederom uitheemsche genees
kundigen tijdelijk kunnen wordeu
aangesteld tot officier van gezondheid
bij het Indische leger, onder genot
eener gratificatie van f2500.
Blijkens bij het departement
marine ontvangen bericht, is Hr.
pantserdekschip, onder bevel van
kapitein ter zee L. A. H. Lamie,
1 dezer te Havre aangekomen.
van
Ms.
den
den
De Koninklijke Ned. marine zal
naar men mededeelt, niet deelnemen
aan de groote militaire revue, die ter
gelegenheid der inhuldigingsfeesten op
de heide tusschen Renkum en Ede
zal gehouden worden. Er hebben zich
onoverkomelijke bezwaren voorgedaan,
die jammer genoeg de deelname der
marine uitsluiten.
zij den schrik doorstaan Ik heb
haar ongeveer om twaalf uur hier te
Luttach met haar oude Johanna ge
zien. Zij heeft zeker haar oude tante
opgezocht en waarschijnlijk is zij daar
nog. Ik moet dat dadelijk laten infor-
meereD. Ik ga niet gaarne naar die
oude, boosaardige, praatzieke vrouw,
doch als Anna nog bij haar is, moet
ik naar haar toe om het arme kind
op het verschrikkelijkste voor te be
reiden en te troosten."
Hij had Miska naar de oude dok
tersvrouw Laucie gezonden, doch
spoedig bericht gekregen, dat juffrouw
Anna wel bij die vrouw was geweest,
doch haar reeds een kwartier te voren
had verlaten om nog enkele bood
schappen te doen en dan naar huis te
gaan.
Op dat bericht was de kapitein be
sloten de gerechtsambtenaren naar
het afgelegen huis te vergezellen, en
had daarvoor de toestemming van den
districts-rechter gekregen.
VLISSINGEN, 3 Mei.
Jl. Zaterdag avond werden door
de commissie van toezicht op het
middelbaar onderwijs alhier de door
haar toegekende getuigschriften en
prijzen uitgereikt aau de leerlingen
der Burger-Avondschool, die door
gemaakte vorderingen in verschillende
vakken van Het onderwijs als anders
zins zich eene onderscheiding hadden
waardig gemaakt.
Na eene toepasselijke toespraak van
den voorzitter der commissie, den
heer J. Verkuyl Quakkelaar, werden
getuigschriften uitgereikt aan de
leerlingen der 2e klasse 3. B. Zietse,
C. Sorgedrager, L. G. GillisseD, M.
Smallegange, J. Goote en J. Prins
voor gemaakte vorderingen in wis
kunde, hand- en rechtlijnig teekenen
Wijders aan de bekroonde leerlingen
voor éen of meer vakken de navol
gende prijzeu
een tafelbankschroef aan C. van
Spaüje, een portefeuille aan H. A.
Baljé en P. J. W. Huijssoon, een
Amerik. winkelhaak aan E. Tournoy,
een Amerik. kruishout aan J. Abra-
hamee, een houteu duimstok aan P.
J. W. Bijleveld, eeu stalen dito aan
M. Bijlaart, een teekendoos aan W.
Limonard, een verfdoos aan J. Potsma,
een scheezaag aan J. F. Verboef en
stalen kammen aan P. G. J. den Outer,
leerlingen der le klasse een verstel
bare spondescbroef aan J. Loois, een
bloksnijijzer aan 1'. van Dijk en A.
Grasso, een plaatsnijijzer aan J. A.
Jansen, een kalibermaat aan J. F.
Menting, een ratelschroefdraaier aan
IJ. P. Maquelin, een handschroef
aan P. Visser, een hoekboomomslag
aan P. J. J. Colijn en een ivoren
duimstok aan A. C. Elants, leerlingen
der 2e klasse.
Al deze prijzen werden met
dankbetuiging aan de commissiën en
de leeraren der school, voor wat door
hen in hun belang was gedaan, aan
vaard.
Zondagmorgen te 6 uur trokken de
bij den Bestuurdersbond te Middelburg
aangesloten vereenigingen ter gele
genheid van den Meidag met ontplooide
vaandels door die stad en hebben zich
Even na vier uur begonnen wij
onze wandeling, op bevel van den
rechter niet langs den steilen rotsweg,
die voor den ietwat corpulenten schrij
ver en den ouden dokter te ver
moeiend en te gevaarlijk zou zijn ge
weest, doch langs den langeren weg
naar het dorp Oberfeld.
Wij konden slechts langzaam gaan,
want de hitte was inderdaad druk
kend, de oude dokter en de dikke
schrijver zuchtten eu kuchten bij het
beklimmen zeer bedenkelijk. Deelne
mend spoorde de rechter aan om toch
langzaam te klimmen, ofschoon hij
zelf vol ongeduld was, vooruit te
komen.
Wij ontmoetten onderweg vele men-
schen, zij groetten beleefd, doch ble
ven dan staan en keken ons verwon
derd na. De tijding van den moord
had zich nog niet in het dorp Ober
feld verbreid, en de menschen wisten
niet, waarom al die, door den politie
agent vergezelde heeren, naar het af->
