Eeec Provincie onder water.
Woensdag
24 Februari.
No. 24.
35e Jaargang.
1897.
j I
Ge rieentebestuur.
ii ii e n L i
a
VLISSIMSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Cf i t g e v e r
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
ADVERTENTIËNran 1—4 regels 0.40. Votr eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfd»
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal bereksad. Gtroote letter»
en cliché's worden naar plaatsruimte berekend.
Telephoonnunnner XO.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Verleenen van vergunningen tot het oprichten
van inrichtingen, welke gevaarschade
of hinder kunnen veroorzaken.
De burgemeester en Wethouders van
Vlissingen,
gelet op art. 8 der Hinderwet,
brengen ter algemeene kennis dat bij
hun bt sluit van 19 Februari vergunning
ia verleend
I. aan W. S. BOSCH cjq. J. T. SOHAR-
KEY tut het plaatsen en in werking bren
gen van een gaemotor, ten dienste der op
te richten drukkerij in perceel wijk H.
253 aan de Lange Nieuwetraat
II. aan A. E. DUDOK VAN HEEL
tot het plaatsen en in werking brengen
van een stoomketel en machine in de
stoombierbrouwerij en mouterij »de Mei
booms, perceel X 181a aan de Hooikade.
Vlissingen, 23 Februari 1897.
De Burg. en Weth. voorn.
TUTEIN NOLTHENIUS.
De Secretaris,
G. J. BISSCHOP.
(-0-)
Als men de Belgische bladen van
de laat. te dageu leest, zou men mee-
neu dat sleahts op het teeken gewacht
wordt om met de droogmaking der
Zuiderzee te begiuneu en dus de zoo
vele jaren, besteed aau de discussiöu
en het opmaken van plannen om dit
reuzenwerk in uitvoering te brengen,
eindelijk plaats hebben gemaakt voor
eeu tijdperk van acne. Die bladen die
zelfs niet eens over de mogelijkheid
denken dat het. door de Rijkscommissie
aangeboden plan schipbreuk zou kun
nen iijden, roemen onze veeljarige vol
harding, die eindelijk met een schitte
rend succes bekroond is.
„Hoofdig" noemt ons zelfs een blad
omdat wij, trots allen tegenstand, aan
het groote plan bleven vasthouden.
Als het blad eene enkele vereeniging
bedoelt, die steeds, zelfs onder de on
gunstigste omstandigheden voor de
zaak der Zuiderzee bleef ijveren, heeft
het gelijk, maar wil het blad op ons
geheele volk zijn benaming toepassen,
dau sla.it het den bal geheel mis en
deelt het ons eene eigenschap toe,
die wij ons niet bewust zijn te be
zitten.
Men kan gerust zeggen dat voor
de droogmaking der Zuiderzee, die
Nederiaud eene provincie rijker zou
maken, slechts weinigen onzer land
geuooteu gloeien. Wel trekt het
grootsche plan mat zijn afsluitdijk
ten kosie van 41 miilioen gulden aan,
en doet misschien menig landbouwer
als hij van de duizenden hectaren
leest, die aan da zee ontwoekerd zul
len worden, hunkeren naar slechts
een klein deeltje er van, maar als er
sprake was van aaneensluiting, van
aandrang bij de. regeering om het
reuzenplan onder handen te nemen,
sloten zich o zoo weinigen aan.
Van deze onverschilligheid is deze
F U S L L E T O 1.
i)
De Poolsche adel, in Lithauen woon-
achtig, had besloten den langdurigen
rouw te verbreken, waarin hij, na den
laatsten opstand en diens verschrikke
lijke gevolgen, gedompeld was ge
bleven.
Wel beweende men nog steeds de
martelaren, voor het vaderland gestor
ven, en de ongelukkigen, die voort-
zwoegden in de mijnen van Siberië,
maar het leven heeft zijn eischende
kinderen uit die noodlottige dagen
waren tot menschen opgegroeid, en
de oudets begrepen dat men hen niet
minister van waterstaat maar al te
zeer overtuigd. In de Kamer bleek
dit toen hij den twijfel uitsprak of
werkelijk de natie het werk verlangt.
En dieu steun heeft hij wel ten zeerste
noodig, waar het de uitvoering van
een werk geldt van huuderdeu milli-
oenen gulden. Nu is het van eene
andere zijde ook waar dat menige
wet in ons land niet tot stand zou
zijn gebracht als de wetgever had
moeten wachten tot de stem des volks
zich geopenbaard had men denke
daarbij slechts aan de kieswet, waar
van men niet zeggen kan dat zij
de geheele natie interesseerde,maar
hier geidt het eene zaak van honder
den millioenen en wij weten weder
bij ondervinding dat als het eene
geldquaestie wordt, ons volk gewoon
lijk opgewekt genoeg is en zich dan
wel weet te doen geiden.
Neen, de zaak der Zuiderzee is geen
volkszaak. Zelfs de politieke par -
tijen, hoe overladen hare program
ma's ook zijn met beloften, ze zwijgen
allen van de droogmaking der Zui
derzee, wel wetende dat eeu partij
trekken voor die zaak hare gelede
ren niet talrijker zal maken.
De heer Van Nierop besprak ook
in de Eronomist dit vraagstuk. Het
staat bij hem vast dat in de eerste
jaren de oplossing van het vraagstuk
Diet te verwachten is, tenzij de reges-
ring,die echter volgens hem nog geen
geneigdheid heeft doen blijken om
het plan, dat de commissie haar voor
stelt, te aanvaarden of zelfs te over
wegen, en de Volksvertegenwoordiging
geen bezwaar zouden hebben als een
eerste hijdrage 50 h 60 miilioen
voor de afsluiting en bijkomende
werken te bestemmen, ook al zou de
indijking der polders slechts langzaam,
desnoods zelts met groote tussehau -
poozen, volgen of wel zich allengs
de overtuiging mocht vestigen, dat
ook door den grooten waterplas ge -
leidelijk partieel te veroveren, eeD
grootech en voor het Vaderland nut
tig werk zou worden verricht.
Wij vreezen dat door de Zuiderzee
nog heel wat water zal moeten vloeien,
voor die overtuiging wortel heeft ge
schoten bij ons volk en eerst het na
geslacht aan het land de Zuiderzee,
in vruchtbaren grond herschapen, zal
schenken.
D
De „N. R. Ct." heeft ook eenige
beschouwingen gewijd aan de drank
wet. Zij staat voor eene afzonderlijke
wijziging en aanvulling van die be
paling der wet, welke rechtstreeks
hare handhaving betreft.
Strenge handhaving acht de N.R.Ct.
plicht. Daartoe is eerste vereischte,
dat clandestien tappen en verkoopen
werkelijk worde ontdekt. Wat het
binnentreden der localiteiten door de
politie betreft, Min. Modderman heeft
eens gezegd Het art. heeft het oog
niet op de huizen der vier miilioen
Nederlanders, maar alleen op de ioka-
van alle vreugde mocht berooven.
Onderling was men dus overeengeko
men een winterfeest te geven.
Het Poolsche winterfeest draagt een
eigenaardig karakterhet zal onnoodig
wezen te zeggen, dat elke familie in
die koude streken, waar sneeuw en
ijs gedurende zoovele maanden van
het jaar meester zijn, verscheidene
fraaie of eenvoudige sleden bezit. Ook
aan paarden ontbreekt het den land
eigenaars niet.
Is er nu een winterfeest op handen,
dan worden er zooveel sleden inge-
spanneu als noodig zijn tot het ver
voer der daaraan deelnemende familie
leden en hunne koffers met toiletten.
Daarop verlaat het eerste gezin,
meestal dat, welks kasteel het verst
van een ander verwijderd ligt, zijnen
haard en begeeft zich op weg naar
bat eerstvolgende slot, waar den gas
ten een gulle ontvangst bereid is.
Men haast zich van kleeding te ver
wisselen, de paarden worden gestald,
len, waar men vermoedt dat de. wet
wordt, ontdoken." Deze woorden zijn
duidelijk, maar zij staan niet in de
wet. De wetgever zou het best doen,
meent de N R.Ct. met de woorden,
waarmee Minister M. de bedoeling
aangaf, of soortgelijke, in de wet op
te nemen.
Wat de inbeslagneming aangaat, de
vorige Keg. stelde voor, uaar aanleiding
van ee.n arrest van denHuogen Raad,om
art, 25 in dien zin aau te. vullen, dat de
ambtenaren bevoegd werden verklaard
in beslag te nemen ,,al hetgeen tot
het plegen van eene overtreding blijkt
of schijnt gediend te hebben of be
stemd te zijn geweesi, gelijk ook alles,
wat dienen kun om de waarheid aan
den dag te brengen." Gaan, meent
hst blad de laatste woorden: „Gelijk
ook," enz. misschieu wat ver, de eer
ste zijn ruimschoots voldoende. Een
uitbreiding van de wet in dien zin
mag niet uitblijven.
In de „Kleine Courant van Rotter
dam" leest men over de eigen aan
gifte der kiezers
Naast voorbeelden van onverschilligheid
en lauwheid zouden we tal van staaltjis
kunnen medsdeelen, hoe ter elfde ure
door tal van ordelievende en belangstel
lende werklieden nog beproefd werd, op
de kiezerslijst geplaatst te worden.
Vaak gebeurde het, dat na besprekin
gen inet de leiders van kiesvereemgingen
de werkman tot de teleurstellende over
tuiging geraakte, dat hij aan geen enkele
voorwaarde kon voldoen, om het kiesrecht
te verkrijger..
Het spaarbankboekje bestond niet of
bevatte in den regei rj-t het vereischte
bedrag, of men was gedurende een of meer
jaren in gebreke gebleven bet verschul
digde in de rijksbelasting te voldoen, of
de wekelijkeobe verdiensten haalden niet
de door de wet vastgestelde aom en».
„Ja ziet u, meneer", was dan vaak
het bescheid van den ontstemden kiesrecht
aanvrager, „als de lees- en schrijfproef in
de Kamer maar niet verworpen was, dan
was ik zeker wel op de kiezerslijst ge
plaatst geworden."
We geven deze illustratie uit de eerste
praktijk van de kieswet v. Houten ten
bewijze, dat door het groot aantal geval
len van kiesbevoegdheid, die deze wet om
schrijft, een reci'vaardige volledigheid nog
niet is betracht geworden.
«Wie moet in 1898 Koningin Wil-
helmina de kroon op het hoofd plaat
sen, of neemt zij die zelve vraagt
een lezer aan de Redactie van het
N.v.d.D. dia daarop antwoordt
„Noch het een, noch het ander. Ben
eigenlijke „kroning" bestaat bij ons te
lande niet. De drie vorige koniogen
hebben den eed op de igrondwet af
gelegd, en de Staten-Generaal, als
vertegenwoordigers van het Neder
landsche volk, deden den eed aan den
Koning. De kroon was wel in de on
middellijke nabijheid van den troon
aanwezig, doch bleef rustig op hare
plaats liggen.
Er is geen enkele reden waarom
het thans anders zou geschieden
maar het veelal gebruikte woord
„kroningsplechtigheid" kan allicht
de sleden onder dak gebracht en men
brengt een gezelligen dag door.
Meestal reeds den volgenden morgen
laten op bunne beurt de gastheer en
de vrouw des huizes inspannen en
vertrekt men gezamenlijk naar een
derde kasteel, waar men den eersten
dag nog slechts talrijk genoeg is tot
het geven van een klein diner.
Weer trekken allen van daar naar
een vierde landgoed, en zoo altijd ver
der, totdat man bij aankomst op het
achttiende of twintigste slot de schitte
rendste partijen kan hebben.
Bolislav Kistowsky bewoonde op het
tijdstip van dit eerste feest het slot
Kolnowo Zijn ouders hoopten daarin
eene gelukkige afleiding te vinden
voor de altijd sombere gedachten van
den jongeling, die gansche dagen
achtereen verdiept kou blijven in het
herlezen der rampen, welke zijn onge
lukkig vaderland getroffen hadden.
Indien hij niet aan de onafgebroken
overpeinzingen ontrukt werd, dachten
menigeen hieromtrent inde war bren
gen. De grondwet spreekt alleen van
huldigen, en niet vau kronen."
Door de heeren Kerdiik en Drucker
is een amendement op het wetsont
werp betreffende de Kamers van arbeid
ingediend, waarin aangedrongen wordt
om vau die Kamers uit te sluiten alle
onderbazeu, meesterknechten of op
zichters, op grond dat deze personen
in hooge mate het vertrouwen missen
der arbeiders, en iu het dagelijk6ch
leven veel scherper staan tegenover
de arbeiders dan de patroon.
Het „Vaderland# is tegen die uit-
sluitiug. Zij hebben geen numeriek
overwicht en kunnen dus hun ver
kiezing zouder den steun der werk
lieden niet doordrijvenen zijn er
onder, die wel vertrouwd wordeu,
waarom dan onmogelijk gemaakt de
arbeidersbelangen te doen vertegen
woordigen door hen die er het best
mee vertrouwd zijn en ze het best
kunnen voorstaan
En waar het adres vreest voor ver
denking van pressie door de patroons
op de keuze van die arbeidersloden,
vraagt het blad, of de patroons dan
niet evenzeer de verkiezing van andere
werklieden, die werktuigen in hunne
handen zijn, zouden kunnen doordrij
ven. Geheime stemming is tegen pressie
immers een waarborg. Zwichten de
arbeiders niettemin voor ongeoorloof
de pressie, dan hebben zij dat aan
zich zelf te wijten.
Het «Vaderland" zou het verkeerd
vinden in eene wet, die op beginselen
van ouderling vertrouwen gebaseerd
moet zijn, eene Oepaiiug op te nemen,
die louter wantrouwen ademt.
Over den oorsprong van den Atjeh-
oorlog heeft de oud-minister van ko
loniën de Waal eeu nieuw licht doen
opgaan. In zijn werk over „de In
dische financiën" wordt de waarheid
omtrent deze quaestie aan 't licht
gebracht.
Daarin deelt die oud-minister mede,
dat het Siaktraktaat (Sumatra) in 1868
tot stand kwam, en de onderhandelin
gen, daarover gevoerd, geheel onaf
hankelijk waren van die betreffende
de kust van Guinea.
Dit blijkt èu uit de data èn uit het
feit, dat niet van Britsche, maar van
onze zijde het eerst (den SOn Septem
ber 1869) het denkbeeld van de over
dracht dier Afrikaansche bezittingen
aan Engeland werd ter sprake gebracht.
De minister de Waal meende, dat
er geen beter middel was om, zoo
mogelijk, aan den barbaarsclien krijg
onder de volksstammen aan de Afri
kaansche kust langzamerhand een
eind te maken, dan het brengen van
de Europeesche vestigingen aldaar in
één hand. ZoolaDg Engeland en Ne
derland er beide waren, zouden de
twee vlaggen de vijandschap tusschen
de stammen, die haar voerden, aan-
kweeken voor Nederland zag hij aan
de Kust van Guinea geen staatsdoel.
De Engelsche minister, lord Claren-
zij hem te recht in staat een nieuwen
opstand in het leven te roepen, en de
ondervinding had hun geleerd, hoe
vruchteloos elke poging daartoe moest
zijn, hoe ongelijk de kamp was tus
schen de edele duif en den bloeddor-
stigen gier.
Zij koesterden geen vuriger wensch
dan dat de jongeling mocht trouwen
en aldus door nieuwe belangen aan
de hem vervolgende spookbeelden
mocht worden ontrukt. Eerst dan zou
den zij hem als gered beschouwen.
Hij zelf had zich laten meesleepen
door de groote toebereidselen tot het
feest en voor het oogenblik zijne boe
ken vergeten, om slechts mee te hel
pen der ouderlijke woning een luis
terrijk aanzien te geven en de sleden
zoo sierlijk mogelijk op te tooien.
Nu echter scheen hij een en al le
venslust en Kolnowo bevatte in zijn
oog geen schatten genoeg om het
den verwachten gasten zoo aangenaam
te maken als hij het wel wenschte.
don, deelde in die meening van den
heer de Waal en verzocht, als onze
Regeeriug 't met dezen eens was,
„onze voorwaarden te vernemen."
Het antwoord werd gegeven den
lln Juli 1870, toen het Siuk-traktaat
reeds alle stadiën van behandeling had
doorloopen.
Van weerszijden werd de zaak „ge
heel beheerscht" door het wèl over
wogen belang van da negerbevolkii-g
en van de beschaving.
Nederlandsche bank.
Om de ontdekking van valsche teeke-
ningen op wissel en promessen te
bespoedigen en daardoor dit kwaad,
in den laatsten tijd nog al eens voor
gekomen, te beteugelen, heeft de
Nederlandsche bank in den geest van
de Duitsche Rijnbank maatregelen
genomen.
Voortaan zal de Nederlandsche
bank, van hare boofdbank te Amster
dam en van hare bijbank te Rotterdam
uitgaande, aan de acceptanten van
gedomicilieerd papier papier elders
betaalbaar gesteld dan ten huize of
ten kantore van den acceptant eene
keimisgeving zenden, inhoudende, dat
bij haar in portefeuille is gekomen
een door hen geteekende of geaccep-
teerde wissel, met vermelding van
bedrag, vervaldag en betalings-
plaats. De kennisgeving wordt ge
zonden zonder dat de meerdere of min
dere soliditeit van den discontant in
overweging komt.
De maatregel heeft een algemeen
karakter en kan dus niemand kwetsen,
merkt het „N. v. d. 0." op. Integen
deel zal die maatregel ook anderen
dau de Nederlandsche bank bescher
men. De discontaut toch, die onwetend
een wissel met valsche teekeuing uit
zijne portefeuille naar de portefeuille
der Nederlandsche bank overbrengt,
wordt uit den aard der zaak eveneens
gebaat door het stuiten van het kwaad
De minister van koloniën heeft eene
aanvnlliDg van de Indische begrooting
voor 1897 aangevraagd, ten bedrage
van f 320.0Ü0, tot aanvankelijke uit
voering van het denkbeeld om stoom-
trambanen aan te leggen ter verbin
ding van de bivaks te Lokuga, Tjot-
Mantjong en Samahani met de gecon
centreerde stelling, waarvan de posten
èn onderling èn met Kota Radja door
zoodanige baan verbonden zijn.
De heer Lohman zal, naar men
zegt, na afloop der behandeling van
de wijziging der prov. en gemeente
wet iu de Tweede Kamer zijn inter
pellatie houden over de ontslag-aan
vrage van dr. Bredius.
Dr. de Loos, directeur der II. B. S.
te Leiden, die vroeger voor het tijd
perk 186584 eene lijst heeft open
baar gemaakt van de oud-leerlingen
der H. B. scholen met 5-jarigen cur
sus, die met goed gevolg eindexamen
hebben afgelegd, heeft thans zulk
eene lijst over 188695 gegeven in
Zijne ouders waren opgetogen van
blijdschap over het welslagen hunner
pogingen, en ook Bolislav's zusters
deelden in hunne vreugde.
Ten laatste was de groote dag aan
gebroken reeds twee gezinnen vorm
den den stoet, die steeds zou aangroeien
en den volgenden morgen door de
Kistowsky's met hunne sleden zou
worden vermeerderd.
Alles op het kasteel was in rep en
roer. Omstreeks drie uren in den na
middag kondigde de hoorn van de
boschwachters aan, dat de vrienden
naderden, en in een oogwenk was het
gansche gezin gereed hen welkom te
heeten.
De jonge meisjes en hare moeder tra
den de goed verwarmde en met groene
sierplanten getooide vestibule in.
De beide heeren stelden zich daar
mee niet tevreden, maar daalden de
hooge trap af en wachtten dus de
vroolijke reizigers op.
Na de soirée zeide de mosder van
