li <S C'
VLISSINGSCHE C0Ï1MT
DiTwimfftriig.
MjfrèRte,
ERTS Lzn. C]
atscliappij ^Priëia,
Sigaar.
s
E R S.
Dienstbode
itbode.
stbode
No. 120.
Maandag 14 October 1895.
33ste Jaargang.
til) I L L Bi T O
B i ii n e ii t a n d.
I 89
s
verkoop van SlGARfij
e Adres aan de Fjrm
ENMAKERS, Sigaren
'"loon en Veldhoven
jde prijzen.
el6,
huis geleverd.
Middelburg.
te Amsterdam.
'jk goedgekeurd in
pitaal r 10O. oo
ne reserve.
L. EL DEUS.
n, .Spiegels, gewone Rui
i breken, ontslaan, door
'Uigheid, straatrumoer,
Vlissingen en Omstreken
A. VAK DES
A7o. 237.
EIJ!
O M I
ste
nvste
■iet verzwakken, bleek
'ezen, enz., wacht nietlan
\IE(tMflOOE* van
■er te Selzaete, welke til
■mijdelijk tot het vormen
le spieren en de beenden
n uitstekend middel tcq>
Huidziekten voor 'einden
1.12V.
r. VAN AKEN te Selzatl
\ngen bij den heer LU 11
iwstraat en te Goes GEBt,
egen 't Zuur der Kinden
de wasch kunnend
eau dezer Courant,
vraagt tegen 1 Nc
de Wed.
ïitenshuis.
HARTOI
A 11 C» I E I* K T.
en Middelburg v v.
misevin. 4 50 (allee»
■rit: 8,—. 9.30. Il.-.l
4 15, 5.10, 5.55, 6.55, l
tar Remise vm. 5.20 11«
ei/markt: 8.45, lu.16. II.'
5.1 6.-, 7.-7.60,3!
Havendienst.
6.20, 7,—, 7 50, 81
10.20, 10 40. II.—,'--"
2.-, 2.20. 2.40. 3.-
5.50. 6.40, 7 2I. 7.45,
6.10, 6.40 7.20. 8.—,
10.80. 10.5D. 11.10,
50, 2.10. 2.30, 2.50, 8.
20. 5 43. 6.-. 6.50 7.H
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187. (Telephoonnummer 10
Prijs per drie maanden 1.Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij
alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
UITGEVER:
P. Y/-AN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER ADV ERTENT1ËN Van 1 tot 4 regels
ƒ0.40. Elke regel meer 10 cent. Clichés en groot e
letters worden naar plaatsruimte berekend.
F.enig Agent voor Frankrijk do firma G.
Co., te Parijs.
VKiB-ftflgjSjni ID oud erdag- en 2aterdi»s;-uvotid.
Abonnementen voor België, Duitsohland,
land en Frankrijk f 1.85 per drie maanden
Iet kapitaal in betrekking tot
den landbouw.
II. {Slot)
f)e ruimte, waarover wij te beschikken
sebben, verbiedt ons laug stil te staan bij
ie reeds in het vorig artikel gedeeltelijk
•yproken stellingdat de economische
Uivaart door het optreden van den Staat
ils eenige grondeigenaar niet zou worden
lerorderd. Niet omdat de bespreking van
Ut punt niet leerrijk zou zijn, maar omdat
mogelijkheid van practische uitvoering
dit tegenwoordig door velen verdedigde
ïnkbeeld niet groot is.
We moeten er echter nog met nadruk
.wijzen, dat die onophoudelijke verdeeliug
in het laud in telkens kleinere stukken,
bet gevaar waarvan wij reeds de aan
lacht vestigden, door het Staatsbeheer niet
reinig- zou worden iu de liand gewerkt
adat de Staat moeielijk zouder splitsing
ian alle aanvragen zou kuuneu voldoeu.
frouwens, zij die den bodem willen maken
eigendom van het volk, door middel
den Staat, verlangen dien dan ook op die
ijjae te bewerken, dat aan allen zooveel
iegelijk gelegenheid worde gegeven om
wonen en te werken en daartoe grond
gebruik te verkrijgen. Na hetgeen wij
iroeger reeds in betrekking tot dit punt
ipmerkten, is het onnoodig er nog in het
reede over uit te wijden, dat, inplaats van
erhooging van welvaart, slecht? vermin-
ering vau productie en dus achteruitgang
verwachten zou zijn.
Wat wij opmerkten, doet intusschen niets
i aan de waarheid, die door alle staat-
mishoudkundigen wordt erkend, dat er een
'Mkkdijk klein landbezit is, dat zeer
iroote voordeelen oplevert. Wij verstaan
lieronder, dat niet het geheele landbezit
D handen van enkele eigenaars moet
rezen, maar het zoodanig behoort te zijn
rerdeeld, dat het werkelijk geheel, of
ilthans nagenoeg geheel, naar eisch voor
i, voortbrenging wordt aangewend.
Het spreekt wel van zelf, dat dit doel
ill ijd het best zal bereikt worden, waar
!e eigenaar zelf landbouwer is. In den
egel althans kau men van hem meer dan
ran den pachter verwachten, en een stand
lanzoogeuaamde eigenge^rfde boeren wordt
lau ook algemeen als zeer geweuscht be-
cbouwd
IT DE AVONTUREN VAN EEN WEENER
DETECTIVE.
10.)
Zooals ge wel begrijpen zult, is ze meer
u wee ze, die haar vader, dan een vrouw,
lie haar echtgenoot verloren heeft. In ver
laad met de millioenen, die zij geërfd
leeft, maakt dit haar verschijning nog in-
eressanter Maar daar begint de mu-
iek. Hoe bevalt u mijn vriend Faure?
Prachtig, hé? Ik ken hem nog van Parijs.
Iu, tot weerziens, mijn waarde.
Zonder antwoord af te wachten, snelde
ie baron naar zijn plaats terug.
Is de voortdurende verbrokkeling en
splitsing van den grond uit een economisch
oogpunt zeer te vreezen, ook aan het zeer
groote landbezit zijn ernstige bezwaren
verbonden. Niemand toch kan den bezitter
vanuitgest rekte landen en bosschen dwin
gen om zijn eigendom tot eenig doel aan
te wenden. Hij heeft het recht om niet te
gebruiken. Al bestond b-v. op zekere plaats
dringend gebrek aan woningen en aan
grond om een bedrijf te beginnen, dan zou
degene, die toevallig eigenaar was van alle
terreinen in den omtrek, daarvan niets be
hoeven af te staan, en hij zou dus om zoo
te zeggen de meerdere of mindere welvaart
der plaats geheel in zijne baud hebbeu.
Veel vrees voor dergelijke toestanden behoeft
niet te bestaan. Waar ze zich somtijds voor
deden, hadden zij ook wel eens eeue goede
zijde en werd door de weigering tot afstand
van grond, b.v. het beginnen van onder
nemingen, geheel op speculatie gebaseerd,
tegengegaan.
Van meer gewicht is het bezwaar, dat
het groote in grondeigendom bestaande
kapitaal zelden de bestemming bereikt, die
de economische beginselen voor de maat
schappelijke welvaart vorderen. De eigenaar
behoeft zich weinig moeite te geven, om
ruime inkomsten te hebben en toch zijn
vermogen in stand te houden eu zelfs te
vergrooten. Maatregelen tot verhooging der
productieve kracht van den bodem, ont
ginning van woeste gronden, stichting van
uieuwe pachthoeven enz. dit alles is .au'
hem niet te verwachten.
De opeenstapeling van vaste goederen
in dezelfde hand wordt door onze wetgeving
niet, zooals b v. door de Engelsche, opzet
telijk bevorderd. Wèl langs een omweg,
namelijk door het onbeperkte erfrecht en
door het onbeperkt toestaan van het zoo
genaamde bezit in de doode hand.
Het onbeperkte erfrecht is eeu gegrond
bezwaar tegen de uadeelige werking van
het groote kapitaalbezit iu het algemeen.
Die schadelijke werking kan alleen gebro
ken worden door de invoering van een
zoogenaamd Staats-erfrecht, dat de volle
beschikking na den dood ten behoeve van
verre bloedverwanten en van vreemden aan
banden legt.
Onder bezit iu de doode hand verstaan
wij hoofdzakelijk den eigendom van stick-
tiugen en andere vereenigingen, die uitter-
aard voortdurend blijven bestaan en welker
bezittingen bepaaldelijk de bestemming
hebben om niet te worden vervreemd Zij
worden steeds aangewend in bet belang van
een enkel doel en aan het vrije verkeer
VIJFDE HOOFDSTUK.
De voorstelliug was afgeloopeu, en het
publiek stroomde door de uitgangen naar
buiten
Aan de voorstelling had Bruno slechts
gedeeltelijk zijn aandacht gewijdzijn ge
dachten waren met iets anders bezig. Nu
keude hij den naam der geheimzinnige on
bekende, waarvan ziju oom met zooveel
ingenomenheid had gesproken. Werkelijk,
zijn schildering vau haar schoonheid was
niet overdreven geweest. En toch, dit beeld
verbleekte, als hij aan het lieve meisje
dacht, dat ginds op de eerste galerij zat.
Haar beeld zweefde hem ook voor de oogeu,
toen hij de opera verliet.
Daar zag hij ze weuerIlij zag, hoe ze
met de oudere dame naar de tram snelde.
Zij hielp deze instappeu en volgde toen ook
ze verdween in het rijtuig
Verdween ze voor immer? Neen, dat
mocht niet ziju. 11ij moest haar wederzien
en wilde zich te gelijkertijd zekerheid ver
schaffen, waar hij haar moest zoeken.
onttrokken. Hare inkomsten worden veelal
ten bate van vreemde belangen aangewend-
Voor het overige kan men veilig aanne
men, dat beperking, door de wet, in de wijze
van bezit, verdeeling en bebouwing van
den bodera, onraadzaam is. behoudens de
genoemde uitzonderingen, moet ook hier
de regel gelden, dat de natuurlijke loop
der zaken het algemeen belang dit meest
bevordert.
Het is niet voor de eerste maal, dat wij
gelegenheid vinden tot de treurige opmer -
kiug, dat de landbouw ten onzent niet
bloeit. Bij de leer der protectie hebben wij
dit punt reeds aangeroerd. Wij voor ons
schrijven het verval van den landbouw niet
toe aan het overigens zeer betreurenswaar
dige feit, dat op dit gebied het groot
kapitaal zijne roeping helaas te weinig
vervult, en nog veel minder aan het gemis
vau kunstmiddelen, zooals wij de bescher
ming noemen.
Het kapitaal kan hier zijn roeping niet
vervullen, omdat de Llollandsche laudbouwer
over het algemeen onredelijk gehecht is en
blijft aan het oude. Ilij werkt en verbouwt
bij voorkeur op de oude wijze en met de
oude hulpmiddelen. Hij versmaadt het
heilzame en. overal zegevierende beginsel
der coöperatie (samenwerkiug.) De lessen
der ervaring eu der wetenschap hebben
voor hem niets aantrekkelijks. Er zijn
ongetwijfeld nog andere oorzaken, maar
deze is verweg de voornaamste. Wij ver
wachten veel van landbouwcrediet, vau
landbouwonderwijs en andere instellingen
van den nieuweren tijd j maar algemeene
verbetering zal eerst dan komen, wanneer
iu den Nederlandschen landbouwer ijver eu
gezond vert-tand over sleur en ouderwetsch-
beid zullen zegevieren. Het spijt ons, thans
zulke harde noteu te moeten doeu kraken
doch hij geen eukelen stand vindt men dit
verschijnsel ook erger dan hier.
Door kennis eu volharding, met alle
hulpmiddelen die de tegenwoordige tijd
geeft, naar meerdere voortbrenging eu betere
bewerking vau producten te streveu, dit is
in den grond het eenige redmiddel.
men, die hunne gewone bijdragen aan de
diaconie en andere liefdadige vereenigingen
tot op de helft hebben teruggebracht. De
bestuurders der liefdadigheidsverenigingen
kunnen daardoor in de behoeften niet be -
lioorlijk voorzien den gvootboekhouder der
Ned. llerv. diaconie was die taak te zwaar
reden waarom hij voor zijne betrekking h' -
dankte. Voor een groot deel wijt de schrij
ver die verminderde ontvangsten aan de
liooge eïschen, die het leven in de hofstad
als 't ware aan alle standen oplegt, en ook
aan het toenemend getal effectenhandelaars,
die deu een na den ander paleizen gaan
bouwen om de geloovigen op 't gebied der
speculatie naar ei°ch te kunnen ontvangen.
Dit verband is misschien menigeen niet
duidelijk, zegt de schrijver, maar hij ver
zekert dat het bestaat, en dat mannen, die
nog voor weinige jaren onder de meest ge
fortuneerde Hagenaars werden gerangschikt,
en die nu hard werk hebben om rond te
komen, zonder dat de deurwaarders 't hun
al te lastig maken, ons er meer vau zoudtu
kunnen vertelleu.
In de ÏV". Gr on. Ct. wordt door haar Haag-
schen correspondent beweerd, dat de bevol
king der hofstad zich snel uitbreidt, maar
daarmede ook de nood der armen toeneemt,
terwijl daarentegen de liefdadigheid der
vele rijken steeds een lager peil bereikt.
Er zijn vele aanzienlijke Hagenaars te noe-
IIij riep een huurkoetsier aau, die voor
een koffiehuis stond, eu gaf hevel lang
zaam de tram te volgeu, steeds op eeu
kleinen afstand blijvende.
Waarom had hij zich deze vreemde jacht
niet bespaard eu eenvoudig baar adres ge
vraagd, om haar eeu bezoek te kunnen
brengeu? Toen hij afscheid van haar
nam, was hij niet van plan, het avontuur
voort te zetten en uu hij in ziju rijtuig
naar de tram zat te kijken, was hij in
angstige spanning, dat hij haar uit het
oog zou verliezen.
Telkens als er passagiers uitstapten, vatte
hij die goed in het oog. Dicht bij de
Wahringer lijn gekomeu, meende hij, dat
een blauw iiuweelen hoedje op de treeplank
zichtbaar werd.
Ja, hij vergiste zich niet. Hij zag het
lieve kind afstappen, terwijl de conducteur
de oude dame hielp. Vervolgeus sloegen
moeder en dochter den weg in naar de
Schoolstraat van Wak ring. Ilij liet het rij
tuig stilstaan, betaalde haastig den koet
sier, en volgde toeu de beide gestalten,
..De Haagsche afdeeliug van de christe
lijke patroons-vereeniging »Boaz" hield
•dinsdagavond een vergaderiug, waarop een
^er belangrijkste vraagstukken van onzen
tijd, de verzekering van werklieden tegen
ongelukken, aan de orde was gesteld. Toch
hadden niet meer dan eeu tiende van het
getal leden het de moeite waardig geacht
in deze vergadering te verschijnen. Bleek
hieruit dat de meeste leden niet van het
gewicht van het aan de orde gesteld onder
werp doordrongen waren, uit de discussiën
bleek ook tevens hoe moeilijk het is den
juisten weg op het breede veld van het
sociale vraagstuk zoo maar voetstoots te
vinden. Ten slotte kwam men tot de ont
dekking, dat het beter was eerst een des
kundig spreker over dit onderwerp telioo-
ren eu daarna in debat te treden. Dit zal
gebeuren in de volgende vergadering.
De Arrih. Ct. geeft als reden op, waarom
in ons land de politie niet ordelijk in
elkander zit, dat ons volk niet houdt van
de politie en in zijn verkeerde opvat
ting van de vijheid zich iu zijn hart tegen
elk gezag verzet en dit ook openbaart in
daden. In Duitschland, Frankrijk, en Enge
land vooral, ziet men in den politieman
iemand, die in aller belang handelthij
ons slechts „den man, die het tegen een
of enkele individuen heeft." Eu dikwijls
vat het publiek de partij op van deze tegen
den handhaver der wet en der orde.
die arm in arm op het voetpad voort
schreden.
Waren de straten van Weenen nog leven
dig, hier heerschte in de voorstad reeds de
stilte van den nacht. Hier en daar zag meu
eeu nachtwacht of iemand, die nog Ikat.
huiswaarts keerde, evenals de beide dames,
die de Schoolstraat insloegen. Hij volgde
ze voorzichtig, op eeu kleiuen afstand, en
bleef bij een muur staau, toen zij voor de
deur van haar wouiug stilhielden. Een
oogenblik later waren ze in huis ver
dwenen.
In een wip was hij hij de deur om het
huisnummer te zien. Schoolstraat no. 33,
mompelde Rij. Goeden nacht, Eefje! Ik
zal je wederzien.
En gelukkig in deze gedachte, sloeg hij
den terugweg in.
Weinige minuten later stond op diezelfde
plaats eeu man, in wien men moeilijk den
bevalligeu ridder von Hoffmann zou her
kend hebben, dien wij in het boudoir der
schoone Minona leerden kennen.
