VLISSIMiSClIË COURANT.
m mi ONSCHULD.
KOLEN,
Huishoudster.
rmoisje.
Indermeisje
ikenmeid,
r-Schelde.
No. 78.
Maandag 8 Juli 1895.
33st„ Jaargang.
FEUILLETON.
emmer, te verkrijgen
Broodbakkerij.
verder gebruik.
LER, Nieuwstraat.
Holland8che Volle,
tuk. Nieuwe Zoute-
Scharren, niet zout
l'OOItTElt.
10, Vlissingen,
aanvoer van En.
Duitsche HAARD.
benevensANTHRA-
voor Vulkachels
|A UT
EERT:
O SOUCHOW
Skin K°thbb
"g. dw oir A itisferdnxij
r te V lis sing en bij A.
'lstr. 1G6; J. Wink,
v. d. Hoeve, Groote
Joost de Moorstr.;
nstraat.
)ij J. J. Ponzb JzDi
de Wed. M. K. v. d.
Iriksweg, M. 7ia.
len de 16 jaar. Adres:
alstraat.
A A G D
n, salaris aanvankelijk
1 b i o u.
4 N I» I K N t» T.
en Middelburg v
rvui 4 50 (alleen
arkt: 8.—, 9.30. II.-, li,#
6.55. 8.10, iO.I5.
2.45, 4.1.1. 5.56, 7 tj._9.lt
Naar Zeilmarkt VlittinjC.
rkdopcn.) 6 80, 8 45, lo.ll
6.-. 7.6(1, 9.20, 10,20. 11.-,
5. 2,05, 8,35, 5,05,7.—. 8.35.
Unvcudlcust
6.20. 7,—J-***, 8.»
10.20, 10 40. Tl.—I'®
2.—. 2.20. 2.40. 8.- 3.®
5.50, 6.40, 7.20. 7 8it'
6.10, 6.40. 7.20, 8.-, 8.10.
10.30. 10.60. 11.10, II
.60, 2.10, 2.80. 2.50, L
..20. 6.40, 6.-. 6.60
»5.
im 8 80 cn 6 20
idi 4 en 6Ö
srko Tm 8 40
9 10
r Hoofdplaat nm. 1.90
BrcskoDB p 2.20
Vliaoingen 2.50
Dinsdag
en
Vrijdag
7 II.,» II 45 urn «HO
7 80 nm 12 05 3 60
7 4!. vin 10 10 ,190 1
8 10 80 'O »CI
reskeiis-Ter ^Dlf'
g voor vier
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187. (Telephoonnummer 10.)
Prijs per drie maanden 1.Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij
alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
UITGEVER:
F. VAN DE VELDE Jr. te Vliesingen.
PltlJS DER ADVERTENTIËN Van 1 tot 4 regels?
0.40. Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote
letters worden naar plaatsruimte berekend.
Eenig Agent voor Frankrijk de firma Q-, L. DAÏÏBE
Co., te Parijs.
Verschijnt Dingdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Abonnementen voor België, Duitsohland, Enge
land en Frankrijk f 1.05 per drie maauden
HUT VKAAGTEEKEN
bij het kiesrechtontwerp van Houten.
Zal de naaste toekomst ons brengen onder
o nieuw kiesrecht
Die vraag stelden wij in ons vorig num-
er, en we voegden er tevens de opmer
king" aan toe
»Eén blik in bet kiesontwerp, dat voor
is ligt, en dat ons weldra zal bezighou
den, is voldoende om ons de overtuiging
Ie geven, dat een groot vraagteeken hier
zijn plaats is.
Het is onze bedoeling niet, den geheelen
inhoud van het nieuwe ontwerp te schetsen.
Van tijd tot tijd wordt daarover in ons blad
iets medegedeeld, waarvan de kennis voor
onze lezers voldoende zal zijn, waar zij
met belangstelling willen volgen den groo-
ten strijd, dien de eerstvolgende maanden
ons zullen brengen.
Eene eenvoudige beschouwing, in ver-
ind met den staatkundigen toestand, over
de hoofdpunten van het ontwerp, is even
wel op hare plaats. Ons gevoelen daarom
trent te kennen te geven en de kansen
vóór en tegen na te gaan, dit wenschen
wij nu in enkele opstellen te doen.
Van groot gewicht is hierbij natuurlijk
de beantwoording der vraag, op welke
gronden het ontwerp van den Minister Tak
van Poortvliet eigenlijk gevallen is.
Het is, na een hopeloos verward debat,
gevallen ten gevolge van een amendement,
waardoor het ontwerp feitelijk onthoofd
werd. Bij ons staat het vast dat het, niet
door den minister teruggenomen, toch, na
een eindeloos debat, door de Tweede kamer
in ieder geval door de Eerste Kamer
zou zijn verworpen geworden.
De hoofdgrief tegen het voorstel was
ongetwijfeld deze, dat het niet genoeg
rustte op de beginselen, door de grondwet
esteld. De grondwet wil, dat de ontwerper
er kieswet een stelsel zal aannemen,
waarin zij alleen tot het stemrecht worden
geroepen, die voldoen aan zekere door de
wet te bepalen kenteekenen van geschikt
heid en maatschappelijken welstand,
11.)
Hjj ging aan zjjn schrijftafel zitten, nam
Papier en na een paar minuten peinzens
schreef hij den volgenden brief
//Geachte Heer!
i ik heden genoodzaakt, niet als uw
toadsman, maar als een verzoeker bij u aan
le kloppen, ik vlei mij bij voorbaat, dat ge
""ju wensch wilt vervullen, ofschoon die
yoor ons verkeer in zaken niet van belang
In uw bankiershuis is een jonkman werk-
Ma®, in wiens vooruitkomen ik veel belang
!te'i doch waarvan hij geheel onkundig
®°et blijven. Het is mij gelukt, voor hem
schoone betrekking te vinden bij een
Üroot Indisch handelskantoor, doch het is
""J niet mogen gelukken, hem tot het aan
een van die betrekking over te halen.
aar ik deze weigering aan jeugdig onver-
fland meen te moeten toeschrijven, zoo vind
Welke die kenteekenen zullen zijn, laat
de grondwet evenwel geheel in het midden,
en nu oordeelde de minister Tak, die van
meening was, dat men het kiesrecht zoo
ruim mogelijk moet toekennen en daartoe
geen overgang noodig is, en wiens stelsel
men het beperkt algemeen stemrecht zou
kunnen noemen, dat als kenteeken van
geschiktheid kon gesteld worden het af
leggen van de zoogenaamde schrijfproef,
en als kenteeken van welstand het feit, dat
men niet bedeeld wordt.
Dit laatste is in de Tweede kamer liet
ontwerp als de voornaamste grief aange
rekend,* en zeker is bet, dat de grondwet
wèl volkomen vrijheid laat in hare bewoor
dingen, maar dat uit de geschiedenis der
grondwetsherziening van 1887 vrij wel
blijkt, dat de ontwerper dier herziening
wel degelijk gedacht heeft aan den zooge-
naamdeu censusen zich dus heeft voorge
steld, dat de nieuwe kieswet de betaling
van belasting als eisch zou stellen, al mocht
dit dan ook niet de eenige eisch zijn.
Nu moge het er weinig toe doen, wat
de ontwerper der grondwet zich heeft voor
gesteld, het bezwaar verkrijgt toch veel
meer gewicht, wanneer men bedenkt dat
de grondwetgever moeilijk kan hebben ge
dacht aan zoogenaamde negatieve kenmerken.
Hij heeft hoogstwaarschijnlijk het oog gehad
op een positief kenmerkdat wil zeggen
men moet in zijn gedacktengang kiezer
wezen, niet omdat men iets niet is, maar
juist omdat men iets wel is. Niet bedeeld
zijn, dat is maar een negatief kenmerk,
men heeft er geen hoüvast aau.
Maar al is het grondwettig bezwaar, bij
de beoordeeling van het ontwerp Tak, de
zichtbare aanleiding geweest om het te doen
vallen, de onzichtbare of niet uitgesproken
aanleiding was deze, dat men geen be
perkt algemeen stemrecht wilde, dat het
ontwerp den sprong veel te groot nam.
Een getal van acht honderd duizend kiezers
op eenmaal, want dit was de berekening,
zou ook in anderen vorm de goedkeuring
der gebeele wetgevende vergadering wel
nimmer verworven hebben.
Wanneer men dus de kansen van het
nieuwe ontwerp van dit standpunt uit met
eenige waarschijnlijkheid wil berekenen,
dan is het zeer natuurlijk, dat men in de
eerste plaats wil nagaan, welk toch het
feitelijk gevolg van de nieuwe kieswet
ik geen beteren uitweg dan hem zijn tegen
woordige betrekking te doen verliezen. Ik
zou bet daarom als een bijzondere welwil
lendheid jegens mij opnemen, wanneer ge
den jongen Lund uit uw dienst wildet ont
slaan eD zijn getuigschrift zóó stellen, dat
hij moeielijk weer in Eugeland een betrek
king kan vinden. Ge zoudt het vooruitko
men van den jonkman zeer bevorderen en
mij oneindig verplichten. Ik verzoek u ook
geen aanstoot te nemen aan de geheime
behandeling dezer zaak, enge kunt n ver
zekerd houden, dat ik tot wederdienst be
reid zal zijn.
Met hoogachting blijf ik,
Uw dienstwillige dienaar,
CARRINGSHLIFF."
Hij las den brief nog eens over, deed hem
in een enveloppe, adresseerde hem aan
den heer G. C. Mattson, te Londen, en
liet hem door een bediende dadelijk weg
brengen.
Men moet zijn goede vrienden niet ver
geten," mompelde Carringshliff, terwijl een
duivelsche lach om zijn mond speelde. //Wij
zullen eens zien of dit middeltje helpt, om
hem den moed te benemen, zich in mijn
zaken te mengen en mij in den weg te
treden. Ik heb wel andere leeuwen getemd
als jou, mijn kereltje
wezen zou, met betrekking tot het aantal.
Merkwaardigerwijze heeft de minister van
Houten, in de memorie van toelichting op
het wetsontwerp, erkend dat hij een greep
in het duister doet- Hij noemt de raming
van het aaiual kiezers beslist onmogelijk,
en zegt: «Het aantal mannen, aangeslagen
in de vermogensbelasting, bedraagt 55,807,
in de bedrijfsbelasting 205,785, in de per-
soneele belasting waren over 18891890
aangeslagen 561.469 mannen en in de
grondbelasting over 1890 408,234 tot
een bedrag van minstens 1.De iu vloed
der voorgestelde wet op het personeel is
niet met juistheid te berekeuen, vooral,
omdat de aanslag naar de huurwaarde
voortaan zooveel mogelijk op de werkelijke
huurprijzen zal steunen en de volgens de
beslaande kohieren bekende geschatte huur
waarde dus niet tot groudslag eener bere
kening kan dienen. Ook zullen de zelfstan
dige aanslagen vermeerderen door de ge
wijzigde regeling voor bet geval, dat een
perceel door meerderen wordt bewoond en
onder dezen ook de eigenaar of eerste
huurder behoort."
Naar onze meening evenwel is de Minister
iu zijne verklaring, dat er geen kans op
berekening bestaat, wel wat al te beschei
den geweest, en liet komt ons dan ook
voor, dat het feit, dat geen enkel middel
van berekening bestaat, waar wij ons
•mochten bevinden op Je banken der volks
vertegenwoordiging, ons er vaD zou terug
houden om de wet te helpen tot stand te doen
komen.
Slechts dit ééne is zeker, dat volgens
het ontwerp Tak van Poortvliet de raming
veel gemakkelijker was.
Wij willen echter beproeven onze inzichten
omtrent de beste wijze van berekening bloot
te leggen, maar moeten er dan aan herin
neren dat het ontwerp onderscheidene ken
teekenen van welstand bevat en dat deze
alle moeten worden in aanmerking genomen,
om te trachten zoo goed mogelijk te doen
wat de Minister voor onmogelijk verklaart.
Binnenland.
liet Haagsche Dagblad beeft ook notitie
genomen van den strijd, die er thans in de
antirevolutionaire gelederen heerscht. Het
blad heeft de scheiding van den aanvang
af als onontwijkbaar beschouwd, nu dr.
Lord Norman was intusscben in zijn
equipage gestapt en had den koetsier be
volen hem naar huis te breugen. Hij was
nog geheel van streek door hetgeen tus-
schen hem en Carringshliff was voorge
vallen. Zijn vurige wensch was vervuld,
de bandeu, die hem aan den advocaat ver
bonden, waren geslaakt, maar niet door
zijn eigen toedoen j de advocaat had hem
er toe gedwongen. Was het eigenlijk nu
wel een scheiding te noemen Nu de ad
vocaat ook het meisje verlangde, beteekende
zijn eisch van de helft niets meer; hij wilde
alles hebben. Zij zou de belooning zijn voor
een geheime daad, die geen van beiden bij
den waren naam durfde noemen, een
daad, waarvan zij kennis droeg, waaraan
zij had medegewerkt door de rol te ver
vullen, die haar was aangewezen.
Hij zag geen uitweg, vooral niet al* hij
aan den haat dacht, die haar tegeu Car
ringshliff bezielde. Dit was hem echter
duidelijkgeeu van de beide eischen van
den advocaat kon ingewilligd worden. Wil
ligde men zijn eischen in, dan kocht men
zijn stilzwijgen, maar dan was ziju eigen
val onvermijdelijk. Er moest een uitweg
gevonden worden, maar boe Te vergeefs
martelde hij zijn hersens met de beant
woording van deze vraag.
Kuyper zich halstarrig op zijn standpunt
blijft plaatsen en de anti-revolutie bezigt
als middel om een nieuwe- de sociale
revolutie te helpen voorbereiden.
Na dit complimentje aan dr. Ivuyper ge
maakt te hebben, gaat het blad voort met
de bewering dat het onpartijdig lezen van
mr. Groen's meesterwerk Ongeloof enUevo-
lutie tot eene andere opvatting zal leiden,tot
een geheel andere opvatting dan dr. Kuyper
nu verdedigt.
Mr. Groen wordt zelfs bij de conservatieven
geannexeerd, bij wie hij zich,niettegenstaande
zijne tbeoriën over bet conservatisme, in de
praktijk schaarde. Geen welgezinde zal
trouwens ontkennen dat er niet veel raak
punten zijn tusschen het conservatisme en
de antirevolutionaire staatsleer van Groen
van Prinsterer.
Waar de schrijver zich op dat standpunt
plaatst, laat hem de vraag koud of mr. de
Savorniu Lohmau, of welk ander lid der
anti rev. droite ook, zich wil gehouden
hebben niet van conservatieven huize te
ziju. Er kan ook een gehechtheid zijn aan
een politieken geooortenaam.
Voor het Dag blad is het overigens genoeg
dat uit het antir. kamp stemmen opgaan
tegen het democratisch drijven van dr.
Kuyper.
Niet over namen moet gestreden worden,
maar over beginselen. Eu of nu de droite
conservatief wil heeten, of wel of zij zich
niet van conservatieven huize gelooft
gaat het blad pathetisch voort wij zullen
in het een en ander berusten, diep over
tuigd vau de zekerheid dat het behoud van
Troon, Altaar en historische volksrechten
en vrijheden, door de scheiding tusschen
rechts en links in de antir. partij, onloo
chenbaar zal worden gebaat.
De schrijver laat hier doorschemeren dat
de heeren der droite voortaan met de con
servatieven zullen medewerken.Of zijn profe
tische blik hem hier geen parten speelt, zal
de toekomst leeren De heeren Lobman c. s.
hebben toch tot nu toe geen bewijs gege
ven dat zij met die partij het eens zijn.
Het 21e jaarverslag der Maatschappij
tot opvoeding van weezen in het huisge
zin" zegt na mededeeling van eenige
bijzonderheden betreffende deze nuttige in
stelling, het volgende, dat waard is om in
wijder kring bekend te worden
Hij kwam thuis met het vaste besluit,
Alice tegen elke overrompeling van den
advocaat te vrijwaren, door haar bekend
te maken met het gebeurde en met het
geen ophanden was. Zij moest nu deelnemen
aan den strijd beiden werden thans even
zeer bedreigd.
Hij gunde zich slechts den tijd, om van
kleeding te verwisselen en naar zijn nicht
te vragen. Toen hij hoorde, dat zij in haar
boudoir was, ging bij dadelijk de trap
op en trad bij haar binnen.
»Uw gelaat verraadt niet licht, wat er
in uw binnenste omgaat, mylord, doch heden
is het tegendeel waar. Ge brengt slechte
tijdingen", zeide zij en keek hem oplettend
aan.
»Ge raadt mis en niet mis, kind," ant
woordde hij, moeite doende om bedaard te
blijven. «Laat ik met de goede berichten
beginnen ik heb mij losgemaakt van den
advocaat Carringshliff."
„Ah!" riep de jonge dame uit met een
zucht vau verlichting: „dat is een tijding
van onbetaalbare waarde. Al het kwade,
dat ge vertier te zeggen hebt, wordt hier
door duizendmaal vergoed."
«Ge zult wel begrijpen, dat onze acht
bare vriend de man niet is, om ons zonder
offer los te laten van d?n ketting, waaraan