VLISSIM
I
No. 61.
Maandag 27 Mei 1895.
333te Jaargang.
Gemeentebestuur.
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187. (Telephoonnummer 10.)
Prijs per drie maanden 1.—. Franco per post 1.15,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij
alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
UITGEVER:
F. VAN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER AÜVERTENTIËN: Van 1 tot i regele
ƒ0.4:0. Elke regel meer 10 cent. Clichés en groot»
letters worden naar plaatsruimte berekend.
Eenig Agent voor Frankrijk de firma G. I». DAUBE
Co., te Parijs.
Verschijnt Dinsdag*, Donderdag- en Zaterdagavond.
Abonnementen voor België, Duitsobland, Enge
land en Frankrijk f 1.66 per drie maanden.
SCHUTTERIJ.
Alle mannelijke ingezetenen, geboren in bet
jaar 187 0, zoomede zij die geboren zijn in
de jaren 18611860 en na I Jlunf 1894
van elders in deze gemeente gekomen zijn,
die zicb tot op heden nog niet ter Secretarie
dezer gemeente, (afdeeling Burgerlijke Stand),
ter inschrijving hebben aangemeld, worden
in hun belang aangemaand, dit alsnog zoo
spoedig mogelijk te aoen en wel uiterlijk den
Si Mei e.k.
Bij verzuiu» wordt tot ambtshalve
inschrijving en bovendien tot vervolging
overgegaan.
Vlissingen, 21 Mei 1895.
De Burg van Vlissingen,
TUTEIN NOLTHENIUS.
HIJÏEHHEIO.
Verleenen van verganning tot het oprichten van
inrichtingen, welke gevaar schade of
hinder kunnen veroorzaken.
De Burgemeester en Wethouders van Vlis
singen,
gelet op art. 8 der wet van 1875 (Staatsblad
no. 95)
brengen ter algemeene kennis dat bij hun
besluit van heden vergunning is verleend aan
H. L. Hermans c.s., wonende alhier, tot het
oprichten van eene fabriek voor het door
middel van electriciteit bewerken van
blikafval op perceel, sectie B. no. 784 aan
den Singelweg.
Vlissingen, 24 Mei 1895.
JDe Burg. en Weth. voorn.
TUTEIN NOLTHENIUS.
De Secretaris,
J. H. C. BUSING.
wenscheii.
ii
Wanneer men hoort spreken van het
programma eener partij, zooals men zich
de sociaal-democratische gewoonlijk voor
stelt, dan zou men allicht denken aan
eene opsomming van wenschen, die in
lijnrechten strijd komen met de denk
beelden van alle andere richtingen en
partijen. Niets zou minder juist zijn dan
ait. Het programma bevat integendeel
zeer veel, dat menig niet-socialist in
FEUILLETON.
»Ik riep mij alle omstandigheden da
delijk voor den geest en zeide tot mij
zelfis zij werkelijk een vervolgde on
gelukkige, dan zal zij door Gods hulp
alle gevaren gelukkig te boven komen,
maar nooit zal lord Norman bewilligen,
dat zijn dochter de vrouw wordt van
kantoorbediendeis zij waanzin
nig", dan is dat alleen voldoende, om mijn
broeder van baar te doen afzien ware
dat dan niet het geval, dan zou dit bet
"egiu zijn van een ramp, die ons ten
gronde zou richten."
»Die overwegingen doen je hart alle
min of meer gewijzigden vorm kan on
derschrijven, enkele punten zelfs, die
men zonder voorbehoud kan overnemen
of die ernstige overweging of toejuiching
verdienen.
Hoe aangenaam ons dit ook zijn moge,
omdat bet het bewijs medebrengt, dat
bet gevaar voor gewelddadige omkeerin
gen, dat uit de gisting in de maatschappij
blijkt, niet uitsluitend van socialistische
zijde dreigt, bewijst het aan den
anderen kant weer, hoe zwak de partij-
formatie ten onzent is en hoe weinig
zelfstandigheid men daarbij aantreft.
Gelukkig bewijst het geval ook, dat
er steeds uitzichten en verwachtingen
zijn, niet maar van eene enkele groep,
doch gemeen aan allen, zoodat men aan
de mogelijkheid tot samenwerking op
eenig gebied nimmer geheel behoeft te
wanhopen.
Wat in het programma der sociaal
democratische partij vooral onze aandacht
trekt, bet is bet welbekende onpractisch
streven om alles te gelijkertijd te willen
veranderen en alle veranderingen onmid
dellijk tot in het uiterste door te drijven.
Het doet ons denken aan het hervor
mingswerk van markies Pombal en andere
heet gebakerde reformateurs, dat, zoo het
al tot stand kwam, toch meestal weer
als een kaartenhuis ineenzakte.
Bovenaan staat de invoering van een
algemeen direct kiesrecht voor alle wet
gevende lichamen, voor mannen en vrou
wen die bun twintigste jaar hebben
bereikt, met geheime stemmen. Verte
genwoordiging der minderheden en aan
neming van bet beginsel, dat de gekozenen
lasthebbers der kiezers zijn. Verder: af
schaffing der Eerste kamerrechtstreek-
scbe wetgeving door bet volk, door in
voering van het recht der burgers om
wetten voor te stellen, en van bun recht
om belangrijke maatregelen der wetge
vende maebt goed te keuren uitgebreide
zelfregeering der gemeenten.
Wij treffen hier veel aan, dat beslist
socialistisch kan genoemd worden, zooals
de volstrekte algemeene kiesbevoegdheid
en het recht van bet volk om wetten
voor te stellen en goed te keuren, zoo
mede de aanneming van bet beginsel,
dat de afgevaardigden lasthebbers der
kiezers zijn.
Wat het algemeen stemrecht betreft
eer aan, Edith, maar ze houden geen steek,
want ze hebben slechts twee mogelijke
gevallen op het oog. De omstandig
heden kunnen nog heel anders zijn
dan je gedacht hebt. Je overwe
gingen berusten op de mededeelingeu
van een derden persoon, die er belang
bij heeft, dat jij eu mama gelooft, wat
bij goed vindt jelui te vertellen. Ik bad
dien schoft van een advocaat de verze
kering gegeven, dat ik hem bet meisje
zou uilleveren onder zekere voorwaarden,
die bij moest vervullen. Waarom neemt
bij een achterdeurtje te baat om haar in
zijn macht te krijgen Omdat bij niet in
staat is, om aan mijn wettige eischen te
voldoen. Hij beeft wel zijn doel bereikt,
maar ten spijt van zijn sluwheid beeft
hij daarbij over bet hoofd gezien, dat
ik daarmee een kijkje in zijn kaarten
krijg. Maar nog is mij veel duisterom
zonder vooroordeel in deze zaak tot een
recht besluit te komen, moet alles gron
dig onderzocht worden. En dit moet ik
je nog zeggen, Edith; je verkeert, in
werpen de socialisten, met hunne tot het
alleruiterste doorgevoerde en daarom be
spottelijke denkbeelden, bun eigen glazen
in. Zij weten zich zoo weinig te matigen,
dat zij bet bereikbare vierkant tegen
werken De tijd, dat de 20-jarige dienst
meisjes vóór de koffie en Mevrouw na
de koffie gaat stemmen, belooft ons vele
genoegens, en in dit opzicht is het pro
gramma onschuldig genoeg. Doch wan
neer men dit punt in verband met de
andere beschouwt, dan blijkt bet geheel
toch niet zoo onschuldig te zijn." Uit
alles spreekt bet streven om een over
wicht te verschaffen aan de zoogenaamde
massa van het volk, waaronder dus vooral
het minder bezittende en het minder
ontwikkelde deel. Waarom anders bet
kiesrecht verlangd voor hen die, dikwijls
de kinderschoenen nauw ontwassen, geene
de minste waarborgen opleveren voor
het bezit van genoegzame vermogens om
een redelijk oordeel over publieke aan
gelegenbeden te hebben. Waarom anders
aan de volksmassa het recht toe te ken
nen om wetsvoorstellen te doen en een
eindoordeel te vellen over bet werk, dat
door wettig gekozen vertegenwoordigers
is tot stand gebracht? Maar in bet oog
van den socialist is de volksvertegen
Woordiging ook eigenlijk niets anders
dan een blind werktuig van de kiezers,
dat geen zelfstandigheid mag bezitten en
eenvoudig den last der kiezers heeft uit
te voeren. Wel beschouwd, komt dit een
voudig neer op de invoering van bet
zoogenaamde absolutisme, de volstrekte
heerschappij, niet van een vorst, maar
van de golvende en wisselende volks -
massa, oDgeveer hetzelfde wat de Fran-
sche omwenteling van 1789 van tijd tot
tijd te aanschouwen gaf.
Dat in een dergelijk regeerstelsel geene
plaats overblijft voor een lichaam als
de Eerste kamer, behoeft waarlijk geen
betoog; maar de opneming van dit punt,
de afschaffing der Eerste kamer name
lijk, in bet programma, bewijst alweer
de oupractische geestdrijverij, die wij
telkens bij de socialisten aantreffen. Vast
gekoppeld aan het stelsel der volksre-
geering, beeft die afschaffing geen
beteekenis. Op zich zelf beschouwd is
zij daarentegen al denken wij er an
ders over zeer goed te verdedigen.
Hadden nu de socialisten eenvoudig een
dwaling, wanneer je meent, dat de ver
wijdering van mijn arme beschermelinge
in staat zou zijn om mijn belangstelling
voor haarook het geringste te doen ver
minderen. Nu ik uit de handelingen van
mijn tegenpartij bemerk, dat ik met schur
ken te doen heb, die den wettelijken weg
schuwen nu wil ik, trots alle hoog-
adelijke namen, mijn krachten inspannen
tot bet ontwarren van het leugen weefsel,
dat men mij voor waarheid beeft willen
opdringen."
Er werd gebeld voor bet middagmaal
en dit maakte een eind aan hun gesprek.
Aan tafel werd zeer weinig gesproken.
Het maal was nauwelijks afgeloopen of
mevrouw Lund verklaarde den avond
niet volgens baar gewoonte te kunnen
doorbrengen, daar zij door de gebeurte
nissen van den dag te zeer was aange
grepen. Zij wilde zich liever terugtrekken
in baar slaapkamer, en daar in de stilte
en de eenzaamheid de bittere krenkingen
trachten te vergeten die het gebeurde haar
hadden bezorgd.
algemeen stemrecht, op anderen leeftijd
te verleenen, afschaffing van de Eerste
Kamer en uitbreiding van bet zelfbestuur
der gemeenten in hun vaandel geschre
ven, dan zouden zij het bereikbare, bet
mogelijke, ja het waarschijnlijke in de
verre toekomst, hebben begeerd. Nu
drijven zij de uitvoerbare uitbreiding der
volksrechten en de mogelijke hervorming
der grondwet, in de richting eener on
bestaanbare "volksregeering. Zij zijn on
verstandig als een ondeugend kind, dat
zijn zin wil hebben en speelgoed maakt
van wat er niet voor te gebruiken is.
Het behoeft geen betoog, dat wij niet
voornemens zijn, bet programma verder
punt voor punt te bespreken. Onze be
schikbare ruimte is daartoe te gering.
De voornaamste gedeelten ervan zullen
ons echter nog nader bezighouden en
ook daarbij zal het ons blijken, dat dik
wijls verdedigbare stellingen worden
aangetroffen, die niet of nauwelijks af
wijken van die der meest vooruitstre-
venden onder de andere partijen dat het
kenmerk van het socialisme vooral is
gelegen in het absoluut doorvoeren van
overigens niet ongezonde begrippen, tot
in de uiterste gevolgtrekkingen, en het
onbekookt toepassen van denkbeelden,
waarvoor de hedendaagsche maatschappij
niet rijp is, Het programma versterkte
ons weer in onze sinds lang gevestigde
overtuigingdat de grootste vijand van
het socialismehet socialisme
zelf is.
Binnenland.
Vlissingen, 25 Mei.
Het wetsontwerp op de Personeele
Belasting, door minister Sprenger Van
Eijk ingediend, vindt bij sommige orga
nen der pers geen zeer welkom onthaal.
De Standaard o a. vindt dat nog in de
luren dit kindeke er zoo pruilerig uitziet,
dat het neemt hier eene uitdrukking
van de Boodschapper over, het niet
te stillen zal zijn, eer het een ontwerp
(re??iee?itcfinanciën, om mee te spelen,
krijgt. En wordt nu de komende kies
wet wel niet rechtstreeksmaar dan toch
zijdelingsook al met dit Personeel in
Ploe teeder Waltber ook was, hij tracht
te met geen enkel woord zijn mama te
verzoenen, en zoo scheidde de oude dame
koel en onverzoend uit den kleinen kring
barer geliefden. Walther was te zeer in
zijn plannen verdiept, om aan het heen
gaan zijner mama veel opmerkzaamheid
te wijden. Voornamelijk dacht hij over
twee vragen, die hij rijpelijk overwoog
hoe kon hij zich betrouwbare inlichtin
gen verschaffen omtrent de bijzondere
betrekkingen van de familie Norman
en langs welken weg kon bij vernemen,
waarheen men zijne beschermelinge ge
voerd had. Dat het meisje niet naar Bed
lam teruggevoerd was, daaraan twijfelde
hij zelfs geen oogenblik. Doch hoe hij
zich aftobde, om op beide vragen een
bevredigend antwoord te vinden, bet wil
de hem niet gelukken. Bij zijn langdu
rige overpeinzingen week ïutusschen het
liefelijk beeld met van voor zijne oogen,
waar hij het bij dag en nacht wakend
of droomend zag. Het scheen hem
aanhoudend toe, of die glinsterende oogpij