T
I
VLISSINGSCIE mnw
IEK.
uwil. D£ vries
der zaak Lanpdelft B116
DELUKliL
E RUI MD.
C. GREEP.
rantiën
iaine Beige."
Wasschen
DOd.lo.ulp
te Oiensthode
No. 9.
Maandag 21 Januari 1895.
33le Jaargang.
nii
PP-UIUETO U.
B i n n e n 1 a n d.
Januari A AN-
thaald
lek.
uitend uit "beste
orden alle
N-, ALBUM- en WERIC-
jERES, vogelkooien,
vLOKKEN, UPAN8CHE
re ARTIKELEN 5 comp-
ïkoopprijs
Januari '95.
||n UITVERKOOP worden
lederen op zicht gezonden
rit uitsluitend comptant
te VLISSINGEN geves-
oordstraat C 32, beveelt
aan als COSTUUM- en
ïAAISTER, voorzien van
Per Flesch.
1 10,1.30, 1.50,1.70,1.90.
PUNCH 0.90,1.—, 1-20.
M 130.
EVER p. Liter ƒ1.05,
)EWIJN d i) ƒ1.15,
2 liter 6 cent per liter minder.
icourant.
J. GOETHEER,
orli. Corns. J. Rekkers.
RA A GD tegen 1 of 15
t een nette BOVEN- of
1NING. Brieven letter H,
Jourant.
beveelt zich aati voor het be-
\URANTIENop Beurs-
ti op Huizen, Inboedels, Koop
jfcepen ff» Land-, Rivier- en
lw. 8S&SE.
Bierkade. D 3,
per Ona, ook EXTRA
jEN a 20, 24, 28, 30 Cent
A.NDRIESSEN
waterhoudende
EEEN
iatschappij tegen brand
jndere gevaren.
Generaal-Agent,
i. VAH sujüs
108, Nieuwendijk.
ligt
IATTE WASCH
esJ. DE CROO, Kou-
I 35.
I VROUW vraagt een paar
bureau dezer Courant.
Ik t e der tegenwoordig®
rdt terstond eene flinke
Antes: Kleine Markt
i Mei, bij Mej. de Wed.
ge Walstraat.
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187.
Prijs per drie maanden 1.—Franco per post 1.15,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij
alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
UITGEVER:
F. VAN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER AÜVERTENTIËNVan 1 tot 4 regels
0.40. Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote
letters worden naar plaatsruimte berekend.
Eenig Agent voor Frankrijk de firma G. L. DATJBE
Co., te ParljB.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond.
Abonnementen voor België, Duitsebland, Enge
land en Frankrijk f 1.05 per drie maanden.
V R IJ H E I D.
Een heerlijk woord, waaraan zoovele
schoone gedachten zijn verbonden, aan
bet verleden en het heden ontleend.
Het beeld der vrijheid staat als het
ware ia elk menscbelijk hart.
Toch is het vaak moeilijk, zich een vol
komen heldere voorstelling te vormen,
van het juiste denkbeeld, door dit kleine
woord uitgedrukt.
Beter gezegdmen kan bijna geen
woord noemen, dat tot zoovele verschil
lende opvattingen, tot zoovele uiteenloo-
pende gevoelens aanleiding geeft.
Vraag eens een flinken knaap, die zijn
gedachten weet uit te drukken, naar de
beteekenis van het woord.
Tien tegen een dat hij zeggen zal
vrijheid Is het recht om te doen en te
laten wat men wil.
En zie, diezelfde jongen, tintelende van
levenslust en vrijheidszin, hakende naar
het genot van spel en gewaagde tochten,
soms misschien naar dat van niets te
doen, hij onderwerpt zich, schier onbe
wust, zonder merkbaar tegenstreven al
thans, aan een hooger iets, aan een gezag
dat hem leidt, aan een orde die zijn leven
van den aanvang af aan zekere regelmaat
onderwerpt. Telkens zal dat gezag van
gedaante verwisselen, maar nooit zal het
hem volkomen loslatenhet ouderlijk
toezicht, de banden van bloedverwant
schap, het burgerlijk leven in zijn einde-
looze verscheidenheid, de Staat, de kerk,
ze zullen het kind, den jongeling, den
man, steeds bij zijn handelingen besturen,
ze zullen hem voortdurend doen ervaren,
dat, feitelijk, zijn vrijheidsbegrip een
droom der jeugd en een volkomen on
juist begrip was.
Wat hem betreft, hoe verder zijn le
vensweg zich uitstrekt, hoe meer hij er
voor zich zeiven van overtuigd zal wor
den, dat het kinderlijk begrip van vrijheid
het ware niet was en het ook niet kon
zijn. Hij zal bet spoedig beseffen dat,
een doen wat men wil en een laten wat
men wil, alleen dd&r mogelijk zou zijn,
waar het geen beteekenis zou hebben
Haar het Italiaansch
door H. C.
28.)
De dag brak aan, waarop Francis de
stad Bologna moest verlaten.
Het was een droevige dag voor hem
en voor mij.
Mijn moeder, met haar helder door
zicht, kwam ons in onze zwakheid te hulp.
Deze kortstondige scheiding moet voor
uw zedelijk welzijD dienen", sprak zij,
terwijl zij onze beider vereenigde handen
in de hare nam. «De afstand hecht de
wederzijdscbe gevoelens nauwer aan el
kaar, en geeft er meerdere vastheid aan.
»Het gemak, van elkander op elk uur
van den dag te kunnen zien ontaardt zoo
in een onbewoond land. Zelfs bij de on
beschaafdste volken, sterker nog, in den
blooten natuurstaat van den meusch, kan
men bet zich nauwelijks denken. In elke
meer of min beschaafde samenleving is
het met elk redelijk begrip van bestaan
in strijd in strijd juist met het nood
zakelijk doel van het maatschappelijk
samenzijn vermeerdering van welvaart
en geluk, door eenheid van handelen,
door orde.
Aan het begrip en het doel der vrij
heid, hebben de beste schrijvers hun
schoonste gedachten gewijd, en niet ten
onrechte, waar de ervaring van alle
tijden leert, op boe weinig prijs de beste
gave der beschaving zelfs door den be
schaafden mensch wordt gesteld.
Men klaagt er dikwijls over, dat zoo
vele gewoonten en wetten en instellingen
ons steeds verhinderen ons zóó te bewegen
als we gaarne zouden willen, en dat
noemt men gemis aan vrijheid. Hoe
vaak vergeet men daarbij niet, dat die
beperking zich zelden of ooit beweegt op
het gebied van het hoogere en innerlijke
bestaan.
Hoe geheel anders in vroegere tijden,
toen dwaDg, overheersching, uitsluiting,
regel warentoen geen gedachte, geen
gevoelen kon worden geuittoen de
willekeur van den hoogere den lagere
onderdrukte, maar niet beschermde toeu
niemand zich zelf door wetenschap en
eerlijken arbeid in de wereld baan kon
breken.
Hoe veranderd is dat alles uu in de
samenleving der beschaafde volken, We
behoeven er niet aan te herinneren,
hoe onze vrijheid van geweten geëer
biedigd wordt, onze vrije gedachte leeft
hoe de wet ons beschermt tegen misbruik
van macht, ons waarborgt een rustig
genot van het onze, een ongestoorden
arbeid en een onbelemmerd streven naar
vermeerdering van kennis en welvaart.
Denk dat alles eens een oogenblik weg,
en het bestaan is een ondragelijk lot ge
worden. En toch, we genieten het alsof
het volmaakt van zelf spreekt, nooit an
ders is geweest of anders zou kunnen
zijn. En, onder het genot denkende, niet
zoozeer aan hetgeen we bezitten, als wel
aan wat er nog aan schijnt te ontbre
ken, willen we meer, nog meer, altijd
licht in een gewoonte. Waardoor denkt
gij dat het huwelijk, naar men zegt,
(niet altijd met reden evenwel) de liefde
verflauwt? Door de kracht der ge
woonte."
Onthutst zagen wij haar aan.
»lk weet, kinderen, hoe lief gij elkan
der hebt'', ging zij glimlachend voort,
maar ik weet ook, dat gij elkander nog
wel een beetje langer zoudt willen lief
hebben. Francis begeeft zich weder aan
zijne bezigheden, gij blijft aan de uwe,
en door uw beider verlangen zult gij u
in gedachten vereeuigd gevoelen Zes
maanden vliegen om 1 Gelukkig gaat
Francis niet heel ver weg, en van elke
twaalf of veertien dagen kan hij er een
paar in Bologna doorbrengen."
»Zes maanden vliegen om herhaalde
Francis mijne beide handen kussende.
Francis vertrok.
Het waren geen gevleugelde dagen
meer, wat ook mijn moeder daarvan
zeggen mocht.
meer, tot dat
Ja, totdat onze vrijheid zou wezen
de vrijheid van den knaap, wiens jeug
dige voorstelling we straks weergaven.
Laat ons het eerlijk bekennen er is
misschien geen enkel redelijk schepsel,
dat zou wenschen dat allen konden han
delen zooals zij willen.
Maar dit is niet genoeg.
Ieder, zonder uitzondering, moet zich
volkomen en vrijwillig onderwerpen aan
orde, recht, wet en gezag.
Zonder dat is vrijheid niet het gemeen
schappelijk goed van allen, maar slechts
het voorrecht van enkelen
Want, vrijheid ishet recht om
zich naar goeddunken te bewegen, bin
nen de perken door eene hoogere macht
wettig gesteld.
Juist omtrent die beperking bestaat
trouwens oneindig verschil van gevoelen,
althans in bijzonderheden De bepaling
der grenzen, die men stellen moet aan
het gezag aan den eenen en aan de per
soonlijke vrijheid aan den anderen kant,
geeft tot menige vraag aanleiding.
De geschiedenis van de ontwikkeling
der vrijheid is een zeer lange geschiede-
denis, die ons veel leert. Dit bovenal,
/tit pr,steeds een streven is geweest om
de banden van het gezag losser te ma
ken in het persoonlijk belang, en zelden
in het belang van het algemeen, al werd
dit ook in schijn op den voorgrond ge
steld. Maar ook is gemakkelijk te he
grijpen, dat niet licht het belang van
den enkelen persoon tevens dat van het
algemeen zal zijndat omgekeerd daar
entegen, het algemeen belang te behar
tigen, van zelf den bijzonderen persoon
ten goede moet komen.
En wanneer we dit bedenken, dan valt
het ons lichter, een antwoord te geven
op de vraagin welke richting we ons
te bewegen hebben bij den grooten
strijd over de grenzen der vrijheid en de
grenzen van het gezagin de richting
van het algemeen belang.
Op dien strijd, zoo bij uitstek belang
rijk in de dagen die wij beleven, -
dagen vol van woeling en wrijving,
op dien strijd in onze kolommen de aan
dacht te vestigen, maar ook op menig
ander belangrijk maatschappelijk vraag-
Het dagboek vloeide over van droef
geestige bladzijden, van weekhartige
ontboezemingen, die een tegenstelling
vormden met de recepten van geleien
voor den zomer en van ingezouten vleesch-
spijzen voor den winter.
Francis schreef mij menigmaal, doch
kort.
Ik schreide gelijk een kindthans, nu
mijne gevoelens zich gewijzigd hebben
en ik geene oningewijde meer ben, die
behoefte heb aan ellenlange epistels, nu
heb ik er pleizier in die korte briefjes
over te lezen, die in weinige zinsneden
een schat van liefde inhouden, al wat
het hart van een rechtschapen man in
zich sluit.
Francis moest een huis huren tegen
de eerstvolgende Mei, en telkens als hij
in Bologna kwam was hij verplicht een
uitvoerig relaas te geven aan mijn moeder
van de woningen die hij gezieu had.
Mijn moeder, met de handen in de
zakken van haar cachemiren japon ge
stoken, en met eenigszins opgetrokken
stuk het licht eener onpartijdige be
schouwing te doen vallen, en dit in een-
voudigen, voor allen verstaanbaren
vorm, ziedaar de taak die wij ons voor
stellen.
Het woord, dat wij als opschrift boven
onze inleiding stelden, moge daartoe met
juistheid gekozen zijn.
De vrijheid der drukpers is die, om
gedachten en gevoelens zonder terug
houding mee te deelenmaar we zullen
er geen ander gebruik van maken, dan
met eerbied voor de vrijheid van anderen.
Zij is ongetwijfeld een der grootste
voorrechten. De staatsregeling van 179?,
die haar erkende, leerde zelfs dat de
vrijheid der drukpers heilig is. Heilig,
maar dan toch alleen wanneer zij beant
woordt aan hare schoone roeping, met
het oog waarop men haar wel eens ge
noemd heeftde Koningin der aarde.
Nu, een koningin moge de pers niet
wezen, maar een priesteres behoort ze
dan toch te zijn, in den dienst der goede
gedachte en van het woord, dat streeft
naar verlichting en versterking in den
maatschappelijken levensstrijd.
Wij hopen dat menig woord in dien
geest onzen lezers een aangenaam oogen
blik zal verschaffen.
Vlissingen, 19 Januari.
Het Roti. Nbl zegt dat de politiek in
de Zaanstreek eene geheele omkeering
heeft teweeggebracht in de vroeger zoo
luchtige, vroolijke, goed gezonde streek.
En dat alles door de politiek, die zelfs
in intiemen familiekring is binnenge
treden en de vroegere eendracht heeft
verbroken. Broers gaan elkander uit den
wegengagementen zijn verbroken
vriendschap van jaren afgebroken. Er
heerscht nl. in de Zaanstreek, sedert de
heer De Meyier, het ex-Kamerlid, die
indertijd de inotie indiende, waarvan de
Kamerontbinding het gevolg was, eene
groote verbittering tusschen de talrijke
vrienden en familieleden van dien heer,
die geparenteerd is aan de voor
naamste lui in de Zaanstreek, en de
vele geestverwanten van Takdie
omdat geen der partijen iets van hare
wenkbrauwen schonk den ingenieur al
den ernst harer aandacht bij de be
schrijvingen, die hij ten beste gaf.
Giacomo, die zelden bij het onderhoud
ontbrak, bracht hier en daar wonderlijke
opmerkingen in het midden, die mijne
moeder wel eens van haar stuk brachten.
Een huis met groote ramen een
hooge verdieping een droge vloer.
Het huis in een straat in het middelpunt
van de stad, maar niet te druk nauw
keurige inlichtingen nemen omtrent den
portier, daar de portiers voor het mee-
rendeel eigendunkelijk en nieuwsgierig
zijn en het kamertje van den portier
gewoonlijk eene verzamelplaats is van
luie dienstmeisjes.
Mijn moeder verlangde zoo onmogelijk
veel dingen
Een bergplaats voor het hout, een
ruime, frissche, droge provisiekamer naast
de keuken.
Somwijlen zuchtte Francis wel wat
ontmoedigd.
«Luister, mama, zeide Giacomo
