VLISSIXGSCDE COURANT.
No. 3 29.
Vrijdag 2 November 1894.
32oto Jaargang.
rgyilLLiTOM.
BUKEAÜ:
Kleine Markt I N°. 187.
Prijs per drie maanden 1.—. Franco per post 1.15.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij
alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
UITGELEE:
F. VAN 'DE VELDE Jr. te Vlissèegeti.
PRIJS DER ADVERTENTIËNVan 1 tot 4 regels
0.40. Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote
letters worden naar plaatsruimte berekend.
Eenig Agent voor Frankrijk de firma G. L. DATJBE
Co., te Parijs.
Verftchljnl Dinsdag-, Donderdag- enZaterdagavond.
Abonnementen voor België, Duitschland, Enge
land en Frankrijk f 1.65 per drie maanden
Het incident in den Amsterdamschen
gemeenteraad.
Het incident in den Amsterdamschen
gemeenteraad, waar de heer Den Hertog
de verklaring deed dat ook zonder my
thologische voorstellingen" de kinderen
tot afhankelijkheid kunnen gebracht
worden, heeft in de pers heel wat be
weging doen ontstaan. In de Standaard
klinkt liet oordeel reeds dat het mene
tekel upharsin over de school van liet
ongeloof, i. c. de openbare school, klaar
is uitgesproken, en noemt het blad het
eene reden tot dankbaarheid dat er eene
christelijke school bestaat, die uit on- en
bijgeloof een dierbare jeugd behoudt en
eenmaal zal blijken voor volk en vader
land van onberekenbaren zegen te zijn.
Het debat in den Amsterdamschen ge
meenteraad zal de vrienden van het bij
zonder onderwijs bezielen tot den strijd
tegen het neutrale onderwijs en menigeen
de oogen doen openen voor het gevaar,
waarmede die school de natie dreigt, en
voor. de kostelijke gave, die ons land in
de christelijke school geschonken is.
Het Amsterdamsche Dagblad spreekt
van een weerzinwekkend spektakel in
de raadzaal, daarmede doelende op de
heftige bestrijding, die de verklaring van
den heer Den Hertog bij de antirevolu
tionaire en de katholieke leden van den
Amsterdamschen gemeenteraad vond. Dit
blad zegt dat het niet aangaat, terwijl
men zich zelfs niet ontziet en nooit ont
zag om in den Raad zijn geloof uit te
spreken, men dit den heer Den Hertog
wel kwalijk nam. Uit was eene vol
strekte ontkenning van het beginsel van
gelijk recht voor allen. Het zwijgen der
radicalen en liberalen en van den heer
Den Hertog in den gemeenteraad, noemt
Set Dagblad een waardig zwijgen. Het
blad profeteert dat niet der openbare
school, maar der minderheden groot na
deel is berokkend door de booze taktiek
of door de drift der kerkelijken zeiven.
De strijd, door dezen tegen de openbare
school aanvaard, zal de anti-clericale nei
gingen in ons land slechts versterken.
In ons land, met eene zoo gemengde
bevolking, waarvan de grootste helft van
dogmatisch geloof afkeerig is, kan, vol
gens het oordeel van het blad, slechts
eene vreedzame politieke ontwikkeling
Een dorpsgeschiedenis.
17.)
Weer waren eenige dagen verloopen.
Kuni was op een middag druk in de
keuken bezig, toen er plotseling een man
buiten adem kwam aanloopen, de deur
opende en haastig vroeg, of zij Kuni was.
»Ja, dat ben ik," antwoordde zij.
«Waarom vraag je dat? Is er iets ge
beurd
«Ja, een groot ongeluk," zeide de
vreemdeling hijgend en blazend. Ik ben
knecht bij Naas Bichler. Daar ginder
onder de dennen, voorbij dat boschje, ligt
Sepp
bestaan, wanneer men elkander van harte
verdraagt en aan het beginsel van gelijk
recht voor allen eerlijk getrouw zich
betoont. Wij schenen werkelijk veel
meer dan in andere landen daartoe op
weg. En daar komt nu juist de minder
heid, die betrekkelijkerwijs zooveel reden
tot tevredenheid heeft, dien vooruitgang
verstoren. De toestand, door haar be
dorven, zal eerst dan zuiver worden,
wanneer de kerkelijken, even goed als
eeu deel der liberalen en der radicalen,
zich onderwerpen aan de eischen eener
moreele politiek, die hun niet alleen hun
rechten aanwijst, maar hun ook hun
plichten voorschrijft. Niet slechts het
recht der minderheid, ook het recht der
meerderheid dient erkend te worden.
Bij-öet Vaderland wekte het ook weerzin
dat de uitdrukking, door den heer Den
Hertog gebezigd, aanleiding gaf tot
een ontzettend kabaal in den Raad en
verder duchtig werd geëxploiteerd in
heel de clericale pers. In de uitdrukking
van den heer Den Hertog, zegt het blad,
lag geen spot over of zelfs afkeuring
van anderer denkwijs en toch vatten de
clericale raadslieden vuur, alsof hun
dierbaarst kleinood was aangerand. Mogen
dan, vraagt het blad, alleen de «gelóo-
vigen" te pas en ten onpas met hun
geloof te koop loopeu en mag niet een
andersdenkende op bescheiden wijze uiting
geven aan zijn wetenschappelijke opvat
ting omtrent hetgeen voor de «geloovi-
gen" de openbaring is
Maar dwazer was bet nog dat in de
woorden van den heer Den Hertog aan
leiding werd gevonden om los te trekken
tegen de openbare school. Alsof met het
karakter der school de meening van een
oud-onderwijzer omtrent religieuse voor
stellen iets te maken heeft. Men wist
toch reeds lang dat op de openbare
school geen bijbelsche voorstellingen
mogen ingeprent worden, en dat er vele
openbare onderwijzers zijn, echter lang
niet alle, die oyer deze dingen oordeelen
als de heer Den Hertog. De heer Den
Hertog is in zoover onvoorzichtig ge
weest dat hij meeode in den Amsterdam
schen Raad wel anders te kunnen spreken
dan tegenover schoolkinderen en daarbij
niet gerekend beeft op het talent der
clericalen om alles aan te grijpen, waar-
»Wat? Sepp, zeg je? Dat is onmo
gelijk
i) Het is toch zoo," bevestigde de man
»ik zal je vertellen, hoe het gebeurd is.
Toen Sepp bemerkte, dat hij weer tot
zijn krachten kwam, wilde hij met ge
weld naar je toe op den Alm. De dokter
en Bichler waren er tegen, hij mocht in
den tuin rondloopen, maar niet verder.
Sepp moest zich daarin schikken. Maar
vandaag is Bichler naar Miesbach en ik
moest op Sepp passen. Mijn baas was
nauwelijks weg, of Sepp verlangde, dat
ik hem naar hier zou brengen. Hij zei
»Ik ben weer gezond en krachtig, als je
mij een beetje helpt, kan ik er best ko
men Hij hield niet op en gaf een goede
fooi, zoo heb ik mij laten bepraten.
Heimelijk gingen wij heen en in het be
gin ging alles goed. Op eens is hij daar
midden op den weg neergevallen als eeD
blok hout
«Groote Godkreet Kuni en wrong
zich de handen. »En ben je toen weg-
geloopen Hoe kon je hem daar zoo al
mede zij een deuk meenen te kunnen
geven aan de openbare school.
Naar Indië?
Naar aanleiding van »den Beef Poor-
tugael's oproeping" bevatte het S. Adv.-
blad van Soerabaja den 8n September
eene beschouwing, waarin èn de noode-
loosheid van zulk een legerkorps en de
eventueele onbruikbaarheid daarvan wer-
deij,. betoogd.
Ru het antwoord van den minister van
Kolouien, waarbij de heeren beleefd voor
Iran gewaardeerd aanbod werden be
dankt, zou er geen reden bestaa.n, van
die beschouwing nu nog melding te
raaken, ware 't niet dat de schrijver er
iets bijvoegt, dat wèl van blijvende be-
tcekenis is.
Indië schrijft hij nl. heeft geen
gebrek aan Europeanen. De strijd om
het bestaan is heden ernstig genoeg
hoe meer jongelui er hier komen, hoe
minder gunstig dus de vooruitzichten
voor de hier gevestigden zullen zijn. Elk
stoomschip brengt een factuurtje nieuwe
lingen mee, die allen hunne behoeften
hebben en toch ergens onder dak moeten
gebracht worden.
't Is hier nu eenmaal geen land meer
van melk en honig't vet is er af. Reeds
te veel jongelui hebben aan de beschrij
vingen van dit luilekkerland, door ver
lofgangers, die geboft haddengeloof
geslagen en zijn de dupes geworden van
pyramidale geurmakerijvan opsnijders,
aie aan mama of papa hun Benjamin af
troggelden, bemerkende dat de jongen
wat geleerd bad en geschikt was om
tegen een klein tractementje geëxploi
teerd te worden. »Geef me je jongen
maar mee, ik zal hem wel in 't zadel
helpen." Weet ge wat dat zeggen wil
Dat die protector den protégé zoo gauw
mogelijk op dit of dat land plakt, hem
laat werken en ploeteren tegen eeu
honorarium, juist te groot om te gaan
hemeleu, doch te klein om zich van het
noodige behoorlijk te voorzien en waar
voor iemand, die Indie langer kent en
vakman is, niet wil en kan werken.
Maakt liet jongemensch later aanspraak
op meer, dan klinkt het gewoonlijk Ah
jo de laan uit; voor jou een ander."
(S. Ct.)
leen laten liggen
Dat moest ik welIk kou zoo'n
zwaren man niet alleen naar hier sle
pen
ȟan moeten wij er dadelijk heen,"
viel Kuni in. «Klaas!" riep zij tot den
jongen, die in de nabijheid de wacht
hield bij de koeien, »kom dadelijk hier
en haast je een beetje l"
Heb je soms brandewijn in de hut?"
vroeg de man. »Het zou niet kwaad zijn,
als wij daar wat van meenamen."
»Wel zeker 1" zeide Kuni en haalde
een flesch uit de kast. «Maar waar blijft
die" jongen
«Ik ben er al," riep Klaas en stapte
binnen. »Wat is er aan de hand?"
Daarginder ligt er een onder de den-
neu, voorbij het boschje," antwoordde
Kuni. «Wij zullen hem helpen en hier
in de hut brengen."
»Is dat waar?" vroeg de jongen met
een wantrouwenden blik op den vreemde.
«Wie heeft je dat verteld?"
«Die man daar," zei Kuni ongeduldig.
Binnenland.
Vlissingen, 1 November.
De heer A. Prince viert heden zijn
25-jarig jubilé als leeraar in de wiskuide,
geschiedenis, aardrijkskunde en Neder-
landsche taal aan de Burger-Avondschool
alhier, waarvan hij sedert 1 September
1884 directeur is. In stilte mocht de ju
bilaris den 10 Oct. den dag herdenken,
op welken hij 50 jaar geleden zijn le
onderwijzers-akte van den zoogenaamden
4den rang behaalde.
Behalve talrijke blijken van belang
stelling van vrienden en kennissen, ont-
vipg de jubilaris een bezoek van de com
missie van toezicht op het Middelbaar
Onderwijs en van de leeraren aan de
Burger-Avondschool, die hem met dezen
dag kwamen gelukwenschen.
De leeraren boden hem bovendien een
stoffelijk blijk van sympathie aan, be
staande in een prachtige gravure »C/ie2
les grands Parentsterwijl de opzich
ters dier school een blijk van belang
stelling gaven door .de bloementafel vaa
den jubilaris met eenige potten met keu
rige sierplanten te versieren. Ook uit tal
van andere plaatsen herdachten oud
leerlingen hun voormaligen leeraaY. Een
o. a. zond een artistiek uitgevoerde pen-
teekening met toepasselijk opschrift.
Naar wij vernemen, zullen de tegen
woordige, zoomede de oudleerlingen hem
heden avond, respectievelijk in de school,
en in de zaal van den heer W. Stofko-
per eene aangename verrassing bereiden.
Wij wenschen den heer Prince, die
reeds zoovele en daaronder de beste jaren
zijns levens bij het onderwijs met lust
en ijver werkzaam was en in dat lange
tijdsverloop geen enkelen schooltijd ver
zuimde, van harte geluk met het zeld
zame voorrecht, dat hij heden geniet.
Moge het hem gegeven zijn nog een reeks
van jaren den bloei der Burgeravond-
schooljwaaraan hij een groot aandeel had,
in het genot van gezondheid en krachten,
te zien toenemen.
Niet minder dan 72 sollicitanten hebben
zich aangemeld voor de vacante betrek
king van Binnenvader en Binnenmoeder
in het Gasthuis alhier, waaraan verbon-
»Het is de knecht van Naas Bichler.''
Dat geloof ik niet", riep de jongen.Ik
ken hem, het is een kameraad van rooien
Vitus
Als wij lang wegblijven, bloedt Sepp
misschien dood", zei de vreemde drin
gend. Zijn wonden zijn weer openge
gaan".
«Ik ga mee", sprak Kuni vastbesloten.
«Ik weet niet, waarvoor ik bang zou
zijn".
«Doe het niet", waarschuwde Klaas.
«Ga niet met dien wildvreemden man
meehij..."
Laat je door dien jongen niet bang
maken", zeide de vreemde ongeduldig".
>Als je mij niet gelooft, zie hier dan een
medaille, die heeft Sepp mij gegeven, dat
ik je den weg zou wijzen", en hij reikte
haar een medaille over.
«Ja, nu zie ik, dat je de waarheid
spreekt", riep Kuni gerustgesteld uit.
De medaille heb ik liem zelf gegeven.
Voorwaarts dus, in Godsnaam, en jij
Klaas, zwijg nu verderen ga metons mee"'
