VUSSIMISCIIE COURANT.
No. 28.
Woensdag 6 Maart 1889.
2 ste Jaargang
PAIDAGOGISCHE FRAGMENTEN
Binnenland.
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187.
Prijs per drie maanden 1,—. Franco per post 1,15. Afzon
derlijke nummers 10 ceut. Men abonneert zich bij alle Boekhande
laren en Postdirecteuren.
UITGEVER
F. VAN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER ADVERTENTIËNVan 1 tot 4 regels 0.40.
Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Eenig agent voor Frankrijk, de firma G. L. DAUBE
Co., te Parijs.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdag-avond.
Abonnementen voor België, Duitschland, Engeland
Frankrijk Ij65 per jf^je maandey.
Geachte Eedactie 1
Gaarne voldoe ik aan uw vereerend verzoek
om uit de P ae dag o g ische Fragmen
ten, in uw blad van 1 Maart jL door mij aan
bevolen, enkele gedeelten onder de aandacht van
de lezers der Vlissingsche Courant te brengen.
Te meer ben ik daartoe gaarne bereiddewijl
ik geloof, dat de kennisneming van de weinige
aanhalingen. weUce ik de eer heb U hierbij te
zenden ik-moest me wel zeer beperken, want
schoone, ivare en practische opmerkingen doen
zich op elke bladzijde voor menigeen beter van
de degelijkheid van bedoeld werk overtuigen zul
len, dan mijne aanbeveling vermocht.
Uw dw.,
Vlissingen, 4 Maart '89. Z.
UITTREKSELS
UIT DE
VAN
DR. P. H. RITÏER.
Vele ouders meenen, dat de kinderen er zijn
voor hén. Uit onze opvatting evenwel volgt,dat
omgekeerd de ouders er zijn voor de kinde
ren. Ouze kinderen zijn niet onze slaven niet
onze bedienden wij bobben ze ook niet, opdat
ze ons zouden vermaken; maar het doel van
huu bestaan is zelfstaudige, zedelijke wezens
te woïden, en w ij zijn er om ze zoover te
brengen.
Vele ouders beroemen er zich op, dat
hunne kinderen naar hunne oogen omzien.
Armzalige roem Als die ouders zich eens
de moeite gaven hunne kinderen gade te slaan,
wanneer ze zich onbespied wanen 1 Nog eens
armzalige roera.l Van de kinderen dier held
haftige ouders lezen we dan ook wel eens in
de dagbladen berichten als dit
Gisteren avond werd op de
Gracht een meisje van twaalf
jaren uit het water gered. Het
kind had vanhetgeld, kaarmee
gegeven om boodschappen te
doen, een gulden verloren, en
zich in het water gestort uit
vrees voor de kast ij ding, die
haar te huis zoude wachten.
De ouders van zulke kinderen zijn niet
altijd slecht. Zij hebben, dit blijkt uit hunue
gestrenge opvoeding, de begeerte, hunne
kinderen goed groot te brengen. Maar ze
zien niet in, dat vrees een slecht middel
is om dit doel te bereiken.
Heerlijk huisgezin, waar de vreugde niet
verstomt, als men den vader den sleutel
hoort steken in het slot.
Om te bereiken, dat de menschen het
goed hebben, moeten wij zorgeD, dat ze
goed worden.
Wie een woud wil beheerschen, moet er
paden in maken. Wie zijn kamer wil be
heerschen, geve aan alles zijn bepaalde plaats.
Wie ziju leven eD gezondheid beheerschen
wil, kniele voor de orde.
Maar een levenswijze, door regel en maat
beheerscht, komt niet tot ons op de vleugelen
van den wind. Zij moet worden aange
leerd, verworven, veroverd door
langdurige oefening.
Veel ontsnapt aan onzen invloed, Veel
moeten we overlaten. Maar we kunnen toch
wel waken
tegen het zenuwverslappende en gedachten-
bedervende ontwaken en weder insluimeren
in den morgenstond
tegen lectuur, die de verbeelding verhit
tegen ledigheid, van den duivel het oor
kussen.
De miust geschikte onderwijzers der kin
deren ziju .hunne ouders. Heb voor het on
derwijs uwer kinderen de bekwaamheid, den
tijd en den lust. Heb daarenboven nog de
wilskracht om het onderwijs geen enkele
maal af te breken voor wat anders. Laten
uwe lessen voor uwe kiuderen even onwrik
baar vast staan als voor schoolgaande kinde
ren de schooltijden. En nog zijt ge voor uwe
kinderen geen geschikt onderwijzer, juist
omdat zij uwe kinderen zijn. Gij zijt te nauw
bij huDne vorderingen betrokken. Daardoor
wilt ge te spoedig voort. Gij springt over,
wat in uwe oogen niet ter zake dient, maar
wat inderdaad Diet zonder bedoeling in den
leergang werd opgenomen. Gij jaagt. Eu alle
jacht is bij het onderwijs schadelijk.
De school ia dc gezegende, plaats, wapt
het verstand van den mensch wordt ontwik
keld. Wie wijs is, spreekt nooit vaD haar
dan met eerbied 6n liefde. Het is
hinderlijk, een moeder tot het kind te hooren
zeggen „als ge Diet zoet zijt, zend ik u
naar school," en op die wijze het kind als
strafmiddel te hooron voorhouden, wat een
der grootste zegeningen i9.
De menschheid kan het niet opgeven, te
zoeken naar hel oneindige. Zij gevoelt, dat
haar hart te groot is voor hel eindige en
onvolkomene, dat haar omringt. Al was het
tot heden tevergeels dat zij zocht al gaf zij
menigmaal door uilputting den moed op
toch richt zij zich telkens weer omhoog om
te zoeken naar den oneindigeu grond van
alle dingen.
Over dit streven en zoeken der menschheid
hebben de jongelingen van den tegeuwoor-
digen tijd geleerd met minachting te spreken
Aan geen enkele inrichting van onderwijs
willen we dit wijten. Het is nu eenmaal zoo
in de lucht. Maar met ernst wil ik er de
ouders op wijzen, dat deze minachting de
jeugd verre van siert. Er op wijzeD, dat eeD
geslacht, hetwelk tegen den heiligen drang
vau het gemoed in, vrijwillig den horizon van
zijn geest beperkt, er niet edeler op wordt.
De opvoeding moet t e e d e r zijn, maar
Diet week.
Heb eerbied voor het kind en verneder
het Diet.
Stel een kind nooit ten toon.
Geloof nooit bij voorbaat aan de overtre
ding, wel aan do onschuld.
Soms zijn wij buiten onze schuld onbillijk»
en erger nog onrechtvaardig. Dan blijft ons,
ouders of onderwijzers, tegenover de kinde
ren slechts één weg over, ul. de koninklijke
onze schuld ridderlijk te bekenneD.
Veel missen zij, die jong hunne moeder
moeten misseu een hart nl. waaraan zij zich
met al het vertrouwen hunDer jonge ziel
kunnou Dedervlijen.
Wel is uwe roeping hoog, gij, die de plaats
dier weggereisde moeder komt innemen. Laat
het hart der kinderen, graag om zich te
op Den, zich opeDen voor u, gelijk de bloem
zich opent voor de zonnestraal.
Gevaarlijk is hetwantrouwen aan den dag
te leggen, wanneer een kind voor het een
of ander verontschuldigingen bijbrengt, in
W'.'ks verontschuldigingen geen ouwaarheid
te ontdekken valt. Zoodra A bespeurt dat
hij het vertrouwen van B verloren heeft, is
bef met den invloed van B op A gedaan.
Zoo is het ook tusschen ouders en kinderen.
Mon moet steeds weer beginnen met het
kind te gelooven.
Volgehouden wantrouwen maakt ten laatste
den meest waarheidlievenden mensch tot
leugenaar.
Wij zelf kunnen het gevoel voor waarheid
bij onze kinderen ontwikkelen door zelf
waar te zijo. Onze mond uite niets dan het
eenvoudige woord, dst zijne bevestiging viodt
in de daad. Ons ieveü zij niet boven onze
krachten. In ons gezin heersche orde, matig
heid, eenvoud. Ziedaar machten, voor welke
dc leugen de vlucht neemt. De ernstige,
ze lelijke persoonlijkheid des vaders door-
V; -tge, het geheele gezin van den geest der
waarheid, voor welken ten laatste iedereen
zich buigen moet. Die geest verspreidt zich
dan door duizend onzichtbare kanalen en
maakt zich meester ook van het kinderhart.
Een Diet te berekenen invloed op de zede
lijke begrippen heeft het verteilen.
Gezegend wiens moeder goed vertellen kon.
Ed hier kom ik uogeens terug op het sche
meruurtje, dat ik in hoofdstuk V besprak.
NeeD, neem dat schemeruurtje uit het leven
uwer kinderen niet weg. Maar gebruik het,
om in huD hart de kiemen te leggen van al
wat goed is. Geef dan les in de moraal,
reeds aan den driejarige. Spreek vooral het
meest over lieve kinderen.
In het algemeen moet over het kwade
9lechts bij uitzondering worden gesproken.
Wat eens iemand gezegd heeft van den
Laster dat hij schade toebrengt aan dengeue,
die hem uitspreektaan dengene over wien
hij wordt uitgesproken, en aan deDgeDe, die
er naar luistert, dat is van het kwade in
het algemeen waar. Het luisteren naar het
verhaal van eene of andere slechte daad
werkt Diet gunstig. Boekjes met geschiede
nissen van ondeugende jongens en meisjes
zijn in' beginsel af te keuren. Z ij maken
den lezer met het kwaad ge
meenzaam.
Wanneer het kiod, dat door de toegevend
heid der ouders een slaaf van den hartstocht
geworden is, volwassen zijnde, de oogen open
gaan weet ge, zwakke ouders I wat dan
het loon uwer toegevendheid is Dat ge van
uw eigen zoon en dochter het verwijt zult
moeten aanhooren//Gij hebt mij rampzalig
gemaakt. De oorzaak van mijn oDgeluk zijt
gij. Gij hadt wijzer moeten zijnik was een
kind en wist niet beter."
„Dat heb ik in de woning van mijDe
ouders nooit gehoord," ziedaar wat het kind
zijn leven laDg moet kunnen getuigen vhd
ruwe woordenen dubbelzinuige uitdrukkingen.
Het leven der ouders is voor
het kind niet meer of minder
dan de zedenwet. Ik geloof niet, dat
er één vader of moeder is, die aan dit feit
zonder ontroering kan denken.
Wees daarom zelf, wat gij wilt
dat uw kind zal zijn.
Vlissingen, 5 Maart.
Toestand van Z. M. den Koning.
Omtrent den toestand van Z. M. den koning
wordt gemeld De laatstverloopen nachten
waren minder rustig. De spijsvertering is
minder geregeld en dientengevolge is de eet
lust geringer.
Men schrijft uit Den Haag aan de
Zutpht Ct.
De officiëele berichten luiden dagelijks,
dat de gezondheidstoestand van Z. M. den
koning onveranderd blijft, maar dat de krach-
teu niet weer bijkomen en het lichaam zeer
weinig voedsel tot zich neemt. Waarheid is,
dat de toestand langzaam achteruitgaat, en
dat geneesheeren van meening zijn, dat het
zoo niet lang meer kan duren. Den 16en
Februari heeft Z. M. het laatste regeering-
stuk geteekend. Sinds dien tijd stapelen de
besluiten en rapporten- zic'u in liot kabinet
op. Er zijn reeds burgemeesters buiten functie
gekomeD, omdat zij niet tijdig zijn herbe
noemd, en ook tal van andere gewichtige
en urgente zaken wachten op afdoening.
Zoo wacht, naar mij is meegedeeld, ook de
sluiting van een paar huwelijken op 's konings
handleekening. De regeeriDg zal dus, als deze
treurige toestand lang voortduurt, bijzondere
maatregelen moeten nemen, cd ben ik goed
ingelicht, dan is daarover tusschen de regee
ring en den raad van state reeds eene cor
respondentie gevoerd.
Yan bevoegde zijde schrijft men ons het
volgende
De velen, die den „Haagschen Wande
laar" zoo gaarne op zijne uitstapjes verge
zellen, al bewaart hij ook een strikt incog
nito, hebben hem j.l. Zaterdag een stekje
zien planten, dat beloolt een schoone boom
te zullen worden. Zijn denkbeeld„De
Nederlandsche schooljeugd make door een
dracht macht en bouwe uit enkele centen
een schoon gedenkteeken van kinderlijke
liefdadigheid", heeft de aandacht getrokken
en heelt bijval gevonden. Verschillende
hoofdorganen hebben het met loffelijken ijver
aangeprezen, en de Vlissingsche jeugd is
reeds begonnen het te verwezenlijken, zooala
blijken zal uit hetgeeu volgt.
Toen gisteren de commissie voor de
schipbreuk bij Schouwenbank op het raad
huis vergaderd was, werd ze door haren
eere-voorzitter, den heer Tutein Nolthenius,
met eene alleraangenaamste meedeeling ver
rast. Eenige oogenbiikken te voren had Zijn
Edelachtb. gehoor verleend aan eene depu
tatie uit de leerlingen van school C. Die
deputatie, welke bestond uit de leerlingen
Alter, Van Raalte en Wibaut, kwam den
burgemeester eene som ter hand stellen van
ƒ25,776, zijnde de opbrengst eener collecte
ïu geuoeuido school, gehouden ten behoeve
der zwaar beproefde Belgische gezinnen.
Zulk eene voortvarendheid mag niet on
opgemerkt voorbijgaan. Flink zoo, jongens
't IJzer gesmeed, terwijl het heet is Maar
steeds „haantje de voorste", waar het iets
goeds ot edels geldt I