VIJSSMGSCHE COG
No. 13.
Douderdag 11 Februari 1886,
24ste Jaargang,
BINMNUP.
LLIT
Op den Riimmingsburg.
BUREAU:
Kleine Markt I N*. 187.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post f 1,15. Afzon
derlijk# nummers 10 cent. Men abonneert zicb bij all# Boekhande
laren en Postdirecteuren.
UITGETER
F. VAN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER ADYERTENTIENVan 1 tot 4 regels 0.40.
Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote letters worden naar
plaatsruimte berekend. ->
Eenig agent voor Frankrijk, de firma G. L. DAUBE
fc Co., te Parijs.
Verschijnt WOENSDAG- en ZATERDAG-AVOND.
Abonnementen voor België, Duitschland, Engeland en
Frankrijk 1,65 per drie maanden.
Vlissingen, 10 Februari.
Naar aanleiding van een ingezonden stuk in
het Dagbl. van Zuid-Holland en 's Graven-
hage, d.d. 6 Februari, waarin de heer Lefèbre,
geluidkundige aldaar, zich de vrijheid veroor
looft het een en ander betrekkelijk den kust-
misthoorn, welks beproeving alhier op26 en 28
Januari jl. plaats had, aan te voeren, meenen
wij het van onzen kant niet ongepast den heer
Lefèbre onder de aandacht te brengen
dat ,/de doeltreffende werking" van dezen
zoogenaamden kust-misthoorn in geen enkel
opzicht alhier is uitgemaakt.
Tegenover zijne bewering, dat de verkregen
uitkomst der eerste proefneming vrij wel be
vredigend" was, durven we gerustelijk de onze
stellen, welke is, dat dit volstrektelijk geens
zins het geval was,
Aan boord toch van de Coertsen kon, zoo
dra deze. de haven was uitgestoomd, het geluid
van den hoorn, weinig of niet meer waargeno
men worden. Wat er ook gedaan werd en hoe
de ooren werden gespitst, geen geluid was op
eenigen afstand van de havenmond waar te
nemen, zelfs niet, toen de machine van de
Coerteen werd gestopt, en bevel was gegeven
dien bodem slechts te laten drijven om geen
geraas te veroorzaken.
Daarbij woei er geen sterke ZZW. wind,
zooals de heer Lefèbre beweert.
Wat de tweede proefneming betreft, dat
deze landwaarts zou genomen zijn, zij opge
merkt, dat het geluid niet landwaarts, maar in
de richting van den dijk naar de Schoone
Waardin, alzoo bijna in de richting van de
rivier op, werd uitgestooten.
Hoe het echter zij, kan met het volste recht
geconstateerd worden,dat beide proefnemingen
in geen geval met een gunstig resultaat werden
bekroond.
Dit moge nu, de publieke oordeelvellingen
over het instrument nog daargelaten, erg te
leurstellend wezen voor den constructeur, die
zich op zijn gebied reeds verdienstelijk heeft
gemaakt, te ontkennen zal het tevens voor
ieder onbevooroordeelde wel niet zijn, dat be
doelde kustmisthoorn voorshands niet beant
woordt aan de eischen, welke men met recht
daaraan stellen mag en moet.
li.
Uit het Duitsch.
Bialdrup lag bewusteloos op don divan,
maar het gelukte den jongen dokter spoedig
hum in het bewustzpn terug te roepen. Wei
nige minuten latur vertoonde zich iu plaats
van het blauwachtige roode op het gelaat van
den geworgde een natuurlijk bleek. Hij sloeg
ook reeds zijne ooguu open zijn eerste blik
gold den koramerzienrath roeds openden
zich zijue lippen, misschien lot eeue vreuse-
lijke aanklacht, maar daar stond Holl&uder
weder dadelijk naast hem. »Zwijg« beet bij
hem toe »en ju zult de negentig duizend
Eq zoozeer hing de ziel van dezen man
aan het geld, dat zijn gelaat dadelijk verhel
derde en hij onmiddellijk begreep, wat hem
nu te doen stond.
»Gij bobt ons daar in een schoonen toe
De machinist Se klasse L. F. van Beek, die
nende aan boord Zr. Ms. stoomkanonneerboot
Vos alhier, wordt den 16en dezer geplaatst
aan boord Zr. Ms. stoomschip 4e klasse Java,
liggende te Hellevoetsluis, en op dien datum
vervangen door den machinist 3de klasse L.
J. Schappert, thans aan boord Zr. Ms. iustruc-
tieschip Marnix te Hellevoetsluis.
De le luit. Prince, bij het depot van disci
pline,is ingedeeld bij het bataljon grenadiers en
de le luitenant-adjudant Van Dam Van Isselt
alhier, bij het bataljon jagers.
Bij de dienstdoende schutterij alhier zijn
benoemd tot auditeur bij den schuttersraad
rnr. F. N. v,id der Bilt, vroeger 2e luitenant;
tot 2e luit. J. W. Stevens, thans sergeant en
A. L. A. van Unen, thans schutter.
Naar men ons mededeelt, zal door de
maatsch. Zeeland in deze maand de overlading
barer goederen, van af de Poutonhal nit de
waggons naar de booten en omgekeerd uit de
booten naar de goederenloods bij inschrijving
worden uitbesteed.
Tot nu toe werden die goederen, ingevolge
het contract met de maatsch. tot expl. v. st.
spoorw., door den tegenwoordigen aannemer
NijlaDd overgeladen tegen den prijs van 471/a
ct. per ton (1000 kilo.)
Met 1 April nu is dit contract vervallen,
daar de maatsch. Zeeland met den 1 Jan. de
zes jaars zelf de expeditie en overlading harer
goederen heeft overgenomen. Met uitzonde
ring eener kleine wijziging blijven de voor
waarden van uitbesteding op denzelfden voet;
werden de goederen vroeger langs zij van de
booten geleverd, thans zullen zij aan boord
moeten gebracht worden.
Bij Zr. Ms. besluit is, met ingang van 15
Februari a. s. benoemd tot kautonr.-plaats-
verv. in het kanton Middelburg, mr. A. C. A.
Jacobse Boudewijnse, adv. en proc. te Mid
delburg.
Naar do Amst verneemt, is de Nederland-
sche concessie voor den stoomtramweg Bres-
kensMaldeghem, die aanvankelijk voor 30
jaren was gegeven, thans tot 50 jaren uitge
breid.
stand aangutruffun, beer Von Wilden*, zeide
hij met een pijnlijk gedwongen lach »en
ik heb alle reden om u te danken, maar toch
zou mijn gevoel voor billijkheid er tegen op
komen, als ik hier niet der waarheid do ver
schuldigde eer gaf en bekende, dat ik eigen
lijk alleen slechts de schuldige ben. Ik ben
immers zoo vermetel geweest om mijn vriend
te beleedigen met vermoedens te opperen,
aan welker onhoudbaarheid ik zelf geen oo-
genblik twijfelde.
Erich van Wilden zag h6m verachtelijk aaD.
Spaar uwe woorden, Bialdrup. Meent gij
dan dat ik niet hoorde, hoe de kommerzien-
ruth uw stilzwijgen afgekocht beeft.Gij hebt
zoo even, Wel niet uit scherts en om den tijd
te verdrijven, uw vriend daar een bedrieger
van dun heer von Rümming genoemd, denk
ik? Wees er van overtuigd, dat het vau nu
aan mijn leveDStuak zal zijn, om te weten ,hoe
het bedrog heeft plaats gebad; ik zal er niet
voor terugdeinzen hem te ontmaskeren, die
uiet voor een sluipmoord terugbeeft, als het
geldt zijne duistere geheimen te bewaroD*.
Eu nu wendde bij zich mot hoog opgericht
hoofd van den man af, wion bij op aarde het
gloeiendst haatte, don man, die zijne jonge-
lingsjaren verbitterd, Amata's levensgeluk had
willen vernietigen en voor zijne arme moeder,
die jareu lang dit monster eene trouwe ecbt-
Yerseke zal binnenkort weer een toren en
gemeente-uurwerk rijk zijn. De herv. kerk
aldaar heeft het voorstel van den gemeenteraad
aangenomen: afstand van den grond en een
bijdrage van f1500.
De raad der gemeente Zierikzee nam een
besluit, waardoor een veelbesproken quaestie
in onbekrompen zin werd opgelost. Voortaan
zullen ook de weezen, wier ouders van eenig
armbestuur onderstand hebben ontvangen, in
het burgerweeshuis kunnen worden opgenomen.
Naar het Militair Blad meldt, heeft de
heer H. C. Dinct, oud-officier bij het O.-I. le
ger, Indië verlaten, om als officier te dienen in
het Bulgaarsche leger.
Het aantal groote ondernemingen, dat in
Nederland goede winsten afwerpt, wordt van
jaar tot jaar kleiner, merkt de Hangsche cor
respondent der Zatph. Ct. op. Er ligt een
fatum op onze naamlooze vennoootschappen.
Zelfs in de goede jaren van '74 tot '80 bleven
de gemiddelde dividenden ver beneden hetgeen
als een behoorlijke kapitaalwinst kan worden
aangemerkt; maar tegenwoordig zijn er veel
meer, die geen dan die wel winst maken. In
België trekt hetzelfde verschijnsel de aandacht.
N'u tien jaren geleden werd circa 10 millioen
als dividend uitgekeerd aan aandeelhouders
van Belgische kolenmijnen; in'84 was dat
cijfer reeds tot 2 millioen gedaald. En wat wel
opmerkelijk is, in denzelfden tijd is het aan
deel van den arbeid in dezelfde mate gestegen
als het aandeel van het kapitaal daalde; vóór
10 jaren werd er in Belgische kolenmijnen aan
arbeidsloon uitbetaald 53 millioen, thans daar
entegen 71 millioen per jaar. Te recht noemde
de heer Goeman Borgesius, aan wiens rede
voeringen over de sociale quaestie deze bijzon
derheid is ontleend, die cijfers zeer merkwaar
dig en leerzaam; want het is een scherpe illus
tratie, op de bewering der sociaal-democratie,
dat het kapitaal den arbeid uitzuigt en jaar op
jaar een grooter deel voor zich eischt.
De directeur der weesinrichting te Neer
bosch heeft over 1884/85 voor het onderhoud
der 754 weezen, die in deze inrichting wor
den verpleegd,aan giften en legaten f98.349.25
genoot was geweest, slechts veroederingen
over bad gehad... »Neem u iu ucbtc, zeide
hij slechts, maar de toon, waarop deze wei
nige woorden gesproken werden, was toch
geschikt om ernstige bezorgdheid in de ziel
van den kommerzienrath te wekken.
»Pas jjj zelf maar opl autwoordde deze
schijnbaar rustig. En durf je het minste te
gen mij ondernemen, dan maar het is
waar, ik kan mij wreken, je moeder blijft
mij als een geeselroede over.* Daarbij lachte hij
satanisch. >Maar wat wil dan toch die ellen,
digo knaap, de zoon van den vervalscher
wil hij mij in mijn eer aantasten welnu,
oog om oog, tand om tand 1 Als dat gebeurt
zal ik evenzoo handelen met de eer van
mjjnheer je vader, die zoo allerliefst zich
zelveu een verblijf hier namaals heeft bezorgd.
Ik kan het, mijn ventje, ja, ik kan dat 1*
Eu nu liep bij iu zijne handen wrijvend naar
zijn schrijftafel en nam daar uit eene geheime
lade eene oude portefeuille. Hjj smakte wel
gevallig met zijne dikke lippen toen hjj ze
met bijna teedere blikken opende en er een
geel geworden papier uit nam. »Daar, lees,
mijn zoontje 1« beet hij bera honend toe en
hield het boekje met beide Lauden vast, als
of hij vreesde dat Erich zou trachten het
hem to ontnemen, dicht voor de oogun van
ijju stiefzoon,
ontvangen; de opbrengst van den tuinbouw,
de boerderij, meubel- en klompenmakerij be
droeg f 4640. Voor den aankoop van meube
len is uitgegeven f 4865, en voor den bouw
van het nieuwe weeshuis en andere woningen
f 19.286.40. De drukkerij en binderij aan de
inrichting verbonden, heeft f 16.919.60 op
gebracht; hiervan is uitgegeven voor den aan
koop van materialen f 9S82.81, zoodat het
batig saldo van f 7036.79 in de kas der in
richting is gestort geworden.
Het aantal inrichtingen te Neerbosch, waar
de weesjongens gelegenheid hebben om een
handwerk te leeren, nam in de laatste jaren
zeer toe; in 3 S69 werd eene klompenmakerij
begonnen. Thans worden wekelijks 160 tot
180 paar klompen gemaakt. De 2e werkplaats
was een timmerwiniel, waar na plaats is voor
30 leerlingen. Op één na werden alle wees
huizen door weesjongens gebouwd en het
ameublement daarvoor vervaardigd. In 1870
werd een kleermakerswinkel begonnen, waar
nu reeds 20 leerlingen met hunnen meester
werkzaam zijn. In hetzelfde jaar werd met de
drukkerij een aanvang gemaakt, en deze vooral
"heeft eene groote uitbreiding gekregen; thans
is de drukkerij uitgebreid tot 2 groote lokalen,
één te Nijmegen en één te Neerbosch; men
werkt nu met 7 snol persen, terwij] er ook eene
binderij en muziekdrukkerij aan is toegevoegd.
Niettegenstaande een en ander meer dan
f80.000 heeft gekost, is sedert toch meer dan
f70.000 uit de overwinst van dc drukkerij in
de kas der weesinrichting gevloeid. De tijd
schriften en bladen, door de weesinrichting
uitgegeven, tellen thans 16000 abonné's.
In 1S69 werd ook begonnen met een boer
derij, thans ziet men daar reeds 39 stuks
hoornvee, 6 paarden enz. Behalve andere ge
wassen, verbouwde men alleen in 1885 1600
HL. aardappelen.
De schoenmakerij, die nu voortdurend 800
personen van schoeisel voorziet, is begonnen
in 1874, en de tuinderij en bloemkweekerij in
1875. Bij de weesinrichting ziet men nu
reeds meer dan 800 vruchtboomen. In 1873
werd met het metselvak en in 1880 met de
meubelmakerij begonneu. Sedert kwam er
ook nog eeue schilderswerkplaats en eene
smederij. Het getal aanvragen tot opname
Eu deze las, las met inspanning van al
zijne geestkracht, want in vele plaatsen vreesde
hij zijn verstand te zullen verliezen, las tot
het einde de vreeselijke, onteerende schuld
bekentenis zijns vaders. En hoe verder hg
kwam iu duze vroesolijke lectuur, des te
grooter sebenen zyne oogen en des te bleeker
werd zjjue kleur, tot hi] ten laatste, met zy»
ne handen tegen zgn kloppend hoofd ge-
drukt, als verpletterd op een stoel nedor-
zonk.
>Ja, dat is eon vrueselyk wapon,* kreunde
hij »Gij hebt gelijk, myuheer de kom
merzienrath, ik kan niets tegen u beginnen
deze bekentenis God weet op welke dui-
velsche wijze gij ze afgeperst hebt levert
de gausche familie van den ongelukkige op
geuade of genade in uwe handen.
Daarna zich verwijderende als een wann-
zinnigo steeds de handen tegen de slapen ge
drukt, vloog hij voorwaarts, naar buiten
bij wilde de aangrenzende kamer door, daar
voelde bij rich eensklaps bij do panden vna
zijn jas tegengehoudende lakei van den
kommerzieurath was het, die op vertrouwe-
lijken voet met zijn heur stond. »Ik ben hier
niet gekomen om den luistervink te spelen,*
zeide bij, terwijl hij zijn bleek, gladgeschoren ge
zicht in deugdzame plooien trok, een beer die
zoo even per extra gelegenheid uit F,