VLISMNGSÜIE COIMNT.
No. 32.
Zondag 19 April 1885.
23ste Jaargang,
den kei' ARIE SMIT,
BINNENLAND.
BUREAU:
Kleine Markt I N°. 187.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,15. Afzon
derlijke nummers 10 cent. Men abonneert zich bij alle Boekhande
laren en Postdirecteuren.
UITGEVER
F. VAN DE VELDE Jr. te Vlissingen.
PRIJS DER ADVERTENTEENVan 1 tot 4 regels f 0.40.
Elke regel meer 10 cent. Clichés en groote lettere worden be
rekend naar de plaatsruimte, die zij beslaan.
Eenig agent voor Frankrijk, de firma G. L. DAUBE
Co., te Parijs.
Verschijnt WOENSDAG- en ZATERDAG-AVOND.
Abonnementen voor België, Duitschland, Engeland en
Frankrijk 1,65 per drie maande».
ZESJARIG BESTUUR VAN
als Burgemeester van Vlissingen.
Het zal wel niet behoeven gezegd of verze
kerd te worden, dat wij het wedervaren van de
stad onzer inwoning, die ons boven elke an
dere dierbaar is en blijft, met belangstelling
gadeslaan.
Geen wonder dat liet daarom ons geene on
verschillige zank is of kan zijn, welk lot haar
wordt beschoren en welke oordeelvellingen
worden uitgesproken over hen, die voor haar,
zoo noodig, in de bres springen.
En dat wel temeer in een' tijd als deze,
waarin bet recht van den sterkste meer en meer
op den voorgrond treedt en er weinig of geen
rekening meer gehouden wordt met de aan -
sprakeu, welke minder bedeelden zouden kun
nen doen gelden; van hen, wier levensgeesten
niet zelden worden getracht ten bate van an
deren uit te aooveu.
Wat toch, om daarover niet verder uit te
weiden, bad Vlissingen niet kunnen en beboo-
ren te zijn, bijaldien men het recht had doen
wedervaren en bet zich bij voortduring had
mogen verheugen in den steun en de medewer
king, waarop voor het tegenwoordige uitslui
tend de meer bevoorrecht wordende steden in
ons vaderland mogen bogen.
Of is het geene onorastootelijke waarheid,
dat ondanks Vlissingen in de eerste plaats is
eene haven- of zeestad eenig in haar suort en
daarom de aandacht verdient van allen, die het
wel meenen met de belangen van den Neder-
landschen staat, men tot dusverre ten opzichte
van haar het oude stelsel van het laissez faire
blijft huldigen
Wijlen de groote staatsman Thorbecke en
ia geen geringer mate onze onvergetelijke en
niet genoeg te betreuren prins Hendrikwaren
ten aanzien van de oude Scheldestad van ge
heel andere gevoelens, dan de machthebben
den van onzen tijd.
Getuige wat zij voor Vlissingen in het al
gemeen belang van Nederland deden. En we
derom niet het minst, wat prins Hendrik door
de tot standbrenging van den maildienst als
anderszins tot verlevendiging van onzen han
del en onze scheepvaart verrichtte.
Ook Z. M. onze geëerbiedigde koning gaf
bij meer dan eenige gelegenheid blijken, dat
het toekomstig lot van Vlissingen hem geene
onverschillige zaak was.
Vandaar dan ook o. m. de benoeming van
den heer Arie Smit tot burgemeester van Vlis--
singen, aan wien bij, wegens zijne algemeen
bekende energie op het gebied van handel,
scheepvaart en nijverheid de eervolle, maar
niet minder moeitevolle taak opdroegvanVlis-
singen te maken, wat er van te maken is en
liet alzoo te verlossen uit den druk, waaronder
het nog niet zeer vele jaren geleden maar al
te zeer zuchtte.
Geen wouder dat het optreden van den heer
Smit op 1 Juli 1879 als hoofd dezer gemeente
met algemeen welgevallen werd begroet en de
gegronde verwachtiug werd gekoesterd, dat de
welvaart van vroeger weder eenigszim zou
gaau herleven.
Zes jaren zijn weldra sedert dat optreden
verloopen en staat de heer Smit, na onver
moeid met de kracht, die in hem is, de belan
gen onzer stad te hebben voorgestaan, gereed
de teugels vau zijn bewind aan andere han
den over te geven.
Met recht mag dus de vraag niet overbodig
geacht worden lo. Heeft de heer Smit aan
(Ie in hem gestelde verwachting beantwoord en
2o. wat deed hij voor de stad, welker toekomst
ook voor hem in meer dan één opzicht niet on-;
verschillig kan zijn.
Zonder de minste tegenspraak te duchten,
aarzelen wij niet de eerste vraag, al zijn de
vestiging van handel en scheepvaart nog tot
de vrome wenschen gebleven, volmondig be
vestigd te beantwoorden.
Of wij hierin mistasten diene het volgende
Op het tijdstip toch, dat de beer Smit zijne
betrekking als hoofd dezer gemeente aan
vaardde, was de toestand hier, tengevolge van
de opheffing van 's rijks marinewerf met de ge
volge van dien, eenige jaren te voren, alles be
halve rooskleurig. Weinig of geen vertier, en
een zuchten onder den druk van lasten, die
niet dau noode werden getorscht, aan de orde
van den dag.
Met het hem eigeue doorzicht wist hij hierin
al spoedig eene gunstige verandering te bren
gen, door het herzien van menige belastingver
ordening en het ter verlevendiging van het
verkeer afschaffen van het haven- en kaaigeld
voor het gebruik vai\ gemeentehavons.
De gemeentelijke gasfabriek, aan welke ja
ren lang aanzienlijke sommen gelds waren ten
koste gelegd en die nog steeds, wegens haren
ongunstigen toestand, waarin zij verkeerde,
zwaardere offers van de gemeente dreigde te
eischen, werd, op voor de gemeente aanneme
lijke voorwaarden, van de hand gezet en zoo
veel mogelijk overgegaan tot het aflossen van
gemeeuteleeningen en conversion tegen een
lageren rentelast.
Tot stijving der financiën, werd daarenbo
ven in het leven geroepen eene belastingver
ordening op tooneelvoorstellingen en openbare
vermakelijkheden, waarvan de opbrengst kan
geraamd worden op p. m. f 500's jaars en de
oude zilveren voorwerpen der gemeente, die
steeds renteloos daar lagen, aan het rijk ver
kocht voor eene som van f 18000 ten bate der
gemeentekas.
Werd door het een en ander evenwicht ge
bracht in de inkomsten en uitgaven der ge
meente, de heer Smit zat tevens niet stil, om
bevorderlijk te zijn aan het openen van nieuwe
bronnen van welvaart der gemeente, die van
lieverlede meer en meer in uitgebreidheid toe
nam.
Door de langzamerhand toenemende bevol
king werden tal van huizen gebouwd en her
bouwd, dat met den aanleg van nieuwe straten
en trottoirs de stad een geheel auder en
gunstiger aanzien deed verkrijgen dan weleer.
Om uitvoering te geven aan de schoolwet
van '78, verrezen niet minder-dan vier nieuwe
schoolgebouwen met onderwijzerswoningeu en
gymnastieklokalen en werden drie bestaande
scholen verbouwd, waarin door eene rijkssub
sidie van f 46000 boven de 30% vergoediugs-
kosten door de regeering werd ten goede ger
komen.
Daarenboven werd de gemeente door aan
koop eigenares van verschillende panden en
gronden, van de zeedijken om en bij de duinen
ter ontwikkeling der badplaats, terwijl op
aannemelijke voorwaarden de vestinggronden
door het rijk aan de gemeente werden over
gedragen.
In verband met de uitbreiding der gemeente
buiten de voormalige Duinpoort, werd aldaar
de nieuwe spuiboezem aangelegd en stelde de
verkoop van perceelen bouwgrond de gemeente
in staat tot het doen uitvoeren van tal van wer
ken, waaronder de uitvoering van een gedeelte
van het plau voor het ontworpen riool- en
spoelstelsel, de gedeeltelijke aanbouw van den
Noordzee boulevard, de aangevangen werken
ter verdere uitbreiding der gemeente en wat
niet al, dat jaren lang handen vol werks ople
verde, eene belangrijke plaats innemen.
Stippen wij hierbij nog aan, dat onder bet
bestuur en de medewerking van den heer Smit
nog in het leven werd geroepen eene verorde
ning op de onbewoonbaarheid van gebouwen;
dat eene 2e school voor on- en minvermogen
den werd geopend; voorts dat d» stoomtram
weg werd aangelegd en in exploitatie gebracht
en de duinwaterleiding werd uitgevoerd, bene
vens zoovele andere zaken, welke de ruimte
van ons bestek niet gedoogt allen bij namen
te noemen.
Genoeg echter om te doen uitkomen, dat de
heer Smit zonder ophouden gewerkt en gedaan
heeft, wat hij vermocht,om "Vlissingen meer en
meer aan zijne besteraming te doen beant
woorden.
Ja maar, zoo hooren wij ons toevoegen, dat
bouwen en dat verfraaien der stad is nu al te-
maal goed en wel, maar is wel altijd rekening
gehouden met de finantiën der gemeente Zijn
die niet van dien aard, dat zij boven de draag
kracht der belastingschuldigen zullen gaan?
Laat ons ter beantwoording dezer vraag,
waarvoor wij ons de moeite getroost hebben de
officieele bescheiden dienaangaande eens na
te lezen, zien, hoe de finantieele toestand der
gemeente was in 1879 toen de beer Smit zijne
taak als burgemeester hier aanvaardde en hoe
die nu in '85 bij het nedetleggen zijner betrek
king is, om alsdan een onbevangen oordeel te
kunnen uitspreken.
Volgens de bescheiden, waaruit wij onze
gegevens putten, werden iu'79 zoowel als in
'85 geheven:
lo. 40 opcenten op de hoofdsom der grond
belasting op de gebouwde eigendommen.
2o. 10 opcenten op de hoofdsom dergrond
belasting op de ongebouwde eigendommen.
3o. 20 opcenten op de hoofdsom der per-
soneele belasting.
4o. een hoofdelijke omslag tot een bedrag
van f 21000, die in 1S85 werd opgevoerd tot
een bedrag van f 23500.
5o. eene belasting op het gedistilleerd, f 10
per HL., terwijl diezelfde belasting voor '85 is
bepaald op f 20 per HL.
6o. idem op het gemaal f 3 per 100 KG.
in '85 slechts f 1 per 100 KG.
7o. het haven- en kaaigeld, dat in '79
f600 bedroeg, werd, zooals wij reeds boven
vermeldden, in '80 afgeschaft.
In '85 worden geheven
8o. eene belasting op tooneelvoorstellingen
en andere openbare vermakelijkheden, waar
van de opbrengst geraamd is op f 489.
9o. idem op honde», tot een geraamd bedrag
ran f826.75 en
lOo, vergunningsrecht drankwet, waarvan
de geraamde opbrengst f3175 bedraagt.
Aan het openbaar onderwijs werd in '79
voor leeraars en onderwijzers aan de openbare
lagere scholen ten koste gelegd f14500.
Aan het middelbaar onderwijs
voor idem eu bedienden - 1000.—
In '85 daarentegen voor het
lager onderwijs - 37294.09s
Voor het middelbaar onderw. - 2052.
De te ontvangen schoolgelden in '79 wer
den geraamd op f 5639, die in'85 op f 7636
met 30% vergoeding door het rijk tot een be
drag van f 11.278.23.
Uit deze gegevens blijkt, dat het onderwijs
in '79 aan de gemeente, behalve de leermid
delen, onderhoud schoolgebouwen, onderwij
zerswoningen enz. kostte f10461, terwijl dit in
'85 eene som zal vereischen van f 20.537.96,
zegge f 10.065.04 meer dan in '7 9, welke som
ton bate komt aan de met schoolgaand kroost
gezegende belastingschuldige ouders.
Ten aanzien van de schulden der gemeente
en van de gesloten geldleeniugen zij opgemerkt,
dat in '79 de oude uitgestelde schuld, rentende
Vs van 2'/a bedroeg f 663800.
idem leeuing a 5 - 151000.
idem leeniug a él/2 - 60000.
voor welker renten en aflossing eene som ver—
eisebt werd van f 23652.22s
In 1885 bedraagt de oude uitgestelde schuld
rentende '/s van Z'/2 f 643.800
leening b 4 - 35.000
idem X 4 - 43.000
idem 4 - 110.000
voor welker renten en aflossing eene som ver-
eischt wordt van f 18786.37,
van welk bedrag billijkerwijze moet worden
afgetrokken de ingekochte obligatiën oude
uitgestelde schuld, tot een nominaal bedrag
van f 69200, rentende jaarlijks boven en be
halve de kans van uitloting f 566.66.
ltesumeerende komen wij tot de slotsom,dat
van de oude uitgestelde schuld nog in omloop
is een bedrag van f 574600 tegen f 663800
in 1879.
Was het totale bedrag der geldleoniugen
in '79 f 211000 in '85 is dit gedaald tot
f 188000 b 4%.
In '79 was de gemeente in bezit van ver
schillende eigendommen, waarvan de waarde
bepaling geheel van persoonlijke opvatting
afhangt. Vandaar dat het ons voorkomt, dat
de meest aangewezen weg is op te merken, dat
al de gemeente eigendommen in '79 verzekerd
werden voor eene jaarlijksche premie ad f 272,
terwijl zulks iu '85 geschied is tegen eene pre
mie van f 469.16.
Uit een en ander blijkt verder,dat de waarde
der gemeentegebouwen ongeveer met twee'
maal honderd galden sedert dien tijdis ver
meerderd.
Aan grondeigendom bezat de gemeente be
halve haar begraafplaats in '79 twee en een
halve hectare, in '85 tachtig hectaren.
Nemen wij hierbij iu aanmerking dat de be
volking in December '79 bedroeg 10056 en
in '85 11547 inwoners.
Voorts dat de gemeentebegrooting in '79
in ontvang en uitgaaf f 129622.845 bedroeg"
en in 'S5 f 162189.72 bedraagt en dat in '79
aan subsidiën voor weldadigheid werden toe
gestaan f 19261.50°, terwijl voor '85 daarvoor
staat uitgetrokken f 17090, en daarenboven
nog dat iu 1885 aan alle belastingen gezamen
lijk f8700 miuder wordt opgebracht dan in
1879, dau meenen wij met volle vrijmoedig
heid het feit te mogen constateeren, dat ook de
gemeentefinancien in de laatste zes jaren be
langrijk zijn vooruitgegaau.
Naar onze overtuiging mag dus dankbaar
op het verledene worden teruggezien, waarbij
de wensch wel niet overbodig zal geacht wor
den, dat de opvolger van den heer Smit de
voetstappen van zijn voorganger moge druk
ken en deze nog langen tijd gesteund zal wor
den door hem, wien wij niet dan noode de teu
gels van zijn bewind zien nederleggen.
Vlissingen, 18 April.
De heer G. A. v. d. Land, militair apothe-
ker aan het garnizoenshospitaal alhier, heeft
voor den tijd van een jaar nonactiviteit aan
gevraagd en verkregen.
Van 11 tot 17 April zijn alhier uit Queen-
boro met de mailbooten aangekomen 605
en daarheen vertrokken 713 passagiers.