[VLISSIMSCHE COURANT.
:i872. FV° 16. Zondag 25 Februari.
10
Jaargang.
ae 13 Juli 1767 en 27 October
ingen [in originali aanwezig]
■t gemeene arinenfonds steeds
raad is gedaan.
Regenten van het Gasthuis
3, blijkens deszelfs rekening
ja! van 1°. Juli 1792 tot 1°.
omen had.
December 1795. gearres-
;aal'sche vrijheid, de Diakenen
eigendomsrecht op de in 1767
van 1795 de Nederduitsche
:ld werden ten bate der zooge-
ieven tegen deze weder rechte
rderen Diakenen en door den
fonds primitief Hervormde
van wettige pretentiën by de
uis hetwelk nimmer aan de
oord, maar altijd regtens een
de armen zijn geproflueerd
Weeshuis staande.
Kazerne no. 1] wederrechtelijk
;keu, in 't Gasthuis aanwezig,
n op de Groote Markt toekomt
dat de Nederduitsche Her-
oue bedeelden, eertijds buiten-
kranken, bij de stad deugd e-
^ewagen gelijk wij bij dezen
^:n in de stedelijke opvoeding
d.d. 22 December 1871 in zake
llen.
Opzieners der gemeente, ver-
:hten dat naar reebt en billijk—
gelijk wij bij de<e doen
jeschikking over 15 plaatsen in
600 spijskaarten, (d. z. 25.200
te eeniger tijd mogt ophouden,
zei ver waarde;
de behoeften eener zelfstandige
jrieven
eezen in onze inrichting.
;even tot nader overleg tusschen
:id U bij dezen te berichten, dat
ezer zake hebben benoemd, onze
3. Lo 0 is en L. Pot.
ad der Ned. Herv. Gemeente,
LTTER DE TALMA,
.EUTZBERG, Scriba.
de
ester-Schelde.
oorm, 6.— u. nam. 4.u.
6.30 4.30
VRIJDAG EN ZATERDAG,
voorm. 7.30 u.
8.—
■kerke, 10.
10.30
'smidd. 12.
's nam. 12.30
ZONDAG. MAANDAG,
lorm. 7.30 u. voorm. 7.30 0.
10.—
10.30
11.—
11.30
s mid. 12.
nam. 12.30
1.30
2.—
11.30
'smidd. 12.
nam. 12.30
1.30
- 2.-
2.30
3.30
1 n 4.—
11 en Vlissingen.
ren.
VAN VLISSINGEN;
jdag 23 niet varen,
er dag 24 's morgens 9.—
neming
delburg v. v.
durende den winterdienst
Goes, rijdende alsdan een wagen
-Meehelen.
IMechelen: 6.50. 10.40. 5.50.
Nieuwendijk, wijk H no. 1Ö1.
VLISSINGEN.
Advevtentiën gelieve men aan den Uitgever in te zenden uiterlijk
Woensdag- en Zaterdag voormiddag 10 ure;
de prijs van 14 regels is 40 Cents, voor eiken regel meer 10 Cents.
BUREAU:
F. H. SCHIFFER.
Dit Blad wordt tweemaal per week. Donderdags en Zondags uitgegevei,
Abonnementsprijs per drie maanden ƒ1.franco per post ƒ1.15.
Afzonderlijke nummers 5 Cents.
Men Abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post-Directeuren.
Nog in dit loopende Kwartaal «al dc VU8-
SIKGSCHE COURANT fin een grootei* formaat
Verschijnen* De ABONNEMENTSPRIJS blijft ech
ter dezelfde.
Gelijk men reeds heeft gezien, is het voorstel van de heeren
Jüeijnhens, Ockers en Callenfels, betreffende de weezenverpleging
alhier, na verwerping van het tweede lid, door de voorstellers
ingetrokken.
De heer Kleijnhens poogde zijn voorstel te verdedigen. Hij be
doelde de weezenverpleging te onttrekken aan allen kerkelijken
Invloed, op grond dat alle kerkelijke invloed ten gevolge heeft:
taukweeking van domheid en onbeschaafdheid. De bewijzen voor
lie zonderlinge stelling zocht de spreker in verre landen.
Het voorstel en deze verdedigingsrede werd met kracht bestre
den door de heeren J. G-. Hector, van Uije Pieterse, Pot, Schraver
jn J. J. P. Hector, Laernoes en van der Heijden. Door de ver
schillende sprekers werd respectievelijk betoogd 1°. dat de kerk
iet recht heeft de weezenverpleging op zich te nemen2°. dat
godsdienst een noodzakelijk element bij de weezenverpleging is,
:n niet schadelijk kan werken, 3°. dat tegen aaukweeking van
lomheid gewaakt wordt door onze onderwijswet, die ook geldt
?oor de bijzondere scholen, 4°. dat de feiten in Vlissingen in strijd
rijn met de beweering des heeren Kleijnhens, wijl daar eene
weezenverpleging bestaat onder een kerk. bestuur, welke weezen
verpleging, wat ontwikkeling en beschaving der weezen betreft,
ille reden tot tevredenheid geeft, 5°, dat over het nuttig gebruik
Ier subsidie de stad kan waken door hare bevoegdheid om rekening
>n verantwoording te eischen.
Allen die in Vlissingen belang stellen in het lot der weezen
rijn genoemden heeren erkentelijk voor hunne flinke en loyale
erdediging van de rechten der weezen.
De heer J. J. P. Hector deed een nieuw voorstel gegrond op de
wet en de billijkheidom de weezen aan de respectieve kerke-
ijke besturen af te geven met eene subsidie overeenkomstig do
üehoefteU. Die behoefte moet jaarlijks blijken uit de rekening en
verantwoording."
Dit voorstel komt aller verlangen te gemoet en wordt
laarom door de zeer groote meerderheid der ingezetenen van gan-
;cher harte toegejuicht.
In de eerstvolgende raadszitting zal het in behandeling komen.
daar het even wederregterlijk zoude zijn de Cath olieken uit hun
gesticht te verdrijven, als de Protestanten te noodzaken met deze
onder een dak te wonen, terwijl het tevens een benadeelen zoude
zijn van de gemeente-finantiën, want het zal toch niemand onbe
kend zijn dat de som van vijf en zestig gulden slechts de helft be
draagt, van hetgeen er per hoofd bij eene goede weesverzorging
Door omstandigheden van ons onafhankelijk,
tonden we in ons laatste nummer de beide volgende
ede voeringen „gehouden in de laatste gemeente
raadszitting" niet meer plaatsen.
Met genoegen geven wij er heden eene plaats aan.
De heer Potwel kan men hier zeggen voor een dilemma of
ïetelig vraagstuk gesteld te zijnniet om de zaak 0 neen
lesbetreffende heb ik een idee fixe, maar om den vorm. Die het
'atten kan vatte het wat in dit vierledig voorstel ligt opgesloten.
Aijns erachtens is het een zamenstel van spitsvondige rechtsge-
eerdheden, hetwelk strekken moet om al wat reeds in de zaak
ter weezenquestie gedaan is of nog geschieden moet, illusoir te
naken. Wordt het aangenomen dan vrees ik de ergste conflicten
usschon het gemeentebestuur en de beide bij de zaak betrokken
kerkgenootschappen. Er zal daardoor een klip verrijzen waarop
et gemeentebestuur het eerst zal verzeilen.
Ik kan mij in geenen deele met het voorstel V9reenigen, omdat
•nut 1". naar mijn gevoelen in strijd is met de armenwet zoowel
ls met ministeriëele en rechterlijke uitspraken.
Punt 2°. Omdat het is onbestemd voor het tegenwoordig be
teer, zonder waarborg voor do toekomst hunne vrije handelingen
etreffende en de weg openstellende om, wanneer de gemeenteraad
niks zal goedvinden, den R. C. de thans genoten wordende onder-
teuning te ontzeggen, teneinde ze te plaatsen in het Protestantsch
veeshuis.
Punt 3°. Wanneer de bij sub 2 bedoelde toestand ophield, en
it artikel in praktijk gebracht worden, zonde dit een ingrijpen
'ju in de rechten zoowel van de Catholieken als de Protestanten
Punt 4°. Van geen beteekenis, ik zonde bijna zeggen, over
bodig indien het voorgaande uitvoering mocht erlangen.
Het geheel schijnt mij toe te moeten strekken om het wel zoo
wenschelijke maar vooralsnog onuitvoerlijke idealistische plan
éénheid bij verscheidenheid in praktijk te brengenbetgeen in de
gegeven omstandigheden niets minder zoude zijn alseen ver
krachting van eenmaal verkregen rechten, en een heerschen over
de gewetens van anderen, hetgeen in onzen tijd wel het allerminste
te pas komt en zoude kunnen leiden tot verstoring van den
vrede die vooral in onze stad, tusschen R. Cath. en Protestanten
heerscht terwijl tevens de materiëele belangen van beide gestich
ten zoude worden op het spel gezet.
De heer J. J. P. Hector: wij staan thans mijnheer de voorzitter
voor eeue kwestie, betreffende de weezenverpleging, welke niet
alleen eene gewichtige, maar ook eene zeer teedere zaak is die
ten zeerste naauwkeurig onderzoek en vooral een toegevend oor
deel verdiént.
Bij het beschouwen dezer zaak heb ik mij drie vragen gesteld
1°. Brengt het fiuanciëel of algemeen belang der gemeente
mede, weezen" voor eigen rekening en onder eigen beheer te
verplegen
2U. stedelijke verpleging van weezen in het belang der be
trokken verpleegden
3°. Kan de opdragt van verpleging aan kerkelijke besturen
geacht worden te strijden met den geest der wet óf der billijkheid?
Deze vragen heb ik ontkennend beantwoord gevonden, en ik
vind dus geen vrijheid de verpleging van weezen onder eigen
beheer voor stedelijke rekening vóór te staan.
Het rapport onzer commissie en voorstel, strekkende om de
R. C. weesschool te brengen onder regtstreeksch bestuur dezer
gemeente, kan volgens mij, niet geacht worden te zijn in het belang
van dit gesticht.
Wij mogen niet uit bet oog verliezen, dat in genoemde iurich-
ting reeds eene afscheiding onder eigen beheer bestond, welke, zoo
al niet wettig erkend, toch getoleroerd is geworden.
Dat dit eigen beheer gunstig gewerkt heeft op de moreele ont
wikkeling der kinderen, valt niet te ontkennen.
Op voeding, kleeding of huishoudelijk bestuur, wordt, in ge
noemd rapport, niets aangemerktterwijl het daarentegen van
algemeene bekendheid is dat de R. C. weezen met zeer veel zorg
en doeltreffend worden verpleegdterwijl do R. C. gemeente er
jaarlijks nog eene opoffering in geld aan ten koste legt.
Zoo er misslagen in de administratie over genoemde school zijn
aan te wijzenalles geeft toch blijk »dat de ontvangen gelden ten
s> nuttigste zijn besteed, en steeds, het groote doelhet uitoefe-
s>nen der liefdadigheid" is betracht geworden.
Ik acht dus dat het bestuur der R. C. weesschool ons vertrou
wen ten volle waardig is, en recht heeft op onze erkentelijkheid
voor de vele en goede zorgen aan hunne inrichting bewezen.
Dat het wel degelijk in het belang dier instelling is, om geheel
onder eigen beheer te komen, is gemakkelijk, te betoogen, door het
feit, dat alsdan de gelegenheid zal zijn verschaft aan gegoede
ingezetenen om dat gesticht een legaat of schenking te beuiaken
uit de opbrengst waarvan zij waarschijnlijk reeds spoedig zoude
kunnen beheerd worden.
Wenschelijk komt het mij dus voor de R. C. weesschool, tegen
hoofdelijke subsidie, over te dragen aan het R. C. armbestuur,
onder toezicht van burgemeester en wethoudersingevolge
art. 148 der gemeentewet bij deze regeling zoude de school
gebaat zijn; terwijl de gemeente, door haar toezicht, eenen waar
borg tegen misslagen behoudt, terwijl de opvoeding der kindoren
er noodzakelijk mede verbetert.
Ook meen ik nog te moeten opmerken dat volgens art. 20 en 21
der armenwet, weesscholen behooren te worden gerangschikt
onder de instellingen van liefdadigheid, waarvan het toezicht
competeert aan de kerkelijke besturen.
