V LI SS IN GS CHE
COURANT
No. 80.
Maandag
1847.
5 Julij.
De uitgave dcser Courant geschiedt geregeld driemaal per week. De prijs ran hel abonnement is voor drie maanden f 2,a5, en franco per posi 1 a.So. Adverlentien
worden geplaatst a 20 Ct. de regel, uitgezonderd Huwelijks-, Geboorte- en Doodbekendmakingenwaarvan do prijs van 1 lol 6 regels f 1,20 is, en voor eiken regel daarboven
20 Ct.behalve 55 Cv. zegelregt voor icdera plaatsing, ölen abonneert xich bij alle Boekbandelaren en Postdirecteuren in hel Rijk. Brieven franco.
NIEUWSTIJDINGEN.
DU1TSCIILANI).
FRANKFORT, den 29. Junij. Mei) sr.hr ij ft uit Ischl
«j-ait een aldaar gevallen manna-regen welke in kleine wor
telknollen hustoud van de grootte «ener linS ol tol op die
•«■ener erwt, nu eens rood dan weder langwerpig, geelwit
'«ao kleur smakende als hatelnouten «n meerendeels voor
alen van lang* worteldraden. Zonder dat men die knolletjrs
liaatiwkeuriger kent, hebben velenderelven gezaaid, uit
nieuwsgierigheid om ta zien wat daaruit voortkomen zal.
ENGELAND.
LONDEN, den 28. Junij. In de laatste dagen heeft tnen
herigt ontvangen van eenige treurige schipbreuken. De
voornaamst* derzelver. is die van hel schip f he Miracle
dat in het lautst van Maart van Liverpool naar Quebec ge
zeild was, en buiten de bemanning 400 landverhuizers asn
boord had. Den 9. Mei is het op een klip hij de .Magda-
tena-eilsnden ges tooien. Hel heeft niet dan met veel moeite
«jen hooien mogen gelukken de bemanning en de talrijke
passagiers, evenwel na het aanzienlijk, verlies van ceo TUlal
iiiensclienlovens op de «Handen te redden.
NEDERLANDEN.
GRONINGEN, den 28. Junij. Des morgens ten 5 ure.
De goede verwachtingen die wij in onzen vurigeo brief
geuit licbbco zijn deerlijk te leur gesteld. Gisteren avond
(en 9'/2 ure n. 1. verzamelden zich vele nieuwsgierigen op
de groole markt, bij liet stadhuis. Het waren weder vele
vrouwen en jongens. Gedurende langen tijd bleef alUs rus
tig lot dat er in uu Huteringeslruat «enige glazen ingvwor-
pen werd*» en tij eenige andere ingeieUoen deerlijke schade
werd aangenst. Hakkersen grutters hebben, zoo ver men
veet g«e« nadeel ondervonden. Inmiddels had ttch een*
vrij aanzienlijke militaire mag! op de groole markt ontwik-
kf|i|,-cii had er onder de verzamelende menigte eene toe
nemend» gisting plaats. Rij d« daarop bewerkstelligde los
branding zijn er dan ook onderscheidens personen gedood of
gewond. Alen meent dat het aanlai dooden 4 bedraagt
waarvan een (jongetje) eerst heden nacht in een buitcnlu-l-
der aan de markt is gevonden. Er zijn naar mpn verder
verneemt in den loop van dezen nacht, reeds 3 amputa-
tien gedaan en beloopt hel gelal der gekwetsten zoover
men weet, 12, waarvan eeuige zeer bedenkelijk. De dra
gonders hebben veel bijgedragen om de samenscholingen te
«Men ophouden. Ongelukkig zijn verreweg de meeste slaet-
«iffws mensche» die enkel uit nienwsgipiigheid op de markt
aanwezig waren, c-n daaronder onderscheidene vrouwen.
Ook in andere straten zijn eenige- dezer personen getioflVn.
S'erke patrouilles duorkruissen dezen nacht de stad en de
schutterij is nog steeds onder de wapenen op onderschei
dene punten der stad wachten vormende. Naar men ver
der verneemt zijn er voor eenige uren 5 personen in ver
zekerde bewaring gebragt. Hopen wij, dat met dezen be
treurenswaardiger) nacht een einde zij gekomen aan deze
ongelukkige gebeurtenissen en moge hel eene blijvende les
zijn voor allen, bij zoodanig* zamenscholingcn toch voor
al niet nieuwsgierig te blijven slaan. Men hoopt verder
dal nu de dag van heden marktdagrustig zal voorbij
gaan.
Zoo evpn koml het herigt van Harlingen, dat rle drie'
Engelscho stoombaden aldaar binnengekomen zijn om we-
denim boter kaas cm vee te laden. Alles is te Harlingen
zeer rnsiig.
KAMPEN, den 30. Junij. Zoowel Ie Zwolle als te De
venter hebben «lezer dagen zamenseholimsrn plaats gehad
welke g'-lukkig niet tol dadelijkheden rijn overgeslagen
doeltreffende maatregels van regering «n policte hebben 't
kwaad in lijds afgewend. Ware men ook te Harlingen nvt
beleid te werk gegaan om du gisting io bare geboorte tegen
te gaan, de zaak zoude misschien eene minder irvnrise wen
ding hebben genomen. Ons zijn dienaangaande bijzonder
heden Ix-kcrul d'« wij om de heerschonde spanning lie
ver bij gelegener tijd openbaar maken. (/l'. C.)
E«*n inwoner van Harlingen las met aandoening in het
Handelsblad van 28. Junij dit heriit uit Harlingep geda
teerd li. Junij Het is opmerkelijk dat niettegenstaande
de drie 9toom booten in har» verbazende schccpshollen zoo
groole massa's van de voortbrengselen van den Frh'ScIien
bodem boter brood koeijen schapen groenten, granen
enz. uiedenemen er zoo veel overt load wordt aangevoerd
dater bijna gecne bout vertrekt, zonder oog veel acbler-
telateo dat niet kan worden ingenomen."
Hij dacht waarlne deze en vorige loftuitingen in dit
en vorige Handelsbladen op voordeel van de Eogelsohe
stoomvaart. Goede wijn .behoeft toch geen krans. Er moet
dus \*«l iets in zijn waarmede men de mensehen zand m
de oogmj slrooijen en hen verblinden wil. Of het berigt
komt uil die enkelen in Harlingen voort wied als zij er
«naar goede taken Died* doen het niet ter harte gaat, of
hun medemensrh in de uiterste ellende verkeerd.
Wij willen «Ie zaak eens van eene andere zijde beschou
wen. Voor wie is nie stoomvaart zoo voordeelig Niet voor
de inwoners; want hel is betrcuringswanrdig Ie zien hoe
voor de engelschen alles opgekocht word zoo dat er voor
de inwoners bijna niets overblijft. Gntuigen de ellende, du
lienger de uitgeteerde verzwakte lijdende muntchen door
de verbazende duurte »n het gedurig stijgen dor prijzen
akelig is het te zien met welken draf en hoe weinig
nog de mensehen de huisgezinnen met vele kinderen
bel leven moeien houden. Schrijver dezes is er uict het
smartelijkst» hartenleed dikwijls ooggetuige van hij kan
cr de bewijzen van bij brengen; hij heeft in Harlingen nooit
zulke ellende onder den handwerkersstand uo behsefligen
gekend en bij zoo grooten voorraad als weggevoerd wordt 1
liet voordeel is dus aan die zijde van de weinige agen
ten in Harlingen van de d)aeren die hooge prijzen voor
hunne waren maken, en vervolgens voor de landeigenaar».
Men zegtdat reeds allerwege lieden zijn rondgezondeo
om alles voor de stoomhooten op te koopen en dat aard
appelen onrijp uit den grond gehaald en in korven gedaan
worden om met de booten te worden weg^ezonien zoo
zegent God het gswa» des velds en de mensehen vernielen
h»twelk een akelig uiteigt door rdie stoomvaart 1 - Hoe
vele mensehen zijn erwilligt zeven van de tien die in
tijden geen vleesch geproefd hebben hou velen dia zelfs geen
hut minste vet io hue eten kunneo bekomen de slagters
kunnen niet dan met vele moeite een beest k rij ge 0 het is
alles voor de stoomschepen
Dit is voorzekerde vijf pond roggebrood slaat weder
negen centen op, de handwerksman kon reeds lang geen
stukje roggebrood meer bekomen waar zal hij nu wat van
daan krijgen? en wat wordt er van de behocftiger. Al de
ruim* giflcn die gegeven zijn om hen lc ondersteunen
zijn ook al verslonden. Wie herft het ooit beleefd dat in
het midden van den zomerdus in het best van den tijd
nog soep aan de armen mout worden uitgedeeld? Akelig
uilzigt 1 En welke ziekten kunnen er voortkomen uit al
dian draf die de menschep in hunnen grooten nood inslaan 1
En wat kan het gevolg cr van worden daar het klagen en
gemor voorzeker niet zonder grond reeds zoo groot is
Mogt de bevoegde autoriteit tiisschcn beide treden en erin
voorzien Voorwaar zulke handel en zeevaarlis een ver
derf voor de rncoschen.
De aanvueren van granen uit du Oostzee en van elders
komen thans geregeld en in groole hoeveelheid binnen,
luide laatste drie dagen arriveerden ruun 80 schepeo in
de Maas hebbende geladen minsten zeven duizend last ver
schillende storten granen. Men kan dit reeds een gering
begin noemen daar verreweg Jut grootste gelal nog ge
wacht wordt.
De prijzr-.i zijn ook ineikelijk gedold en wel f HO in
de laatste li dagen op het last rogge. Men verwacht nog
verdere vermindering [N. R. C.)
In den namiddag van 29. Junij is Z. M. stoomschip
Cerberus luit. IJ inlopen'van Hclvoetslui» naar do Noord
zee gestoomd.
Het getal dooden te Groningen ten gevolge van het
oproer bedraagt reeds 10 personen.
Io eene weck was het roggenbroocl ta Vriesland en
Groningen 16 cent per brood opgeslagen.
INGEZONDEN STUKKEN.
U8TVÖE K.
Aan alles komt een einde t'-lfs da gerekt-geduldige ka
meel (I) begint zich eindelijk legen zijne drijvers te ver
zetten. Het Noorden is thans in openlijk verzet tegen de
hooge belaslinge.il enden zoo daaas overdreven uitvoi r ge
komen. Zullen bij voortduring do oureo voor de klag'en
des volks gesloten blijven Tot nu toe werd er niets ce-
daunvreemde epkoopers doorrenen het land en gedurig
nee uit «|e uitvoer toe. Het is lid mini zegt men en hier
over moet men zich verheugen in een land waar deze zoo
lang heeft gekwijnd of vvrloopen is. Maar. vragen wij,
is dan dien handel gojiu mag luj bevorderd worden die,
wel is waar, eenige woekeraars bevoordeelt doch in stede
van welvaart aan te brengen duurte en armoede bevordert?
Gedraagt men zich door dien buitensporig*!) uitvoer van
levensmiddelen niet te keer Ie gaan niet even dwaas als
den verkwister du*, met lc teilen met van zijne inte
ressante leven, zijn kapitaal aanspreekt? Slechts van den
overvloed kan en mag er uitvoer p!aavs hebben vvrliest
men dit tut liet oog, zoo zullen gebrek <-n duurte hiervan
de onvermijdelijke gevolgen wezen zoo als wij thans in ons
ongelukkig vaderland te betreuren hebben.
Het volk heeft honger rn verzet zich tegen don uitvoer
en men jaagt het kogels in het lijf; reeds heeft liet bur
gerbloed 111 Nederland gosifonmt, dooden zijn er gevallen.
Juicht nu mannen des In hondsjuicht ministers van W11.—
LEM II dat is uw werk en bij het reeds gestroopte geld
zult gij 11 nog op liet bloed der natie kunnen vergasten.
Do Minister van Oorlog durfde immers reed» bij tie be
raadslagingen der rnonsterwetzeggen, dat wanneer er
tegenkanting mogt plaats hvbhen hij den nederlandsehen
soldaat dezelve zoude doen uitvoeren; alsof de soldaat ooit
ophield burger van den slaat te zijn en slaaf weid bij het
ontvangen der bonte hverei die zelfs de wreedste hevelen
welke hem konden gegeven worden zonder eonig nadenken
behoorde inltevoeren on zijne medeburgers of viiendi-n
zijne bloedverwanten zelfs zoude moeten nederscliioleo wan
neer hij daartoe het hevel ontving. Wij hopen dat niet
tegenstaande de grootspraak dv» ministers, hel leger nimmer
zai verguien dat het tot het volk behoort «n het lot ver
dediging niet tot onderdrukking des vaderland» opgerigt
werd.
Waarschijnlijk zal nu ook spoedig het nieuwe Slraf-
Welboek den Nederlander op do schouders gelegd worden
(1} De kameel een drr geduldige en minst slimme dieren
der schepping die reeds lang Je plaats van den ouden tuoedijen
leeuw innam.
waarbij hem ni*t alleen h«t vrij spreken en schrijven ver
heden is, naar zelfs de vertrouwenste gesprekken, door
•pionnen afgeluisterd strafbaar zullen w«zen. Zoo ver zal
in 1847 Nederland liet dan in beschaving hebben geliragt
dat er geen verschil tusschen de verderfelijke regeringen
van Hofland en Oostenrijk en zijn ridderlijk bestuur zal be
staan althans wat de burgerlijke vrijheid betreft, want
macd en verstand ontbraken de ridderlijksle regering van
Europa r*ed# sedert lang. En in navolging xlor vaderen
toen zij tegen Spanje streden kunneo de ongelukkige Ne
derlanders thans uitroepen
Lieocf Turksch dan Nederlandsch
Nederlanders waaktwant de toekomst is donker cn be
langrijk den tijd die staat aan te breken. Gedraagt ti moe
dig Rooft en plundert niet I want hierdoor zoudl gij lig—
telijk uwe zaak kunnen bedervpp.
Weest vcreenigd en eensgezind dan zult gij met kracht
kunnen handelen, ou uwe ondernemingen zullen gelukken
wanneer gy niet gelyk den hond slechts in den stok byt
waarmede gy geslagen tcordl maar tol de bronnen uwer
ellende zult zyn doorgedrongen en uwe iconden zult duroen
peilen.
29. Junij 1817, X.
iDc Schrijver van het stuk over de RidJer-
orde's in deze Courant van 9. Junij jl.
i(No. 69) aan het Provinciaal Ant-
werpsch IVieu icshlad.
Da Stondaert schijnt blijkens onderstaande hel
!A'ieuicsh/nd niet heg'epen to hchiicn want in zijn
nummer van 24. Junij lees ik
g Hel Antwerps iVleuicsblad terug komende op de
f benoeming van don heer Hf.xvaërt nis ridder van
|j r> hel Leopolds-order will bekronen dal den Btirgc-
i meester van Gbistel hol ridderkruis verdiend heeft
wegen» zyn gedrag by den sliyd op het Hazcgras
»(l) macr brt Nieuwsblad vraagt, of het hier uil
volgt dat al do benoemingen die hel niininlenc pr
i Tueox gvdaen heeft iusgelyks verdiend naren. (2)
Dit is hel ontwerp niet dat wy hebben willen heslrij-
den voorzeker keuren wy 'al de benoemingen niet
goed die gedaen zyn geworden maer wy hebben
alleenlijk willen de eer van hel vaderland handhaven
(:l) wanneer men wilde doen geloovtn dal de Hol-
landers op hel Hazcgras de overhand gehad haddpn
cn daor dit een ontwerp is van liet grootste belang
voor de geschiedenis, zullen wy nog eeuige stukken
voort brengen die zullen bewyzrn dal het wel de
IJclgen zyn die op Uazegras den palm verdiend heb-
hen. (4)
liet eerste stuk is hel dagorder onzer burgerwacht
getlaglerkend uit Wesl-Gapclle van den 8. Oegst
1831. Het Iuydt als volg!
Dappere burgerwacht! ik kan n maer mvrte ver -
)i wondering laten blykcii, om uw schouu gedrag ge-
durende den dag van gisteren uwe officieren zyn
li wreidig u Io geleydcn en gy soldalen gy vt
1» woerdig onder hunne orders lc slrvden.
Alhoewel gy de gcwnoale van den poring niel
hebt gy bobt u allen gedragen als oude soldaten.
Blirgerlykn krygvlieden I den Koning /al onder-
richt zyn van uw edel gediag en voorzeker hy zaJ
u lolde vadcrlandsche herkerilcnis rerhlen herkennen.
Den major de Iroupcn bevelende op
de ligue van Wcst-Vlaendcreu
»i (geleekend) Robls."" (5)
w Hol tweede stuk i» een gouden errtnclarl dat
Wn,i,ESi, Koning der Nederlanden G. II. van Ltixern-
w hourg geschonken heeft aen ecnen burgerleken
o geneesheer omdat hy zoo wel de lalryke gekwcl-
w slen bezorgd bad (G), liet drargl langst ile eene
zydc het volgend opschrift
a Aan J. B. K.vcscuurr geneesheer enz. te Kad-
ii zand voor helanglooze mciischlievcriilheid beloond
aan schepelingen gewond in hel gevecht aan hel 11a
zengras, in Augustus 1831.
i» Deze twee stukken zullen genoegzaam looncn
langs welken kant de zegepraal geweest it onze
gebueron van over Moenlyk (sic!) moeten nog welen
dat hel order dat do hollandsche troepen (35 man
nola bene ontvangen hadden was van naer Biugge
over Ie komen en zich meester Ie maken van onze
n slad onze burgerwacht trok naar het Uazegras en
wy hebben reeds gerryd wnl aldaar gebeurd (7)
Aanmerkingen: (J cii 2.) Hel Nieuicthluil zal
rclf wel overtuigd wezen dat hel van dien aard niets
bekend niets gevraagd heefl maar wel dal door
mijn schrijven schromelijke twijfelingen" ontstaan
zijn.
(3) Die de eer van het vaderland handhaven wil
moei dc waarheid huldigen.
