VLISSINGSCIK
COURANT.
an .lo
0000.
2000.
2000.
0.000.
en der
r «lon
ende
len en
igen
iCZOll
ig on-
nag
de-
arpen
aan-
gotls-
c be-
iou-
want
iel hot
t .1.1(8»
aan-
r gom
ii« zijn
mo
eien
nbaar
ari.elde
e zich
eflcu
«.using
tngcii
taffen.
Lellen
of! en
oning
uur],
oren,
li/lelijk,
(•mie
herders
tlege-
el ka-
janr-
'/nvur
der
r do
en ilc
i he
il n ver-
- Corn
field.
oogpunt
eeno
ffeder-
hangt
en wat
4 75
4.
5 no
f>7o
S.75
4 00
3 90
fV 3.
Maandag
1845.
Do uitgave dezei Courant geschiedt geregeld dri<
•worden geplaatst a so Cl. de regel, uitgezonderd
so Ct,behalve 35 Cl. zegelrcgt voor iedere plaalsin
De Leidsche Hoogescliool en SI
L. C. Luzac.
rDe grieven der Leidsche Academic-burgers
hunne klagtcn nemen gedurig toe. Hun in
laatste dagen in het licht verschenen jaarhoe!
getuigt het weder.
Zij koinen hoofdzakelijk neder op
1°. Het Koninklijk besluit van 15 Fcbi
arij 1843.
De Staats-Courant van 4 Maart bevatte et
•<s voor de vaderlandsche academiën treurige
'«ding. De oriverzadelijke bezuiniginghet vn
V zuchtige kind der tijdsomstandigheden slo
onze arjnales beurzen prijsvragen enz.
alles breeder vermeld en omschreven in
«c besluiL van 15 Februarij 1843.
Op verzoek van de lieere» M. de Vi
en 11. L. db Villier* werd eene algemei
veigadering belegd iri welke bijeenkomst
heer de Vries het voorstel deed dat van \vj
t< het studenten-corps aan Z. M. den KoninL
rekest zou worden ingediend waarbij 1°. e<
hicdiglijk zou worden kenbaar gemaakt de Ir
rige indruk die gemeld besluit hij hetze
ht^jft te weeg gebragt als schijnende uit
gaan van het beginsel om de academiën
hare region to berooven ter hesparing
X( eenige weinige en steeds als nuttig heschouv
tc uitgaven waarbij 2°. met name van Z.
zou worden verzocht opheffing van meer]
meld besluit voor zoover het afschaften
't jaarlijks uitschrijven van prijsvragen belt]
Welk voorstel werd aangenomen en het
ke.st verzonden hetwelk hieronder (zie
«lage B) opgenomen is. liet schijnt cchti
dat het gouvernement deze gelegenheid te li
genomen heeft om de rekwestranten tot
((Juiste begrip vun art 159 der grondwet
tc wijtien."
{Studenten-almanak vooi 1844, bi. ij
De prijsvragen bleven van gouvernemc]
wege afgeschaft. Op liet verzoek der stud
ten in het vorige jaar gedaan is -geen £l
geslagen. Verwonderen wij ons zonder redl
dat achter de rectorale oratie van den hq
leeraar Schrabt in het verslag vari hei
cC beurde met geen woord is melding gemi
van de afschaffing der prijsvragen bcura
en 1. door het gouvernement noch vaie
«.pogingen ook door de professoren aangew
k tot wijziging in dat besluit
{Studenten-almanak voor 1845 hl. 1)
2°. De wollen cn besluiten op bet hop
onderwijs.
©tshii tmn fóflosrmarl.
WÏRE GESCHIEDEN» VAN EENE JUFVROUW DIK NOG Ltj,
1toou 11. Co aki s kcb.
(Zrc onzn vorige.)
Pei.ksan» was do doctor van hel huisgcijn gelijk zijn vada
doctor der vorige van Rooseuaels was geweest. Dikwijls lialj
door zijnen wijzen raad derj winkelier in moeijelijke zaken-
gestaan maar wat hem het meest door de ouders deed bc(
oen was dal hi| Sihkv tweemaal in ontstekende ziekt
laatst nog tijdens de cholera inorlititvan ent' gewissen d<
gered. Zij hadden in hunne dankbaarheid begrepen dat do-
tor hierdoor cotiig rogt op hel leven en de (notonal hunner dor
verkregen had buitendien was de oude I'elebans een wijk
ficleord 111 in dia don loop der wereld goed kendo en allcjl
bezadigdheid in atilto naspoorde en duorgronddc.
De doctor zal met vailor on moeder van Riiiiskiuei in lo
kamer achter den winkel, eu hel goaprek werd door va» Rot
Aldus begonnen
«Doctor Pslkiuss mijne vrouw wil volstrekt hebben da
waar een fransch po risicon aal gezonden wordt. Wat mij bi
ik ben er lang legen geweest maar do tranen mijnar duclite
Lcn mij eindelijk van gedachte doen veranderen.'-
Naar ecue fransche fc'islsebool vroeg dc doctor vevwondci
naar een fransch pensionnaal Er zijn iinuiers goede schol
genoeg in de stad en dan kan inon immers dagelijks zien of
tcliaap niet verloren loopt.''
a O oriep r|e moeder lagchond «n met een loert \i
misprijzen r wal is er op de scholen in de stad te leere'
Brcijen naai|nn lijnwaad teekenen liemdon snijden cijfere
en vlaamsch dal iedareen toch kunt I 7.ie do dochter
Spinaei. eens: dat gaat blok weg en komt jiifpiouw terug;
spreekt fransch, dat is beleefd dat wordt van alle ri|krltii kiudcl
aangehaald lij, beeft maar te kjozcq met v>ioo zij forti
vriJ nul en."
Januarij.
per week. De prijs
lijks-, Geboorte- en Doodb
Hen abonneert zich bij all.
■t abonnement is voor drie maat
dmakingcn, waarvan de prijs van
oekliandelaren cn Postdirecteuren it
den f 2,25, cn franco per post f 2,50. Advcrlenlien
1 lot 6 regels f 1,20 is, en voor eiken regel daarboven
hel Rijk. Brieven franco.
Wij zuchten der <le bezwarende bepa-
lingen van het k nklijk besluit van 1815
eu van dien dool^ van daarop gevolgde ko-
ninklrjkc beslui telwelker strekking, geheel
in strijd met de Ihoefte der studerenden en
het belang van tli staat den toegang tot
de academische lién hcltalvc voor de be-
tuiddchlen slnitej, de vrijhëid der studiën
belemmeren cn ine wijde deur open zetten
(die helaas ma al te veel gebruikt wordt)
a voor aljerlei misl
dige wetten en
toepassing die
het bezit van
ct kunde cn ijver
en buiten om
reu wensclu
het zich laat aa
kryyen."
{Studentenpa
3°. De ledjgsta;
wijsbegeerte sede
terschc letteren
Konden wij
c( vocgcri dat op
(die van Weue
cc tol hiertoe niet
cc hjor zoo worden
dien op welke
dein ie hoven ari
ik. Strenge doch regtvaar-
npartijdigc doch vrijgevige
onbekwaamheid weert van
titels en regtcn die aan
ckoincn ziedaar wat wij
studenten nog vele ande-
eu hopen maar naar
ien niet liyl zullen ver-
lanak voor 1843, bl. 118.)
dc leerstoelen dia van de
1843 (l) die van de Oos-
tlert 31 Maart 11. onbezet.
hier bij (het doodbcrigt)
ne waardige wijs zijne pluals
is vervuld Maar dit is
,cbeurd. En waarom moet
.edraald Moeten deze slu-
heoefeniug dc Leidsche aca-
e room 111 ogt dragen (en
«hoe verheugde All Wrijers daarin!) moeten
ook zij aan 'tjwankelun «laan Waarom
«moet dit uitstel Ja onveryenoeydheid nogmaals
veryr00ten
Én ware hetjniet vervullen dezer plaats
onze etMtige griuc Maar er is meer cr is
waarover men uit ééncn mond de klag-
ten hoort. Iletj geheele jaar is weder vcr-
loopen en nog j^uat de oatheder van dc he-
spiegelende wijiegeertc open. Van waar dit
schandelijk verJiiti bij de gedachte waaraan
men zich naauwlijks van bitterheid eri wrevel
weerhoudt Dwiominatie is gemaakt, cn per-
sonele afkeer o inisschiei] vooroordeel schijnt
de benoeming tjdoen terugblijven Wat be
te teekent dc vooiragt van curatoren wanneer
het gouvernemlt zulk een gezag uitoefenen
kan Of- is dl ophouden waken voor den
bloei tier wetCKchap Het voorthelpen van
onbekendheid liet bevorderen van duisterheid
zal het doel zijl en zoo als reeds in een
publiek geschift is gezegd men vreest dc
jongelui het gjzond denken te loeren. Hoe
(1) I.ectinnea de Lficn Melapliytka el PhiLuophiae histor'xa
dein vacuo Ihu pro>pecliJiii eril indirabuMlur,
lectionum hubfdurum u die 2. Sept. 18-tt.
het zij wij hebben regt de vervulling dezer
opene plaats te eischen want waar moet
het heep niet den bloei eencr academie w«n-
neer voor de instandhouding op eene dus-
te danige wijs wordt gezorgd èn er aanleiding
wordt gegeven tot het vergrootcn der ver-
wijderirtg
{Studenten-almanak voor 1845 hl. 107.)
De Leidsche Hoogescliool beeft dezer dagen
weder ecnen zwaren slag ondergaan, door het af~
sterven van den Hoogleeraar P. J. Üylbbbroek.
Droevig is zulk een ongeval ten allen tijde f
droevig ook al staat dadelijk een ander op
«0111 den half afgesponnen draad op te nemen
en voort te arbeiden droevig vooral in dezo
dagen nu het stelsel veld wint om de hoog-
leeraarsposten door afsterven of hoogen ou-
derdom opengevallen onvervuld tc laten, droc-
vig vooral voor dc Leidsche Iloogcschoolwaar
reeds vijf vacaturen (2) van de weinige belany-
stelling harer voorstanders en bestuurders in
haren bloei getuigen. Droevig is het bij het
bewustzijn van tegenwoordige armoede op
vroegere» rijkdom terug te zien droevig zich
door den roem der vaderen te moeien staande
houden bij gebrek aan eigene verdiensten.
Droevig ia het vooral dan wanneer in plaats
van krachtige pogingen ter aanvulling van het
ontbrekende een onbegrygelijke onverschillig-
beid of onwil den arm van hen die in hoog-
heid geplaatst zijn terughoudt om datgene
te verbeteren wat zij zien vervallen en welk»
instandhouding hun dure yligt is. Tempel
van Minerva uw glans is verdwenengij
hebt nog enkele steunpilaren die u schru-
gen maar de vernielende tijd neemt den
eenen voor den anderen na, weg, en de bouw-
meesters stellen goeno nieuwe pilaren in dc*
plaats der vcrvallcne wanneer ook de weinige
die nu uw dak nog ondersteunen zullen zijn
verdwenen dan stort dat dak ter neder en
Nederland zal zich tc laat beklagen over de
achteloosheid waarmede hel verzuimt heeft
een gebouw te onderhouden dat zijne zorg
zoo noodig had cn zoo waard was. NeJerlatj-
dors gij vooral die in hoogheid gezeten in
staat zijt die droevige instorting tc verhoeden
gaat hij 11 niet aan die tempel is het u
onverschillig of uw leeftijd den ondergang der
Leidsche Hoogescliool zal zie» of uwe vada
ts. tigheid daarvan de schuld zal zijn uw gewe-
ten bcslisse en God geve dat gij naar die
uitspraak moogt handelen
{Handelsblad 23. December 1844.)
{Fervolg hierna.'')
(2) NuO«TENHDI9 WeIJEM MillNE RetNWABDT Sieoenbeez.
De doctor trok d« sjiouders op schudde nadenkend hel hoofd
en .iitfrourililn
(.ij bedroeft
kvt.ide Reed u a
vernietigd dc rijkclu kinder
makers, komedianten
makers-winkel komen
ter. Ik ken (JoBTEriSE
van mijno bezUlioge
Sisea. haar ooit gelijk
zuiver kind («teu b<
cn vlaamsche reglzinn
van 'te maken Pas
worden maar Ie Isa
geluk hebben van te
De strenge woorde
de otul«n<beide gi
vooi zag dal do doet
van spi|tMaar zi
Doctor docior
ecnen haal voedt le;-i
van den ouden li|d
V1011 w van Roes
gil "ill n»ij niet
tan Rousehael. Ik begrijp niet welke
v geztnni nordeel eensklaps heeft
n, "aarvan gij spreektfijn lloór-
le k lerkendie naar den schoen-
gelijk de vliegen naar een stuk lnuodsiii-
iael cn ik mag <1 zoggen dat ik de helft
au willen verliezen 011» te beletten dal
rd. 7aill gij dit eenvoirtlig schoon cn
erven; haar van godsdiunst, goede zeilen
d aftrekken om er eene ntilp.chc co(|iietto
ip! Misschien zal -mijn raad niet opgevolgd
zult gij u dit beklagen indien wij hel
van den doctor werkten verschillend op
lachten do vader van vreugde omdat hij
de overwinning zou behalen de moeder
al haar plan nog niet op «n riep
we klrtiviv» *(jn sterk! Ik weel dal gij
1 al wat fransch i» maar wij zijn lieden
Het gaat nu zoo niet meer
Abi viel de doctor haar in do reden
•staan. Ik wij niemand beletten dat hij
Teemde talen leert ,llu kunt gi| zien aan mijnen 70011 Louswue
die nu op dc hoogesjhool is. .Kan hij geen fransch Ja en veel
boter, hoop ik danlda jonge weetnieten, die het hoofd van
Hobtense Spüiael op bol brengen cn u afgunst veroorzaken. Gij
moot mij niet zoo finzien. Weetnieten ja 1 wal kunnen zij
wat vtraatfransch dit zij dikwi|D nog ontiartuharlig martelen
hunne moedertaal kinnen zij ook niet en wat de nuttigste
wetenschappen betreft de namen zijn luin onbekend. Al hunno
geleerdheid he.taat In fransche wind in woorden en gezegden
die zij Jiior en daal uit dagbladen of romans ojivisschcn. Daar
van spinnen zij cenjhui eu ijdol gerammel aaneen en verkoopen
dit aau onkundige ticnschen voor fransche geleerdheid I Maar gij
maakt eu* uuderwern.
Laat ons elkander beter verstaan. Ik zog u en lel wol pp
mijne woorden er zijn goede koslsolob-o maar oneindig moer
slechte. Do goede zijn die waar de meesteressenhare hejljgo
zending verstaande een nuttiger doel voor oogen hebhrn dan
om eene dochter met een .vrereldich vernis te bedekken In» kost»
van haren godsdienst en hare eerbaarheid waar de meeslerei»eu
is pannen 1
weral en altijd waken om hel 1
woel, welko goede hoedanigheden in de vlaamtchc inborst hare wei -
leien hchbeo en hoe gevaarlijk het tt dien zuiveren grond te verlran-
ichnti in een woord waar nica zich niet roo/tlelt modisebe juf
vrouwen maar nuttige en waardige huismoeders tc makuii U
hel naar zulk eune kostschool dal gij Siska zenden will, too heb ik
er niet l,*ge» verre van d,tar ik lal er bli do oin trjv. Alle* hangt
af van de keus dien gij doe» zult. Ik weel helmeest al de franseho
peasionnnlen zijn nesten van bederf en zedeverlie* noglhan» do
goeden »tjn gemakkelijk te vinden wanneer men ze tuaar toeken
wil. Indien gij liet verlangt zal ik u er ccno aanwijzen. De kost
school van Xbij «oorbeeld
«Ja hel pei|sion»aal van Xriep Je moeder ik docht het
wel Neen dan kan Sisia wel tc huis blijven. 7.io Anna van Stba«
ten een* zij is op die kostschool geweest na driejaren is 7 i 1 leru;;
gekomen gelijk zij cr is heen gegaan. 'Li| is wel btnaf cn zedig -, ik
hoor wel zeggen dat zij golccrd is en alles kent wat een goed huishon
den aangaat maar dal kan men iminers overal leeren daarvoor
behoeft ruen naar geene kostschool te gaan!"
a En waarom moet men er dan tiaar» too gaan moeder van Ron-
•EHaEL? Ik begrijp u genoeg om vcrfransolil te worden niet
waar? Om, gelijk Hobtenie Spinael, te leeren dartelen en zedeloos
te worden; om zich boven zijnen staat te leeren klccden en tol
ergernis van ieder do modepop uit Ie hangen!"'
a Maar doctor zeida van Ruusedael, 0 indien do meeste pensi-
onnateu dc kinderen bederven hue komt liet dan dat alle rij ka
lieden, die toch niet dwaas zijn, liumio dochters er heen zenden?"
^Vervolg hierna.)