VLISSINGSCHE
No. 115.
1844.
Maandao
COURANT.
23 September.
D« uitgave dezer Courant geschiedt geregeld driemaal per week. De prijs van hef abonnement is voor drie maanden f a,a5, en franco per post I a.5o. A<l»»rieniieft
worden geplaatst a ao Ct. de regel, uitgezonderd Huwelijks-, Geboorte- en Doodbekendmakingenwaarvan de prijs van i lot 6 regels f 1,20 is, ro voor eiken regel daaiboven
ao Ct.behalve 35 Cl. tegclregt voor iedere plaatsing. Blen abonneert zich bij alle Boekhandelaren en ('ostdirecieuren in hel Rijk. Brieven franco.
Onze ïlooge Scholen,
ui.
Collegie.
Wij hebben in ons laatste artikel gezegd hoe
verdienstelijk een collegie hoe naanwgezet cn
eerlijk de professor zij, een getuigschrift van aan
houdende tegenwoordigheid assidue in te rfuitkan
nimmer voor een examen gelden. Is het exa
men noodig clan moeten er allen aan.
Maar jiu uit die veronderstelling tot de naakte
werkeli jkheid terug
Vooraf de beantwoording eener vraag.
Wat kan en moetvooral in den kring der
regtsgeleerde wetenschappen de mondelinge me-
dedueling boven de schriftelijke voor hebben
In alouden tijd, toen, hij de herleving van let
teren en wetenschappenèc eerste academiën
gesticht de eerste professorale scholen geopend
werden was de toestand eenc geheel andere
als thans. Vóór de drukpers in werking was
was mondelinge niededeeling volstrekte noodza
kelijkheid. Oin kennis te verkrijgen diende men
den persoon zelve te genaken bij wien ze voor
ondersteld werd. Professoren waren levende hoe
ken en bijna geen andere lectuur was mogelijk.
Een dictaat zelfs uit hunnen mond te mogen
opvangen was afschrift te mogen nemen van een
kostbaar en anders ontoegankelijk handschrift
het volledigste, het eenige dikwerf, dat over
de zaak handelde die men verlangde te weten.
Naarmate de voortbrengselen der drukpers meer
verspreid en voor geringeren prijs verkrijgbaar
werden naarmate meer geleerden in verschil
lende vakken hunne wetenschap langs dien weg
den volke mededeelden naarmate de massa
kennisbuiten den persoonlijken toegang tot
den hooglcernnr te erlangen grooter en belang
wekkender werd werd dc noodzakelijkheid van
dien persoonlijken toegang minder cn minder
vooral nints de geleerden dc vruchten van hun
onderzoek meer cn meer bevrijdden van den
obstrusert vorm waarin zc slechts voor even
geleerden te genieten waren en van de hoogte
hunner wetenschap afdaalden tot het gezond
verstand der menigte. In dezen heeft de kunst
der voordragt in onzen tijd althans zoo niet
het toppunt ten minsten cene aanmerkelijke
hoogte bereikt. De grootste en beroemdste man
nen van elk. vak hebben de wetenschap waarin
7.ij schitterden voor allen toegankelijk gesteld
de helderheid de eenvoudigheid de duidelijk
heid van hunnen stijl heeft de studie even ligt
als aantrekkelijk gemaakt. Door oven bondige
als keurige compendix verkrijgt de leerling een
helder ovcr/.igt over de gelegenheid en uitge
breidheid van het vreemde veld dat hij ver
langt te doorloopen ieder gedeelte van hetzelve
is met zorg en ijver ten zijnen behoeve on
derzocht vaste en weldadige handen hebben
zelfs den fakkel der wetenschap gehragt in wat
vroeger onontwarbare doolhof, ontoegankelijke
schuilhoek scheen. Wal meer nog zegt met den
vooruitgang der wetenschap houdt voortdurend
de openbaarmaking gelijken tred elke nieuwe
vinding elke nieuwe ontdekkingelk nieuw
inzigt wordt aanstonds gemeen eigendom van
allen door openbare discussie aangevuld of ge
zuiverd en dc uitkomst weldra in hare zui
verste en eenvoudigste gedaante onder het bereik,
ook van den eerstbeginnende gebragt.
De banc der wetenschap is niet langer het
onbekende en duistere grolspoor waar we ons
elk oogenhlik stooten telkens struikelen en uit
glijden kunnen en dringend de hand van den weg-
kundigen gids behoeven die geen oogenhlik van
onze zijde mag wijkenhet is een pad dat ja
zijne moeijclijkhcden behoudt maar door dui
zenden vóór ons is afgcloopen uit welke de kun-
digsle en meest ervarene» ons onze reis-routen
met scherpe cr» onmisbare trekken hebben af-
gctcekend.
Om dc beeldspraak daar te laten: waar dc
schriftelijke rncdedeeling eenc zoo hooge volko
menheid bereikt heeft, vyat kan dc mondelinge,
ik zeg niet, nog noodig, maar nog wenschclijk
maken Wanneer dc student in het studeer
vertrek te midden zijner hoeken zulk eene uit
muntende gelegenheid vindt zich in zijn vak
te bekwamenwelke prikkel is er dan denk
baar hevig genoeg om hem in alle wcêr en wind
naar de eollegie-kamer te jagen
Zulk. een prikkel kan er gedacht worden
de mogelijkheid dat men vrijwillig dc uitinun-
tendste boeken ter zijde legge en zich alle leed
en last getrooste om dezelfde zaken die zij be
vatten uit den mond van den lioogleeraar te
hoorpn bestaat maar er is óóne voorwaarde
noodzakelijk de hoogleeraar geve den leerling,
tot loon van zijnen ijverwat geen hoek kan
geven hij geve hein dc frissche levendigebe
zielende uitdrukking zijner individualiteit; hg
sprake in zijne taal leve de warmte der impro
visatie cn het gevolg zal zijn niet dat de facta
tien leerling vollediger of uitvoeriger zullen wor
den medegedeeld dan door boeken 5- maar dat
de geest der wetenschap zelvedie de dorre
facta bezieltals een electrieke vonk zal over
gaan van den leeraar op den leerling dat lust
cn ijver tot studie in den boezem van dezen
7,00 daar immers cenige vatbaarheid voor bij
hem is, 7.al ontwaken; dat hem het heerlijkste
geschonken zal zijnwat tie eene mensch den
1 andere schenken kan de bezieling die van den
I spreker op den hoorder overgaat. Een morgen
aan het hooren van dergelijke collegies besteed
is de zekerste waarborg dat liet overige van
den dag aan de studie niet vreemd zal blijven
de geest werd ingespannen maar niet vermoeid
aanvulling van onvolledige herinneringen, schif
ting en rangschikking van vlugtige aanteekenin-
gen wordt behoefte den tragen geest zijn de
vleugelen aangeschoten de voeten zijn rap ge
maakt om op liet pad der wetenschap te loopen.
Ziedaar de voorwaarden, wier vervulling het
mondeling onderwijs onmisbaar; maar ook wier
ontstentenis liet noodcloos maakt.
Drie andere wijzen van collegie geven zijn
denkbaar de professor kan voorlezen maar
wat hij voorleest kon hij evenzeer laten druk
ken enzoo hij om zijn collegie op prijs te
houden dat niet doet dan zijn er (om het
minst te zeggen) even belangrijke werken over
hetzelfde onderwerp voor den student verkrijg
baar, wier eigen lezing hem volkomen hetzelfde
nut zal aanbrengenalsof de hoogleeraar hem
het zijne voorlas cn hem daarenboven dagelijks
tijdverlies en last, jaarlijks f 30 zal besparen.
Enkele professoren stellen zich voor dat een
doorgaand repondeer-collegie het naaste bij het
ideaal komt. Maar waarover zal geantwoord
wal zal gevraagd worden? liet auditorium ver
zamelt zich niet om blijken van kennis te gevest
maar om die kennis van den hoogleeraar in te
winnen. Vragenderwijze tot de wetenschap va»
hetgene, waarop de vraag doelde, te leiden is
eene soort van onderwijs, vooreerst ongeschikt,
wanneer men tot een talrijk auditorium het
woord voertten anderen veel te omslagtig
wanneer in eert1 bepaalden cursus dc gebeele otn-r
vang van eenig vak van wetenschap moet worden
afgcloopen.
Hel minste kwaad is nog dat dergelijke colle
gies op dc stemming van het auditorium meest
ongunstig werkenhier ijdclheid voedendaar
eigenliefde kwetsen en bijna overal dc aandacht
van de wetenschap zelve op de vele episodes
vestigt waartoe de ondervragende iccr-methodc
dikwerf aanleiding geeft.
Eindelijk zijn er zoogenaamde dicteer- collegies
maar hierover in een volgend artikel.
Publicatie.
BURGEMEESTER cn WETHOUDERS der STAD VJ.FSSFItGBIt j
Brengen bij «leze Ier kennis van dc In- ca Op/>eiel«nen «lat
aan «Ie Rru» bij de Rninmekempnorl alhier eemgc belangrijk».
berslellinjjen moeien «orden verrigl welk» niet tien a5. tlc/rr
maand een «auvan# nemendejjedurendc veertien daj;cn tui'Jca
voortduren cn dal de passage toor Rijtuigen (-etlurcurle diet»
lijd over die Brug 7*1 (jeslremd wc/en en «Ie Wapen* v*n hei
l'osl wapen veer derzoiver station in hel Ravelijn zullen nemen.
En opdat niemand hiervan onkundig zij ral dern wordeo
flfjjekondipd en a.mjjeplakl Ier plaalse waar ztdki />ebriiil.eli|fc
i« 10 geschieden miupnder» in de Vlusinpsche Courant geplaatst.
Vuutnoiifden 20. September i84*.
Burgemeester en Wel houder* voornoemd
VAN DER SWAI.MR.
Ter ordonna ilie van Hun Ed. Achtbard
J». VAN DEK SWAMIR,
Secret aria.
NIEUWSTIJDINGEN.
DUITSCRLAND.
BERLIJN den 9. September. Prwissen geeft in voJn
opziglen ron voorin el Idal de nver.sclieiijklicit! or op lino*
pon prijs wordt geschat. .Men heeft te Berlijngelijk in
meer andere steden lijk huizen opgei igtwaar men do (loo
tten bewaart alvorens re te begraven. Doze lijkhuireu
rijn gelegen l«t| den insang dor begraafplaatsen. Men plaats
aldaar de kist op eene steunen tafel. Men lipt het Ijjk-
lakon op, maakt do handen los, en verbindt, door mid
del van oen' riivtz ren vinper van elke h,u d met oen
litilpklokje en liet lijk blijft in dien toestand lot dat er
zich onmiskenbare leekriicli van bederf verloonen. Aan
een zondanig huis zijn geneeshecren verbonden die er daags
twee bezoeken afleggen. Een oppasser waakt er nacht
on dag, on haast zich, zoodra hel klokje zirh laat hooren,
den geneesheer daarvan te verwiitiuen die dan terstond
ter hiltpe snelt. Men zegt dat gedurende oen tijdsver
loop van twee en oen half jaar tien scuijndnoden in het
leven terug geroepen zijn.
Onder andoren klonk het klokje eens, reeds laat in den
nacht zeer sterk de oppasser, the eerst sedert eenige
dagen in dienst was getreden vliegt sidderend loo en
op het oogenhlik dat hij do deur zijner kamer openl
ziet hij een groot wit spook voor zich staan. Het was
een jong soldaat zesendertig urn geleden daar gebragt
die r.00 goed leefde, dat hij in zijn ongeduld do een-In
van de twee deuren die lot de kamer van den nppns-er
toegang verleenden reed9 geopend had. Vijf dagen daarna
koude hij zich weder hij zijn logement vei voegen,
FRANKRIJK.
PABIJS den 17. September. Er zijn naar allo zee
havens e» naar all»» scheepstimmerwerven van dep staal beve
len ge/onden om de wapeningen en uitrustingen van de
schepen die voor hel eskader van den prins de Juinville
bestemd waren to doen ophouden.
Het dagblad van Algiers bevat den brief, dien ko
ning Lodeiryk Philips aan den maarschalk Bugeavd eigen
handig heeft geschreven en waarin de koning der Fran-
srhcii aan het leger *an Algerie de uitdrukking der nati
onale ctkentelijkheid betuigt.
NEDERLANDEN.
BOTTERDAM den 18. September. Naar men ver
noemt is gi9teren hier ter stede een geldsnoeijer ontdekt
j en in verzekerde bewaring gesteld, bij wien tevens, be
nevens versch gesnoeid geld cn vijlsel vijlen en ander
gereedschap tot zijn oneerlijk bedrijf gebezigd gevonden
zijn.
Men verneemtdal nan de Hervormde gemeen'e van
