f
VEISSIMGSCIIE
li A N T.
IE.
De Generaal va
ne gemalin, te Colïjei,,
tien winter te Col.|L.,u
I in het Liixemhurgsc||.'
n het daarnevens gtJ
'cndc algebrand. J)0 J
franken. Het oiige|tl|j
Jrden door onvoórzjgti»
n brand-ongelnk vcril
ebrand do schade j
oorzaak, schijnt tot
Inden.
m
November. In de Zi|
ten-Generaal van Zalui
jiij de derde slcniiiijii»
Igen 20 stemmen |»en0
griflier der Stalen
de Tweede Kamer der
I bijeenkomst gehouden
f~er Schooneveldtot
het reglement van orde
■pragten van wetnop
Kamer eene zitting hond
ng eene conferentie
'au justitie. Nj (|t.
enliomst der centraio
ig zal worden hfraadslaa"
irt. 12 van du \\a
ver dut ten aan/ten
enz.
vembcr. Heden heeft
^r de vierde reize imn
p nieuw een doadvon
Splinterinlc ond 20 jua
zijne moeder tart ecun
welke zij twee dag
Niets is cr zoo zeer
van den gang eener sla
rs. Reeds gedurende nit
rd en wat is er uitg
en zij eenige woorden
bijeeu te brengen,
moeten gebeuren
linde der zitting slepen
lik gekomen is om o'
zal men geen lijd in<
der haast worden aa
in het oog wanneer
buren in Belgic e. u gr<
t het gevolg zijn ce,
(J. d.L)
l eene schuur achter
landbouwer Ie Niokcrl
naclit van den 25 de/
testen drie pinken l*
■men. Ook is de gelic,
jan vernield. Dit oidi
loofde de vorige woui
toging lot brandstichliii}
rs geheel was afgehrain
rs loeu het leven liet
iGEN.
Sedert den 29, November
katoen cn rijst; die-Si»m
l 1J( X L N
n to JUiDtiti.nuno
8-42.
te TS'rdcrlandsc'io mtuide
ivveil j; 7
,ter (inrit
W Ho Rootien
ftbruine dito.
O l'aardciibuoiien a G
dito o 5
[wlie f41.00 p. v.
miotic a 43.00 a
.olie 4i.oo a
pkootoa f de io4ot
koeken g.oo a jou
December.
Uitvoer.
Door to
1 o,.'o
fo.io
- o,3o
o/>,!
vrij.
- 0,o5
vrij.
- 0,0!
vrij.
- o,o5
No. 145.
1842.
V. VAN BIEREN.
Maamlag
INGEZONDEN STUKKEN.
Het voorstel van den heer van Dam van
Isselt. (I)
"Wanneer hel voor het vadcrlandschc hart een stree-
*n(l gevoel oplevertden edelen van Dam van Issei.t
p zijne hero eigene kernachtige wijze bet woord in
s lands raadzaal te hooreu voeren, tot handhaving van
grondwet co wet, waar dit noodig is, ook dan zelfs,
ivanpcer sleebls het belaag van een ceoig ingezeten
daarbij dadelijk mogi betrokken zijn gevoelt men
zich aan de audere zijde ter neêl' geslagenwanneer
men andere mannen van welke men 2icb gewend
liad gelijksoortige verwachtingen le koesteren zich
zóó zonderling, zoo weinig volksgezind ziel gedra
gen als dit de beeren van Panuuïs cn van Goltstein
deden in de vergadering der Tweede Kamer van den
29. November 11.
Reeds bad het, bij de vorige beraadslaging over hel
adres van G. Norp bevreemding gewekt die beide
hoeren te zien adviseren en stemmen vóór het over
gaan lol de orde van den dag.' tonder dat zij,
altans zooveel zich laat aanzien de zekerheid hadden
kunnen verkrijgen dat er geen misbruik van gezag
in deze zaak had plaats gevonden.
Het voorstel van den heer van Dam had hiertoe nu
,de strekking. De Minister van Financiën was in de
vergadering tegenwoordig en hel hel zich dus wel
erwachlen j dal Z.. Exc. het stilzwijgen daarop niet
bewaren zou.
Maar zonder de inlichtingen van den Minister te
willen afwachten, vonden die twee beeren het voorstel zóó
bedenkelijk dal £ij vermeenden». dadelijk lot de be
strijding van hetzelve te moeten overgaan. Die ijver
Iaat zjcb alleen daaruit verklaren, «lat de beide hoe
ren eenmaal gestemd hebben de voor dp orde van
den dageen renvooi aan den Minister of licl af
wachten van iulichliugcn van deiwlven door de Ka
mer, al le zeer in strijd moesten vinden met dit hun
eenmaal ui'gebragt gevoelen.
Had de Minister kunnen goedvinden te zwijgen en
i)pvberaadslaging ware iu- den geest «Ier heideboeren
doorgezet dan ware het |igl mogelijk dat eene
stemming hadde' beslist «lat er geuite inlichtingen in
«leze zaak vereischl werden en er «lau ook noch
voor «Ie Kamer noch voor «le' natie iels ware
verkregen.
Wat ware hier dan nu bij gewonnen geworden?
Dat do eigenliefde dor beide he.cren ware bevredigd
maar ook dat do administratie hij de natie en bij
.sommige leden der Kamer alligt onder verdenking
zoude zijn gebleven, "hier eene willekeurige daad te
hebben gepleegd waarvoor zij geenerlei plausibele reden
wist op le geven.; en «lal «Ie meerderheid der Kamer
tol beginsel zou hebben aangenomen dat, wanneer
de wet eenmaal zekere magl aan de regering heeft
.opgedragener geen willekeur, geen misbruik van
g ft zagten aanzien van de uiloefening dier magl
moer kan plaats vinden zóódanig dat de vergadering
zich daarmede zoude mogen bemoeijen.
L. Exc. de Minister schijnt, deze mogelijke gevolgen
Ie hebben voorzien en wilde «laurom in tijds ope
ningen geven waarvoor de lof hem door den heer
van Dam loegebragt lep volle verdiend was.
Do beiile herren deden zich «lus ministerieler voor
dan de Minister.
En welke waren in hoofdzaak hunne gronden
De heer tan Panhuy* zegt: «Art. 19 van de wet
van 29. Maart 1833 bepaalt dal geen nieuwe ko-
rcntnolcn zal mogen worden opgorigtten zij het
»'lcrrejn, waarop, die 'oprigliug wordt verlangd vooraf
door den Koning is-goudgekeurd."
m Het gevolg van die bepaling moet zijn, dat do
Koning de vrijheid heeft, omnaar bevind van
«zaken. «Ie oprigliug van den molen al dan niet toe
In staan,"
Dus -- rw UETf.anEEt. te w.bigeren en zulks zonder
dat ilc Kamer hij zulk eene weigering', zich zal
kunnen g^rcgtigil achten le onderzoeken of daardoor
de burgerlijke, vrijheid van eepen staatsburger al dan
piot zij 'aangerand
De stelling is in ons oog volstrekt orronous en ge
vaarlijk levens. Wilde men haar toepassen op een
aantal bepalingen der grondwet waarbij daden en
besluiten van lagere constitutionele maglen aan dc
(1) Dit arL ha«Tdcn wij geschreven vóór ons het resultaat van 1
it voorstel was botend geworden. Ook na die kennis vinden
wij gecnc reden maar cenc enkoio letter van hel geschrevene
door te haleo.
5 Daeember.
goeilkeuring van detl Koning worden onderworpen;
yermogt de Koning, vermogten Stalen-Genera al of de
Minister, niet maar eene bepaalde voordragl afkeuren
maar ook door het voortdurend terug hoinlcti van
goedkeuring, in hei gehec! 'plunderen «lat de zaak
door de grondwet gewild vut.si; .-nd k.,yann; dan ver
dwenen c«!U aantal constitutionele waarborgen cn vogelen
uit dezelve cn word aan ilo maglen welker goed
keuring volgens de grondwet tut tie eene of andere
verrigtihg vereischt werd in zeer vele zaken eene
zoo onbegrensde., zoo arbitraire magl toegekend dal
daaruit niet anders «lari «Ie sohfio'inelijkste Verwarringen
zouden kunnen voortvjocijen.
Men vergelijke h. v. art. 23 cn 25der grondwet,
met toepassing der stelling van den heer van Panuüvs
voorts art. 57, 122 129, in Giie 130, 141. 143,
144, 148 150, 152150 175 209. Bij al die
artikelen wordt de goedkeuring inwilliging of bckrach-
tiging vereischt, van eene daarbij aangewézene slauts-
magt. Maar kan bel nu dc bedoeling van den grond
wetgever zijn geweest, de bevoegdheid dier maglen
■zóóver uit te strekken, dat zij daarin vrijheid zouden
kunnen vinden naar willekeur en goedvindenhet
tot stand komen «Ier zaken van welke in die arti
kelen wordt gesproken geheel te verhinderen cn
zulks zonder deswege tot eenige verantwoording aan
eene hoogerfr magl ol hunqe lastgevers gehouden te
zijn zoo als rr.eu wildal hier «Ie administratie zijn zal
Hel is klaarblijkelijk «lat de goedkeuring wordt
vereischtals waarborg dat de beoogde zaak zal lot
stand Komen op dc meest deugdelijke wijze, en in
het meest mogelijke voordeel der verschillende be
langen daarbij betrokken niet dat dc zaak geheel
zal achterwege blijvenwanneer zij voor die belan
gen wordt gevorderd.
Hel bestaan dezer magt «lusbij «Je regering
krachtens art. 19 der opgcmeld'e wel, kunnen wij in
gecncn deele toegeven en nog veel minder de Stel
ling dat waar eene magl aan de regering is ver
leend de SUIen-Gcncraal zich niet in een onderzoek
zouden mogen cn behooren le begeven wanneer er
rede is van misbruik dier magt.
Dat in oen adres bcicyzen moeien geleverd worden
van. het misbruik der magl om ecu onderzoek door
..do Slaten-Gcueraal le kunnen wettigen, is te vcd
gevorderd. Wanneer «Ie Minister eenvoudig weigert,
kan de klager niet meer zeggen dan nZ. Exc. heeft
mg geweigerd.'' Of dit op goeden, billijken grond
geschiedde of het mogt plaats vinden blijft aan do
Kamer ter onderzoek en beoordecling overgelaten.
Do klager volstaat met de hem bekende feiten op te
geven en zich door dezelve verongelijkt lc verklaren.
Dit zijn dc redenen waarom wij de liandcdingcn
«les hoeren van Panhuys zeer bevreemdend vinden
en voluit moeten afkeuren.
De lieer van Goltstein heeftmet andere woorden
hetzelfde gezegdcn het beginsel voorgestaan dat
eene magl eenmaal aan de administratie zijnde afge
staan zich omtrent dc wijzewaarop zij die magt
gebruikt in te laten zou liggen builen de compe
tentie «Ier Kamer; iets hetgeen de Kamer al een zeer
schralen waarborg zou doen zijn legen misbruik van
magl door de Ministers.
Wij komen nu tol de gegevene inlichtingen zelve.
De goedkeuring is geweigerd
1°. Omdat do molenaar cr geen bestaan mede zoude
.kunnen vindon.
Maar hoe wanneer bij or een huif of een kwart
bestaan mede winnen kon en-hij het andere gedeelte
uil cenig laud of uil de opbrepgst van cenig veeof
eenig ander geoorloofd bedrijf kon trekken Wij
welen dal meerdere molenaars van kleine dorpen
welke vuel minder dan 1200 zielen lellen werkelijk
in dit geval verkeeren. Zou" dan bel «erlangen, cm
door een eerlijk beroep lot een volledig bestaan le
geraken niet billijk niet wettig zijn Zou het uil
.lecdere bezorgdheid van den fiscus, zoo als de heer
van Dam zegt, moeten worden geweigerd?
2°. Wegen,s het onvoldoende 'van ltc! beslaan vreest
men fraude. Beleedigcnd en vernederend voor «len
verzoeker dor zoover hij een eerlijk man i» dnou
;gcèn bewijs voorde billijkheid «Ier weigering. Immers,
hij kon ook niet willen frauderen., dan onthield .men
hein geheel zonder grond liet middel otn zijii beslaan
le verbeteren
3V De surveillance zou lc mocijclijk cn le kostbaar
zijn.
Hier komt de vraag te pas of meij niet liever van
ccpeu ambtenaar belast mot «ie surveillance van eeuen
molen, op een upr afstands slaande, 30u .mpeleii
vergen, dat hij ojk den nieuwen molen onder zijn to.ezi.gt
'nam dan van 209 arme vielen tfc vorderen dal zij
hun graan op'een uur .afslands langs zeer slechte
wegen volgens ,de opgaaf van den Minister ter
nioh n slepen
Want juist dit bezwaar hetwelk de .Minister aanvoer
tot bewijs «lat «Ie verzoeker niet voor andere plaatsen
malen zou moest juist pleiten voor hel Uitslaan van
den Yfioloitwegens de moeijelijkheid voor de bewoners
van hel gehucht om hun graan cldciS ter molen le
brengen.
Of. eiiublijk «Ie moeijeüjkheid run tc kunnen
toezien, «lat iemand niet Jraiuh'ie ah een voldoend
motief té beschouw «ui 7 ij om hem «h; uitoefening
van nun eerlijk bedrijf «laar waar lij uiertoe gele
genheid vinden kon in liet geheel te verhinderen
en hem .daardoor de. verbetering van zijn' luist aan te
beletten, willen «ij niet beslissen do.Oh wij helled
sterk lol een oplke.m'iend antwoord over.
Wij zien «le beiqad.slagiiig over liet voorde! niet
zoijdcr belangslriling le gemoed en in jeilcr geval
heeft «le lieer \vn Dam zich weder betoond ceu
waardig .handhaver cn verdediger «Ier region on vrij
heden van den Ncileihindsehen burger, intgeèn gewis
bij de natie 111 cenen tijd van laauvvheid als
welken wij ln-leven, niet anders dan eeneh hoogst
aangenamen indruk 'kan ly wcOg brengen.
Ten "vervolge aan de Catholiike Nederland-
sclie Stemmen.
[Op het artikel in haar i\'°. van 19 November. II.
De hieronder volgende regelen inogen nog tot staving
strekken eener stelling in In fc eerste gedeelte van ons
antwoord aan de Catholyke Nedcrlandschc Stemmen gegeven,
[VUss. Courant van «ion 23 en 25 November It.)
Wij hebben gezegdHet voorschrift om God meer te
gehoorzamen dan de incnschcn [waarvan de C. Stemmen
hadden gewag gemaakt.) ziet niet op de uitwendige
vormen.
Welke vormen worden hier bedoeld? Goene andere dan
die, onder welke do openbare, «le gemeenschappelijke ere
dienst wordt uitgeoefend. Deze vonm-n voorzag co AIwij/c
dat, in lalereu lijd naar gelang van behoeften, van meer
dere of mindere ontwikkeling vs«m den menschelijkcn
geest, naar gelang van plaatselijke gesteldheid, zeden en
omstandigheden zouden moeten gewijzigd Worden èn ceri
blik op de vormen van eeredienstdoor God-zelf aar»
«le Israëliten voorgeschreven en op die bij de onifersc'he
detio, kerkgenootschappen der Christenen ook bij «ie Öalho-
lijkcn later Ingevoerd, bewijzen ten overvloedigsle. «lat
gecne van deze laatste Int gebod om God im/or te
gehoorzamen dan de menschel!zóó ver hebben uitgestrekt
i dat men de Goddelijke bevelen op hel stuk der eeredienst
eenmaal gegeven meer moest blijven celiooi zanun dan
de verordeningen van nunsch.cn, in, lateen lijd, onder
«le goddelijke toelating naar gelang van gewijzigde omstan
digheden vastgesteld.
De verhevene grondvester van het Christendom bepaalde
zich ook weinig, bij de uitwendige vormen der openbare
eeredienst. Zijn voorschrift wasGod te dienen in geest
en ui waarheidcn Hij gaf de toezcg'.'inï.' datwaar
slechts twee in Zijnen naam zouden vergaderd zyh Hg
daar xiet hen zyn zon.
Het bedoelde goddelijke gebod gold dus niet de vilmv -
dige vormende eeredienst het gold hel ijadsdur.ts'.igc
het geloofhet individuele zedeft/ke leren. Hier nmet men
God meer gehoorzamen, d&n <!e mensrhen wanneer <'e
geboden der laatsten met het duidelijk geopenbaarde woord
van God, met Zyno geboden in tweestrijd komen. Evenwel
kan ook dit nog geen gebod zijn voer dc massa' - zoo
lang dc ondeeligen niet verhinderd worden', ir.divii! - t
God. in hunnen handel cn wandel, in hun godsdienstig er»
zedelijk leven, meer te gehoorzamen, dan-'de himi.s hen/
De uitwendige, vormen de openbare" gémóe't»ftch.i p pel ij k r -
diensten kuirticn en zullen wol in den reg«*l bevor "jL
zijn aan de opwekking en verlevendiging van'KodSdk-i si g
geloof, vaij reinheid in zedelijkun' hamlei c'n "wan,:..!
zij zullen dus, kunnen ie in oenen l>;aol Zonder <h>
openbare orde en veiligheid te verstoren bestnan met
moeten of mogen worden nagelaten: 'doch' /ij zijn
niet onmisbaar, om den iwnscl» naar Gods wil «n gdmVi
te doen le'ven om hem tot «je algefneenê ouzigtbare kerk
cn geestelijke gemeenschap te «loco hehooroq'.dtiir Gbris'.tts
gevestigd en onderhouden. Hoe menig kluizenaar'.
tot heiitee verhevér. cn als zoodanig door He'Cathu'iiko 1
kerk-zelve gein' b2 I en geëerd tan Hier', ru-'t- cn-i
aantal ander? voorbeelden tot bew ijs worden a;tnc «v-id l
Dn openbare ccr'Jienst 1nor de 'masia's nil'bet nn'gntmt
van bi-t digëmeeft'e stqnishelimg of om andere reile.ic/i V
zou dus. in ecu gegeven tijdperk door 'de wore!.''ijke
magt, kunneii b'dfcmmerd verstoord óf vërbodeti worden
zonder dat nog het 'gebodorn God meer'te gchoór—
zamen dan dc" mimschvnv.id toepassing koti n or ren
gemaakt, oin cencn opstand tegen de wereldlijke magl te
wettigen.
Bleef men individueel vrij in zijn geloof in zijne gods-
