dingen.
w«lk oregt Tnen een kaJ
land van Rouaan naar Havre
oenen eveuwijdigen afslanjl
leven zijnde inwoner >J
in stad het ontbijt of mid.
ikon. Laterzoo men
ag van eon loods van Vil.
Engeland had overgebragl
lin verloren te hebben aaJ
don 3 Januari) 1790 opdi
was.
order gegeven om
meestor te maken.
nt de galjoot} op de Seim
ntanadoine op een ondiopi,
stranddewaar dezelve
op het rijzen van den *lo«4'
«loonde omslaan het schj
llek zelve waar het tot (j
diepte ligton de vaart dj
kbare van Seine maakt,
[Hel ver cotg hierna.)
Ho.
LISSÏNGSCHE
De uitgave deacr Courant geschiedt geregeld driemaal per weck. De prijs van hot
jbonneinent is voor drie maanden f a,a5, en franco per post f a,5o. Wen abonneert
jjch bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in hel Rijk.
ENTIEN.
hier op het onverwacblj
op d.- borst tot mijne
i e droefheid', mijn waaifi
KR VAART, in loven T#
stad in den ouderdom t«
A, R. VELDSMA
"d. N. W. TAS DER
«Ie Weduwe met beliu\
jlijk voren worden uitgooej
h in de gunst harcr geadlj
.en aanbeveelt.
d tc Koop
iderhouden
nering
WINKELHUIS
bedrijf zeer
Kantore van den Natarl
1 de Schelde
tot 'nadere aankondiging
jegens aan dezelve te deed
Maandag
CO Sj II A N T.
15 Augustus.
Adverlenlicn i
en Dooillii'tciidn
regel drailjuvcii
•orden geplaatst a ao Cl. de regel, oitge/onde
afvingen, waarvan de prijs van lo' G tegel
au Cl. behalve 35 Cl. zegelicgl voor icdcie
'd Huwelijks-, Geböorle-
f i.ao is en voor eiken
•i.lalsing. Brieven franco.
INGEZONDEN STUKEEN.
[st Handelsblad
op den in-
over het nieuwe tarief
uit- eu doorvoer.
(Peroolg en tlot van onze vorige.)
vooreerst ons fahrijkweten ten gevolde
v' Ie prijzenniet mol het buitenland wedijveren,
lVEWmogéfi dit op eenmaal uok niet verlangen. Veel
(onnert is het reedswanneer wij voor een groot
in onte eigene, .behoeften kunnen voor/ien eu
jaarlijks aanzienlijke kapitalen voor werkloon vaii
;mde arbeiders naar huiten moeten zenden terwijl
arbeiders aan de armenkassen vervallen. Ook
door het raiddel van premien op den uitvoer
«el het een en ander tegen dit bezwaar te d ien
T 1» sluikhandel levert zeker ten aanzien van hel
;ip ile Oude Markt Belgie nog al eenig bezwaar op doch wij
Ijieodat er door de bedreiging van strengere
[les noods onleercnde si ra den legen hen wcIkc
dezen weg het welzijn des lands ondermijnden
sn sterker dam legen dit kwaad zon kunnen
[lun opgeworpen terwijl ook de alsdan voor velen
(taande gelegenheid, om op eerie eerlijke wijze
den kust le komen almede zou strekken om
[kwaad te verminderen zoo niet geheel te keer
AGTEN,
tusschen
Dordrecht
rdain
■hen gelegen Plaat®®®
IS 1812.
Van Botterdam.
Zaturdag IS
Zondag Ik,
Maandag 15,
Diugsdag 16
Woensdag 17
Vrijdag 19
Sedert den 9. dezer tijniHg»
tarwe Diana M-
1 afgekomen en van de/.e
aden 1'»H
LgoeJ.
ifchoi
.1. R.utenlicr V>\
nd^ zcr alle stu
Iclon
Tddeh
Caiharliii
.el hol f, beemivvai
mono, Theresa,
here Mavo alle met ballf'j
Sahlcil-
V. W"'
P B IJ z E IV
likelc» le MiütnxtW*
.tut 1841..
De Ncderlandsche m«"'
Boekweit
N Winter Garst
O. 7,omer;;.irsi
\V. W ine Bonnen
\V. Bruine <lho
W. Pa.irdenboonen
r,».pol.c f4!<
'a 45
Paienlolie
Lijnolie
Raapkoeken f 71 1
Lijnkoeken 9 4
A. W. VAN BIEREN'
bepaalden ons bij bet stuk der manufacturen.
is eens aamlemen dat deze van alle r eg ten
:l werden vrijgesteld; dat daardoor zelfs dc fabrijkcu
•g hebben gronteudeels werden tc gronde
en bet getal werkelooze arbeidslieden nog veel
werd dan nu.
Hen nu de aan- en vervoeren van manufacturen
il talrijker worden, dal allen die reeds vroeger
werk waren benevens zij die na de invoering
fiet nieuwe vrijgevige tarief nog hebben moeten
weggezonden in den vermeerderden handel
verdiensten zullen kunnen vinden
waartoe zullen de kooplieden in manufacturen
hoeveelheden ontbieden Omdat dezelve nu
iooperzijn en er meer geconsumeerd zal worden
Uitlegen de meerdere consumtie uil de goedkonp-
tO.Eoorlgevloeid staat gelijk wij reeds zeiden over
l^lrmimiering van het getal consonimaleursder
'■■«arbeiders enz. die geen werk en geeue vcrjlicn-
•tinnen vindendaar tegen slaat oven de ver-
lering van den armenlast eu hetgeen lot voorzie-
flaarin moet gevonden worden daartegen slaat
geringere prijs, dien de landbouw van zijne
:t«n uiaken en de geringere huren «elke de
aan hunne landheeren kunnen opbrengen
er zooveel minder vraag naar hunne producten
daartegen staat nog over de geringe v.inst
de dcbitanlcn van onderscheidene waren kunnen
wanneer dezelve zooveel goedkooper'zi)n en
imler fonds daarin behoeft geplaatst le worden
;rn staat ook weder over de mindere intrest
bij mindere behoefte aan kapitaaldoor de
pon kan genoten worden daartegen staat nog ,j
't verlies der kans op uitvoeren duur den handel
'r men het faBrijkwezenanders met vrucht
|il of nog te vestigen door vrijheid van
de gelegenheid beneemt om voort tc
conclusie is dsn dat het belang des land:
dc manufacturen bij het tarief gansch niet j
lole vrijgevigheid le behandelen, immers zoolang I
cle ingezetenen zijnwelke gebrek hebben
#n toereikende verdiensten en nret bepaal-
Ibn worden aangewezen dal uil de meerdere
pghfid zóóveel vermeerdering van handel zou
ontstaan dat daardoor het evenwigi werd
geheclc vrijgeving *an den invoer der granen,
niet wcnschelijk voorkomen zoolang de uil-
«38-5o«|n 'lil artikel naar andere volken aan zoovele
o de i^f'ti onderhevig blijft.
F landbouw al wordt, «leze ook krachtig
'J» icer wel tol meerdere volkomenheid kan
gebragt worden leert ons de Engelscbe landbouw
welke men voorzeker onder de meest volkomeno van
Europa rekenen mag. Het knhil hierbij slechts voor
namelijk aan op de verspreiding van rnP-ericre grondige
kennis en het is van daar dat wy aliczins góedkonien.
de daarslelling der Koninklijke Academie le Delft,
waarlegen het Handehblud zoo aanhoudend heeft
geijverd.
Ook hebben de Engelscbe verhoilstclsels en gebrek
aan concurrentie der Engelscbe industriëlen in andere
vakken dezen niet verhindmd gewigtige voortgangen
le maken er« hunne indu lne le oln/ keil. Men mag
dus geen al te groot gewigl hechten aan het argument
hetwelk uil het gebrek aan mededinging doorgaande
ti jen hel beschermen van iuiatidsche «akken van nijver
heid wordt aangevoerd.
[V verspreiding van grondige technische kennis
onder de bevolking levert bier een krachtig tegenwigt
op. Wanneer onze voortreffelijke van HogeNdohp
zulk eert vurig voorstander van handelvijheid was, was
hij zulks «ok daarom dat de nmiifedingiug tol meer
dere kiacblsinspaiMiMig «;ri streven naar volmaking bij
de iiilaiutsctie iiuliistrrëleu den weg moest banen.
Wanneer men éclilor .'at Jezelfile uitkomst geraken
kan, zonder door ecu? lo grtiule mededinging in gevaar
te komen van ecne talrijke, ledigloopende en broo-
deloozc hevolkiug schijnt aan hel daartoe leidende
middel wel de voorkeur Ie moeten worden gegeven
boven /.ulk cene lucdeiliugiiig.
Alleen bij de bescherming en aanmoediging welke
■bet staatsbestuur aan het fabri|kvrezen en den landbouw
verleende, zou hetze l\e wel bij/undcr het doel hiervan,
lie vermeerdering van arbeid en bestaanmiddelen
belmoren in het oog te turnden ,- eu derhalve de
toepassing van geenc uitvindingen aanmoedigen- of
zelfs toelaten strekkende om veler menschen arbeid
overbodig le maken hetgeen alleen kan tc pas komen
wanneer er le veel arbeid in hel land voorhanden
is om door de beschikbare menschenbanden te kunnen
worden verrigt.
Vrijheid dan, zeggen wij mede voor den handel;
,doch alleen «laar, waar zij bevorderlijk zijn kan,
om meerderen arbeidmeerdere hestaanmidileleu te
doen ontstem niet daar, «aar die vrijheid tot" eene-
tcgcnovergeslelde uitkomst leiden zou.
Het is waar, wij werden «root door dert handel,
doch waar was toen de mededinging, welke wij thans
hcjihen vol' te houden Thans kon het niet meer
alleen dc handel zijn welke ons groot maglig en
bloeijend maken moet.
Waarborgt de grondwet aan alle Nederlanders zonder
onderscheid van godsdienst een en dezelfde regten
Mogenomtrent de effecten der wetten gunstige of
tiadèclige uitzonderingen ten aanzien vaO deze of genc-
ge/indte plaats hebben
Na beide deze vragen met Ja en 'Neen te hebben be
antwoord nemen wij inzage van d«^ Armenwet van No
vember 1818, welke aan ieib'r heboel'tigen «Je faculteit
toekent om in den openbaren onderstand te liunnen doelen.
In ziekte- en andere urgente gevallen hebben de uit
vloeisels «le/er wet wel is waar de teruggave van
gedane uitschotten gebiedend opgelegd; doch woidt. bij «le
eigenlijke \yntnergens eenc zoogenaamde verpligte liefda
digheid verkondigd; geheel anders is bet ei-liter met het
dtelcii in tien omtarstand gelegen de hiervoor hijcengebragte
fondsen tot sebruik der geheclc rollerlive' massa bestemd
zijnde was de wetgever wel degelijk verpligt onder zekere
bepalingen en iu verband met de uiteenloopeude omstan
digheden aan ieder noodlijdend lid dC/.er massa een gelijk
regt van aar. duel in dezelve le ver zekeren.
Hoedanig wordt, nu de aanspraak van aandoel in den
algemoeim'n «mder-tand op Israelite.-! en hoedanig wordt
zij on (le belijders der andere godsdiensten toegepast
R noodlijdeiiile Christen wendt zich wanneer hij lid—
mv.it zijner kerk is tnt «)e diaconie en «leze laat hein
naar gelang barer middelen en zijne behoeften tijdelijk
of vourtduiend in den onderstand deelen schieten «Ie
diaconie-lomlsen te kort dan komen do plaatselijke onder
standen te hulp heeft «le noodlijdende geeue uuioufsbcjij-
«leni? afgelegd dan levert hem «ie plaatselijke airn.m-
admimsiratic een plegtankcr in den nood en zij laat de
aanspraak van aandeel itt den openbaren onderstand regt
wedervaren.
Vervalt de Israëlietin hoogen ouderdom tot gebrek
of schamelheid wordt hij in armoede door ligrhnamsgc-
brtken of aanhoudende rampen bezochtof derft bij in
den puren winter bet r.ooi'ige voor zich en de 2ijnen
dan brengt hij eindelijk l ij i.-L arnibeheer zijner gods
dienstige gemeente, deszei!s legtmotigc klapten in.
Dat armhestuur adminislreert als eenc fraelic van het
gezamentlijke kerkbestuurnaar voorvaderlijken slender
goiminatriculeerden en vreemden bij verstek eencr diaconie
tot onderhoud van kcrkeleden strekt liet duur gekochte
lidmaatschap den comparant tot hoegenaamd geen voordeel.
Heeren armverzorgers genieten plaatselijke subsidie naar
een maatstaf diein de algemeen gegevene omstandighe
den onredelijk en ontoereikend 011 die, bij eenc meer
algemeen gunstige gesteldheid van het Juodsche armwe
zen verkwistend is.
De kas der eeredienst levert geene hulpbronnen die ka»
wordt vopr als nog gedrukt door armensehulden ontstaan
vóór den jare 1816, toen de rekening van kerk en armen
ongesplitst waren de leden der gemeente rijn daarenboven
wegens de 'nitjCs beduidende jaarwedde door bet land aan
deo Rabijn verstrekt, eu het geheel ongepensiomJerd laten
der Rabijns weduwenniet den geheelen last van liet
kerkwezen bezwaard; in het kort, er is niets, er is niets
vakarvten waar niets is beeft de keizer zijn regt verloren.
De klagten des armen Israëliet blijven dus onverhoord
hij vindt teleurstelling en- gecne verzorging; hem wordt
onbepaald uitstel maar geen brood tot het stillen zijns
hungers of onderstandtot het leenigen der behoefte»
uitgereiktmaar de arme kon evenwel daar zoo wel als
elders, in den onderstand deelen toegegeven, wanneer van
tijd tot tijdde alimentation niet reeds eeue atomische
deeliog hadden ondergaan die voor hoegenaamd geeue
meerdere verkleining of verbrokkeling vatbaar ware.
De pogingen van den noodlijdenden Christen en die van
den noodlijdenden Joodhebben dus geheel (litecnloopende
uitkomsten opgeleverd: den Cristen werd voedsel, geld,
ligging dekking en verwarming geschonken en toegezegd
de Israëliet vond daarentegen welwillende harten maar ledige
beurzen de eerste wordt door de liefderijke hand der
algemeene weldadigheid aan nood en ellende onttrokken
de andere wordt aan de overmaat zijner rampen ten prooi
gelaten 2eer natuurlijk de Christen deelt naar aanleiding
van 's lands wel in den openbaren onderstand waar die
onderstand ruim en deelbaar is de Jood wordt door de
bepalingen van een koninklijk besluit, dat van '27 Mei 1813
No. 70. van de milde uitwerkselen dezer wet wederreg-
telijk uitgesloten.
Bij de plaatselijke regering vinden de klagten des laatst-
gemelden geen ingang hij is Jood zijne geloofsbelijdenis
dient tot geeue gunstige aanbevelinghij wordt afgewezen
en naar zijne gemeente verzonden om daar in der» onder
stand te deelen «waar geene penurie en dus gccne declslof
voorhanden is.
De ongelukkige Israëliet beseft in haren geheelen om
vang de verongelijking die hij verkropt. Zijn levenswandel
was eerlijk en onbevlekt;- levenslang had hij schot en lot
aan stad en land betaald en, in meer gelukkige dagen,
aanzienlijke imposition moeten leveren tut oprigting vier
praalgebouwen die «Ie plaats zijner inwoning v-erfraaijen bij
was niet in gebreke gebleven het vaderland persoonlijke
diensten te presteren zijne zonen waren voor 's lands zaak
gesneuveld eu verminkt en nogthans wordt hij in zijnen
jammerstaatvoor het hoofd gestooten als Jlioot bejegend
en, te midden eencr bloeijcnde bevolkingpenoegraam aan
den hongerdood prijs gegeven terwijl zijnrrv rampgenoot
de vruchten der maatschappelijke me'nschlievendhëid ten
deele vallen. (leen burgemeester mogt hem builen de wet
sluiten, geen vorst bezat het verinogen, in deze ongrond
wettige strekking verordeningen uit te vaardigen^ geen
Joodsche corporatie had de bevoegdheid transactiën ten na-
deele van derden aan te gaan als burger van den Slaat
en niet als Joodhad hij zich van de verpligtingen tot
de conscriptiede militie en de seliutlerlijke diensten ge
kweten als burgers van den Staat, geenszins als Joden,
hebben zijne zonen het zwaard omgord als burger van
den Staat en niet als Jood heelt de ongelukkige de goheele
serie der burgcblijke lasten en nadeden ilnorloopeuals
burger van den Slaat en niet al» Jood smeekt hij, door
nood gepersthet deel i» den onderstand aan ieder be-
hoefligen bij de wet toegekend hem te midden van, ad-
minislratiien overvloed, «lie beile te ontzeggen hem arme
man het diploma der staatsburgerlijke waardigheid verscln urd
voor de .voeten te werpen dn naar eene kerkelijke col
lective massa verdrineon «lie hem niet helpen kankomt
hem onedelonmededozerid willekeurig en onchristelijk
«>«ir di.» handelwijze is zijns inziens middeleeuws en in
j tweestrijd met de wetgeving van den Staat.
I H'j geeft der regering andermaal in overweging, dat zij
j gehouden te achten i*of hem in den openharen ^slede-
I lijken onrlershind le laten deelen of hot Israëlitische arm-
bestuur in staat te stellen hem oenige tegemoetkoming in
zijn lot tc verschaffenmaar de regering nóet noch het
een noch het ander en evenwel zijn alle armen zonder
onderscheid van godsdienstbij d«» wet', als K1mler1.11 van
j den Staat op en in bescherming genomen l (1) Het is en
blijft opmerkenswaardig dat onderscheidene graelile publi-
cisten die in de laatste tijden hunne gevoelens over het