V LISSIN GSCHE
COURANT.
vnm
jk en -welgekozen
elijken tooi;
cn attisch zont
«ens herderlijk geschrei
lend staal en vuile kleeren
•of hetgeen zij waardig «j,
nissie bezitten Europejtfif.
eid en meer andere dingt!
i Nederlandsche^bevoegdliti,
Opper-Rabijn van Leeviwat
teen ongelikte beer zou
i zijn die f» Nederland naai
Is ZWEw. niet van d»
?n Die inlandsche l\abijnei
el erger dan het Pruissiscli;
tijd daar te lande de jj
j)ij het intreden van Hymcc
Heilig dan de Casriels
3 tempore o mores
Middelburg maakt nog altijl
t om er begraven te worden;
af. Die gemeente heeft een.
git in hel uitdeelen van paasch
ten. Die uitzondering heeft
jten. De dingen krijgen dut
sanctie. Leve de IloofJ.
Orleans maakt ons
undigc «landzaak opmcrV.
I dus sedert 200 jaren
oonprins of zoon des
gs den troon beklommen,
jjn zoon en kleinzoon noj
tvl«*den waren opgevoli
Lodewuk XV daar ook
werd hij ook weder op-
t Lodewijk XVI. Dc
|rsl Lodevvijk. XVII sliei
v een' schoenmaker bij
in de leer was gedaai
Napoleon zette zich de
'd doch zijn zoon mogt
stierf ver van zijn
id geene kinderen zt|tt
op doch de zoon
|lkme moest afstand doen
ilips werd koning «lonk
een kleinzoon zal hem
(c Koop
•rliouden WINKELHUIS,
?ring en bedrijf zeer ge-
1 Oude MarktWijk G.
vanlore van den Notaris
ïTEN,
fjschen
Dordrecht
lam
;n gelegen Flnatien.
1312.
Van Rotterdam.
nandag 8
iinssdg g 9
"oensdag 10
rijdag 12
pturdag 13,
omlag 1 k
ur. w.
5.
5.30
7.3)
7.30
10.
VGEN.
erl des 6. Jnlij zijn albif'
koot klipzoutSoctdomsl'f.
Aiiflusie, J. J Sclirodrr
f\ Caclrcz Roebelle, ballji'i
I larvte KI i»a belli C. Mtt»
aan, J. Meyer, NcwrYorl
balken en liennip Barbar
klipzout.
afgekonasn en van deze rees
Marseille La vitte de BnrtJ*
B .A. Slurmann«tukgocd
mburg.
V. VAM BIEREM.
No. 95.
Woensdag
1842.
10 Ausaistus,
De uitgave dezer Courant geschiedt geregeld driemaal per tveek. De prijs vah het
abonnement is voor drie maanden f j.ïüi, cn franco per post f x,5o. Men abonneert
zich bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren in hel Kijk.
Advcrlenlien worden geplaatst
en Dooclbekendinakinyenwaarva
regel daarboven ao Ut. behalve
20 Ct. de regel, uitgezonderd Huwelijk»;-, Geboorte-
de prijs van lol 6 regels f 1,20 is, en voor eiken
7>b U. zegelregt voor iedc»e plaatsing. Brieven franco.
INGEZONDEN STUKKEN.
Boekbeschouwing.
Verhandeling over do besmettelijke Long
ziekte van het rundvee en de maatrogelen
om dezelve af te weren en te sluitendoor
J. van Hkrtüm Eerste Provinciale, en Rijks-
Veearts der eerste klasse adviserend lid der
Provinciale Commissie van landbouw in Zeeland
te Middelburg. Tweede en veel vermeerderde
druk. Zierikzee, bij P. de Looze 1842.
De behoefte aan dezen tweeden druk getuigt van
de belangstelling welke deze verhandeling in ons
vaderland gevonden heeft cn nog voortdurend vindt.
Eu inderdaad «ij gelooveu dal zij die in de hoogste
mate verdient.
Het onderwerp is aller gewigtigst. Eene schade
van niilliociieh werd reeds dour deze volksramp be
rokkend dc prijzen van hel vee en van de voortbreng
selen er van klommen aanmerkelijk cn maakten het
leven in ons dure land nog weder duurder; vele
veehouders door de vamp bezocht moesten hunne
levenswijze bekrimpen cn verminderden hierdoor de
bestaanmiddelen van een aantal neringdoenden en
eindelijk er beslaat ook nu nog geen hel minste
Jiilzigldat hel beter zal worden maar wel integendeel
tic vrees voor -ergernaardien het eigenbelang der
veehouders, bijzonder onder de jongst ingevoerde wet
geving ten sterkste zal aanprikkelen om de ziekte
ivaar zij ontslaat, te verheimelijken en dut aangetast
vee te vervoeren cn verkoopenwaardoor dan de
ruimste gelegenheid voor de smetstof ontslaatom
zich heinde en verre te verspreiden.
Het moet bevreemden dal eene 7.00 gewigtige zaak
behalven bij de veehouders en ecnigc landeigenaars
zoo weinig aandacht schijnt te trekken als gold het
hier slechts een gering, een ondergcv:hikl belang.
Zoover wij weten heeft niet eens bet Handelsblad
het der moeite waardig gekeurd een enkelen regel
jn 'toor- of nadeel van het jongst aingmioinene wets
ontwerp op hel fonds voor den landbouw in zijne
kolommen op te nemen. Doch hel is «aar hel gold
hier niet direct den handel.
Uit de redevoeringen der Staten-Generaal blijkt hel
ook dat maar zeer enkele leden (en ('aaronder moet
aan het hoofd de lieer Gevers v\v EvdegeesI geplaatst
worden,) zich op dc hoogte hadden gesteld, om al
het gewigt van dit onderwerp, in betrekking tol het
ajgemeene welzijn te doorgronden cn beoordeelen.
De meerderheid nam- eene wel aan om het oeefonds
ta behouden terwijl er behoefte wasenn den veestapel
tegen vernietiging cn den veeman tegen zijnen onder
gang te beveiligen.
Men heeft vroeger breedvoerig in dit blad bel on
voldoende van hel nu met enkele wijzigingen aangenomp-
ue ontwerp in do bijzonderheden aangetoond en dc
dnihemsche Courant niet uitsluit end hanilëlcgezind
heeft hare beln'ngslelling in de zaak door de overne
ming onzer artikelen aan den dag gelegd.
Het heeft niet mogen balen. Eene vcrhöogüig van
belasting, om krachtiger tc kunnen handelen, was in
de section gebleken in strijd te zijn met hel gevoelen
der leden van dé Tweede Kamer. De Minister meende
van geen ander gevoelen te moeten zijn en de volks
ramp zal nu blijven voortduren talrijke landlieden
•o gronde rjglen de tot tiog toe gespaarde Provinciën
aanhoudend blijven bedreigen; onzé productie van
koter cn kaas doen afnemen de piijzen daarvan en
ran het vlcesch van lieverlede doen klimmen cn dan
i"k eindelijk den handel zeiven belangrijk nadeel
toebrengen.
Hel doet ons opregt leed dat deze tweede uitgaaf
"iüt het licht heeft gezien vó<Jr de behandeling der
'rot op hel veefonds, Wij hetvrijfclen zeer of
•tan niet zoowel aan den Minister nis aan de Slateu-
Generaal de oogen geheel zouden fcijn opengegaan.
Heer afdoende bewijzeu dan de kundige Schrijver
[die nietslechts theoricn verkondigt maar ze ook
voor hot heil des lands toepast levertkan men
wel niet verlangen om lot de overtuiging te komen
dat de Longziekte hier lo lande door overbrenging van
smetstof is ontstaan en verspreid dat zij dus hier is
print ilif besmettelijk dal zij al verder noch door genees
middelen noch doorbel middel van afzondering alleen
verwacht mag worden te zullen kunnen vvorden overwon
nen dat hiertoe nooilig is op plaatsen, waar zij voor
het eerst ontstaat het vee voor rekening van het Rijk,
ten algemeenmi nutte te eigenen; voorts hel zieke
vee te dooden en begraven en het verdachte af te
slagten en voor zooveel het vlcesch bruikbaar is te
verkoopen terwijl in plaatsen waar de ziekte reeds
meer verspreid is, de blijkbaar zieken afgeslagl en bij
bruikbaarheid van hel vlcesch dit verkochten oveiigens
<le verdachte runderen onder opzigl der Politie zullen
blijven en van de noodige merken opdat ieder er
zich voor kunne wachten zouden moeien voorzien
worden.
De uilvoerlijkhcid en liet minder schadelijke van deze
en verder door hem voorgestelde maatregelen dan die
dergene welke men lot nu Loc "volgde wordt door den
schrijver met zulke bondige bewijzen en zulke sterk
sprekende proeven in een aantal gevallen gestaafd
dat alle verdere twijfel bij den onvooringenomen be-
oordeelaar geheel moet wegvallen.
Wij kunnen den schrijver wel geene hoop geven
dat zijne voorstellen in hel algemeen 7ullen worden
opgevolgd zoolang nog eenige Provinciën van de ziekte
verschoond blijven welke men daarom van eene ver
hoogde belasting zou willen vrijhouden omdat zg
aan de hulp daaruit Ie verleenen nog geene dadelijke
behoefte hebben, en zij dus voor anderen zoudeu mede
betalen.
Die Provinciën trekken wel hel voordeel der hoogcre
prijzen van bet vee de boter en kaas waarvan de
productie hg haar niet is verminderd; doch een belas-
lingje van ceuige mecrdcie centen per rund voor
de algemeene zaak te moeien dragen, zie dal is iels
hetwelk de vertegenwoordiger uit zulk eene Provincie
afgevaardigdzou meenen niet Ie moeten vorderen
jegens zijne r.oromiUenlen met te kunnen verant
woorden doch des schrijvers arbeid zal daarom
geene mindere verdiende, geene mindere waarde
hebben De wetenschap zal er altans weder door
zijn verrijkt de weg van behoud aangewezen en
wordt deze niet bewandeld en de veestapel vernield
en de veeman ten ondergang gebragt dan zal ten
minste zijn geweten in rust zijn gelijk dat van eiken
anderen openbaren schrijver en bijzonderen persoon
welke deed waartoe pliglgcvoel bem aandreef, waartoe
overtuiging hem drong.
Wij wenschen aan deze nadere uitgave al het sucgcs
hetwelk zij verdient.
De Haraiten, eaae eerste bijdrage tot dc
kerkelijke geseUïccjlcwts der Israëliten.
D.ms lo pelit nonilire do principes
sur lesqiiols long les peoples sonl d'uc-
cord celui de l'exislence do Dieu lient
Ie pieiuier ran;;.
t.e colonel be Ws«i.
De Mozaïsche godsdienst beeft oudtijds, Pharizeën Sa»
duzeën Esseen Hcrodiancii en andere secten voorlge-
bragt. Ook de Karaiten tijo in haren schoot ontslaan
vermoedelijk de schriftgeleerden waarvan de Apostel Marcus
gewaagt die Jgsus vroegenwelk gebod het eerst van
«allen was."
Karaiten en Sadnceën mogen niet met elkander ■verward
worden. De haat en verbolgenheid der voorstanders ran
het Pharize'ismus hebben niets onbeproefd gelaten om
beide sekten te vereenzelvigen met geen ander oogen-
Bcliïjnlijk doeldan den Karaiten het ongeloof aan de
onsterfelijkheid der ziel en de wederopstanding der dooden
aan te wrijven ten einde wrok en afschuw tegen hen
op te wekken hunne hardnekkige antagonisten te ver
ketteren en hun de vervolging van Joden Christenen en
Mahometanen onder welker bescherming zij leefden
op den hals te -laden,
De Karaiten hebben, bij de alinagt eenheid, onstoffe
lijkheid en voorzienigheid Godsen meer andere funda
mentele punten wel degelijk bclooning ea straf in het
eeuwige leven als geloofsartikel aangenomen en daareu-
tegen het aanzijn des duivels en de zielsverhuizing vol
standig geloochend.
Deze serie wordt heden ten dage gevonden in het Oos
ten voornamelijk in de Levant AleppoKooslanlinopel
Tartarye Egypte alsmede te Luczk Haliztrock Krosny-
Vrock Krosny-ostro en meer andere plaatsen in Oosten—
rijkscb Polen. Aanzienlijke gemeenten der Karaiten worden
ook in deKrim, bijzonder te Baktsohescraiaangetroffen,
waar zij hunne eerédienst in een bij uitstek fraai kerkge
bouw vedriglenhetwelk Keizer Alexander, vergezeld
van eoci voornaam Engelsch reiziger in 1817met een
bezoek vereerde.
De Pharizeën stellen een onwankelbaar geloof in de vijf
hoeken van Mozes of den Pentateuch uszij hechten daar
enboven onwrikbaar en onbegrensd aan de overlevering
of de verklaring der weden en dc uitlegging van het overige
deel der heilige schrift zoo als de groute wetgever de
zelve, gedurende veertig dagen en veertig nachten van de
Voorzienigheid heeft ontvangen en die in later tijd in de
Mischna en den Talmud zijn verzameld en opgenomen.
De Karaiten willen der overlevering geene achting wei
geren of zich geheel en al aan hare wetenschappelijke
beoefening onttrekken doch in het grondgebied van het
geloof hebben zij haar nimmer mogen dulden en ziedaar
hetgeen lot dus verrehet cardinale punt van eeuwig
durend verschil tussclien hen en de Pharizeën heeft
uitgemaakt. De Karaiten houden zich doorgaans stipt en
zonder de minste afwijking, aan den letter, of beter ge
zegd aan den leestekst der heilige schriftzij verwerpen
de mondelijke wet met al hare aanhangselen en bijvoeg
selen zij nemen het gezond verstandden geest dor He—
breeuwsehe taal en andere eenvoudige hulpmiddelen te
baat ten einde onverklaarbare plqalsen der Openbaring
te verduidelijken en op te helderen schieten deze hulp
middelen te kort dan wordt de schrift naar den letter
genomen. Over hel algemeen hebben de. Karaiten het
gebod van hunnen onvrrge'ijkeJijken meester «Elke zaak
«die ik u gebiede zult gij in acht neme» pij tuit er
niels aan toedoen en niets daarvan afnementot een
ge heiligden regel voar hun godsdienstig leven aangenomen.
De Karaiten leven in kuisclïheid. rerbaarheid en strenge
zeden zij beoefenen de deugd en onderscheiden zich door
een echt vromen levenswandel. Koophandelvoornamelijk
graanhandel, veeteelt, Inn 'bouw, ambachten handwerken
en meer bedrijvigheden, zijn de middelen van bestaan der
Poolsehé Karaiten,
Zij kunnen' zich op een groot aantal schrijvers beroe
men die in de gewijde letterkunde hebben uitgemunt en
die, zoowel voor dit vak, sis voor de verschillende vakken
van wetenschappen en geleerdheid dc belangrijkste werker;
hebben geleverd. Zeer ten onregte wordt hun dus door
Be* David bijgenaamd Rai wad de verregaandste domheid
en onkunde toegeschreven. (1)
Omtrent voedsel en k leeding zijn zij matig en ingetogen
doch houden zij iedere opzeltolijke ontbering van levens
genot voor ongeoorloofd die bij do wet niet uitdrukkelijk
bevolen is met Salomon roepen zij dan uitWees niet
overtollig vroom etc."
Hunne Sijnagogen zijn uiterst net en zindelijk. Zij vor
deren drie noodzakelijke vereisrhten bij het gebedden
mannelijken of maagdëlijken ouderdom hoezeer de jeugd
reeds tot het bidden wordt opgeleid een volkomen besef
en oordeelkundig begrip der gebedsformulierenen do
hieruit ontstaande overeenstemming van gevoel en uitdruk
king alsmede ligchamelijke reinheid en zuiverheid boven
dien zijn zij gedurende den aandnehts-tijd gesteld op
orde, stilte, gepasten ernst, behoorlijke kleedingen diep
ontzag vnor de heiligheid der plaats en liet doel der
verzameling.
Zij bedienen zich van geen philoktrion of bindriemen.
zij vieren, den sabbath met eene strengheid die ieders begrip
te hoven gaatgeen vuur /ou den geheelen rustdag binnen
hunne woningen, noeli door hunzelve noch door onjood-
sche dienstboden ontstoken worden. Rij dc kerkelijke
bijeenkomst van dien dag zijn zij even als do Israëliteu
over U«t algemeen gewoon eene afdeeling des Penlatcu-
chm, en eon fragment uit de boeken der Propheten voor
te lezen en daarbij Cob ou niet en Leviet in begrepen
niet meer dan hoogstens vier personenvoor of op to
roepen. Daarna het verkondigen verbreiden m opvolgen
van hut heilige woord Gods, naar hunne wijze van zieu
de hoogste verpligting van ieder Israëliet is cn de wet
overigens niets wegens haren uilarhjkcn vorm heeft vast-,
gesteldis het den Karaiten volkomen onverschillig do
voorlezing, uit een pergamont handschrift of uil een ge»
drukten bijhui aan te hoorun.
De tijduren worden in den vroegen morgen en in deu
laten avond gehoudenhet door de Rabijnen ingesteldo
Magarief is in de Karaitischt} liturgie niet opgenomen.
Oudtijds varen do gebeden kort van inhoud en weinig in
getal naar het voorschrift van den Prediker* «Godis ui
«den Hemel en gij zijt op de aarde daarom zullen uwo
woorden weinig zijn in later tijden zijn de gebeden
vermeerderdzonder overtollig ofmet het Godes liuldi-