VLISSINGSCHE
O 1) R A IV T.
aat heeft aangeschreven,
ossiers en winEelierFWgea
n ten einde eerstgemelde»
e komen de wet van 16
raerdoor nitpakkers van ai
.trcgt kunnen worden aan-
in sommige steden beta,
aan het waardig oogmeri
Wij betreuren het dit
tzich tevreden houdt
kker aangaande de waard»
h heeften dit voor waar-
n gering patent van "4.-,
ij aan de ingezetenen voor
,at tuen niet tot den maat.
vak een' deskundige
rdoor dan toch het kwaad
gegaan. Daar dit laatste
shen zal blijven beliooren,
mogen verzoeken dat all»
beneden de f 3 '00.op.
iOQO.f '20.voor ieder»
alle ongelijk herstellen «u
a en- Boeken.
nd uil bet dagclijksch leven
door Chriiliaan Slieivcnui
(1.door B. T. Lublink Wed-
kant 1c Anisterd. ie *1
orpen lol een lenldvaard
door Govert Jan van Rijs-
«(schappij der Weinnschnppeo
Joopsgczinden te Joure 3' v
Palm 2C deel Leerreden»
at bij inleetening a i.5o
a a
Regtv.i.irdiyinj door hel 6e
ing. Voorafgegaan door een
ien en gevolgd van Aanlee-
d. Ie Gilling, uil bet Eogelsch
iriiwe schans i,8o
aan de kleine kinderen
dclijkc Waarheid ik in slrijd
kiezing der Genade bij wijl»
ing en Lidmaat van de Chrii-
Joor G Blackjlone Lidmait
ning van den .Schrijver
at kan en moet de proteslant-
•>en doen om de pogingen
ome lol hare afbreuk mtl
ijs Siegenbeck
it de woorden des nieuwe»
enen tvreede druk
Kerk verlaten 4e dr.
ildring i" deel 3.6o
it den beschaafden Hand
isgezinnen naar hel Hoog-
a o.4o
eene hersenschim ,- ni
lie naar eenheid des gecstes
a o.go
o, voor Vroedvrouwen met
a 3.6o
dheid de gchocnheM en het
and UI. D. bij de Parijsche
loor Tl. H. Hageman Jr. Pract.
kuilde te Amsterdam 8o
er bevordering der Gcneej-en
stuk inel gekl. en andere
5.4o
:|GEN.
rt den 19 dezer zijn alhier
ios-Ayreswol The Rain-
inler beide Londen, sluk*-
Hatch Cowes suiker Sara
3 en rijst; VerstooktJ.Hei»'
i J. J. WagenaarHavanua
egaarJ Stettin tarwe The
ukgoed The iuvoicie U.
whalan W. Sandeis Char-
F. Janvrin Havanna sui-
Singapore, stukgoed, Ludd,
tabak.
ekomen en va» deze r«d'
Hoffnung R. R. de Ruhr
A- iVcuonburg, Oostzee;
-.e -, Sundea T. O. Kraelfl.
Catherine, F. Wingale,
Sunderland Tlie Hope J-
le J. S- Hol ui de Vrou't
jrg suiker JJiaiu T.
Mathilda, H. H. Ticmann
tiebeide ballast Betl'rop-
Jijuce H. P. Akcison Gob-
No. 63.
1842,
I g t e n.
II Frederik Graaf van N o
ten om tegen den 39 op bel
mbiirgsch contingent bb|"'n
irlog te wenden ten elnu'
s3 Mei: Hel beloond-r
island van Hamburg ingrt»
en die hel Handel-hlad I""»
op leriiggehra;|-
I)e giften hier te#
men dagelijks aaiuicndijk IV'
iland cene hevige aar<H>''vlll5
Suizen als ook in Andrea»9
Vrijdag
27 Mei.
De uitgave dezer Courant geschiedt geregeld driemaal per
abonnement is voor drie maanden f 2,25, en franco per post
zich hij alle Bockhandelaren en Postdirecteuren in het Rijk.
week. Pe prijs van hel
f a.So. Men abonneert
Advertentien worden geplaatst a 20 Cl. de regel, uitgezonderd Huwelijks-, Geboorte-
en Poodbekendniakingen, waarvan de prijs van 1 lol 6 regels f 1,20 is, cn voor elke»
regel daarboven 20 Ct. behalve 55 CL zegelregt voor iedere plaatsing. Brieven franco.
K VAN BIEREN.
ONTWERP VAM WET OP HET
FONDS VOOR DE» LANDBOUW.
11.
Jlij het maar veor mogelyk houdendat de longziekte hier
lande als oorspronkelijk besmetlelyk te beschouwen was
met andere woordendat zij van buiten door besmet-
g was ingesleeptzou zich hebben doen verwachten
men haar den tijd niet zou gelaten hebben om zich
ier te verspreiden dat men volgens den raad van Dr.
uter, (1) altans het ziek. wordende vee in tijdszou gedood
jben als wanneer het vleesch en de huid nog schadeloos
mnnen worden gebruikt terwijl deze 'geleerde wil dat
|ksin gevallen van ontdekte besmetting door longziekte
ontrent al het vee geschiededat zich in den stal be-
;jndf, waarin de longziekte bestaat;" een maatregel
Iktn men bij herhaling in Zeeland met het heilzaamste
volg en met geringe schade heeft zien toepassen.
Men had ook van een iverkzaam en oplettend bestuur
igen verwachten datdaar destijds reeds sedert eenen
ruimen tijd de longziekte in de naburige Pruissische
nsgewesten heerschte(2) men bij ons op middelen tegen
insleping dezer gevaarlijke ziekte zou zijn bedacht ge
est of wilde men dezeuit eerbied voor den vrijen
iijelniet invoeren dan ten minste de Provinciale au-
leitde Commissien van landbouw en de Plaatselijke
turen op het gevaar opmerkzaam gemaakt zouden zijn
orden en van bepaalde instructien voorzien hoedanig
bij liet onverhoopt ontdekt worden dezer vreeselijke
;|e, op staanden voet, te moeten gedragen.
)at het jeeaarit/A-e der longziekteen het bestaan derzelve
h«t naburige Pruissen altans bij dc veeartsenijkundigen
te lande, niet onbekend kon zijn gebleven blijkt over-
dig uit de meermalen door ons aangehaalde algemeene
thouwing van Professor Numan.
alussclicn hoe tiet zij van de tijde der regering of
\er van den heer Netsciier tot wiens administratie
onderwerp bepaaldelijk behoorde en die ook het fonds
behecring onder zich had, was niets van dien aard
rijlde longziekte dus had men denkelijk geredeneerd
tot dusver hier onbekend ergo zou zij het wel blijven
geene instructien, g*ene ministeriele of ad ninistralive
Wrijvingen hadden nog deze kwaal genoemd toen rij
ibbegonnen was een geesel voor ons -vaderland te zijn.
h toen het bekend wasdat de longziekte werkelijk
Gelderland heerschte, en de Gouverneur dier Provincie
gevaar inziende later het middel der dooding of af-
ling voorsloeg is hem zulks niet eens toegestaan
ik het ook later aan anderen is geweigerdcn zulks
W-? Omdat men niet zeker was, of de longziekte
hier te lande niet uit algemeene oorzaken of invloeden
tikkeld had; [NB. j vertoonde zich aanvankelijk maar
«1» enkele plaats en bij enkele runderen van denzelfden
en in een# enkele gemeente te gelijk hoe kon men
3"i algemeene oorzaken of invloeden denken dan
of zij als oorspronkelijk besmetlelyk te beschouwen ware
r,°or toch sterk vermoeden bestond blijkens het ver-
''k °p bladz. 15 der meergemelde algemeene beschouwing.
lf.daar het fonds, volgens het beginsel dat men toen
wanneer men doodde moest vergoeden', doch niet
'tw mende heeften zoolang liet leven tot zij stierven
schijnt ook toen de voorliefde voor het fonds zóó krachtig
Wiben gewerktdat men het gevaar en de schade voor
veehouder geheel voorbij zag zoodat men de besmette
^erf" maar in het leven liet en de smetstof zich liet
Herrderen en voortplanten hoezeer het waar is dat
"8 maanden na het ontstaan der longziekte een-tweetal
f'sen naar die Provincie is afgezonden om die ziekte
kandelen en waar te nemen. Men gaf verder eenige
sPvingan tot afzondering van de zieke runderen Uer-
r<Je aaa de strafbepalingen tegen den vervoer van besmet
1 °°k verspreidde men in Gelderland blaadjes met leef-
en geneeskundige voorschrift» van welke het
biCd5#a,ecm-Schouwing der longziekte van Professor Nu-
2io bladz. 16 dcrzclfde algemeene Bcsck.
publiek, niet eens wist door welken veeartsenyknndige ze
gegeven waren terwijl het intusschen met zekerheid blijkt
dat de hoogleeraar Numan daaromtrent niet eens was ge
raadpleegd en deze zelfs zich in geenen deele met veel
van hetgeen men den veehouder had aangeraden kon
vereenigen (1) en liet daarmede de zaak. zoo als zij
was. Aan dooden mogt niet gedacht worden aan vergoe
ding voor de gestorvene runderen evenmin. Het fonds
voor den landbouw rustte toen nog op zijne lauweren.
Wij willen ons thans hier niet verder in verdiepen 'omdat
wij te gemoet zien dat het destijds gehoudene gedrag
eerlang elders opzettelijk en in de bijzonderheden zal worden
0.1 lerzochten openbaar gemaakt wij willen slechts de vraag
doen of hier het voefonds nut gestichtöf het zijne vcr-
pliglingen jegens de veehouders vervuld hebbeja z«lfsof
niet destijds de meeste veehouder» in het denkbeeld ver
keerden dat er volstrekt geen fonds meer wasom de
eenvoudige reden dat niemand er iets meer van vernam
Intusschen was toen juist het oogenblik gekomen om een
krachtig gebruik te maken van de hulpmiddelen die het
aanbood om den veeman op de eene of andere wijze
in veiligheid te stellen tegen de gevolgen van deze, in allen
govalle hetzij dan primilif of secundair besmettende en zeer
gevaarlijke ziekte.
Meo spaarde intusschen het fonds gelijk men het ook
nu bij het nieuwe wetsontwerp wil doen doch waarhij
men niet den veehouder sparen wil die men niet slechts
al de verliezen wil laten dragen waartoe de beschrevene
ongelukkige en gewaagde wijze van handelen den weg heeft
opengelaten weg des onheils waarop vooreerst geen
eindpaal te zien is maar men wil hem daarenboven
nog voortdurend eene belasting laten dragen als werd hij
geholpen.
Die belasting zal dan echter niet meer tot hulp tot
dadelijke bescherming van den landbouw van de veeteelt
dienen; de landbouwer, de veeman die te gronde gerigt
wordt, zal vergpefs naar hulp uitzien hij zal geene veearts",
geena commissie van landbouw geene verbeterde werktuigen
meer behoeven maar dc belasting zal zijn voor de veeart-
semj-school voor de veeartsen de commissie van landbouw
het kabinet met modellen van nieuwe werktuigen etc.
Maar dal was de bestemming niet van het fonds. Men
leze de weiten cn besluiten. Dat eigendom zou steedss
moeten dienen ten .behoeve cn gebruike van den land-
bouw en de veeteelt de boofdbestemming was ten allen
tijd#: bescherming van den landman tegen de rampen, uil
besmei lende veeziekten voortvloegende.
Men zal nu misschien zeggen Wij zullen den landman
daartegen beschermen door gepaste middelen," Doch
wij vragen, waar staat zulks in deze wet, zoo als het
b. v. in die stond van 1799 Z#o nergens wat zal u
dan verhinderen te handelen zoo als er nu sedert 1833
gehandeld is? Wat geeft den landman eenigerlei waarborg
tegen den voortduur der rampzalige gevolgen welke
gedurende dien tijd door een groot aantal veehouders
ondervonden zijn en die men eenigzins kan opmaken uit
de toelichtende Memorie welke zegt dat onder de uitga
ven over 1 Si-1 niet minder dan f 300,000 voor vergoeding
van longsick vee begrepen is? Het hoogste bedrag het
welk men vergoedde, beliep intusschen slechts f 25 per
rund en zonder «verdrijving, mag men veilig de waarde
van ipJer rund in den» tegenwoordig#!) tijd gemiddeld op
f 109' stellen (er worden zeer vele verkocht voor ƒ130,
I i-0 cn hooger.) Ware dus het geheel vergoed, men
zou 1,200,000 en denkelijk nog meer hebben noodig
gehad. Dat verloor dus de landbouw in één jaar, aan
deze verw«estfendc ziekte au dat verlies werd niet door
alle veehouders gezamenlijk gedragen neen slechts een
betrekkelijk' klein getal hij het geheel vergeleken had
dit verlies te lijden. Zóódanig jaarlijksch verlies wil nu
het ontwerp indien het verder voorkomt geheel op den
get rollen veeman laten drukken; het *vil geene hulp aan
deze ongelukkigen meer verstrekken maar hen wól laten
betalen. En dan nog niet eens -de verpligUng aan de
zijd# van het Gouvernementom krachtdadig en doelmatig
te handelen tot bestrijding dezer ziekte l Het ontwerp
spreekt daarvan met geen woord.
5Tit o. a, d# algemeent beschouwing Lladz, 62—66.
Zal nu de lezer eenigermate kunnen begrijpen waarom
ons- de lezing van dat ontwerp zoozeer met verontwaardi
ging vervulde?
Het toeval heeft gewilddat wij 2ijn bakend geworden
met hetgeen van de regering denkelijk te wachten staat
wanneer zij eerst deze wet er door zal hebben.
Hetgeen wij vernamenwerd ons niet onder de roos
medegedeeld en wij maken er dus gebruik van.
Men zal trachten de ziekte te overwinnen door zorg
vuldige afzondering.
Onbegrijpelijke verwachting na eene ondervinding van
negen jaren
Men heeft t#t nu toe niet zorgvuldig afgezonderd
zal men misschien zeggen, a z#o als wij nu willen dat ge-
schieden zal." En, eilieve waarom niet?
Wij zullen hel antwoord maar zeiven leveren: «omdat
«men het niet kon." EO «men zal het nimmer
kunnen."
Zou men niet het toppunt van onnoozelheid moeten be
reikt hebben om aan te nemeD dat men bij de heer-
sching eener wet als men ïu voordraagtvan de vee
houders zal te wetea komea wanneer de longziekte onder
hun vee uitbreekt 1
Loofdet gij eene geldelijk# premie uit voor die waar
schuwingen volle vergoeding voor al het vee, dat
zou koinun te sterven nog ter naauwernood zal dit
voldoende zijn om den veemaa te kunnen doen besluiten
in tijds te spreken #n zich aan al de bczwareide formali
teiten ten aanzien van zijn bedrijf te onderwerpen welke
daarvan het onmiddellijk gevolg zullen zijn.
En zóó iets durft men nu verwachten nu men tegea
den veeman bij de wet zegtwat zeker schnldenaar na
cene aandoenlijke redevoering tot zijne crediteuren zeide
Ut voui n'aurez pas un sou."
De veehouder zal u dan beleefdelijk bedank». Hij zal
dor» wat velen tot dusver deden hij zal e£n rund, dat
hem verdacht voorkomt vervoeren en verkoopen en het
egoïsmus van slagters of leveranciers zal hem de hand
bifden. En straf nu beiden daarna zoo zwaar gij wilt,
het contagium tal zijne gevangenis ontsnapt zijngij kunt
van voren af aan beginnen.
Maar zelfs bij veronderstelde medehulp der veehouders
(zonder welke men niels zal kunnen en welker eigenbelang
men dus daaraan moest verbinden in stede van te doen
wat men voordraagtdan nog is de zorgvuldige afzondering
op den duur eene onmogelijkheid.
Afzonderlijke stallen, afzonderlijke weiden, afzonderlijke
bedienden, afzonderlijke kleederen, ja, men diende nog
wel .afzonderlijke veeartsen ook te hebben de een voor
het besmette, de andere voor het zieke onbesmette vee;
dat alles moge eenen korten tijd goed gaan cn stipt ver
vuld worden doch niet op den duur onder al den last, dien
de veehouder daarvao te dragen heeftdie zijn vee moet
zien wegsterven en geenen penning vergoeding bekomt
voor al de moeite en opofferingendie men van hem
vergt.
En bij het uitgaan het verhuizen van bedienden Zal
daarbij steeds het oog kunnen worden gehouden op de
kteederen die zij aantrekken en of die al dan niet met
smetstof bezwangerd kunnen zijn
Maar aangenomen nog wederomtoftlang de ziekte op
eene hoeve heerscht (en dit kan soms lafig duren heeft
men niets verzuimd heeft men geene onvoorzigtigheid
begaan. Het aangetaste vee is dood of hersteld; het on-
aangetaste is oogenschijnlijk gezond. Nu volgt de opheffing
der afzondering. Wie zal den tijd bepalen wanneer? Wie
zal durven beslissen dat die tijd voldoende zij dat alle
kiemen alle vermogen tot mededeeling van besmetting
vernietigd en verdwenen zijn?
Leest men niet in de Algemeene Beschouwing van den
Hoogleeraar Numan bladz, 74. Volgens hem [Dr. Sauter]
bezit de ziekte in het tijdperk der herstel-
ling ja zelfs nog lang naderhand een aanstekend
vermogen. Ie het laatste geval in zoover als bij het
veedat de ziekte heeft doorgestaanaltijd eene verdik-
u king van een gedeelte der longen overblijftwaaruit
zich de smetstoffe voortdurend zoude ontwikkelen."
Het best en veiligst," voegt de heer Numaw hierbij,
zal du> zijn dat zulke beesten voor de slaglbank worden
