Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
DE LAFAARD.
No. 2981
jiaterflag 4 October 1919
8Öe jaargang
Buitenland.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 90 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden ««ingenomen bij de Redactie, den boekhandelaar
M. De Jonoe te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huubregsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS:
|Van 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
12 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresPostbus, Goes.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
De volksstemming in Luxemburg.
Het stemmenaantal bjj de Zondag gehouden
volksstemming in Luxemburg is als volgt:
voor het behouden van de groothertogin Char
lotte 11.504; voor het instellen van de repu
bliek 3978; voor een tol-unie met Frankrjjk
12.089; voor een tolunie met België 3843.
Het volk van het groothertogdom heeft dus
op niet onduidelijke wjjze te kennen gegeven
dat het van den Belgischen landhonger niets
weten wil.
De volksstemming ging over zes vragen
le. De handhaving van de regeerende groot
hertogin Charlotte;
2e. de handhaving van de regeerende dy
nastie met een andere groothertogin;
3e. de uitroeping van een andere dynastie
4e. de invoering van het republikeinsche
stelsel
5e. economische aansluiting bij Frankrgk;
6e. economische aansluiting bjj België.
De dynastie had zich in de oogen van som
mige partgen door haar Duitschgezinde hou
ding tjjdens de bezetting van het land onmo-
geljjk gemaakt en het land benadeeld, dat
nauwere betrekkingen met de Geallieerden ten
zeerste noodig had.
Niettemin heeft zich een groote meerderheid
niet alleen voor handhaving der tegenwoordige
dynastie, doch ook voor het aanbljjven van
groothertogin Charlotte verklaard, die in de
eerste pluats den steun had van alle Katho
lieken, doch ook van andere partgen, die in
haar het symbool waren gaan zien van de on
afhankelijkheid des lands, sedert een onkiesche
propaganda was gevoerd voor het plaatsen van
koning Albert van België op den Luxemburg-
schen troon. Men weet trouwens, dat de groot
hertogin Maria Adelheid, wie haat Duitsch-
gezindheid al te zeer in den weg stond (zjj is
verloofd geweest met koning Rupprecht van
Beieren) vervangen is door haar zuster Char
lotte. Voor de republiek waren er maar heel
weinig.
De Belgische propaganda, die ook hier alle
medeljjden getoond heeft met de onbevrjjde
broeders, heeft er verder voor gezorgd, dat de
economische aansluiting bjj Frankrgk verreweg
de voorkeur gegeven is boven zulk een aan
sluiting bg België.
De moord op Tisza.
Men meldt uit Budapest:
Het Openbaar Ministerie heeft dadeljjk na
den val van de dictatuur der proletariërs na
sporingen in het werk gesteld naar de per
sonen, die graaf Tisza hadden vermoord. Thans
id aan de rechter van instructie verzocht de
FEUILLETON.
2. —o—
John Buckworth zat in zjjn bibliotheek te
rooken. Hg had er hard genoeg voor gewerkt.
Niet gemakkelgk klimt een man, in de ach
terbuurten geboren, op tot het hoofd eener
groote staatkundige partg. Hg heeft dus een
lange, donkere reeks van veldslagen achter
zich liggen en daarin zoowel vrienden als
vjjanden zien ondergaan. Wat al kuipergen
had hg niet aanschouwd 1
Hg dacht daaraan, toen hg Roger Lestrelin
tot zich zag komen.
«Luister,» zeide hg, na hem de beide han
den gedrukt en een leuningstoel toegeschoven
te hebben: «Uw vader kwam eens in de ge
legenheid mg een leeljjke poets te spelen
maar hg deed het niet. Hg stond zelfs wakker
aan mjjne zjjde. Ik vergeet mjjn vrienden
nooit. Vertel mg ronduit wat er in Zuid-
Afrika voorviel.»
De jonge man antwobrdde eerst na een
oogenblik: «Ik veronderstel dat de bladen er
een vrjj juist verslag van gaven, mgn heer.
Ik ben weggeloopen, dat is de waarheid. Ik
veronderstel, dat de schrik mg overmeesterde,
ik nam de vlucht.»
volgende personen in hechtenis te willen ne
men en het gerechtelijk onderzoek tegen hen
te openen: den jurist Tibar Sztanykewski en
den fabrikant Stefan Dobbs, als daders, en
den stedeljjken commandant van Boedapest
Victor Heltai en de journalisten Paul Kery
en Ludwig Magyer als medeplichtigen.
De procureur-generaal Vary heeft mede-
deeld, dat zich wegens medeplichtigheid aan
bet communistische bewind op het oogenblik
ongeveer 150 personen in hechtenis bevinden.
Vjjfhonderd gedetine rden waren op last van
het O. M. op vrjje voeten gelaten.
De openbare behandeling van de zaak kan
tegen midden October worden verwacht.
Spoorwegstaking in Engeland.
De staking woedt voort. Toch begint de
beweging iets te verflauwen en loopen er
iederen dag weer meer treinen. Voor de post
wordt ook veel gebruik gemaakt van vracht
automobielen. De voedselvoorziening voor het
geheele rjjk is gewaarborgd.
In de bladen vinden wjj een levendig verhaal
van de wederwaardigheden van een trein, die
Vrijdagavond uit Edinburg naar Londen ver
trok en dertig uur over tjjd ten slotte zjjn
bestemming bereikt heeft. Hg was tweemaal
zoo lang als een gewone trein en moest, groo-
tendeels zonder behulp van seinen, die niet
bediend werden, den langen weg, menigmaal
in slakkengang, afleggen. Het ergste was, dat
er vele vrouwen en kleine kinderen in den trein
waren. Voor de laatsten was er aan de stations
geen melk te krjjgen en op het laatste ge
deelte van de reis was het gehuil van de
hongerige kleinen hartverscheurend en oorver-
doovend. De menschen stonden dicht opeen
gepakt in de coupe's en de gangen en telkens
moest de trein wachten, tot zich een machinist,
die op een volgend station thuis hoorde, bereid
verklaarde den trein weer een eind verder te
brengen. Onder de reizigers waren er met veel
bagage, op weg naar de stoomschepen die hen
naar Zuid-Afrika, Amerika enz. moesten bren
gen. Toen men eindeljjk het Londensche eind
station bereikte, waren er taxi's noch witkielen
te bekennen en stonden zjj voor een nieuw,
hopeloos vraagstuk. Op de lange reis had nie
mand de ledematen kunnen uitstrekken, en toen
men aan het eind van de reis was, was de
verbittering tegen de stakers, vooral om wat
de vrouwen en kinderen hadden moeten uit
staan, op het toppunt gestegen.
De Koningin naar lndië?
Volgens een telegram uit Weltevreden, ver
zamelt een groep ingezetenen van Djokja hand-
«Ze hebben u te hard behandeld, Roger.
Ik weet wie dit deed en zal er hem over
onder handen nemen. De man, die weg loopt,
behoeft nog geen lafaard te zjjn. Ik liep op
een avond door het strand, ik was toen niet
ouder dan gjj en bevond mjj alleen. Eenige
kerels wilden mjj aanvallen. Ik liep weg.
Waarom? Dat weet ik zelf niet. Ik was geen
bloodaard en bezat een paar stevige vuisten;
maar ik ging aan den haal. De belhamel der
bende kwam een anderen avond op mg at en
toen heb ik hem zoo deerljjk toegetakeld, dat
het een rechtzaak werd. in uwe plaats zou
ik misschien niet anders gehandeld hebben
dan gjj. Maar de tweede maal liep ik niet
weg en dat zult gjj ook niet doen. Gjj zjjt
evenmin een lafaard als ik. Bigt hier en
vecht het uit.»
«Ik dank u,» zeide de jonge man, «maar
ik vrees dat ik niets waard ben. Ik had mjjne
soldaten nooit mogen vergeten.»
«Er is veel, dat gjj niet had mogen ver
geten en heel wat lieden zullen u daaraan
herinneren. Het zal niet gemakkeijjk voor u
zjjn; maar gjj moet u te Londen vestigen en
de wereld weer eerbied afdwingen. En dat
zult gjj doen ook!»
«Ja,» zeide de jonge man langzaam: «Ik
zal het doen; ik was het reeds van plan en
zal het volbrengen.
Zjj drukten elkander de hand, als tot een
teekeningen ten behoeve van de verzending van
een telegram aan de Koningin, om H. M. te
adviseeren, in dezen tjjd niet naar lndië te
gaan met het oog op den politieken toestand.
Kolen voor groote gezinnen.
Volgens bepaling van de Rjjkskolendistributie
zal ten behoeve van groote gezinnen, bestaande
uit zeven of meer personen, een extra rantsoen
van twee eenheden brandstoffen worden ver
strekt.
Ljjkverbranding.
Ingediend is een wetsontwerp tot aanvulling
en wjjziging van de wet tot vaststelling van be
palingen betreffende bet begraven van ljjken.
De Regeering meent dat de wet de mogeljjk-
heid dient te scheppen om het aantal ljjkovens
desgewenscht, tot de bestaande te beperken en
dat alleen dan ljjkverbranding mogeljjk behoort
te zjjn, indien de overledene op een leeftjjd die
eenigen waarborg geeft voor een onbevangen
oordeel, deze beschikking over zjjn stoffelijk
overschot met zoovele woorden heelt getroffen.
Een verplichting om te doen verbranden
kan op de nagelaten betrekkingen niet worden
gelegd.
Al onze schepen uit Amerika terug.
Van de 87 schepen, die tjjdens den oorlog
door de Vereenigde Staten zijn gerequireerd,
is, naar de Times meldt, thans het laatste, de
Westerdjjk, door de A merikaansche commissie
teruggegeven.
Kaas,
De maximumprjjzen voor kaas gaan 6 Oc
tober in. Voor nagelkaas en witte kaas (met
minder dan 20 pUt. vetgehalte in droge stof)
bedraagt de maximumprjjs in den kleinhandel
f 0.42 per pond.
Tegen het Socialisme.
Op last van den Bisschop van Roermond is
Zondagmorgen in alle parochiekerken van
Zuid-Limburg door de pastoors in dat gedeelte
van het bisdom Roermond gewaarschuwd voor
de gevaren van het socialisme.
Overvloed van ambtenaren.
Te Leeuwarden wordt door het Rjjk in de
vroegere Engelsche barakken een opvoedings
gesticht voor jongens opgericht. Er zullen 600
jongens in opgenomen worden, waarvoor ruim
150 ambtenaren werden aangesteld.
Minister Idenburg.
Naar de Tel. verneemt, heeft minister Iden
burg den wensch te kennen gegeven, te willen
aftreden als minister van Koloniën, zulks in
verband met zjjn gezondheidstoestand.
De Minister is ljjdende aan een hartkwaal,
en bevindt zich thans voor herstel in Duitsch-
eedverbond.
«En nu» hernam de staatsman«zult gjj
Zaterdag mgn getuige zjjn en niemand zal
ik met meer genoegen mgn bruiloft zien
bg wonen.»
«Eu keurt Miss Cranston het waarlijk goed,
dat ik als getuige zal dienen?» vroeg hg.
John Buckworth was altjjd oprecht, zoowel
tegenover zichzelven als zjjne vrienden.
«Neen, in den aanvang wenschte zjj het
niet; maar ik zeide haar, dat die dag de ge
lukkigste mjjns levens moest wezen. Hg zou
mjj haar tot vrouw geven en mg helpen mgn
schuld tegenover David Lestrelin te voldoen.
Zjj stemde daarop toe. Gjj ziet, Roger, zjj
heeft mjj lief.»
«Ik zal doen wat gjj verlangt, mjjnheer,»
zeide Lestrelin.
«Ja, en wjj zullen te samen uw strjjd uit
vechten, mjjn jongen; gjj en Cécilie en ik.»
Den volgenden dag reden zjj naar de bui
tenplaats der Cranstons. Op het oogenblik
dat zjj de voordeur naderden, vlogen drie ra
ven de boomen uit en trokken krassend
verder.
«Menigeen zou dat een slecht voorteeken
noemen,» zeide Buckwort lachend: «maar ik
ben niet bjjgeloovig; en gjj
«Ik weet het niet,» antwoordde Roger.
Zjj werden naar eene kleine zitkamer ge
voerd, waar een houtvuur vrooljjk in den
land, waar hjj minstens drie maanden denkt te
big ven. Ofschoon de regeering zjjn aftreden
niet gaarne zou zien en hem dan ook tracht
te bewegen zjjn ministerszetel niet prjjs te ge
ven, is de kans toch zeer groot, meldt het blad,
dat de heer Idenburg zich uit de regeering zal
terugtrekken.
Naar men echter van andere zjj de verneemt
is dit bericht zeer voorbarig, want het is lang
niet uitgesloten, dat de minister zoover hersteld
terug zal keeren, dat hjj zijn werkzaamheden
weer zal kunnen hervatten.
De dure sigaren.
Men maakt de opmerking, dat het bjj het
rookend publiek vreemd aandoet, dat de prjjzen
der sigaren zoo hoog bljjven, hoewel de prjjzen
voor tabak op de Sumatra-veilingen gemaakt,
niet buitensporig hoog zjjn.
In verband met deze opmerking deelt men
van bevoegde zijde mede, dat weliswaar de op
de veilingen bestede prjjzen niet zeer hoog zjjn,
maar dat op het oogenblik de sigarenfabri
kanten nog met voorraden zitten, verleden jaar
gekocht bjj de distributieveilingen. De tabak
is toen zeer duur betaald door de fabrikanten,
die hoop hadden, dat spoedig uitvoer van siga
ren zou worden toegestaan. De uitvoervergun
ningen bleven echter uit en de fabrikanten
bleven met hun dure artikelen zitten. Thans
is wel de uitvoer toegestaan, maar de koop
kracht van Duitschland, waarop de uitvoer
voorr meljjk is aangewezen, is zeer verminderd.
Er wordt dus weinig gekocht.
De sigaren, uit de dure distributietabak ver
vaardigd, moeten nu in hoofdzaak in het bin
nenland worden geplaatst, dikwjjls beneden den
kostprijs.
Hiernaast staat, dat alle bedrjjfskosten in de
sigarenindustrie aanzienljjk zjjn verhoogd; de
sorteerders, de sigarenmakers, de verpakkers,
allen ontvangen veel hooger loon. Het ver
pakkingsmateriaal is duurder geworden, zooals
hout en spijkers voor de kistjes.
Dit alles bg elkaar genomen is oorzaak, dat
de rookartikelen belangrijk duurder dan voor
den oorlog aan de winkeliefs worden afgeleverd.
En deze winkeliers zien ook hun bedrijfs
kosten hooger worden, o. a. door stjjgende
huren en belastingen en door verdubbeling van
den prjjs voor de verlichting van de winkels.
In den beruchten kringloop prijsstjjging-
loonsverhooging draaien ook de sigaren
mede en het zou wel heel moeilijk zjjn dit
artikel daaraan te onttrekken.
Of, zooals wordt verondersteld, de sigaren
winkeliers ook z.g. „woekerwinsten" maken,
is niet zoo geraakkeljjk met juistheid na te
gaan, maar gezien de groote mededinging in
het bedrjjt en de vrjje concurrentie, ljjkt het
niet zeer waarschjjnljjk.
haard brandde.
Mevrouw Cranston en hare dochter kwamen
geljjktjjdig binoen en Cécile trad regelrecht
op Buckworth toe, wien zij de hand reikte.
«Klein# Cécile,» sprak hij zacht. Naast
hem scheen hjj waarljjk klein en heel jong;
haar gelaat was bjjzonder teer van kleur,
wat nog meer uitkwam door haar schat van
donkere lokkenmaar toch waren haar lippen
rood en haar lippen niet droevig Voor Les
trelin waren de eerste oogenblikken heel pjjn-
ljjk. De vrouw des huizes had hem ontvan
gen met een' goedheid, waarin hjj medelijden
ontwaarde. Cécile was beleefd, maar koud.
Hij raadde dat zjj slechts met moeite haar
antipathie verborg. Terwjjl mevrouw Cranston
met Roger praatte, naderde Buckworth^ zjjne
bruid. «Wg moeten er hem doorhelpen,»
zeide hjj zacht: «ik wilde zoo gaarne, dat gjj
hem leerdet kennen. Wilt gjj van middag een
ritje met hem doen, Cécile? Ik heb met uwe
moeder te praten.»
«Ik houd niet van lafaards,» antwoordde
zjj kortaf.
«Ik evenmin. Maar als ik u verzeker dat
hjj er geen is
En zjj eindigde met toe te stemmen.
(Slot volgt.)
ZEEUWSCH
UWSBLAD
