Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
De Troonrede.
Potter's verlof.
No. 2979
Saterdag 20 September 1919
&öe jaargang
Buitenland.
A B O N N E;M E N T 8 P R IJ S
Per 3 maanden 90 cent, voor het buitenland met verhooging
der bijkomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij de Redactie, den boekhandelaar
M. De Jonge te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huubbegsen te Goes.
ADVERTENTIEPRIJS:
|Van 1 tót en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
12 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-Adres Postbus, Goes.
Deze Courant verschijnt eiken Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. Y. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ier Neuzen.
De Dinsdag door H. M. de Koningin, bij
gelegenheid van de opening van de Staten-
Generaal uitgesproken Troonrede, luidt als volgt
Mijne Heeren!
De omstandigheden waaronder ik mjj thans
weder in uw midden bevind zijn in menig op
zicht gelukkiger dan in de laatste jaren het
geval was. Mjj vervult innige dankbaarheid
jegens God, dat hij ols Vaderland voor de
verschrikkingen van oorlog heeft willen sparen.
Leger en vloot hebben pal gestaan óm onze
onzijdigheid te handhaven. De diepgevoelde
erkentelijkheid der natie bljjve verzekerd aan
de mannen, die bij de vervulling van hun
plicht zich jegens het vaderland groote op
offeringen hebben moeten getroosten. De ge
dachte, dat na de wereldberoering de toekomst
op voet van vriendschap met de andere mo
gendheden wordt ingegaan, stemt tot dank
baarheid en tot voldoening. Alleen werd bjj
de regeling van de uitkomsten van den oorlog
ons land gewikkeld in een. geding, waarvan
onze verhoudinig tot België den invloed onder
ging en waarbij ik geroepen werd voor de
rechten en de belangen van den Staat en voor
zijne zelfstandigheid met nadruk op te komen.
Tn innige gemeenschap met mjjn gansche volk
gaan mjjne gedachten uit naar Limburg en
Zeeuwsch-Vlaanderen, in wier trouw en aan
hankelijkheid de hechtheid en de kracht onzer
nationale eenheid ondubbelzinnig tot uitdruk
king kwamen.
Nadat de totstandkoming van den Volkeren
bond zal zijn verzekerd, zal de toetreding van
Nederland aan uwe goedkeuring worden onder
worpen.
Vertrouwd mag worden, dat de overzeesche
aanvoer der meest noodzakelijke producten voor
afzienbaren tjjd veizekerd is, de levensmiddelen-
voorziening blijft intusschen, in verband met
de belangrijke prijsstijging, mjjn volle aandacht
eischen.
Ofschoon de werkloosheid in belangrijke mate
afgenomen is, zal toch het noodige verricht
worden om door het uitvoeren van werken en
het bevorderen van ontginningen, de arbeids
gelegenheid te vergrooten.
De uiterst kostbare maatregelen, welke de
FEUILLETON.
3. (Slot.)
«Ik wilde dat gjj het mjj vroeger had ge
zegd,» sprak hjj langzaam: tik had u kunnen
redden.» Het deurtje der hut werd geopend.
De dokter trad binnen, gevolgd door den ka
pitein. Potter zag beiden vastberaden aan.
tMjjnheer Emery,» zeide hij, «is uniju beste
vriend. Men moet al het mogeljjke doen, om
hem te redden
Op den drempel stond het jonge meisje, het
gelaat door wanhoop verwrongen. Hg trad op
haar toe. tMiss Emery.» sprak hjj vriendeljjk
traag ik u mjjn arm aanbieden, om eene wan
deling op het dek te doen De dokter en de
kapitein zullen zich onderwjjl met uw vader
bezig houden.»
Zjj gehoorzaamde sprakeloos en een tjjdlang
liepen zjj zwjjgend op en neêr, terwjjl hg zich
slechts afvroeg hoe hij haar het best zou ver
troosten, tot hg plotseling de hand op de hare
legde en zeide: tik wil u een geheim toe-
vertróuweumaar gjj moet mg beloven er nie
mand over te spreken.»
tJa,» fluisterde zjj met moeite
tik hoop ook dat gjj trachten zult mjj niet
al te hard te beoordeelen,» gi ig Potter voort
tals ik u beken, dat ik alleen aansprakelijk
ben voor den toestand van uw vader.»
tWat bedoelt gjj, mjjnheer en instinct
matig liet zjj zijn arm los.
tOordeel niet overjjld. Ik zal n alles mede-
deelen.»
«Vjfilt gg zeggen dat mjjn vader onschuldig
is en dat gjj het geld naamt en er mede weg-
liept? Is dat de reden waarom uw naam niet
op de passagieislgst voorkomt?» Alice Soule
verzorging van de geesteljjke en stoffelijke
belangen van mjjn volk vordert, en de bjj
voortduring hooge stand van de prjjzen stellen
eischen aan 's lands schatkist, die mg met
groote zorg vervullen. Ondanks de bevredigende
opbrengst van 's Rjjks middelen en den invloed
van de met Uwe medewerking bereids tot stand
gebrachte maatregelen tot» versterking van in
komsten, wjjst de raming voor den komenden
dienst een belangrjjk tekort aan. Bovendien
zjjn regelingen in voorbereiding, die geen uit
stel kunnen ljjdei, en een aanzienljjke ver
meerdering van uitgaven uoodig maken. Af
gescheiden fan deze onvermijdelijke uitzetting
van uitgaven, is het met het oog op den finan-
cieelen druk, dien de belastingen reeds op ons
volk leggen en nog zullen leggen, noodzake-
jjk, dat het doen van nieuwe uitgaven tot het
uiterste beperkt worde.
Tot verkrjjging van de dringend noodige
versterking der middelen, zullen in de eerste
plaats de te dien einde bjj u ingediende wets
ontwerpen uwe aandacht bljjven vragen, ver
dere voorstellen worden in gereedheid gebracht
en zullen u binnenkort worden aangeboden,
hierbjj staan op den voorgrondeen belasting
op uitgaven van weelde, een fiscale herziening
van het tarief van invoerrechten, eene belas
ting op tabak, sigaren en sigaretten en eene
uitbreiding van de zegelbelasting.
Een wetsontwerp tot wjjziging van eenige
bepalingen van h< t burgerlijk wetboek betref
fende het wetteljjk erfdeel zal u worden aan
geboden.
Wetteljjke bepalingen tegen het maken van
woekerwinsten zullen u worden voorgesteld.
Een wetsontwerp tot regeling van den rechts
toestand der Ambtenaren zal worden ingediend.
Het overleg omtrent de administratieve recht
spraak zal worden hervat.
Met de uitvoering van het gewjjzigd artikel
192 der Grondwet in het vorig z.ttingjaar
aangevangen, zal ter verkrjjging van bevrediging
op onderwijsgebied worden voortgegaan.
Nevens de reeds aanhangig gemaakte ont
werpen tot wgziging van de bestaande onder
wijswetten, zal u een wetsontwerp bereiken
tot regeling van het bewaarschoolonderwjjs.
Op het defensie-vraagstuk blijft mjjne volle
aandacht gevestigd. De oplossing kan eerst ter
hand genomen worden, wanneer omtrent de
internationale regeling, door den volkerenbond
beoogd, meer zekerheid zal zjjn virkregen.
Met kracht zal worden voortgearbeid aan de
in uitvoering en voorbereiding zjjnde groote
waterstaatswerken, waardoor de belangen van
het verkeer in hooge mate zullen worden gebaat.
Nopens de electriciteitsvoorziening van Rjjks-
wege zullen, naar vertrouwd mag worden,
spoedig voorstellen gedaan worden.
Op de bevordering van het luchtvaartverkeer
is mgne aandacht gevestigd.
Het is noodig aan enkele tjjdelijke regelin
gen, die onder den druk der tijdsomstandig
heden ontstaan zijn, een big vend karakter te
geven. Daarmede zal een algeheele herziening
dier regelingen gepaard gaan; zoo zal de Nood-
boschwet moeten vervangen worden door een
regeling ter voortdurende bescherming van
onze bosschen en val ter vervanging der Bin
nenschepen,, et, eene wettelijke regeling van het
binnenscheepvaartbedrijf worden voorgesteld.
Een nieuwe Jachtwet is in voorbereiding.
De mogelijkheid tot het verkrijgen van klein-
grondbezit dient tot anderen dan tot de land-
bouwarbeiders te worden uitgebreid.
Voorstellen tot bevorde>ing van de steen-
koleuproductie zullen u onverwijld bereiken.
Ingediend zullen worden voorstellen
Tot wgziging van de woningwet.
Tot bevordering van de vreedzame bjjlegging
van arbeidsgeschillen.
Tot regeling van de arbeidsbemiddeling en
tol regeling van de werkeloosheidsverzekering.
Een Landbouwarbeidswet, een Landbouw-
ongevallenwet, alsmede voorstellen betreffende
de ziekenverzorging van on- en minvermogen
den, zjjn in voorbereiding.
De toestand der Indische geldmiddelen maakt
hst opleggen van verschillende belangrijke
nieuwe lasten noodzakelijk, waartoe bjj de eer-
Lng in te dienen begrooting voorstellen om
op Java autonome Regentschappen onder het
testuur van raden te vormen, terwjjl een wgzi
ging van artikel 113 van het regeeringsregle-
ment betreffende het overheidstoezicht op de
christeljjke zending aan uw oordeel zal worden
onderworpen.
Met de bede dat Gods zegen op uw arbeid
moge rusten, verklaar ik de gewone zitting
der Staten-Generaal geopend.
bleef stil staan en staarde den chef baars va
ders met vlammen le oogen aan.
«Wilt gjj mjj niet laten uitspreken vroeg
hjj op zachten toon.
«Als het niet anders kan,» antwoordde zij
jjskoud.
«Nu dan ziet gg uw vader nam al
het geld, dat hg bjjeen kon garen en kocht
T. T. aandeelen. Ik daarentegen verkocht al
die ik had en dat deed de waarde daarvan /la-
len. Hjj had het geld der firma in stilte geleend
en verloor alles.»
«En wie won het?»
«Ik veronderstel, dat ik alles verdiende wat
hjj verloor en misschien nog wel iets meer.»
Het jonge meisje wierp hem een verplette
renden blik toe.
«Waarom gaaft gjj het niet terug?»
Ik vernam pas daar straks wie het had ver
loren en ik
«Dan zgt gjj een dief! Neen, zeg geen woord
meer, mjjnheer Potter. Gjj hebt een ongeluk
kige alles ontnomen en liet de verdenking op
hem rusten. Eerst toen het te laat was, scheen
het u te hinderen. Alles is tusschen ons af
gedaan!» en Alice, die hoegenaamd geen ver
stand van geldzaken had, verwjjderde zich
driftig, weigerende naar zjjn verdere woorden
te luisteren, geen verschoonende oms andig-
heden achtende voor hem.
Terwjjl de «Victora Regina» haar weg door
de wateren vervolgde, werd er al meer en meer
naar Engeland geseind en hield te Londen de
T. T. maatschappij de oogen der gansche geld-
wereld op zich gevestigd. Pelig Potter leidde
van uit zjjne kajuit den ganschen strjjd. llet
gold hier «koopen» of «verkoopen» en voor
menigeen leven of dood.
Op den vjjfden morgen na hun vertrek stond
Alice Soule van de ontbjjttaiel op en begat
zich met de Trans Atlantische Heraut in de
De v o e d s e 1 s c h a a r s ch t e in Frankrijk.
Frankrjjk zal weer' broodkaarten moeten in
voeren, want het heeft epn tekort aan tarwe
van 80 millioen bushel en bovendien te weinig
scheepsruimte om groote voorraden in te voe
ren. Daar echter de bevolking van de brood
kaarten, vooral in vredestjjd, mets hebben moet,
durven de Kamerleden den maatregel thans
nog niet goed te keuren, daar de verkiezingen
op til zijn en zjj dus hun zetel zouden kunnen
verliezen. Intusschen wordt door elk uitstel de
toestand nog moeilijker. Intusschen ^is men
begonnen den geheelen tarweoogst in beslag
te nemen.
Een bericht wijst er op, dat ter wereld 225
mill'oen quintalen tarwe beschikbaar zijn en
dat, wanneer alle lauden daarvan invoeren wat
ze noolig hebben, er nog 34V, millioen quin
talen overblijven. Er is dus genoeg, maar
Frankrjjk is er heel slecht aan toe met zijn
scheepsruimte en kan niet komen halen wat er
klaar ligt. Bovendien heeft Frankrjjk het ver
keerde stelsel toegepast van graan tegen hoo-
gen prjjs in te koopen en hei tegen lagen prijs
aan molenaars en bakkers at te staan. Het
gevolg is geweest, dat de prjjs van het graan
geweldig gestegen is en dat daarentegen het
verbruik van brood zeer is toegenomen. Kui
kens, varkens, geiten, honden en konijnen
werden met brood gevoerd, omdat het zoo
goedkoop was en zoo slonk de voorraad veel
sneller dan men verwacht had. Volgens de
Fransche autoriteiten echter zal Frankrgk door
de moeilijkheden kunnen geraken als het een
rantsoeneering invoert op de basis van 500
gram per dag (dat schikt nogal!), terwjjl in
den oorlog de soldaten en de burgerbevolking
gerantsoeneerd waren op 300 gram per dag.
Koning Ferdinand van Bulgarjje.
De vroegere koning van Bulgarjje, Ferdinand
I, verbljjft 6thans onder den naam van graaf
Murany te Mengentheim, een badplaats in
Wurtemberg. Hjj schjjnt ernstig aan delever
te lijden en leeft zeer teruggetrokken.
Terug naar de monarchie.
Een Weensch correspondent seint aan zijn
blad, dat in Hongarjje op het oogenblik niet
hand, naar de hut van haar vader. Er lag een
koortsachtige blos op hare wangen.
«Eindelijk en ten laatste heeft mijnheer
Potter u weêr in eere hersteld, vader,» zeide
zij«ik dacht niet dat hjj er manneljjk genoeg
toe was. Lees wat de couranten zeggen.»
Henri Soule greep haastig naar het blad
en las
«Het huis Brooks en Potter zond een bericht
aan de pers, zeggende dat zjjn kassier Henri
Soule zich aan boord van de «Victoria Legina»
bevindt, op weg naar West-Indië, in gezelschap
van den heer Potter zelf. De heer Soule was
ljjdende aan een hersenontsteking, die hem tjj-
deljjk van het verstand beroofde en keerde
eerst op het schip, in de armen zjjner doch
ter, tot het bewustzijn terug. Er heeft geen
geldverduistering plaats gehad. De ontbrekende
twaalf' ton waren alleen door Soule in het
begin zjjner ziekte, abusievelijk geboekt ten
bate van den heer Potter. De firma betreurt
het gebeurde zeer en hoopt, aanstonds na de
volledige genezing van den kassier, weêr op
zjjne trouwe diensten te kunnen rekenen.»
Alice sloeg haar vader gade en zag de ver
twijfeling van zjjne trekken verdwjjnen.
iHg heeft u recht doen wedervaren,» zeide zij
gestreng, maar van "hemzelf wordt niets gezegd.»
«Alice,» antwoordde de man, terwjjl er twee
groote tranen over zjjne ingevallen kaken rol
den: «Kniel neêr en dankt God voor hetgeen
Peleg Pottêr heeft gedaan.»
«Dat is mij onmogelijk, vader,» klonk het
beslist: «want hjj heeft mg drie dagen gele
den zelf bekend, dat hjj oorzaak was van uw
ongeluk. Hij verkocht u alles wat gjj gekocht
hebt.»
De ontro ;we kassier staarde zjjne dochter
versuft aanmaar van lieverlede begon hjj
begrjjpen en zachtkeus trok hij haar naar zich
toe en legde haar zoo duideljjk mogeljjk den
loop van dergelijke zaken uit; haar nog een
maal herhalende dat hijzelf wel degeljjk een
misdaad had begaan en alleen door Potter's
barmhartigheid gered was
Laat op dien middag, toen de geheimzinnige
telegraaf Peleg Potter gemeld had dat hjj zijn
slag glansrjjk had gewonnen en rjjker was
dan ooit, ontmoette hjj Ananias Eli, die hem
met zijn blik poogde te verpletteren.
«Mijnheer wie?» vroeg de reiziger verwoed.
«Potter, om u te dienen, van de firma Brooks
en Potter,» zeide de bankier lachend.
«Mjjnheer Peleg Potter?» stotterde de man
verward.
«Ja en gij kent rag immers zoo goed? Wg
gingen' samen school. Herinnert gij u nog:
hersenverlammin^ en een hart als steen?
Ananias verbleékte, maar zjjn verlies woog
zwaarder dan zjjn verlegenheid. Hjj riep uit:
«Eu gjj hebt mjj gezetrd mijn T. T aandeelen
te verkoopen en zij zijn ondenkbaar gestegen
«Vergeef mjj; maar ik raadde u juist aan
niet te speculeeren. Weet gg dat niet meer
En hij keerde hem den rug toe, want hjj had
in de verte eene welbekende gestalte ontdekt,
die hg thans naderde
«Miss Alice», vroeg hjj zich tot haar over
buigende«zult gij mjj nooit weêr vertrou wen
Het jonge meisje waagde het niet tot he»
op te zien. Hare oogen vulden zich met tranen
'en onwillekeurig herhaalde zjj de woorden haars
vaders: «01 wees niet zoo goed. Ik kan het niet
verdragen.»
Hg nam hare hand in de zjjne en hield
haar omsloten met de kracht eener late, maar
onveranderlijke liefde en ten slotte moeit zjj
wel naar zjjne smeekende oogen opblikken.
Zjj wisselden geen enkel woord, maar Peleg
Potter wist thans, dat hg grooter sehaf ge
wonnen had, dan hem ooit aan de beurs was
ten deel gevallen.
