Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Een tegenstander van hel fooien stelsel.
No. 3966
Zaterdag 21 Juni 1919
30e jaargang
Een echte annexionist.
Eerlijke propaganda?
Buitenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 90 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden aangenomen by de Redactie, den boekhandelaar
M. De Jonge te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huubbegsen te Goes.
ADVERTEHTIEPR IJ'S:
Van 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
12 cent. By abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGoes.
Deze Courant verschynt eiken Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
In Vlaamsche bladen, zooals «De Standaard»,
«On Vaderland», «Het Handelsblad», «Nieuwe
Gazet» zijn brieven opgenomen door den Gent-
schen burgemeester Braun en den socialisti-
schen wethouder van Anseele tot den Duitschen
Commandant van Gent gericht.
„Gent, 26 December 1914.
Bij de menigmaal pjjnljjke werkzaamheid, die
ik op het oogenblik uitoefen, strekte het mjj
steeds tot groote vreugde, in u een fijn en
welwillend mensch te vinden. Ik zal van onze
betrekkingen een goede herinnering bewaren
en ik verzoek u, de verzekering van mjjn
bijzondere hoogachting te willen aanvaarden.
(w. g.) E. Bkaun."
De brief van Anseele is als volgt
,,Gent, 28 December 1914.
Ik dank u voor uw vriendeljjken brief en
betreur uw vertrek zeer. Onze verhouding
was in weerwil van den moeilijken toestand
van dien aard, dat ik niet alleen aan uw ver
houding tegenover mjj, die de belangen van
de stad voorstond, recht moet laten weder
varen, maar dat ik mg bjj elke nieuwe moei
lijkheid met genoegen en ve.trouwen tot u
wendde, omdat ik wist, dat u onbevangen zoudt
optreden en dat u een gelukkige oplossing
evenveel genoegen als mjj zou bereiden.
Met mjjn gelukwensch met uw bevordering
en de betuiging van mjjn leedwezen over uw
vertrek, zend ik u mjjn best gemeende groeten.
(w. g.) E. Anseele."
De Controleur teekent bjj het opnemen dezer
brieven er bjj aan, dat onder den Duitschen
commandant von A. de bekende opeischingen
te Gent begonnen zjjn.
Deze burgemeester Braun, die zoo strojp-
likkend tegenover den Duitschen commandant
te werk ging, is de man, die voor België het
zeggenschap over het Nederlandsche gedeelte
van het kanaal Terneuzen-Gent opeischte.
Zoo gaat het.
Iemand, die niet met fierheid durft optreden
tegen schending van eigen recht, staat klaar
om anderer recht te schenden als zich
sterk genoeg gevoelt.
De Vlaamsche bladen, die den brief van
dezen annexionist publiceerden, hoewel bur-
gem. Braun hen bjj openbaarmaking met den
strafrechter bedreigde, hebben een goed werk
gedaan.
Toen Mevrouw Duiker-Blekkink gekozen was
als lid der Provinciale Staten, werd haar man,
FEUILLETON.
Humoreske naar het Engelsch
van B. H. Ridqely.
1. o
Henry Harison Sprague was een krachtig,
tameljjk «behoudend» gentleman van den ouden
stempel, een zestigjarig vrjjgezel, die, niet
tegenstaande hjj tot nu toe nooit buitenslands
geweest was, zich de manieren en gebruiken
van het vasteland zeer spoedig wist eigen te
maken. Eén gebruik echter was er, waarmede
mjjn beschaafde oude vriend zich volstrekt
niet kon vereenigen.
Dat was het bjj alle reizigers in Engeland
bekende gebruik«tipping» genaamd, bjj ons
te lande beter als «het fooienstelsel» bekend.
Mr. Henry Harison Sprague wilde zich, zooals
ik zeide, niet alleen aan dit gebruik niet ge
wennen, doch bestreed het met alle kracht als
een instelling, die veel op «atzetterjj» geleek.
Hjj beweerde dat hjj, zoodra hjj zjjn hotel
rekening voldaan had, zich van al zjjn ver
plichtingen gekweten achtte. Het onwrikbaar
in 't gelid staaa van al de bedienden op het
oogenblik van zjjn vertrek, waarbjj zjj hem
giet hunne oogen te verstaan gaven «Je geld
die monteur was bjj de electrische verlichting
te Terneuzen (Maatschappjj gevestigd te Am
sterdam) door den directeur, den heer v. d.
Lubben, ontslagen.
Met den heer N. Hamelink ging het den
zelfden weg, toen deze tot lid van den gemeen
teraad werd gekozen.
Ook werd hun het electrische licht ontnomen,
terwjjl men Duiker uit zjjne woning (van de
electrische maatschappjj) tracht te zetten.
Onnoodig te zeggen, dat wjj zoo'n optreden
ten sterkste veroordeelen.
Maar nevens die afkeuring mouten wjj op
komen tegen de giftige voorstelling, die van
deze afkeurenswaardige leiten in sociaal-demo
cratische bladen wordt gegeven. Zoo wordt in
het s.-d. partjj-orgaan voor Zeeland de heer
van der Lubben thans voorn rit* trevend genoemd,
wat vroeger bjj sommige eigenaardige kwesties
niet gebeurde. En waar in het s.-d. dagblad
»Het Volk« de zaak voor de lezers wordt op-
gedischt, spreekt men over den heer van der
Lubben als een vrijzinnigheer.
Toch werd de heer van der Lubben jarenlang
in Terneuzen »rood* genoemd en ook als zoo
danig door de meeste s.-d.-mannen in Ter
neuzen beschouwd.
Het is een bekend feit, dat de heer v. d.
Lubben geen lid was van eene vrjjzinnige
kiesvereeniging, maar dat integendeel de vrij
zinnigen gedurende jaren door hem bestreden
zjjn.
Dat weten ook de voormannen der S. D. A. P
in Terneuzen.
Waarom moet nu de heer v. d. Lubben
plotseling vooruitstrevend en vrijzinnig genoemd
worden
Op grond van handelingen, die niet het
minst door de vrjjzinnige partjj worden afge
keurd
Men begrjjpt den toelegmen wenscht de
vrijzinnigen in Terneuzen verantwoordelijk te
stellen voor daden, waarmede zjj niets hebben
uit te staan. De verantwoordelijkheid van han
delingen door iemand die »rood* is of het
althans was, moot afgewenteld worden op de
vrjjzinnigen.
Nog eenswjj keuren de behandeling der
ontslagenen ten zeerste af, maar de wjjze,
waarop s.-d. bladen munt uit die handeling
meenen te moeten slaan voor hunne partjj,
is werkeljjk min.
Men is te Farjjs algemeen van opvatting,
dat de waarschjjnljjkheid, dat de Dmtschers
het vredesverdag /.allen teekenen, met den dag
grooter wordt. De veranderingen, die in het
verdrag zjjn aangebracht, worden te Pargs
beschouwd als belangrjjke wjjzigingen, die een
eind maken aan het debat tusschen degenen
of je leven 1» was volgens hem een onwettige
samenzwering, die niets dan afzetterjj en kne-
velarjj ten doel heeftkortom een georgani
seerd plan tot berooving en daarom verklaarde
hjj, den afzetters nooit een penning te zullen
geven 1
Toen hjj zich over Genève naar Bazel en
de Rijnprovincie wilde begeven, met het voor
nemen na verloop van drie weken terug te
keeren, om de zomermaanden met het door
reizen van Zwitserland door te brengen, waar
schuwde ik hem, dat hjj er goed aan zou
doen, zjjn beginselen in het geboorteland van
Willem Teil niet in practjjk te brengen,
«Onzin,» zeide hjj, bjjna boos wordend. «Ik
zou liever door roovers op den Mont Blano
op rantsoen gesteld worden, dan die bandieten
'n centime te geven 1»
Een maand Tater ontving ik een brief van
hem, die Lucern gedateerd was, waarin hjj
mg berichtte, dat het «onwettig collecteeren»
m Zwitserland veel erger was dan overul el
ders, maar dat hjj meer dan ooit vast besloten
was er niet aan meê te doen.
«Ik ben bezig aan een toespraak,» schreef
hfl, «die ik formeel zal houden tot de afzet
ters, wanneer ik de aanstaande week uit B.
vertrek.»
En hjj gat inderdaad gevolg aan zjjn voor
nemen. 't Geschiedde in zeker bekend hotel
die aanzienljjke veranderingen absoluut nood-
zakelgk achten en degenen, die ter wille van
iemand of van eenige regeering er op aan
drongen, dat slechts on belangrjjke ophelde
ringen* in het verdrag zouden worden gegeven.
Een Parjjsche correspondent seint, dat het
antwoord der Entente, niettegenstaande de
krachtige bewoordingen ten opzichte van
Duitschland, een poging tot verzoening is. Op
vrjjwel alle punten is de weg geopend voor
onderhandelingen, nadat het verdrag geteekend
is. Wat Opper-Silezië betreft, zal alles afhangen
van den geest, waarin de volksstemming wordt
geleid. Men hoopt hier zeer vervolgt de
correspondent dat de Duitsche regeering
zich in staat zal voelen, de belofte der Geal
lieerden, om nadat het vredesverdrag is ge
teekend over wjjzigingen te onderhandelen, een
voldoende wjjziging te achten om mee voor
het volk te treden. Men verwacht echter, dat
de tegenwoordige delegatie voor de ondertee-
kening zal worden vervangen. Een lid der
vredesconferentie kenschetste de situatie aldus
Als Duitschland weigert te teekenen, zal het
zjjn alsof Samson den tempel omrukt. Samson
kwam zelf om en Duitschland zal van zjjn
voorbeeld w 1 geleerd hebben.*
President Wilson te Brussel.
Woensdagavond 9.15 is President Wilson,
na een reis langs het geheele Belgische front
te Brussel aangekomen. Hjj is door de bevol
king met onstuimige geestdrift begroet. Langs
den weg van het station naar het koniukigk
paleis was een dichte menigte geschaard, die
W ïlson, in een hofauto naast den koning ge
zeten, luide toejuichte, evenals mevrouw Wil
son en de koningin, die in een tweeden auto
volgden. Na aankomst ten paleize volgde een
korte ontvangst, waarbjj de leden van de Bel
gische regeenng en de hofdignitarissen aan
Wilson werden voorgesteld. Hierna begaf deze
zich naar het naastgelegen voormalig paleis
van prinses Clementine, waar appartementen
voor den president in gereedheid zjjn gebracht.
Het volk juichte voor het gebouw. De Brussel-
sche jongens riepen«Come out Wilson».
Hierop vertoonde de president zich aan een
der vensters, waar hjj een waarljjk grootsche
ovatie der BrusBelsche bevolking in ontvangst
moest nemen. Wilson groette onophoudeljjk
met den hoed wuivend, terwjjl de beroemde
smilezjjn gelaat verhelderde.
De Dannebrog.
Zondag is in Denemarken de zevenhonderd
ste verjaardag van de Dannebrog, de Deensche
vlag, gevierd. Volgens de legende bevond het
leger van koning Valdemar den Tweede van
Denemarken zich op 15 Juni 1219 bjj Reval
in groot gevaar door de heidensche Esten te
worden verslagen. De Denen riepen Gods bjj-
staud in, en toen kwam uit den hemel een
in het Oberland. De geheele toedracht is mjj
door een ooggetuige medegedeeld. Mr. Sprague
was bjjna de eenige gast die met den namiddag-
sneltrein zou vertrekken en toen hjj om half
due naar beneden kwam en kalm zjjn rekening
aan de cassa van 't hotel betaald had en in
de vestibule veischeen, stond daar hel geheele
personeel in gelid geschaard en, in plaats van
hen volgens zjjn gewoonte met geen blik te
verwaardigen, bleef Mr. Sprague staan, over
handigde den koetsier van den omnibus zjjn
bag en de houding en stem aannemend van
iemand die een «toast slaat,» sprak bjj hen
als volgt toe
«Waarde vrienden; naar 't schjjnt zjjt gjj
hier saamgekomen om den vertrekkenden gast
een goede reis te wenschen. Ik gevoel mjj
ten zeerste gevleid en getroffen door zulk een
sprekend oewjjs van uwe beleefdheid en be
langstelling in mjjn persoon. En toch geloot
ik te mogen beweren, dat het voor mjj geen
ongewoon verschjjnsel is. Ik heb in al de
hotels in Zwitserland de ervaring opgedaan,
dat mg juist op het oogenblik van myu ver
trek de grootste belangstelling ten deel viel,
doch ik verzeker u, dat ik mg er nimmer
zóó door gevleid heb gevoeld, als zulks op
heden het geval is. Ik had nameljjk gedacht,
dat ik hier iu dit groot hotel geheel vergoten
was. Meermalen gebeurde het, dat niemand
wollen doek valleD, rood met oen wit kruis
er op, en een stem verkondigde hun de zege
op hun tegenstanders, zoolang die vlag woei.
De Denen streden door en versloegen de Esten.
Zoo is de legende. Inderdaad is de vlag zeer
oud de oudste vlag die uu nog in eenig
land wordt gevoerd dagteekenend uit den
tjjd der kruistochten.
De aanstaande hereeniging met de Denen
van Noord-Sleeswjjk heeft het Deensche volk
in de rechte stemming gebracht om de geliefde
vlag en daarmede het vaderland te eeren. Op
het paleisplein te Kopenhagen verzamelde zich
tegen den middag een groote menigte zangers
die ten aanhoore van koning, koningin en
prinsen, vaderlandsche liederen zongen. Als
feestgave werd den koning een zijden konink-
ljjke standaard, versierd met het geborduurde
wapen, en staaude in een kostbaar zilveren en
bronzen voetstuk, overhandigd. De koning hield
een toespraak. Andere feesten volgden.
Ljjkverbranding.
De ljjkverbranding neemt in Duitschland
gestadig toe en de voorstanders laten niets
onbeproefd, om den nieuwen politieken toestand
ook voor dit belang te benutten.
Zoo heeft zich een groep mannen uit alle
kringen tot de Nationale Vergadering gewend,
om een eenvormige regeling voor het geheele
rgk te willen treüeD en dus aan de plaatseljjke
willekeur, welke op onrechtmatige wjjze deze
behandeling van een doode belet, een einde te
^.4ken, heet het in dat adres.
Het Pruisische ministerie heeft thans een
wjjziging van de wet van 1911 gereed, waar
door zoo goed als aan alle wenschen van de
voorstanders van de crematie wordt tegemoet
gekomen. Sinds September 1912 (toen had de
eerste crematie in Pruisen te Hagen plaats)
tot einde April 1919 zijn er 15777 Igken
verbrand. Voor Duitschland bedraagt dit aantal
tot 31 December 1918 125631.
in Hannover zal een nood-crematorium wor
den gebouwd.- Uit vrjjwillige bjjdragen is een
groote som bijeengebracht, welke aan net stede-
ijjk bestuur ter hand zal worden gesteld.
Te Got ha zjjn in 1918 meer dan de helft
van de overledenen aan het vuur toevertrouwd.
In April 1918 zgn in de Duitsche crema
toria te zamen 1219 lijken verbrand, iu April
1919 1518. Dit getal bestond uit830manne-
ljjke en 688 vrouweljjke personen naar den
godsdienst waren 1305 Evangelisch, 77 Katho
liek, 4 Oud-Katholiek, 46 Joodsch, 86 vrjj-
religieus en verder nog een aantal zonder gods
dienst. Bij 1296 ol 85.4 pCt. der crematies
hadden godsdienstige plechtigheden plaats.
Ongeregeldheden te Munster.
Te Munster is het opnieuw tot opstootjes
gekomen. Over de stad is de verscherpte staat
van beleg algekonuigd.
mjj hoorde, wanneer ik des morgens om mjjn
ontbgt schelde. Dikwjjls heb ik minstens een
halt uur op mjjn koffie gewacht, zonder taal
of teeken te vernemen van den gedienstigen
piccolo, dien ik or om had laten verzoeken.
Eiken morgen smeekte ik tevergeefs mg mjjne
laarzen terug te brengen. En vaak heb ik op
gemerkt, dat gjj Juirns (hier wendde hg zich
met een vriendeijjk lachje tot den oberkellner),
aitjjd een dwalendeu blik vèr iu't lucht-iedige
wierpt, wanneer ik bjj het diner alle moeite
deed uwe aandacht te trekken, teneinde mjj
nogmaals van de roastbeef te bedienen. En
gjj, beste meid (zich tot bet kamermeisje wen
dend), dageljjks heb ik met bewondering uwe
on verge, jj kei jjke onmacht opgemerkt, om ge
hoor te geven aan mgn herhauldelgk schellen
om warm water. Behoel ik u te zeggen, dat
al deze bewgzen van oaverschiliigneid, mjj
pjjnijjk troffen en diep gekrenkt hebben. In
derdaad, zjj bedroefden en verbitterden mg
zg kweekten een gevoel in mgn hart, alsof
ik mjj geheel verlaten in een groot hotel iu
een vreemd iand bevond Gjj kunt u dus
gewis voorstellen, hoeveei genoegeu en zelf
voldoening het mg verschalt nu ik door uw
bgeenzjjn hier op heden om getuigen te zgn
van mgn vertrek, bemerk, dat uien mg in
geenen deele vergeten had integendeeldat
gjj gedurende al den tjjd van mgn verbljjl,
u u-.i eaa