P ro vincienieuws.
Kerk en School.
Ingezonden stukken.
Gemengd Nieuws.
Zoo ja, moet dan uit een en ander worden af
geleid, dat, indien de bedoelingen van die di
recties slagen, een verbetering van de haven
van Vlissingen, zooals omschreven in boven
genoemd wetsontwerp, door de Minister niet
meer noodig wordt geacht
Is de Minister bereid, alvorens eenige be
slissing van welken aard ook, ter zake te
nemen, een uitgebreid onderzoek te doen in
stellen of het inderdaad wenschelijk is, in
verband met nationale en provinciale belangen
te verhinderen dat de maildienst van de
maatschappij Zeeland van Vlissingen raar een
andere haven wordt veilegl
Zoo ja, is de Minister dan bereid de resul
taten van een dergeljjk onderzoek met toe
lichting aan de Tweede Kamer mede te deelen,
alvorens ter zake eenige beslissing te nemen
Door de tusie der spoorwegen vervallen alle
gunstige bepalingen, die de Zeeland vroeger ten
deel vielen, schrijft de Tel. Men weet, dat de
Staatsspoor hoofdzakelijk de Zeeland-lijn be
diende en de H.IJ.S.M. de Harwich-ljjn. Ten
einde de concurrentie nu mogeljjk te maken
werden de vrachtprijzen der goederen zoo ge
steld, dat de Zeeland-lijn met de Harwich-ljjn
op geljjke hoogte bleef en men voor het verdere
vervoer naar Vlissingen niet meer behoefde te
betalen dan voor dat naar Rotterdam. De Staats
spoor had dat geheel in de hand. ^u is echter
dit gunstige tarief vervallen en moet men voor
vrachten van Noord-of Zuid-Holland, Utrecht
of Gelderland naar Vlissingen beduidend meer
betalen dan naar Rotterdam. Noord-Brabant
speelt voor verzending van goederen slechts een
kleine rol. Hoofdzakelijk was de Zeeland aan
gewezen op producten uit Duitschland of
Noord-, Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland.
De zomerdienstregeling
Op de Nederlandsche spoorwegen zal de
zomerdienst definitief op 1 Juli a.s. in werking
treden. De treinenloop zal op werkdagen aan
merkelijk worden uitgebreid, op Zondagen
echter worden ingekrompen.
Kolen uit Duitschland.
De correspondent van het „Hbl." te Dussel-
dorf seint, dat het Ruhrkolensyndicaat met
Nederland een overeenkomst afsloot, die aan
stouds in werking treedt, volgens welke dage-
ljjks 6000 a 7000 ton Ruhrkolen met £extra-
treinen of per schip zullen worden geleverd.
Naarmate de productie toeneemt zal de leve
ring worden opgevoerd.
Een vrouwelijke kantonrechter.
Als No. 1 op de aanbevelingslijst voor kan-
tonrechter-plaatsvervanger te Amsterdam is
geplaatst mevr. Mr. van Woudenberg Hamstra
geb. Pouw.
Dankbetuiging van het Ned.
Roode Kruis.
Bjj de afd. Vlissingen van het Nederlandsche
Roode Kruis is van het hoofdbestuur een
scbrjjven ingekomen, waarbjj aan het bestuur
der atdeeling dank wordt gebracht voor zjjn
werkzaamheid, zjjn groote toewijding en onver
droten ijver in het belang van zieke en gewonde
vluchtelingen en krijgsgevangenen, terwijl
enkele leden van de transportcolonnes en der-
geljjke, die speciaal bjj dit menschlievend werk
uitblonken, persoonljjk een dankbetuiging van
het hoofdbestuur mochten ontvangen.
De firma Joost Pot te Vlaardingen heeft
de eerste goede nieuwe haring aan de Koningin
gezonden.
Woensdagmorgen te halt zeven is de
gewezen Duitsche kroonprins onverwachts op
reis gegaan, in gezelschap van de heeren Muld-
ner, v. Muntheim en burgemeester Peereboom.
Per anto ging de reis naar de postboot, welke
hen naar de v. Ewycksluis bracht Hier stond
een auto gereed om het gezelschap verder te
brengen. In de auto zaten reeds twee heeren.
De plaats van bestemming en het doel van de
reis was niet bekend.
Ged. Staten hebben te Middelburg aanbesteed
het maken van de aardebaan met bjj komende
werken voor den verbindingsweg tusschen het
Westeljjk en het Oosteljjk deel van Zeeuwseh-
Vlaanderen, voor zoover betreft het gedeelte
aanvangende en aansluitende aan den keiweg
in den Koninginnepolder en eindigende bp de
Isabel la watering nabjj de isabeilasluis, in twee
perceelen en wel eerste perceel weg Konin
ginnepolder tot Westeljjken oever boezem lsa-
bellawateringtweede perceel weg boezem
Is&bellawatering. Raming eerste perc. f 87,800,
tweede f 35,200. Minste inschrjjvers voor het
eerste perc. A. van der Meyden Jr. te Har-
dinxveld en J. Stuurman te Amsterstal met
f 32,650tweede perc. G. J. Balkenstein te
Ter Neuzen met f33,570; voor de massa Van
der Mejjden en Stuurman met f66,318.
Statistiek der bevolking.
In ue St.ct. no. 120 wordt een uittreksel-over
genomen uit de statistiek der bevolking van het
rjjk in 1918.
Provincie Zeeland 123,805 mannen en 124,039
vrouwen of 247,844 zielen. Deze getallen zjjn
voor Goes 3803, 4078 en 7881 Middelburg
8707, 9761 en 18,468; Vlissingen 11,039,
11,392 en 22,431Zierikzee 3413, 3673 en
7086.
Rjjwielpadeh
in Zeeuwsch -Vlaanderen.
Het Comité ter behartiging vau de belangen
van Zeeuwsch-Vlaanderen, hetwelk in zich op
genomen heeft het z.g.n. Anti-annexatie-comité
voor die landstreek zal dezer dagen in pleno
vergaderen te Ter Neuzen, ter bespreking van
de vraag wat kan en moet er gedaan worden
in het belang van weg en verkeer in Zeeuwsch -
Vlaanderen, voornamelijk met betrekking tot
het z.g.n. klein verkeer (rjj wielpaden), ter on
derlinge verbinding der gemeenten
Tot die verga lering is de A.N.W.B uitge-
noodigd geworden en zal hij vertegenwoordigd
zijn in den secretaris-ingenieur van de Wegen-
Commissie, den heer Ch. E. J Meyll.
Men heeft in gindsche verafgelegen oorden
meermalen terecht geklaagd over den slechten
toestand der rijwielpaden langs rijks- en provin
ciale wegen. De Bond verzuimde in zu'ke geval
len nooit om pogingen aan te wenden ter verbe
tering van den toestand. Die pogingen waren
meestal vergeefsch, omdat de bewoners der
streek zich niet unaniem kanten tegen den
heerschenden misstand. Dat is nu onder de
tegenwoordige omstandigheden anders gewor
den. Men durft nu wel zeggen, wat er nog
aan de overbeidzorg ontbreektdien durf heb
ben wjj aan den najjver van onze buren te
danken. De Bond acht het nu een welkome
gelegenheid om meerdere bezwaren langs offi-
ciëelen weg te doen verhelpen.
Vermeld zjj nog, dat de totstandkoming dier
bijeenkomst het resultaat is van de bespreking,
door den heer Meyll op 8 dezer gehouden met
ds. Pattist te Aardenburg.
Terneuzeu. Naar wjj vernemen is de tegen
woordige eigenaar van de staalfabriek (die
nimmer in werking is geweest), de heer Boel
te La Louvière, voornemens deze in exploitatie
te brengen.
Er zullen Martin-ovens geplaatst worden
voor de vervaardiging van staal.
Zou het ongedachte zich toch nog ver
wezenlijken
Axel- Maandag werd door den Commissaris
der Koningin een bezoek aan deze gemeente ge
bracht. Na de ontvangst ten stadhuize werd
een rjjtoer door de gemeente geoiaakt, waarbjj
de Ned. Herv. en de Gereform. Kerk werden
bezocht, terwjjl ook een bezoek werd gebracht
aan de algemeene begraafplaats.
Alhier hebben zich voor den vrjj willigen
landstorm 22 personen aangemeld.
In de alhier gehouden vergadering van
stembevoegde ingelanden van den polder «Be
oostenbljj Benoorden» werd afwijzend beschikt
op een verzoek van de Zeeuwsch- Vlaamsche
Tramwegmaatschappij om, behalve de tegen
woordige bjjdrage nog te subsidieeren 20 jaren
f 50 per jaar ot wel gedurende 10 jarem f 80
per jaar ot iueens te betalen een som van f 620.
Een verzoek van het bestuur van den Zeeuw-
schen Polder- en Waterschapsbond, om toe te
treden als lid, werd eveneens niet toegestaan.
Besloten werd om bjj Gedep. Staten bezwaren
in te dienen tegen de oprichting van een water
schap van polders en waterschappen beoosten
het kanaal GentTer Neuzen.
Toegestaan werd een verzoek om een bjjdrage
van 15 cent per H.A. in de voorloopige kosten
van onderzoek naar betere suatie der polders,
die uitloozen door het Oosteljjk Uitwaterings
kanaal bjj Ter Neuzen.
De inkomsten over het dienstjaar 1918-1919
bedroegen f 7206,72 en de uitgaven f 7114,04s,
batig slot alzoo f 92,67s.
Vastgesteld werd de begrooting voor het
dienstjaar 1919 1920 op f 7356,37s in ontvang
en uitgaaf, met een post onvoorziene uitgaven
groot t 139,45s.
Het djjkgeschot werd vastgesteld op f9,10,
1 7,80, 1 5,20, f3,90, f2,60 en f 1,30 per H.A.
Aan de zangvereeniging „Hoop op Zegen"
alhier, welke beeft' deelgenomen aan de na
tionale zangwedstrijden te Scheveningen, is de
3e prjjs B toegekend.
Maandagavond toen het gezelschap terug
kwam van de reis, werden de kranige zangers en
zangeressen aan het station toegesproken door
burgemeester Den Hollander. Met het muziek
gezelschap „Concordia" voorop, trok men hierna
naar de Markt, waar op de kiosk nog eenige
nummers werden gezongen. Een en ander bracht
een groote menschenmenigte op de been.
Zaterdag heeft men ten nadeele van den
smid v. P. op het Spui nabjj deze gemeente
een tweetal rjj wielen gestolen.
Sas van Gent. In den nacht van Dinsdag
op Woensdag zjjn alhier ten nadeele van M.
Wouters twee koeien gestolen en vermoedeljjk
naar België uitgevoerd. 2
Middelburg. De gemeenteraad heeft een
motie aangenomen, waarin instemming wordt
betuigd met de motie-Tichelman door den
Vlissingschen gemeenteraad aangenomen in
zake plannen tot verplaatsing van de maat
schappij Zeeland.
VI S' ingeu. Dinsdag a.s. wordt alhier een
gecombineerde vergadering gehouden met de
Kamers van Koophandel te Vlissingen, Mid
delburg, Ter Neuzen en Bergen op Zoom in
verband met de plannen tot verplaatsing van
de maatschappij Zeeland.
Maandag 2 Juni wordt alhier eene groote
openbare vergadering gehouden, waarin ver
schillende sprekers het woord zullen voereu
over het dreigende vertrek van de maatschappij
Zeeland.
In de gehouden aandeelhoudersvergade
ring van de N.V. stoomtram Walcheren alhier,
werd het jaarverslag uitgebracht over 1918,
waaruit blijkt, dat ondanks een veel drukker
vervoer en hooger tarieven dan in 1917 er
toch maar f 13001.62 in plaats van f 23052.43
zooals in 1917, zuivere winst is gemaakt. Er
kan dan ook tengevolge van de hooge onkosten
geen dividend worden uitgekeerd.
De woningbouwvereeniging Gemeenteljjk
Belang alhier heett aanbesteed het bouwen van
89 woningen. Laagste inschrjjver de heer H.
Segers, Njjmegen, met f297.470.
Goes. Door B en W. dezer gemeente is
vergunning verleend aan de middenstandsver-
eenigingen om in den avond van 18 Juni a.s.
een vuurwerk te doen afsteken op de Groote
Markt.
Door de beide middenstandsvereenigin-
gen Handelsbelangen en De Hanze alhier zal
een verzoek gericht worden tot den Raad onzer
gemeente om het circus Wilke gedurende de
landbouwtentoonstelling in Juni a.s. niet te
doen optreden.
Juist om de belangen der neringdoenden
alhier zooveel mogelijk te bevorderen, om
hen te doen profiteeren van het druk bezoek
dat aan Goes ten deel zal vallen, werd door
genoemde vereenigingen een Etalagewedstrijd
georganiseerd en op den avond der tentoon
stelling een vuurwerk.
Door het optreden van het circus, dat zijn
standplaats bjj het station hebben zal, wordt
een goed deel van de bezoekers gedurende den
geheelen avond aan on/e stad onttrokken,
waardoor aan bet werk der middenstandsver-
eenigingen veel afbreuk wordt gedaan.
Zondagmiddag 12 uur zal op de Ooster
begraafplaats te Arasierdam op bet graf vau
wijlen Dr. P. C. T. Frowein, in leven o.a.
Ieeraar aan de H. B. S. aihier een eenvoudig
monument worden onthuld. Gee tverwanten
en vrienden van hem hebben gelden bijeen
gebracht voor dit gedenkteeken.
De heer E. Dootjes alhier is benoemd
tot bureelambtenaar 2e klasse Rijkswaterstaat
te Roermond.
Riilnnu-Bath. De heer C. C. Lukaart, sta
tionchef alhier, is als zoodanig overgeplaatst
naar 's Heer Arendskerke.
De kommies 2e kl. bjj den dienst der
directe belastingen C. Verhoek is met 16 Juni
verplaatst naar Rotterdam.
Wcmeldinge. De heer E. Lindenberg heeft
voor de benoeming als raadslid bedankt, zoo
dat nu gekozen is de heer M. Hoogesteger.
Kapelle. De heer A. v. d. Have, gekozen
tot lid van den gemeenteraad, heeft deze be
noeming niet aangenomen, om dezen zetel
beschikbaar te stellen voor den heer C. D.
Vereeke, die met 1 stem verschil niet herkozen
werd
Hoed ^kenskerke. Woensdag omstreeks halt
twaalf kon men op de Schelde, vlak bij den
Prov. stiiger zien, dat een onderzeeboot zich
aan het niveau vertoonde, terwjjl een water
vliegtuig in de nabijheid daalde.
Daarna lichtte de vliegmachine zich uit het
water op ea vloog verder in noordoostelijke
richting. De onderzeeër zette koers naar Vlis
singen.
Ds. P. J. Steinz te Goes komt voor op het
drietal gesteld door de Nieuwe Kerkl. Kiesv.
»Het Evangelie* te Amsterdam.
Beroepén bjj de Ned. Herv. Kerk te
W aarde Ds. E. Raams te Hoek.
De classis Middelburg der Gereformeerde
kerk, deze week in buitengewone veigadering
bjjeen, heeft besloten de schorsing van Ds.
J. B. Netelenbos te haodhaven en een com
missie benoemd om den kerkeraad te Middel
burg tot gehoorzaamheid aan de classis te
bewegen.
Buiten verantwoordelijkheid der reductie.
Sas van Gent, 22 Mei.
NA DEN SLAG.
Thans nn de wapenen beslist hebben op het
politieke slagveld, ,is een terugblik op den
gevoerden strijd zeker niet misplaatst.
De Unie-Liberalen kunnen met den uitslag,
hier verkregen, tevreden zjjn.
Van de 431 uitgebrachte stemmen zjjn er
niet minder dan 218 op de liberalen uitge
bracht, een getal, dat de tegenstanders wel
eenigszins tot nadenken zal stemmen en hun
de overtuiging moet bijbrengen, dat Sas van
Gent nog steeds als een hecht bolwerk van de
moderne gedachte mag aangemerkt worden.
Ondanks het drukke gedoe door de R.-K.
mannen aan den dag gelegd en de onvermoeide
propaganda door de slippendragers van den
fauatieken voorzitter der Katholieke kiesver-
eeniging gevoerd, heelt het deze organisatie
met zjjne 196 leden niet verder kunnen bren
gen dan 112 stemmen. En daarvan stemden
nog maar 92 principieel.
Waar zjj gemeend had de oude liberale
veste iD een enkelen stormloop omver te wer
pen, mag zij op het twijfelachtige succes bogen
twee zetels te kunnen bezetten, terwjjl de libe
ralen nog steeds 4 en de socialisten 1 zetel
kunnen bekleeden.
Sas van Gent heeft bjj deze gelegenheid
zijne oude reputatie als vrijzinnige plaats ge
handhaafd.
En mat recht. Wa it meer dan ooit gold
het in dezen strijd, bigk te geven zich afkeerig
te toonen van de door den Raadsvoorzitter
gevoerde verdeelingspolitiek, welke in eene
plaats als deze b3oluut ongewciseht is.
Wannaer de fanatieke politiek van één per
soon thans eene ernstige vingerwg^ing en een
gevoeligen knak beeft ontvangen, dan is het
bij deze gelegenheid, waarbjj tevéns op ondub
belzinnige wijze gelogenstraft is de apodictische
verklaring van den burgemeester, dat hij in 4
jaren tjjds Sas vad Gent zou omkeeren als een
handschoen.
Neen, burgemeester Hoefnagels, de feiten
hebben bewezen dat men u nog niet als den
eenig zaligmakenden voorganger wenscht te
erkennen, hoe- gaarne gjj u ook als zoodanig
door de goêgemeente beschouwd en gehuldigd
wenscht te zien.
Waar gij u wel op beroemen kunt, is de
daadzaak, dat gij deze anders zoo verdraagzame
plaats tot een broeinest van onverdraagzaam
heid en geestdrijverij gemaakt hebt.
Uw trucjes en politieke slimmigheden, als
zij dezen naam wel verdienen, vallen te zeer
in het oog van den met gezonde hersenen
bedeelden kiezer, dan dat allen bjj deze ver
kiezing niet begrepen, dat u eens aan het
verstand gebracht moest worden, dat men uwe
manoeuvres maar al te goed doorgrondt.
Moge u dit eene goede les zjjn en u doen
begrjjpen, dat gij uwe taak als hoofd van eene
vrijzinnige gemeente tot dusverre verkeerd hebt
opgevat.
Ik weet w 1, dat gjj in uwe waanwijsheid
uit de teiteu niet veel leering zult trekken,
daar de sfeer waarin gjj u beweegt, uwe kort
zichtigheid in de hand werkt, maar één goeden
raad zouden wjj u per slot van rekening wen-
schen te geven en wel dezen beschouw u als
uitvoerder van hetgeen mannen met gezonde
hersenen ais nuttig en dienstig voor dit milieu
besloten, maar tracht ons niet te storten in
het grat der armoede, waarin gij door uwe
zoutelooze politiek en in uwe bekrompen levens
opvatting bezig waart onze welvarende plaats
te doen wegzinken.
HET ACHTSTE.
W oningnood.
Dat de huurcommissies niet altijd ook gun
stig beschikken op de verzoeken van personen
die aanvragen om de huuropzegging te niet te
doen, is de vorige week gebleken te Leiderdorp,
toen 2 gezinnen tegelijk uit hun woning zjjn
gezet, waarvan één pas den volgenden dag met
veel moeite in een schuur onderdak kon krjjgen.
I) p koffie - en theesurrogaten in
de afgeloo pen jaren.
Toen de koffienood in ons land zjjn intrede
deed, waren er dadel jjk vernuftige aspirant-
O. W.'ers die met vervangmiddelen voor den
dag kwamen. Het Rjjk heeft echter gelukkig
fijdig ingegrepen en in Februari 1918 een re
geling getroffen, waardoor waardelooze artike
len geweerd konden worden. De toegelaten ver
vangmiddelen bestonden meestal uit gebrande
eikels, koffiestroup (gebrande stroop) en z.g.
peekoffie. Echter werd ook voor de volgende
artikelen de verkoop verzochtlupinezaden,
narcissen, rhamnusbast, (alle drie schadelijk
als genotmiddel), peen, voederbiet, wikke en
nog vele aodere.
Voor theesurrogaat werd dan ook van alles
gebruikt. Alle soorten van bladen werden ge
bruikt. Ook cacaodoppen, appelschillen, eiken
bast. Onder den naam van Paraguaythee werd
nota bene wel algewerkt cacaoblad in den han
del gebracht. Dit behoort tot de gevaarlgkste
oorlogspraktjjken, Want in de onafgewerkte
caeaobladen komen verbindingen van de co
caïne voor, een onzer sterkste vergiften, dat
gebruikt wordt voor het gevoelloos maken,
o.a. bjj .operaties. Indien eens een enkele
maal de bladeren niet geheel waren uitge
trokken met de extractie-vloeistof, zouden die
kopjes thee nog wel vreemde gevolgen geiiad
kunnen hebben. En het bljjft de vraag, ol er
nu nog veel smaak zit aan geheel uitgetrok
ken cacaoblad.
Maar gelukkig is de tijd van theenood voorbjj
en lezen we, dat duizenden kilo's theesurro
gaat verbrand zjjn, omdat men er geen afzet
gebied voor kon vinden.
Naar aan de „Tjjd" wordt emeld, werd
in een plaatsje in t Noorden van Priesland
door de Communistische Partjj voor de raads
verkiezingen een candidatentjjst ingeleverd,
onderteekend door 25 kiezers, van wie er 19,
zegge negentien, achter slot en grendel hadden
gezeten.
De Engelsche bisschop Welldon houdt
in een Engelsch blad een pleidooi voor sport
op Zondag, na kerktjjd, maar dan uitsluitend
voor ontspanning, dus geen wedstijjdeu en
