Binnenland.
Proviucienieuws.
Landbouw
ook ton zuiden van Zeeuwsch-Vlaanderen. Tk
wil openlijk verklaren, dat, indien wij het
onderwijs in Zeeuwsch-Vlaanderen lieten zoo
als het nu is, in al zijn geledingen ambachts-
onderwjjs, lager onderwi;s, normaal onderwijs
enz., het toch nog verre zou staan boven het
onderwjjs, dat op het oogenblik in België kan
worden verkregen. In geen jaren is in België
dergelijk goed onderwijs te verwachten als thans
in Zeeuwsch-Vlaanderen te krijgen is.
De heer Wijnkoop merkt daar zeer terecht
op, dat de aanwezigheid van de openbare school
de oorzaak is dat het onderwjjs bij ons zooveel
beter is dan in België. Ik onderschrjjf die
meening ten volle. Wordt er in Zeeuwsch-
Vlaanderen een analphabeet gevonden, dan is
het altjjd een Belg.
Mjjnheer de VoorzitterIk meen hier te
spreken namens alle mannen en vrouwen in
Zeeuwsch-Vlaanderen, en vooral namens de
bewoners van het voormalige 4de district van
Zeeuwsch-Vlaanderen, dat ten westeu van de
Braakman is gelegen, wanneer ik den Minister
hartelijk dank zeg voor de oprichting van een
Rjjks H, B S. aldaar. Ik spreek ook namens
die mannen en vrouwen, wanneer ik niet alleen
de hoop uitspreek maar ook den eisch stel,
dat zjj hun kinderen als echte Nederlanders
naar die H. B. S. zullen zenden en dat tot in
lengte van dagen de H. B. S. te Oostburg een
onvervalschte Nederlandsche H.B.S. zal bljjven.
De Geassocieerden verhoogen
ons Rantsoen.
De Geassocieerden zullen, naar het Hbld.
verneemt, verschillende rantsoenen, overeen
gekomen bjj het agreement, verhoogen.
Het graanrantsoen wordt van 375.000 ton
op 600.000 t( n gebracht, het veevoederrant
soen van 300.000 ton op 750.000 ton. Ook
worden verschillende industrie-rantsoenen ver
hoogd. De belangrijkste verhooging is die van
gatoen. Het rantsoen wordt van 24.000 op
36.000 ton gebracht.
De Kolenvoorziening.
Volgens de Tel. staat het er thans met de
kolenvoorziening van ons land wat beter voor.
In het begin van Februari zal de achtste een
heid worden gedistribueerd.
Petroleum.
Naar men aan het N v. d. D. meldt, zal
de vrjje handel in petroleum spoedig intreden.
Nederlandsche maatschappijen in het Noorden
des lands hebben controleurs en verkoopers
aangesteld om reeds 1 Februari hun werk te
beginnen.
Onze sigarenvoorraad.
In verband met de vrijwel algeheele stopzet
ting van de sigarenfabricage te Dt venter, ver
nemen wjj, dat de fabrieken opgepropt liggen
met voorraden sigaren, waarvoor echter, we
gens geringen uitvoer, grootendeels afzetgebied
ontbreekt, ln geheel Nederland moeten circa
2 milliard sigaren in.de fabrieken zjjn opge
stapeld, wat ^eteekent dat voor de binnenland-
sche consumptie er 7 jaar voorraad is. Maar
de grondstof der tabak is zoo goed als verbruikt.
Nederlandsche K o 1 e 9*
De netto-productie der staats- en particuliere
kolenmjjnen in Zuid-Limburg over 1918 be
draagt 3,423,000 ton (v. j. 3,007.000 ton).
De Zuid-Limburgsche bruinkoolvelden heb
ben in 1918 1,365,000 ton bruinkolen opge
leverd, tegen ongeveer 10,000 ton in 1917,
toen de exploitatie pas was aangevangen.
Het scheepvaart-departement der Ver.
Staten deelt mede dat alle opgevorderde Ned.
schepen, met uitzondering van die, welke zich
in reg>-eringsdienst bevinden, aan hun eigenaren
zul en worden teruggegeven, zoodra zij in de
Amerikaansche havens beschikbaar zijn.
Aanstaande Zaterdag om ze3 uur zuilen
de Amerongsche Christelijke Zangvereeniging
De Lofstem en het aldaar bestaande dubbel
mannenkwartet eenige liederen zingen op het
Kasteel Amerongen ten overstaan van den ge
wezen Duitschen Keizer en de Keizerin en de
graleljjke familie. Het zullen op verlangen van
den gewezen keizer meest vaderlandsche lie-
deren zjjn.
Tusschen de kieskringen der Liberale Unie
in de prov. kieskringen Middelburg en Vlis-
singen is overeenstemming verkregen over de
volgende geljjkluidende lijst van candidaten
voor de Prov. Staten 1. Mr. F. J. Sprenger
te Middelburg, 2. J. C. Paap te Vlissingen,
3. J. P. Vermaas te Vlissingen, 4. C. Franse
te Kleverskerke, 5 Mr. J. W. Zjj 1st ra te Mid
delburg. 6. W. Kakebeeke te Goes, 7. D. L. U.
van Raalte te Vlissingen, 8. J J. Holthujjzen
te O. en W. Souburg, 9. A. van Maanen te
Vlissingen.
Verbindingsweg
O. en W. Zeeuwsch-Vlaanderen.
Amendement De Mural t.
Dinsdag j.l. heeft Z.E. de Minister van Wa
terstaat overgenomen het amendement de Mu-
ralt omtrent den verbindingsweg tusschen O.
en W. Zeeuwsch-Vlaanderen Z.E. had hoop,
dat dezen zomer de weg zou worden aangelegd.
Naar men verneemt, zjjn alle spoorwegen
op Belgisch gebied met ingang van 20 dezer
door den staat in exploitatie genomen
Alleen de particuliere spoorwegen GentTer-
neuzen en Mechele.iTerneuzen zjjn daaronder
nog niet begrepen, doch zullen volgen. De
maatregel heeft waarschijnljjk ten doel orde
te scheppen in den ontredderden foestand van
het spoorwegverkeer.
De Koningin heeft nog telegrammen
houdende betuiging van hulde «n trouw ont
vangen 0. a. van de leden der Muziekvereeni-
ging Sint Cecilia te Stoppeldjjk, de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Terneuzen, de
vereeniging van Weri.mansbelang te Axel, de
afdeeling Axel van den Natioualen Bond van
Handels- en Kantoorbedienden Mercurius en
de afdeeling Hulst van den Bond van post-,
telegraaf- en telefoonpersoneel De Post.
Algemeen Protest comité.
IJzendijke. Vergadering gehouden op 17
Januari. Aanwezig alle leden. De voorzitter
heet de leden welkom. De notulen der vorige
vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
Het Nederlandsch verbond van vakvereeni-
gingen heeft bericht dat de heer J. Oudegeest
uitstedig is en dus niet kon berichten of hjj
als lid van het eerecomité zal toetreden.
Van het classikaal bestuur van IJzendjjke
is een schrjjven ontvangen dat het zich aan
sluit bjj de verschillende protesten.
Een schrjjven is ontvangen van de afdeeling
Neuzen van den Nederlandschen bond van post
en telegraafbeambten „De Post".
De heer P. Brakman te Hilversum heeft
aan het comité bericht, dat er zich te Hilver
sum een comité van Zeeuwen gevormd heeft
om onze actie zedeljjk te steunen.
Tal van ljjsten met handteekeningen zjjn
binnen gekomen en met vreugde kan gecon
stateerd worden, dat er schitterend op de lijsten
geteekend is.
De secretaris brengt verslag uit van de actie
der verschillende plaatseljjke comité's.
Axel. Bij het al graven van een stuk land
aan den Buthdjjk alhier heeft men op een diepte
van pl.m. 1 M. een aantal menscheljjke ge
raamten en gedeelten daarvan gevonden. Ook
heeft men daar ter plaatse stukken van oude
geweren opgedolven.
De bevolking bedroeg op 31 Dec. 1918
5562 zielen. De vermeerdering is 65 personen.
Sas van Gent. In den nacht van Dinsdag
op Woensdag is een bekende smokkelaar, ge
naamd Prudent Willaert, afkomstig van Sas
van Gent, welke juist een paar dagen vergun
ning tot terugkeer in hot bezette gebied had
bekomen, even bewesten de kom der gemeente
alhier bjj eene smokkelpartjj, door soldaat-
kommiezen aangeschoten.
De toestand van het slachtoffer van dit
smokkeldrama, welke door een kogel in de
zjjde werd getroffen is vrjj ernstig.
Verplaatst met iugang van 1 Februari
a.s. de kantoorbediende 2e klasse M. Verbrugge
van hier naar Axel.
Te dezer stede woidt een post der rjjks-
veldwacht gestationeeid. In verband hiermede
is, ingaande 25 Januari a.s., overgeplaatst van
Veenhuizen naar hier, de brigadier-titulair der
rjjksveldwacht B. de Kousemaker.
Door insnjjding van een ruit is inge
broken in het gymnastieklokaal van school A,
dat als opslagplaats der gemeenteljjke distri
butie gebruikt wordt. Gestolen zjjn ruim 30
kazen, Een streng onderzoek wordt door de
politie ingesteld. Z. K.
Ossenisse. De door de vergadering van inge
landen van het waterschap >De vereenigde
Polders van Ossenisse* opgemaakte voordracht
ter benoeming van een djjkgraaf, bestaat uit
de navolgende personen 1. A-»J. Rosseel al
hier, 2. P. de Waal-de Vulder alhier, 3. Jos.
Bujjsrogge te Hontenisse.
Oostburg. Voor het eerst sinds langen tjjd
is er hier Donderdag weer een vliegmachine
gezien. Het vliegtuig bewoog zich op groote
hoogte in Westeljjke richting. Niettegenstaande
den sterken wind bewoog het zich mef groote
snelheid,
Op de namenljjst hier onlangs aan de
huizen ter teekening aangehoden, komen ruim
1200 handteekeningen voor van personen die
tegen annexatie protesteeren.
Zaamslag- Na heel wat Jobsgeduld te heb-
Len geoefend, heeft thans een deel der kom
electrisch licht gekregen. Het licht is zeer goed.
Jammer, dat het niet tegen November er ge
weest is. Nu gaan de dagen lengen, en is de
grootste nood geleden. Z. K
Koewacht. Tot onderwjjzeros aan de R. K.
Meisjesschool alhier is benoemd Mej. M. Buyck
te IJzendjjke.
Retranchement. Onder deze gemeente heeft
men Dinsdagmorgen vermoord gevonden in en
nabjj hun woning, het hoog bejaarde echtpaar
J. Perels; wonende in den Olieslagerspolder.
De vrouw lag onder het bed en de man gedeel-
teljjk onder een mesthoop verborgen.
De moord is verinoedeljjk in den nacht van
Zaterdag op Zondag al gebeurd.
De echtelieden woonden zeer eenzaam. De
dader van het misdrjjf heeft de vrouw den hals
afgesneden, terwjjl de man bljjkbaar is dood
geschoten. Een Belg, die in de omgeving rond
zwierf en thans is verdwenen, wordt voor den
dader gehouden.
St Kruis. Tot hoofd der openbare lagere
school is benoemd de heer J. F. de Windt alhier.
Overslag. Voor de vacante betrekking van
onderwjjzeres alhier hebben zich 16 sollicitan
ten aangemeld.
Biervliet- Twee ziekten, die in deze ge
meente zelden voorkomen, zjjn in het begin
dezer week geconstateerd, n.l. typhus en diphte-
ritis, zoodat nu twee woningen van de-bekende
opschriften voorzien zjjn.
Vlissingen. Alhier is een conducteur der
staatsspoor gearresteerd, die zich beeft schuldig
gemaakt aan diefstal van goederen uit koffers
in den bagagewagen. Bjj huiszoeking zijn nog
verschillende goederen gevonden, afkomstig van
diefstal van per spoor verzonden goederen. De
conducteur heeft bekend en is naar Middelburg
overgebracht.
De alhier gehouden buitengewone alge-
meene vergadering van aandeelhouders der
Koninkljjke maatschappjj „De Schelde" heeft
de voorgestelde statutenwjjziging met alge-
meene stemmen aangenomen en verder haar
goedkeuring gehecht aan een voorstel tot het
sluiten van een contra'ct met de op te richten
naamlooze vennootschap „Nationaal Bezit van
aandeelen der Koninkljjke maatschappjj De
Schelde."
De heer Jos. van Raalte heeft het voor
nemen te kennen gegeven, om in den loop van
dit jaar ontslag als directeur te verzoeken.
In verband hiermede is met ingang van 1
Mei a.s. tot directeur benoemd de heer H. C.
Wesseling c. i., onderdirecteur van gemeente
werken te Rotterdam.
Een jongen die een koffertje voor een
Franschen krjjgsgevangene zou dragen, is daar
mee vandoor gegaan. De politie slaagde er in
den jongen op te sporen en heeft ook het kof
fertje waarin 500 Mark en andere voorwerpen
van waarde waren, weder terug gevonden. Het
was opengebroken en het geil er uit verdwenen.
Al het vermiste werd door de politie opge
spoord en weder aan den Franschman terug
gegeven.
Een gedeelte van den buit was aan een
buurman gegeven. De ouders van den jongen
en de huurlieden zjjn nu gearresteerd wegens
heling. M. C.
Goes. Bljjkens de stukken van den gemeen
teraad meenen B. en W., dat hoewel het debiet
der Centrale Keuken den la.itsten tjjd ver
mindert, tot algeheele opheffing nog niet kan
worden besloten. Zij stellen voor een crediet
van ton hoogste f 2000 te verleenen.
De finaneieele commissie deelt mee, gaarne
te vernemen, door welke categorieën van in
gezetenen thans nog in hoo dzaak van de keu
ken wordt gebruik gemaakt. Ook ontving zjj
gaarne een overzicht van de exploitatie over
het afgeloopen jaar. M. C.
Daar de bouw van nog 15 woningen in
Nieuw-Goes het noodig maakt weer een deel
der geprojecteerde Piccardstraat met trottoirs
en rioleeringen aan te brengen, stellen B. en
W. voor tegeljjkertjjd over te gaan tot door
trekking van de Wilhelminastraat en aanleg
van de Terwelstraat. In de eerste plaats zal
de gewenschte verkoop van b uwterreiuen
slechts dan kunnen plaats hebben, wanneer
althans de hoofd verkeerswegen zullen zjjn aan
gelegd, voorts is de aanleg van den parallel
weg langs de spoorljjn (Terwelstraat) van groot
belang voor de veiling en zal het tot stand
komen van de Wilhelminastraat in niet geringe
mate het verkeer in de Voorstad doen vermin
deren, hetgeen zeer zeker de beste wjjze mag
heeten van verbetering van den onhoudbaren
toestand aldaar. Ten slotte is de aanleg dezer
straten een geschikt middel tot bestrijding van
de toenemende werkloosheid daar ter plaatse.
De kosten worden geraamd als volgtbe
strating verlenging Piccardstraat f 2900, rio-
leering f 650 bestrating Wilhelminastraat en
Terwelstraat f23000, rioleering f7000, sa
men f 33550.
De fin. commissie heeft geen bezwaar doch
vraagt hoe de verbinding van de Terwelstraat
met het Stationsplein zal worden daargesteld.
Wil men daar een dam leggen, of de geheele
sloot dempen Ook vraagt ze ol de demping
van de slooten langs den stationsweg binnen
atzienbaren tjjd mag worden verwacht.
Voor bestrating en rioleering heeft de ge
meente f 34000 noodig, voor aankoop huisjes
Bocht van Guinea f 1000, voor bestrating
Heerni8seweg en Nieuw-Goes f2500, samen
f 37500. Aangezien in de f 2500 is begrepen
f1850 voos. de bestrating van den Heernisse-
weg, zal moeten worden geleend f 2850 (t 1000
plus f 1850) terwijl f34650 voor het grond-
bedrjjf zal moeten worden opgenomen afge
rond op f2900 en f34700. B. en W. stellen
voor een geldleening aan te gaan ad ten hoogste
f37600, waarvan voor de gemeente f2900 en
voor het grondbedi jjf f 34700, rente ten hoogste
5'l, pet., at te lossen in jaarljjksche termjjnen
van tenminste f 1000. M. C.
's Heer Hendrikskinderen. Bjj de Donder
dag j.l. ten overstaan van Notaris J. C. A.
Huvers te Kapelle gehouden publieke verkoo-
ping van 2.6340 H.A. (6 gem. 214roede)
bouwland, gelegen aan het Zoute Wegving
alhier, werd kooper de heer G. A. J. Vorster-
man van Oyen q. q. te Goes, voor do som van
f 10072.50.
Ond-Vosseineer. Alhier zijn bjjna zonder
uitzondering langs djjken en wegen de knot
wilgen gerooid op sommige plaatsen, vooral
langs de overigens geheel onbeplante tuinen
in de Heerljjkheic, gaven deze wel eenige af
wisseling in het eentonige landschap. Deland-
gebruikers, welkt hun beteelde gronden on-
middelljjk langs die wegen liggende hebben,
zien ze gaarne verdwijnen.
Scherpenisse. Maandagavond j,l. hield de
Coöperatieve Electriciteitsmaatschappjj alhier
een algemeene ledenvergadering, waarin 61
leden tegenwoordig waren en 6 leden door
volmacht waren vertegenwoordigd.
liet huishoudeljjk reglement werd onver
anderd vastgesteld
Het salaris van den boekhouder werd voor
1919 vastgesteld op f125 en voor den machi
nist op f800, met een jaarljjksche verhooging
van t 50 tot een maximum van f 1200.
De bestaande commissie van oprichting werd
op voorstel van dhr. Polderman bjj acclamatie
verkozen tot definitief bestuur. Tot 7e lid werd
gekozen dhr. D. Dujjnhouwer.
Tot machinist werd met 65 van de 67 stem
men gekozen dhr. J. van der Mejjden te Zie-
rikzee. Als boekhouder werd gekozen dhr. W.
van der Graaff, gep. brievengaarder alhier.
Bijzondere omstandigheden uitgesloten, kan
er op 3 Februari met de electrische verlich
ting worden aangevangen. Het aantal aanslui
tingen geeft reden tot tevredenheid. M. C.
Op initiatief van dhr. G. J. de Wilde
te St. Maartensdjjk werd Dinsdag alhier een
vergadering belegd tot het oprichten van een
vereeniging voor paardenfokkerij De ver
eeniging werd geconstitueerd en zal den naam
dragen van „Bond van Paardenfokkers op
't eiland Tholen." Ruim 60 leden traden toe.
Tot eere voorzitter werd met algemeene
stemmen gekozen Jhr. J. van Vredenburg,
algemeen voorzitter van het Nederlandsch
Paardenstamboek. Tot voorzitter dhr. J. A.
de Graaf alhier en tot secretaris dhr. G. J.
de Wilde, bestuurslid van het Nederlandsch
Trekpaardenstamboek.
Het bestuur bestaat uit 7 leden. De ver
eeniging stelt zich ten doel te helpen bevor
deren de paardenfokkerij op 't eiland Tholen
door 't houden van lezingen eu cursussen in
paardenkennis, het houden van fokdagen eu
veuh'iikeuringeu. De contributie bedraagt
f 5 per jaar voor leden en f 2 50 voor do
nateurs. Er zal getracht worden reeds dezen
zomer een fokdag te houden.
Stikstofm est.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
deelt het volgende mede
De verdere onderhandelingen met de geas
socieerde regeerir.gen hebben ertoe geleid, dat
het rantsoen stikstofmest voor Nederland, het
welk in den vorn van Chilisalpeter zal worden
aangevoerd, werd verhoogd van 45,000 ton tot op
de behoefte dezerzjjds begroot op 125,000 ton.
Het zal hierdoor mogeljjk zjjn de behoefte
aan stikstofmest voor het a.s. voorjaar geheel
te dekken en er zal naar worden gestreefd de
bedoelde hoeveel! eden, welke door de geassoci
eerde regeeringen aan de Nederlandsche re
geering worden overgegeven, ten spoedigste
hier te lande aar. te voeren.
Met dezen aanvoer is bereids een aanvang
gemaakt en er mag onvoorziene omstan
digheden voorbehouden met grond worden
verwacht, dat het geheele quantum binnen
enkele maanden ter beschikking van den Ne
derlandschen landbouw staat.
De St'.ct. no. 17 bevat een door den
minister van landbouw, njjverheid en handel
vastgestelde regeling betreffende suikerbieten-
pulp. welke zal gelden, indien tot distributie
van deze pulp moet worden overgegaan.
De Coöp. Veevoederfabriek voor Zeeland
en Westel. Noord-Brabant is thans voltooid
en treedt dezer dagen in werking, teneinde
volgens het procédé van dr. Jenny Weyerman
varkensvoer te bereiden uit mosselen (ei".» it),
aardappelschillen (zetmeel) en fijn stroo (ten
einde een verzad'gende massa te vormen). Men
hoopt aldus te voorzien in den vetnood. Met
het Rjjkskantoor voor afvalstoffen in den Land
bouw is een zeer vooideelig contract afge
sloten.
Met het nieuwe voer genomen proeven le
verden uitnemende resultaten De regeering
stelt den export van mosselen van de behoefte
der fabriek afhankeljjk, terwjjl de beste 25
pet. van den mouseloogst in ons land als volks-
voedsel beschikbaar bljjtt. De aardappelschillen
zal de regeering leveren door bemiddeling van
de gemeenten Middelburg, Vlissingen en Goes.
De prjjs van het voer zal bedragen f 24 per
100 K.G. Loopt de kostenden prjjs hooger,
dan schiet de regeering bjj.
De fabriek bestaat uit een drooginrichting
door middel van heete lucht en een maalinrich
ting en wordt gedreven door een zuiggasin-
stallatie met een motor van 100 P.K. De1 fa
briek heeft een eapiciteit van 10 a 12.000 K.G.
in de 24 uur. Directeur is de heer I'. van
Iwaarden.
Vervoer van gedorscht graan en
peulvruchten.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening vestigt er de aandacht van
