Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeland.
Missing Provinciale Staten
Rede van den beer De iuralt.
No. 2938
Woensdag 18 December 1918
29e jaargang.
Provinciale Staten,
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 90 cent, voor het buitenland met verhooging
der bekomende porto's.
Advertentien worden aangenomen bij de Redactie, den boekhandelaar
M. De Jonge te Ter Neuzen en den drukker A. P. Huijbregsen te Goes,
ADVERTENTIEPRIJS:
Van 1 tot en met 5 regels 60 cent; elke regel meer
12 cent. Bij abonnement aanmerkelijk ver
minderd tarief. Grootere letter naar plaatsruimte
Redactie-AdresGroote Kade J27, Goes. Telef. No. 74.
Deze Courant verschijnt eiken Dinsdag-, en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de N. V. Zeeuwsch Nieuwsblad, gevestigd te Ter Neuzen.
Zaterdag '21 December e.k. 's namiddags
halt 2 zat te Middelburg in Hotel «du
(Joinm erce» eene vergadering worden ge
houden van den Provincialen Verkieziugsraad
van de Liberale Unie in Zeeland, gevestigd
te Middelburg.
Deze Verkiezingsraai is samengesteld uit de
14 leden van het bestuur der Centrale Kies-
vereeniging in den Rijkskieskring Middelburg
en uit 2 algevaardigden van elke Provinciale
Kiesvereeniging in de Provinciale Kieskringen
Middelhui g, Vlissingen, Zierikzee, Tholen,
Goes, Sluis en Hulst.
my
(Repliek Tweede Kauier 11 Dec. 1918
Mjjuheer de Voorzitter ik wil aanvangen
met ce verklaren dat de mededeeiingen van
de Regeering, bg monde van den heer Minister-
President, mg over de geheele fjju zeer zijn
medegevallen en dat in net bjjzonder betgeen
die bewindsman mededeelde aangaande de voor
nemens van den Minister van Arbeid in zake
de SOCiale vflmekfirinattu qatnigt van aan ***-
gemoetkomende houding.
Ongetwgleld is ttians de weg om in zake
de sociale verzekering tnsscben rechts en links
m.i. tot een compromis te komen geëffend.
Van deze ttegeering hebben wjj een zoo
danige regeling te verwachten, dat de loon
arbeiders een premievrge ïente zullen verkrij
gen zoowel voor invali iiteits- als voor ouder
domszorg.
Wel is waar zullen de zellstandige werkers
niet op dezelfde wjj ze worden verzorgd
daarvoor zal n.l. een vrijwillige verzekering
worden ingesteld maar indien ik bet goed
heb begrepen, is bet toch de bedoeling dat bg
wgze van overgangsmaatregel ook aan de zelf
standige werkers, die den ieeitjjd vaii 05 jaar
zullen nebbeu bereikt, bg het in werking tre
den van die vrijwillige verzekering, een pre
mievrge uitkeering zal worden verstrekt. Ik
ben er van overtuigd dat, wanneer die premie
vrge uitkeeriLg, al is het maar als overgangs
maatregel, aan de zellstaudigen eenmaal zal
zjjn uitgekeerd, daarvan nooit meer zal kunnen
worden afgegaan. Practisch zal bet dus wei
neerkomen op de invoering van staatspension-
neering ook voor niet-loonarbeiders. Ik betreur
dat dit niet langs den komnkljjken weg kan
geschieden, dien wij steeds hebben gewenscht,
maar voorloopig berusten wg daarin.
Ook was het een verbijjdend verschijnsel te
mogen vernemen, dat Minister Aalberse bet
voornemen heelt de leeftijdsgrens van 70 jaar
te brengen op 65 jaar en dat ook op 9 De
cember van net volgende jaar de uitkeering
van f2 en f 3 volgens art. 374 van de wet-
Talma zal worden gebracht op 13 en f5.
Van zeer veel belang acht ik de uitdrukke
lijke verklaring van den Minister President,
dat de wjjzigingen en aanvullingen van de
Invaliditeitswet, die daartoe noodig zullen zjjn,
met alleen zullen worden voorge teld in bet
volgend jaar, maar dat zg beslist tegelijk met
de invoering van de Lnvaliditeiswet, dat is dus
op 9 December 1919, in werking zullen
komen.
De groote algemeene herziening, waarvoor
de Minister, om die uit te voeren, volgens
de «Nieuwe Roiterdamsche Courant», wel 80
jaren oud moet worden, laat ik buiten be
schouwing.
Niet alleen de Regeering heeft bevredigende
verklaringen afgelegd, maar ook de verschil
lende leden van de recüterzgdo die bet woord
voerden, hebben reeds voorat de verklaringen
van de Regeering ondersteund, o.a. de heeren
van der Voort van Zgp, de Monté ver Loren,
de Geer en zeits ook de beer Snoeck Hen-
kemans.
Een enkel woord tot den beer Snoeck Hen-
kemans. Deze verklaarde dat het hem eigenljjk
niet kon schelen op welke wgze de arbeiders
werden geholpen, als maar vaststond, dat hg
zijn beginsel niet behoefde te verzaken. Maar
nu is dit het eigenaardige, dat dezelfde heer
Snoeck Henkemaus op een leuke manier komt
vertellen dat de kosten, die noodig zullen zij a
voor de uitkeeiingen van de arbeidersverze
kering, moeten rusten op de industrie.
De heer Snoeck Ht nkemans kan niet anders
bedoeld hebben dan dat de premiën moeten
worden betaald d^or de werkgevers, zooals de
Minister het ook opvat. De heeren van rechts
hebben de eigenaardige gave om wanneer zjj
hun begins >1 verzaken die verzaking op prach
tige wijze te bemantelen.
Het is namelijk nog niet zoolang geleden
dat de heer Snoeck Uenkemans een verzeke
ringsstelsel, waarbij de werkgevers de geheele
premie zouden hebben te betalen, uit eea ze
delijk oogpunt ik druk op 't woord zede
lijk onaannemelijk verklaarde.
En nu zien wij. dat die geachte afgevaar
digde in een ïede leukweg komt verklaren
nu ja, ik heb vroeger wel verklaard, dat zulk
een stelsel uit een zedelijk oogpunt onaan
nemelijk zou zijn, maar ik ben er ten slotte
toch voor, dat de kosten op de industrie wor
den gelegd en de arbeiders geen premie betalen.
Jdet woord «werkgevers» ontliep de geachte
afgevaardigde, want dan liep zijn beginsel
verzaking te veel in bet oogdaaaom sprak
bij van «industrie»
de zijde van den beer Snoeck Henkemans en
zijn vrienden worden bestreden roet zedelijke
argumenten, wg de waarde van die argumenten
hebben te beoordeelen in verband met bet feit
of een rechtscb of linkscb Ministerie achter
de groene tafel zit.
Dat een direct verband tusschen eigen ver
diend loon en rente moet bestaan, is door
den beer Snoeck Henkemans herhaaldelijk
betoogd. Dat begins'el wordt nu prijsgegeven
doordat de werkgevers de kosten moeten be
talen.
Hoofdzaak voor de voorstanders van staats-
pensionneering is, dat alle aibeiders premie-
vrjj pensioen zullen krggen. Voor de loon
arbeiders zal dit nu op afbetaling bereikt
worden en de rest komt wel.
De Regeering en de woordvoerders der
rechterzijde hebben emdelgk een stuk toege
geven. Wg kunnen met onze overwinning
voorloopig tevreden zijn.
Naast bet beginsel van «premievrjj pensioen»
hielden de voorstandersvan staatspensionneering
echter daaraan vast, dat de benoodigie gelden
moesten worden opgebracht uit directe be
lastingen, zooals bgv. Minister Treub wilde
bereiken door een pensioenbelasting. De grenzeu
in die belasting waren toen niet zuiver ge
trokken en ook was bet toen verkeerd, dat
Minister Treub tusscbeD de peusioenbelasting
en de ouderdomswet een onverbrekelijk vei band
legde. Ik bljjf er op wijzen, dat, al zullen
wij ons er mede moeten vereenigen want
wauneer er een compromis moet worden ge
sloten moet men tot elkander komen -- het
bjjeenbreügen van de gelden door de werk
gevers gelijkstaat met de invoering van de
meest slechte indirecte belasting. In verband
met de afwentelingstheorie zal die indirecte
belasting bet meest drukken op dat deel van
de burgerij, dat leeft van vaste traktementen.
Die burgers zuilen bg het duurder worden
van verbruiksartikelen niet kunnen afwentelen
en teitelgk de invaliditeits- en ouderdoms
verzorging voor het grootste gedeelte betalen.
Het zal dus een belasting zgn, waarvan men
niet weet op welke scboulers zg zal drukken,
maar die in elk geval voornamelijk zal drukken
op de schouders van ben die dit bet minst
kunnen dragen. Ik weet wel, dat directe be
lastingen ook wel worden afgewenteld. Bjj
directe belastingen heeft men bet echter beter
in de hand, die te doen drukken daar waar
de grootste draagkracht aanwezig is. De
distributie van den druk is bij de directe be
lastingen bgv. bjj een pensioenbelasting
zooveel gemakkelijker.
Nu zat men ous verwjjtenbg de invalidi
teitswet wilt gij toch ook premiebetaling en
daarbij gaat 4e afwentelingstheorie toch ook
op. Ik erken dit ten volle, maai wanneer op
65-jarigen leeftijd, wat ik toejuich, de ouder
domsrente te betalen door de werkgevers
zal ingaan, zullen dan toch tientallen
millioenen bij een staatspensionneering, met
pensioenbelasting, worden gedragen door de
vermogenden.
Maar laat ik erkennendit gedeelte van
den stjjjd geef ik voorloopig op. Wg moeten
het compromis aanvaarden en zullen er in
hebben te berusten. Ook spreekt het nu van
zelf, dat al heb ik dit wel in mjjn eerste rede
aangekondigd, ik over het beginsel van de
staatspensionneering geen uitspraak van de
Kamer zal uitlokken. Ook zal ik geen uit
spraak vragen over het direct brengen van de
zelfstandig werkenden onder art. 369 van de
invaliditeitswet. De nieuwe situatie, geschapen
door de rede van den minister, maakt het on-
noodig die twee uitspraken uit te lokken. Wij
willen bet de regeering niet lastig maken.
Wij willen niet dezelfde tactiek volgen, die
meerdere jaren door de rechterzijde is gevolgd,
waarbjj op alle mogelijke wgze o.a. herhaal
delijk door den beer Lohmau, de behandeling
van de ouderdomswet is tegengehouden.
De heer de Savornin Lohman Dat heb ik
nimmer gedaan.
De beer de Muralt Ik kan aantoonen uit
de handelingen, dat u herhaaldelijk de gelegen-
hebt gezocht en gevonden om door moties en
redevoeringen de behandeling van bet ouder-
De beer de Savornin LobmanNeen, nooit.
De beer de Muralt: Wij zgn niet vergeten,
dat onder toejuiching van de rechterzijde de
Eerste Kamer bet initiatiefontwerp-Marchant
c.s. heeft verworpen, boe voortreffelijk bet
ook door den heer Marcbant werd verdedigd.
Niettegenstaande wij het recht hadden met
een groote iinkscbe meerderheid een staats
pensioen in te voeren, is er niets van ge
komen, omdat bet tegengehouden werd door
de Eerste Kamer. Wij willen nu ecbtèr geen
kwaad met kwaad vergelden, maar wg willen
medewerken met de regeering, vaar bet bier
zulke groote belangen geldt voor het arbeidende
vilk. In één opzicht ben ik echter niet tevreden
gesteld. Er wordt bier gezegd, door den beer
Rutgers nog welwees nu een beetje vrien
delijk; ik wil dat wel, maar laat die geachte
afgevaardigde mg een vriendelijk optreden
eens voordoen. Ik zag dit nog nooit van hem
in deze Kamer. Wij zouden gaarne zien, dat
de uitkeering van t '2 en t 3, die vervat is in
artikel 374 van de invaliditeitswet, onmiddel
lijk worde verhoogd tot f3 en t 5. Wij zijn
van meening, of liever, want ik spreek hier
voor mjjn persoon. Mjjnheer de voorzitter, ik
ben van meening, dat hiermele niet kan wor
den gewacht tot 9 December 1919. Evenmin
ais er kon worden gewacht met de verhooging
van do pensioenen van tal van beter gesitu
eerden, burgers, die zoo spoedig mogeljjk
moesten worden geholpen, kun er met de
verhooging van de pensioenen van die arme
stumperds worden gewacht die vallen onder
art. 369. (Slot in volgend No.)
In de Vrjjdag gehouden zitting werd verder
behandeld het voorstel tot herziening van het
Algemeen Reglement voor de polders of wa
terschappen in Zeeland.
Op voorstel van den heer Willemsen werd
met 20 tegen 15 stemmen besloten ook het
belasten van bebouwde eigendommen mogelgk
te maken. Hierop werd de behandeling van
dit reglement en va.i het reglement van politie
aangehouden tot een buitengewone vergade
ring, die binnenkort toch zal moeten piaats
hebben.
lig de behandeling van het voorstel tot
deelname voor f 1.996.000 in de „N.V. Pro
vinciale Zeeuwscbe electriciteitsmaatschappij",
werd eene motie aangenomen waarbjj de wensch
uitgesproken werd, dat commissarissen regels
vaststellen voor de rechtspositie en arbeids
voorwaarden der arbeiders verbonden aan de
maatschappjj. Hierop werd het voorstel aan
genomen.
De voorstellen inzake reis- en verblijfkosten
voor leden van Ged. en Prov. Staten en van
de ambtenaren werden aangenomen.
Bij de behandeling van de herziening der
jaarwedden van alymtótenaren werd besloten
ook de dienstjarei# elders^ioorgebracht te doen
medetellen, verder om de gehuwde ambtenaren
boven 28 jaar als tegemoetkoming in de huis
huur 8 pCt. van hun jaarwedde met een mi
nimum van f 100 en een maximum van f300
toe te kennen, en ook om de tjjd gedurende
welke bjj ziekte eerst vol loon en dan half
loon wordt uitgekeerd te bepalen op een jaar
inplaats van op een half jaar. Nog werd
besloten het aanteekengeld voor de agenten
van den stoombootdienst op de Westerschelde
te doen vervallen en deze ambtenaren een vast
salaris te geven. De jaarwedde voor de steen-
kolendragers werd bepaald op f 950, terwjjl
t 800 was voorgesteld door Ged. Staten.
Aangenomen werden de voorstellen tot ver-
leenen van een duurtebijslag over 1919 aan
gepensioneerden en tot regeling van pensio
neer! og en op wachtgeld stellen van ambte
naren.
Inzake de reeds herhaaldelijk behandelde
kwestie van de zwaaiplaats te Zierikzee werd
verworpen een voorstel van den beer Wil
lemsen om te bepalen dat na bet delven de
helft der gemaakte kosten zullen worden ver
goed tot een maximum van F 500 per jaar en
aangenomen bet voorstel van Ged, Staten om
Zierikzee 1lefèndv,J^?ek van B" en W. van
Na eenige bestrgding werd besloten subsidie
te verleenen aan de Ambachtsschool te Zie
rikzee voor de leerlingen nit Tholen die deze
school bezoeken.
De vergadering werd hierop verdaagd tot
Zaterdagmorgen 10 uur.
In de Zaterdag voortgezette vergadering
werd bet eerst het woord gevoerd door den
heer Hom bach, die als volgt sprak
Het moet ieder echte Nederlander goed doen
wanneer bjj kennis neemt, van bet spontane
en algemeene optreden in geheel Limburg
tegen bet doelloos anaxionistisch gedrjjf in
het buitenland om een deel van Limburg en
geheel Zeeuwscb-Vlaanderen in te ljjven bg
een land, waarvan wg honderd-duizenden in
woners iiefdeljjk opnamen en verzorgden in
de bange tg den van het Belgisch volk, waaraan
wij gaarne tot op beden nog onze volle sym
pathie hebben gegeven. Het bljjven voortduren
van die sympathie zal ten slotte toch wel
eeniger mate athnnkeljjk worden van de han
delingen van dat volk zelf tegenover ons. De
handelingen van een deel van bet Belgische
volk, vooral in dec- laatsten tjjd, doen bjj ons
niet het gevoel aan, dat dankbaarheid de hoofd
deugd van dit gedeelte van bet Belgische volk
is. Het kan, ja moet zgn nut hebben, dat
krachtige stemmen van bier dooreringen tegen
bet drjjven der chauvinisten, dat zjj van no
af dienen te weten, dat afstand van 1 meter
Nederlandsche grond tot de onmogeljjkheid
behoord. Als is bet niet aan te nemen, dat
Engeland, dat den strjjd aanvaarde tot bet
beschermen der kleine naties en president
Wilson, de ontwerper van de vredesvoorwaar
den, die bet praeludium moeten zgn voor de
wereldvrede, aan dergeljjke plannen ooit aan
dacht zullen schenken, dan is het toch goed,
dat bet kwaad in den aanvang wordt ge
smoord en dat dan wel dient overwogen te
worden, dat zoo ooit met geweld Zeeuwsch-
Vlaanderen mocht worden ontrukt aan het
rood wit blauw, dat dan niet anders dan een
tweede moerasjjzerstrook bet pand zal zjjn van
den diefstal.
Mede namens de heeren Dielemen, Maarle-
veld, Erasmus, Van Zujjen, Pujjlaert, ljsebaert,
Van Rompu, Dumolijjn, Bljjker en van Waes-
bergbe stelde spr. de volgende motie voor
«De Provinciale Staten van Zeeland, prote
steeren krachtig tegen het ageeren van een
deel der buitenlandsche pers of personen en
instellingen in het buitenland, hetwelk beoogt
dat een deel van Zeeuwsch-Vlaanderen zou
worden losgemaakt van Nederland
betuigen hunne aaubankeigkheid aan het
Nedeilandsclr; staatsverband en Oranje»,
AL.
